Το μεταναστευτικό ζήτημα βρέθηκε στο επίκεντρο της άτυπης συνάντησης 16 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε στην έδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες. Οι συμμετέχοντες προσήλθαν με διαφορετικές θέσεις.
«Αυτή η συνάντηση δεν έχει σκοπό τη διάσωση μιας καγκελαρίου, αλλά την εύρεση κοινών λύσεων σε ένα πρόβλημα που δεν είναι εθνικό αλλά ευρωπαϊκό» δήλωσε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου Ξαβιέ Μπετέλ.
Η συνάντηση αυτή διοργανώθηκε από τον πρόεδρο της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ με φόντο, ωστόσο, τα ενδοκυβερνητικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Άγγελα Μέρκελ με αφορμή το μεταναστευτικό και τα οποία απειλούν ακόμα και να ρίξουν την κυβέρνηση.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ είχε δώσει μια άτυπη προθεσμία για την επίτευξη συμβιβασμού στο ζήτημα της μεταρρύθμισης του Κοινού Συστήματος Ασύλου, συμπεριλαμβανομένου του Κανονισμού του Δουβλίνου, στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής πριν από το καλοκαίρι, στις 28 και 29 Ιουνίου. Ωστόσο, κάτι τέτοιο φαίνεται πλέον σχεδόν απίθανο, καθώς οι χώρες του Βορρά επικεντρώνονται στον περιορισμό των λεγόμενων δευτερογενών μεταναστεύσεων, ενώ οι χώρες πρώτης υποδοχής ζητούν μεγαλύτερη βοήθεια στη διαχείριση των εισροών και μια πιο δίκαιη κατανομή των προσφύγων και των μεταναστών σε όλες τις χώρες της ΕΕ.
Μέρκελ: Κι άλλες συμφωνίες σαν της Λιβύης
Μετά το τέλος των εργασιών, η Α. Μέρκελ δήλωσε: «Θέλουμε ευρωπαϊκές λύσεις όπου αυτό είναι δυνατόν. Θέλουμε διακρατικές λύσεις όπου οι ευρωπαϊκές λύσεις δεν είναι εφικτές».
«Θέλουμε περισσότερες συμφωνίες, σαν την συμφωνία με την Λιβύη, με άλλες χώρες καταγωγής», δήλωσε η γερμανίδα καγκελάριος. Η εντολή της Frontex πρέπει να επεκταθεί και να ενισχυθεί. Οι πρόσφυγες δεν μπορούν να επιλέγουν πού θέλουν να καταθέσουν αίτηση για άσυλο, πρόσθεσε.
Η Αγγέλα Μέρκελ διαπίστωσε ότι υπήρξε «πολλή καλή θέληση» και «κοινές θέσεις» κατά την διάρκεια των συνομιλιών της σημερινής μίνι συνόδου κορυφής των Βρυξελλών.
Μακρόν: Δεχόμαστε πολιτική πίεση από τη μετανάστευση
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε: «Οφείλουμε να πούμε ότι οι ευρωπαϊκές λύσεις λειτουργούν. Σήμερα έχουμε να αντιμετωπίσουμε πολιτική πίεση που συνδέεται με την μετανάστευση σε ορισμένες χώρες». Διευκρίνισε δε ότι κατά τις συνομιλίες απορρίφθηκαν λύσεις που δεν συνάδουν με τις ευρωπαϊκές αξίες, ενώ τόνισε ότι οι θέσεις του πρωθυπουργού της Ιταλίας ήταν στο ίδιο μήκος κύματος με των υπολοίπων στο τραπέζι των συνομιλιών.
Σάντσεθ: Θα μελετήσει την ιταλική πρόταση
Από τη μεριά του, ο πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ δήλωσε απόψε ότι θα μελετήσει την ιταλική πρόταση για το μεταναστευτικό, μετά την ολοκλήρωση της άτυπης μίνι συνόδου κορυφής στις Βρυξέλλες.
Ο Σάντσεθ είπε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες βρήκαν “περισσότερες κοινές θέσεις” παρά διαφωνίες, όμως δεν θα υπάρξει κάποιο κοινό συμπέρασμα από αυτή τη συνάντηση εργασίας.
“Όλοι συμφώνησαν ότι χρειαζόμαστε ένα ευρωπαϊκό όραμα για το μεταναστευτικό”, πρόσθεσε ο Ισπανός πρωθυπουργός.
Νωρίτερα είχε υποστηρίξει ότι η Ισπανία εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση στο ζήτημα της μετανάστευση και είναι έτοιμη για εποικοδομητικό διάλογο, αλλά αναμένει επίσης ότι μια ενωμένη Ευρώπη θα ανταποκριθεί με τον ίδιο τρόπο.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός επανέλαβε επίσης την κοινή πρόταση Μαδρίτης-Παρισιού που έκανε το Σάββατο ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν για την ίδρυση κέντρων στην Ευρώπη όπου θα οδηγούνται οι μετανάστες μετά την άφιξή τους σε ευρωπαϊκό έδαφος, εν αναμονή της εξέτασης των αιτήσεών τους. “Μιλάμε για τον σεβασμό στα δικαιώματα των μεταναστών που φτάνουν στις ευρωπαϊκές ακτές αλλά κατά κύριο λόγο για μια ελεγχόμενη, υπεύθυνη πολιτική”, πρόσθεσε.
Κόντε: Έφυγε «σαφώς ικανοποιημένος»
“Σαφώς ικανοποιημένος” από τη συνάντηση που είχε σήμερα με τους Ευρωπαίους εταίρους του στις Βρυξέλλες, δήλωσε ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε. Με ανάρτησή του στο Twitter ο Κόντε ανέφερε ότι επιστρέφει στην Ιταλία από τη συνάντηση των Βρυξελλών “σαφώς ικανοποιημένος. “Οδηγήσαμε τη συζήτηση που είναι σε εξέλιξη στη σωστή κατεύθυνση”, πρόσθεσε.
Η Ιταλία παρουσίασε σε αυτή τη μίνι σύνοδο μια πρόταση με την οποία ζητά, μεταξύ άλλων, οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αναλάβουν το βάρος που τους αναλογεί όσον αφορά τους οικονομικούς μετανάστες που μπαίνουν στην ΕΕ. Σε διαφορετική περίπτωση, να ληφθούν αντίμετρα οικονομικού χαρακτήρα για τις χώρες που δεν δέχονται να τους παραλάβουν.
Τα 10 σημεία της Ιταλίας
Τα δέκα σημεία της ιταλικής πρότασης για το μεταναστευτικό που παρουσιάσθηκαν στην σημερινή σύνοδο των Βρυξελλών, προβλέπουν:
-Την εντατικοποίηση των σχέσεων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις χώρες καταγωγής ή διέλευσης των μεταναστών, όπως την Λιβύη και Νίγηρα.
-Την δημιουργία κέντρων προστασίας στις χώρες διέλευσης, για την αξιολόγηση των αιτήσεων ασύλου και την προσφορά νομικής βοήθειας στους μετανάστες, και για τους οικειοθελείς επαναπατρισμούς.
-Την ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
-Την ανάγκη να ξεπερασθεί ο Κανονισμός του Δουβλίνου, ο οποίος «δημιουργήθηκε για άλλους σκοπούς και είναι πλέον ανεπαρκής». Ο στόχος είναι να «υιοθετηθούν ευρωπαϊκά μέσα τα οποία να είναι πράγματι αποτελεσματικά».
-Την ανάγκη να ξεπερασθεί το κριτήριο πρώτης εισόδου, διότι «όποιος αποβιβάζεται στην Ιταλία αποβιβάζεται στην Ευρώπη» και πρέπει να υπογραμμισθεί και πάλι η ανάγκη να επιδειχθεί τόσο αλληλεγγύη, όσο και αίσθημα ευθύνης.
-Tην κοινή ευθύνη των χωρών μελών σε ότι αφορά τους ναυαγούς «διότι δεν μπορεί, όλο το βάρος των ευθυνών, να το σηκώνουν οι χώρες πρώτης άφιξης». Πρέπει να γίνεται διαχωρισμός μεταξύ του ασφαλούς λιμένα και της χώρας αρμόδιας να εξετάσει τις αιτήσεις ασύλου.
-Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να απαντήσει με κοινές πρωτοβουλίες στο «εμπόριο ανθρώπων» και τις εγκληματικές οργανώσεις.
-Την διαπίστωση ότι δε μπορούν να μεταφέρονται όλοι στην Ιταλία ή στην Ισπανία. Χρειάζονται ευρωπαϊκά κέντρα προστασίας σε πολλές χώρες μέλη, για την προστασία των δικαιωμάτων όσων φτάνουν στην Ευρώπη, αλλά και την τήρηση της δημόσιας τάξης.
-Την ιδέα πως σε ότι αφορά τις “δευτερογενείς μετακινήσεις προσφύγων” μέσα στις χώρες της Ένωσης, αυτές θα πρέπει να βασίζονται σε τεχνικές συμφωνίες ανάμεσα στις διάφορες χώρες.
Τέλος, η Ιταλία θεωρεί ότι «κάθε χώρα καθορίζει τον αριθμό οικονομικών μεταναστών», αλλά ότι «θα πρέπει να προσδιοριστούν τα απαιτούμενα αντίμετρα οικονομικού χαρακτήρα για τις χώρες που δεν δέχονται να φιλοξενήσουν πρόσφυγες».
Οι ελληνικές θέσεις
Προτάσεις για την αντιμετώπιση του προσφυγικού και την πολιτική ασύλου διατύπωσε ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, στη διάρκεια της άτυπης συνάντησης εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι προτάσεις αυτές περιλαμβάνουν:
1. Αναθεώρηση του ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου με δίκαιη κατανομή των βαρών φιλοξενίας.
2. Ενίσχυση των ευρωπαϊκών χωρών πρώτης υποδοχής.
3. Στήριξη των χωρών διέλευσης και προέλευσης.
4. Αντικατάσταση της Frontex από ισχυρές δυνάμεις της Ευρωπαϊκής Ακτοφυλακής και Συνοριοφυλακής.
