Ο Στάθης Σταμουλακάτος είναι ο Νικόλας στην παράσταση «Εθνικός Ελληνορώσων».
Κρύβει κι αυτός, ο Νικόλας, τα μυστικά του μέχρι που η σχολική παρέα των τωρινών σαραντάρηδων που παίζει μπάσκετ μετατρέπεται σε μια άγρια αρένα.
Η παράσταση παίχτηκε πέρσι και συνεχίζεται φέτος στο «Από Μηχανής Θέατρο» (σε σκηνοθεσία του Γιώργου Παλούμπη) με πολύ μεγάλη επιτυχία και γεμάτες όλες τις θέσεις.Καθόλου τυχαίο αφού πρόκειται για ένα σπουδαίο κείμενο και μια ερμηνευτική εμπειρία που συμπαρασύρει το τυχερό κοινό.Οι φίλοι, οι φιλίες, τα μυστικά, το μίσος, οι ρόλοι, τα προσωπεία που φοράμε όλοι – είτε το παραδεχόμαστε είτε όχι – η αγριότητα της εποχής και η αναμέτρηση του καθενός με τον εαυτό και τις ευθύνες του είναι κάποια από τα ζητούμενα στο έργο του συγγραφέα Αντώνη Τσιοτσιόπουλου.
Αναζήτησα να γνωρίσω τον Στάθη Σταμουλακάτο, τον Νικόλα, έναν πραγματικό ανεμοστρόβιλο συναισθημάτων και υποκριτικής τέχνης-γεμάτης αλήθεια στη σκηνή του «Από Μηχανής».
Η κουβέντα μας, ένα ηλιόλουστο μεσημέρι στην πλατεία Αυδή λίγο πριν από την απογευματινή παράσταση, μου αποκάλυψε τον Στάθη που γίνεται Νικόλας. Έναν στιβαρό άνθρωπο με καθαρό βλέμμα, έναν άντρα που πατάει γερά στα πόδια του και εξαιρετικό ηθοποιό.
Είπαμε πολύ ενδιαφέροντα πράγματα – κατά τη γνώμη μου. Τα πιο πολλά δεν θα τα διαβάσετε γιατί τα είπαμε μετά τη συνέντευξη και φυσικά δεν «δίνεις» τον φίλο που σε εμπιστεύεται!Ο Στάθης άρχισε τη συνέντευξη, χωρίς ερώτηση, αφού του είχα πει τη γνώμη μου για την παράσταση:Όταν μαζεύονται κάποιοι άνθρωποι και βάζουν πέρα τους εγωισμούς τους μπορούν να χτίσουν κι έναν ουρανοξύστη. Δεν έχει σημασία πώς αλλά μπορούν να τον χτίσουν. Ε, αυτό είναι και η παράσταση «Εθνικός Ελληνορώσων». Αλλά άσε και την παράσταση. Πιο καλά περνάμε όταν μαζευόμαστε και ψήνουμε στην ταράτσα. Έχουμε φύγει σε άλλα επίπεδα. Για να γίνεται κάτι σωστό πρέπει να μαζεύονται άτομα που αγαπιούνται μεταξύ τους. Μόνο με επαγγελματίες δεν γίνεται τίποτα.
Πόσο …παρελθόν μπορεί να αντέξει ένας άνθρωπος;
Αναλόγως πόσο … (το σκέφτεται)…Ένας άνθρωπος μπορεί να θάψει πολλά μέσα του αλλά κάποια στιγμή με έναν μαγικό τρόπο αυτά βγαίνουν. Πρέπει να είσαι πολύ μεγάλος εγωιστής για να τα θάψεις μέσα σου βαθιά και να μην έχεις το θάρρος να πεις … να τα βγάλεις.
Μιλάω για τον ρόλο σου, τον Νικόλα… αν και όλη η «παρέα» έχει τα μυστικά της. Αλλά και εσύ, ο Στάθης…
Έχω κι εγώ τα κρυμμένα μου μυστικά. Εγώ από τον Νικόλα έχουμε τη διαφορά ότι ο Στάθης έχει κάνει εδώ και πολλά χρόνια την αυτοκριτική του. Και άμα μπορούσα να ζητήσω ένα συγγνώμη θα το έκανα.
Οφείλεις κάπου μια συγγνώμη;
Ναι οφείλω, αλλά δεν έχω βρει την ευκαιρία να το κάνω. Κάποια στιγμή όμως θέλω να την βρω και να τη ζητήσω.
Γιατί δεν παίρνεις ένα τηλέφωνο και να το πεις, αφού το σκέφτεσαι;
Δεν είναι τόσο εύκολο.Ο καθένας κρύβει μυστικά μέσα του.
Ο Νικόλας, προφανώς δεν έχει κάνει την αυτοκριτική του – για να ξαναγυρίσω στον ρόλο. Μέχρι κάποια στιγμή μέσα στο έργο νομίζεις ότι αυτός ο άνθρωπος είναι άσπιλος και καλός. Μέχρι που ο «μικρός» έρχεται και του το ξυπνάει. Αυτό που καταλαβαίνω είναι ότι ενώ έχει κάνει κάτι τόσο χοντρό δεν έχει κάνει την αυτοκριτική του.
Στάθη, πώς ορίζεις το «κακό»;
Κακό είναι η αδικία. Κακό είναι να αδικείς τον συνάδελφό σου, τον φίλο σου, στο παιδί σου, σε μια χώρα.Και το κακό υπάρχει αλλά είναι κρυμμένο. Έχει μια μάσκα.Πώς το αναγνωρίζεις όμως;
Κοίτα ο ηθοποιός αυτό που μαθαίνει είναι να διαβάζει το ψέμα του άλλου. Γιατί και οι ηθοποιοί με τα ψέματα ζούνε. Παίρνουμε κάτι και το κάνουμε αλήθεια. Άρα βλέπουμε και ξεχωρίζουμε αυτόν που λέει το ψέμα.Το συναντάω κυρίως στο «συγχαρητήρια ήσασταν πάρα πολύ καλός». Ξέρω ακριβώς ποιος το λέει για να το πεί και ποιος το εννοεί.
Και τι κάνεις γι’ αυτή την αδικία που μου είπες ότι βλέπεις και την θεωρείς «κακό»;
Παλιότερα θύμωνα πάρα πολύ. Τρομακτικά πολύ, χαλιόμουνα, δεν κοιμόμουνα. Εκνευριζόμουν τρελά. Τώρα έμαθα να αδιαφορώ. Δεν ξέρω αν είναι ο πιο σωστός τρόπος αλλά το προσπερνάω και αδιαφορώ.
Αδιαφορείς μόνο για το «κακό» που σε αφορά ή αδιαφορείς ακόμη κι αν δεις μια αδικία να γίνεται μέσα στα μάτια σου σε βάρος τρίτου;
Κοίτα να δεις… εάν δω σε άλλους υπάρχει περίπτωση, μερικές φορές να πάρω θέση. Υπάρχουν και φορές που δεν παίρνω θέση.Όταν όμως γίνεται πάνω μου το κακό έχω έναν τρόπο και μπορώ να το αποφεύγω.Πριν 10-15 χρόνια που ήμουν πιο θυμωμένος και πιο άγριος θα ξεσπούσα με διαφορετικούς τρόπους. Κι ευτυχώς για όποιους επιδιώκουν το κακό μου με έχουν βρει σε φάση που είμαι πολύ ήρεμος. Πριν από χρόνια θα έκανα κι εγώ κακό. Τώρα τα νεύρα και ο θυμός μου έχουν καταλαγιάσει.
Σε έχει βοηθήσει το θέατρο σ’ αυτό;
Ωωωω πολύ! Πάρα πολύ. Το θέατρο και οι άνθρωποι του εξημερώνουν. Είναι πνευματικοί άνθρωποι ο κόσμος του θεάτρου και σε γαληνεύουν.
Ποια είναι η πρώτη ανάμνηση που θυμάσαι;
(σκέφτεται αν θα απαντήσει – όχι γιατί δεν θυμάται, και τελικά αποφασίζει να το πει)
…Τον πατέρα μου, να πίνει μπύρα ένα χάραμα που σηκώθηκα από το κρεβάτι. Ήμουν πέντε ετών. Ο πατέρας μου ήταν αλκοολικός. Όταν είσαι μικρός δεν θυμάσαι πολλά πράγμα αλλά αυτή η σκηνή είναι μέσα μου. Τη θυμάμαι. Σηκώθηκα από το κρεβάτι και ήταν ο πατέρας μου, στο τραπέζι της κουζίνας και μια μπύρα. Αυτό. Δεν μπορώ να την ξεχάσω.
Οι πολύ κακές στιγμές είναι αυτές που βιώνεις πραγματικά.Θυμάμαι όμως τον ίδιο αυτόν άνθρωπο, στην Καλλιθέα να με μαθαίνει ποδήλατο. Είχα βγάλει τη μια βοηθητική και μου μάθαινε ποδήλατο, με κράταγε από πίσω. Αυτές είναι οι εικόνες λίγο πριν χωρίσει με την μητέρα μου.
Στάθη υπάρχει ηλικία για να πάρει κάποιος σοβαρές αποφάσεις για τη ζωή του;
Δεν υπάρχει, ποτέ! Σε καμία ηλικία δεν μπορείς να πάρεις σοβαρές αποφάσεις για τη δική σου ζωή. Για των άλλων μπορείς. Δεν ξέρεις ποια στιγμή είναι η κατάλληλη.
Για σένα, τώρα, κοιτώντας πίσω, ποια ηλικία στάθηκε ορόσημο;
Στα 25 μου όταν αποφάσισα να γραφτώ στη δραματική σχολή.
Πώς είσαι σαν χαρακτήρας; Είσαι αυθόρμητος ή σχεδιάζεις προσεκτικά τις κινήσεις σου;
Είμαι αυθόρμητος. Και δεν το έχω μετανιώσει! Έχει μια πλάκα ο αυθορμητισμός. Όταν δεν έχεις μέσα σου κακία …
Αποφάσισες να γίνεις ηθοποιός γιατί είδες κάποια παράσταση που σε ταρακούνησε;
Δεν είδα κάποια παράσταση. Έβλεπα πολύ σινεμά. Μικρός είχα δει πολύ λίγο θέατρο. Αλλά αυτό που έβλεπα στη μεγάλη οθόνη μου άρεσε. Κι είπα: Μπορώ να το κάνω κι εγώ. Έτσι απλά.Βέβαια όταν έφτασε η ώρα να το κάνω ήταν λίγο δύσκολο.
Δεν έχω λόγο, όπως κάποιοι άλλοι, να σου αραδιάσω καλλιτεχνικές πονηριές – έτσι τις λέω – του στιλ «ήμουν μέσα στα θέατρα» κλπ.
Πώς βιοποριζόσουν πριν γίνεις ηθοποιός;
Δούλευα, κούριερ.Τι βλέπει ένας κούριερ γυρνώντας στην πόλη;
(γελώντας) Τα πάντα! Όλη τη βρωμιά της πόλης!Όταν ξεκίνησα το 1995 ήταν ακόμη στα σπάργανα το επάγγελμα. Δούλεψα στην πρώτη «γαλέρα». Χωρίς δρομολόγιο. Όποιος έπαιρνε τηλέφωνο τρέχαμε. Κάποτε είχα φτάσει μέχρι τη Νέα Πέραμο για να πάρω έναν φάκελο. Ήμουν 18 χρονών. Είχε πλάκα (το λέει και γεμίζει το στόμα του), ήταν ένα ωραίο ταξίδι, μια βόλτα. Αυτός με εκμεταλλευότανε, αλλά εκείνη την εποχή δεν με ενδιέφερε. Αργότερα ήταν τα ζόρια. Εκείνη την εποχή σε σχέση με φίλους μου έβγαζα και λεφτά. Ήμουν ανεξάρτητος. Πέρα από τη βρωμιά, υπήρχε και μια αθωότητα. Έβλεπες τα πάντα. Περιοχές της Αθήνας που δεν τις είχα ονειρευτεί.
Ποια γειτονιά της Αθήνας σου αρέσει περισσότερο;
Μεγάλωσα σε μια μικρή γειτονιά στα Ιλίσια, πίσω από το Χίλτον – το κανονικό, όχι τα Άνω. Μεγάλωσα εκεί! Εκεί μου άρεσε πάρα πολύ. Ήταν γειτονιά. Υπήρχαν πολλά παιδιά κι ένιωσα κομμάτι της.Σήμερα που ζεις;
Παντρεύτηκα και πήγαμε Νέα Φιλαδέλφεια, που κι εκεί υπάρχει ακόμη η ωραία γειτονιά.
Πάλι πίσω στην παράσταση και στις αφορμές για κουβέντα. Μια φιλία τι συμβαίνει και ραγίζει;
Όταν αρχίζουν να μπαίνουν μέσα μυστικά. Το μυστικό, για να είναι μυστικό το ξέρει μόνο ένας. Όταν το ξέρουν δύο, παύει να είναι μυστικό. Όμως ο φίλος έχει μια εξαίρεση. Όταν το μυστικό σου το ξέρει ο φίλος πρέπει να το κρατήσει κι αυτός. Όταν μπουν ανάμεσα στους φίλους μυστικά τότε αρχίζει να διαλύεται το πράγμα. Τα μυστικά, αυτά είναι που χαλάνε φιλίες και παρέες.
Έχεις χάσει φίλους στη διαδρομή σου;
Πολλούς. Αλλά όχι από μυστικά. Χαθήκαμε λόγω προσανατολισμού. Άλλο δρόμο πήρα εγώ, άλλο αυτοί. Ίσως δεν ήμασταν τελικά τόσο-τόσο-τόσο φίλοι όσο νομίζαμε. Στην πραγματικότητα τι είναι ο φίλος; Ξέρεις τι λέω: Οι καλύτεροί σου φίλοι θα έρθουν στην κηδεία σου. Αυτοί που σε αγαπούν θα έρθουν στην κηδεία σου. Δεν ξέρω τελικά αν υπάρχουν φίλοι … ίσως είναι υπερβολικό.Δεν ξέρω…Φίλο μπορώ να κάνω εσένα και να σου πω κάτι για πρώτη φορά – αυτό που σου είπα για την ανάμνηση του πατέρα μου.Μπορώ να βρω κι έναν περαστικό και να του πω κάτι. Φίλος μου κι αυτός. Μπορεί να μην τα ξαναπούμε αλλά ίσως επειδή δεν είχα αυτό που λέμε τις πολύ κολλητές σχέσεις-φιλίες το βλέπω έτσι. Έχω ανθρώπους που μιλάμε αλλά δεν είχα τον «κολλητό» όπως το εννοούμε.
Άλλαξαν οι παρέες σου από την εποχή που έμπλεξες με το θέατρο;
Ναι, άλλαξαν πολύ. Μοιραία γνωρίζεις ανθρώπους που σε επηρεάζουν. Το έχω ξαναπεί αυτό σε μια συνέντευξη (Lifo): Πριν την δραματική πίστευα ότι ο Σφακιανάκης ήταν το «α» και το «ω»(συμφωνούμε ότι τον σιχαινόμαστε σήμερα και οι δύο και συνεχίζει)Καλύτερα όμως που έγινε έτσι. Μετά άρχισα από την αρχή. Αυτό που λέμε «Προ Χριστού» και «Μετά Χριστόν», Προ θεάτρου και Μετά το θέατρο. Όταν μπλέκεις με ανθρώπους που σε βάζουν σε άλλους δρόμους αλλάζεις. Εγώ εξακολουθώ να ακούω λαϊκά τραγούδια, και ρεμπέτικα. Στάτο Διονυσίου. Η διαφορά είναι ότι άκουγα και σκουπίδια και νόμιζα ότι κάτι είναι. Με τις επαφές, με το θέατρο άκουσα κι άλλα και κατάλαβα. Είχα ανθρώπους που μου είπαν: Για άκου κι αυτό, δοκίμασε να διαβάσεις κι αυτό…Και σιγά σιγά έρχεσαι τούμπα!
Τι είναι λοιπόν θέατρο για σένα;
Το ότι μπορώ να εκτίθεμαι είναι μαγικό. Να με βλέπουν. Είναι μαγικό. Δεν μπορώ να στο εξηγήσω, και μάλλον κανείς δεν μπορεί να το εξηγήσει. Κι εκείνη τη στιγμή να βλέπει ο άλλος τις ατέλειές σου, να ιδρώνεις. Είναι μαγικό να σε βλέπουν να βγάζεις την αλήθεια σου εκεί πάνω στη σκηνή.
Θα μπορούσες να ζήσεις χωρίς αυτό;
Ναι, κάποια στιγμή στη ζωή μου δεν θέλω να φτάσω να φτύνω επί σκηνής επειδή δε θα μπορώ να μιλήσω καθαρά – έχω δει ηθοποιούς να το κάνουν. Δεν θέλω. Θέλω να φύγω με τους δικούς μου όρους. Όσο το κάνω είναι ωραίο!
Τι φοβάσαι;
Φοβάμαι τον θάνατο. Φοβάμαι εκείνη τη στιγμή. Μετά πιστεύω ελευθερώνεσαι. Εκείνη τη στιγμή όμως του θανάτου τη φοβάμαι.
Στάθη θέλω να μας «ξανασυστηθείς» μέσα από θεατρικά έργα που σε «περιέχουν».
Ιστορία του ζωολογικού Κήπου (The Zoo), του Έντουαρντ Άλμπι.
O Άγριος Σπόρος, του Γιάννη Τσίρου – γι’ αυτό συμμετέχω και σ’ αυτήν την παράσταση. Μου αρέσει τρελά. Ο «Σταύρος» έχει κάτι μέσα του από εμένα.
Λεωφορείον ο Πόθος. Ο Κοβάλσκι.
Η νύχτα της Ιγκουάνας, του Τένεσι Ουίλιαμς. Ο ρόλος του Αιδεσιμότατου Σάνον. Θέλω να το παίξω κάποια στιγμή αυτό το έργο. Ο Σάνον είχε ένα μεγάλο μυστικό!
Γιάννης Καφάτος
Info:
Ο Στάθης Σταμουλακάτος παίζει στο «Εθνικός Ελληνορώσων» – Από Μηχανής Θέατρο, στο «Στέλλα Κοιμήσου» – Θέατρο Τζένη Καρέζη και στον Άγριο Σπόρο, που αντικαθιστά τον Τάκη Σπυριδάκη – Θέατρο Επί Κολωνώ.
