Στις 22 Ιουνίου ξεκινάει ένα μεγάλο επετειακό αφιέρωμα για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του εμβληματικού γλύπτη Takis (Παναγιώτης Βασιλάκης 1925-2019) στα τρία μουσεία του Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή.
Τα διασημότερα έργα του καλλιτέχνη που σημάδεψε με τα καινοτόμα έργα του τη διεθνή τέχνη του 20ου αιώνα θα εκτεθούν σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση στην Αθήνα και στην Άνδρο με τίτλο «Takis 100». Είναι η πρώτη φορά που ένας καλλιτέχνης παρουσιάζεται ταυτόχρονα σε όλα τα μουσεία του ιδρύματος.
Η έκθεση θα καλύπτει το σύνολο του καλλιτεχνικού έργου του Takis από τα πρώιμα χρόνια μέχρι το τέλος της εκκωφαντικής διαδρομής του που τάραξε τα νερά της σύγχρονης τέχνης με το πάθος, την τόλμη και την προσήλωση του καλλιτέχνη στη σύνδεση της τέχνης με τις δυνάμεις της φυσικής. Υπήρξε αυτοδίδακτος- και πολύ περήφανος γι’ αυτό- και πρωτοπόρος της κινητικής τέχνης, όχι μόνο με τα υλικά που χρησιμοποίησε αλλά και με τους πειραματισμούς του με τα μαγνητικά πεδία, τον ηλεκτρισμό, τον ήχο, το φως. Η κίνηση κάθε μορφής –μηχανική, ηλεκτρομαγνητική, θερμική, υδροδυναμική- είναι στοιχεία που βρίσκονται στο πυρήνα του έργου του και ο τρόπος που τα χρησιμοποίησε δικαίως τον έθεσαν ανάμεσα στους ανανεωτές της γλυπτικής.

Από τα πρώτα του Σινιάλα που μοιάζουν με κεραίες και παράγουν μουσικούς ήχους καθώς χτυπούν μεταξύ τους με την πνοή του ανέμου, τα καθηλωτικά τηλεμαγνητικά γλυπτά που δημιούργησε εκμεταλλευόμενος τα ηλεκτρομαγνητικά πεδία ως τα ερωτικά έργα και τις περφόρμανς του που άφησαν εποχή, ο Takis απέδειξε ότι ήταν ένας παθιασμένος εξερευνητής που χρησιμοποιούσε την τέχνη και τη δημόσια σφαίρα για να μιλήσει με ριζοσπαστικό και ολιστικό τρόπο για τις ανθρώπινες αισθήσεις και τον κόσμο που μας περιβάλλει, πάντοτε στο όριο και στην αιχμή της καλλιτεχνικής δημιουργίας και της επιστημονικής σκέψης.
Το 1986, μετά από αλλεπάλληλες εκθέσεις στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου –που δεν έπαψαν ποτέ να παρουσιάζουν το έργο του μέχρι σήμερα- ο καλλιτέχνης-διανοητής επέστρεψε στην Ελλάδα και ίδρυσε στο Γεροβουνό Αττικής το Κέντρο Ερευνών για την Τέχνη και τις Επιστήμες (ΚΕΤΕ), με τη βοήθεια του οποίου πραγματοποιείται φέτος το καλοκαίρι η αναδρομική έκθεση. Ένα άκρως ενδιαφέρον και σημαντικό εικαστικό γεγονός που θα εμπλουτιστεί με δάνεια από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές, με εμβληματικά γλυπτά, εγκαταστάσεις, σημαντικό αρχειακό υλικό και προσωπικά αντικείμενα του γλύπτη.
Η έκθεση συμπίπτει με την επαναλειτουργία της ανανεωμένης πλέον Παλαιάς Πτέρυγας του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης στην Άνδρο. Η Νέα Πτέρυγα του μουσείου μαζί με το Μουσείο Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή στην Αθήνα θα φιλοξενήσουν το σύνολο των έργων.
Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν αναλάβει η Μαρία Κουτσομάλλη Μορώ, Υπεύθυνη Συλλογών του Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή, και ο Toby Kamps, επικεφαλής της Modernist Collection της Πινακοθήκης του Αμβούργου και ειδικός στο έργο του Takis.
ΙΝFO:
22 Ιουνίου – 2 Νοεμβρίου 2025

© Takis Foundation – Research Center for the Art and the Sciences / ADAGP, Paris / ΟΣΔΕΕΤΕ, Αθήνα 2025
Διαβάστε επίσης:
Γιώργος Κωνσταντίνου: «Αν αποσυρόμουν δεν θα ζούσα» – Στο Docville την Κυριακή με το Documento