Η Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων καθιερώθηκε με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στις 4 Δεκεμβρίου του 2000 και τιμάται κάθε χρόνο, σαν σήμερα, στις 20 Ιουνίου.
Αφορμή στάθηκε η υπογραφή της Σύμβασης της Γενεύης για το Καθεστώς των Προσφύγων το 1951.
Η σύμβαση αυτή προέβλεπε, μεταξύ άλλων, τη σύσταση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ, η οποία ήταν επιφορτισμένη να βοηθήσει στη μετεγκατάσταση των 1,2 εκατομμυρίων Ευρωπαίων που είχαν μείνει άστεγοι εξαιτίας του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου.
Στα 54 χρόνια της ύπαρξής της, η Ύπατη Αρμοστεία έχει βοηθήσει πάνω από 50 εκατομμύρια ανθρώπους και για τις προσπάθειές της αυτές έχει τιμηθεί δύο φορές με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης.
Τι ορίζει το Διεθνές Δίκαιο
Σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο οι πρόσφυγες είναι άνθρωποι που δεν μπορούν να επιστρέψουν στις χώρες τους, εξαιτίας βάσιμου φόβου δίωξης, με βάση τη φυλή, το θρήσκευμα, τις πολιτικές τους πεποιθήσεις, την εθνικότητά τους ή τη συμμετοχή τους σε μία ιδιαίτερη κοινωνική ομάδα.
Ο αριθμός των ανθρώπων που διαφεύγουν από τον πόλεμο, τις διώξεις και τις συγκρούσεις ξεπέρασε τα 122 εκατομμύρια το 2025. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο αριθμό που έχει αναφέρει ποτέ η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στα 74 χρόνια λειτουργίας της.
Η Ύπατη Αρμοστεία είναι ένας από τους κυριότερους ανθρωπιστικούς οργανισμούς στον κόσμο. Τα περισσότερα από 5.000 στελέχη της βοηθούν πάνω από 20 εκατομμύρια ανθρώπους που συγκεντρώνουν την ιδιότητα του πρόσφυγα.
Μήνυμα του γ.γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες
«Σήμερα, τιμούμε τα εκατομμύρια προσφύγων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους εξαιτίας πολέμου, διώξεων και καταστροφών.
Κάθε άτομο φέρει μια ιστορία βαθιάς απώλειας – μιας οικογένειας ξεριζωμένης και ενός μέλλοντος ανατραπέντος.
Πολλοί αντιμετωπίζουν κλειστές πόρτες και ένα αυξανόμενο κύμα ξενοφοβίας.
Από το Σουδάν μέχρι την Ουκρανία, από την Αϊτή μέχρι τη Μιανμάρ, αριθμός-ρεκόρ ανθρώπων τρέπονται σε φυγή για να σώσουν τη ζωή τους – ενώ η υποστήριξη μειώνεται.
Και οι κοινότητες υποδοχής, συχνά σε αναπτυσσόμενες χώρες, επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος.
Αυτό είναι άδικο και μη βιώσιμο.
Κι όμως, παρά τις ελλείψεις της διεθνούς κοινότητας, οι πρόσφυγες συνεχίζουν να επιδεικνύουν εξαιρετικό θάρρος, ανθεκτικότητα και αποφασιστικότητα.
Και όταν τους δίνεται η ευκαιρία, συμβάλλουν ουσιαστικά – ενισχύοντας τις οικονομίες, εμπλουτίζοντας τις κουλτούρες και εμβαθύνοντας τους κοινωνικούς δεσμούς.
Σε αυτήν την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, η αλληλεγγύη οφείλει να υπερβαίνει τα λόγια.
Αλληλεγγύη σημαίνει ενίσχυση της ανθρωπιστικής και αναπτυξιακής στήριξης, διεύρυνση της προστασίας και παροχή βιώσιμων λύσεων όπως η μετεγκατάσταση, καθώς και υπεράσπιση του δικαιώματος στο άσυλο – ενός θεμελίου του διεθνούς δικαίου.
Σημαίνει επίσης να ακούμε τους ίδιους τους πρόσφυγες και να διασφαλίζουμε ότι έχουν λόγο στη διαμόρφωση του μέλλοντός τους.
Και σημαίνει επένδυση στην μακροπρόθεσμη ένταξη, μέσω της εκπαίδευσης, της αξιοπρεπούς εργασίας και των ίσων δικαιωμάτων.
Το να γίνει κανείς πρόσφυγας δεν είναι ποτέ επιλογή.
Το πώς θα ανταποκριθούμε, όμως, είναι.
Ας επιλέξουμε, λοιπόν, την αλληλεγγύη. Ας επιλέξουμε το θάρρος. Ας επιλέξουμε την ανθρωπιά».
Διαβάστε επίσης:
Η Γερμανία επιστρέφει πρόσφυγες στην Ελλάδα – Τι αποκαλύπτει ρεπορτάζ της ΤΑΖ
Κρήτη: 74 μετανάστες εντοπίστηκαν σε πλοιάριο κοντά στη Γαύδο
Ικαρία: Συναγερμός για ναυάγιο με πρόσφυγες – Έρευνες για αγνοούμενους
Μυτιλήνη: Αθώοι τέσσερις μετανάστες για την πυρκαγιά στη Μόρια το 2020