8 Οκτωβρίου 1871: Η μεγάλη πυρκαγιά του Σικάγο
Η μεγάλη πυρκαγιά του Σικάγο, που έκαιγε τα πάντα στο διάβα της, προκάλεσε εκτεταμένες πυρκαγιές στην πόλη, αφαιρώντας τη ζωή σε περίπου 300 ανθρώπους.
Σαν σήμερα, στις 8 Οκτωβρίου 1871, εκδηλώθηκε μία από τις μεγαλύτερες πυρκαγιές στη νεότερη ιστορία των ΗΠΑ. Η μεγάλη πυρκαγιά του Σικάγο, που έκαιγε τα πάντα στο διάβα της, προκάλεσε εκτεταμένες πυρκαγιές στην πόλη, αφαιρώντας τη ζωή σε περίπου 300 ανθρώπους.
Χαρακτηριστικά της πόλης του Σικάγο
Σύμφωνα με τον ηλεκτρονικό ιστότοπο Britannica, η ανάπτυξη της πόλης του Σικάγο στα μέσα του 19ου αιώνα ήταν αξιοσημείωτη. Ο πληθυσμός αυξήθηκε σημαντικά, φτάνοντας τις 30.000 το 1850, ένας αριθμός που τριπλασιάστηκε δέκα χρόνια αργότερα. Σημαντικό ρόλο στην πυρκαγιά αποτέλεσε η δομή και λειτουργία της πόλης. Επιπλέον, οι φθηνές συγκοινωνίες προς τα περίχωρα της πόλης ενθάρρυναν τη διασπορά της μεσαίας τάξης.
Παρόλα αυτά, τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα στο κέντρο της πόλης την είχαν υπερφορτώσει. Παράλληλα, οι κατασκευές και τα οικήματα ήταν κατά βάση φτιαγμένα από ξύλο. Η μεγάλη πυρκαγιά του Σικάγο έμελλε να προκαλέσει πρωτοφανείς καταστροφές, καθώς οι παράγοντες που αναφέρθηκαν παραπάνω και η λειψυδρία της περιόδου, είχαν καταστήσει την πόλη σε κατάσταση κινδύνου σε περίπτωση μεγάλης πυρκαγιάς. Παράλληλα, μια πυρκαγιά της προηγούμενης ημέρας είχε καταπονήσει τους πυροσβέστες και είχε καταστρέψει τον εξοπλισμό πυρόσβεσης.
Το χρονικό της μεγάλης πυρκαγιάς του Σικάγο
Η μεγάλη πυρκαγιά του Σικάγο φημολογείται ότι ξεκίνησε γύρω στις 9:00μ.μ. της Κυριακής 8 Οκτωβρίου 1871. Αρκετές πηγές «δείχνουν» ότι εκδηλώθηκε κάπου εντός ή πολύ κοντά στον αχυρώνα O’Leary, με τις ακριβείς λεπτομέρειες της προέλευσής της είναι άγνωστες. Σε κάθε περίπτωση, η ξηρασία, η πολεοδομία και οι ανεπάρκειες πυροσβεστικού εξοπλισμού ήταν αρκετές για να εκδηλωθεί μια εκτεταμένη πυρκαγιά, ωστόσο, όχι σε τόσο μεγάλη κλίμακα για να κάψει το Σικάγο.
Σύμφωνα με αφήγηση για την πυρκαγιά από την Bessie Bradwell Helmer, που παρατίθεται στον επίσημο ιστότοπο για την πυρκαγιά του Σικάγο, η φωτιά προωθήθηκε από έναν ισχυρό άνεμο από τα νοτιοδυτικά, σημαδεύοντας το κέντρο της πόλης. Διαχωρίστηκε απρόβλεπτα σε ξεχωριστά μέρη, εκτοξεύοντας φλεγόμενα κομμάτια από τα υπερθερμασμένα καλώδια που δημιούργησε, μεταπηδώντας πάνω από το νότιο σημείο του ποταμού Σικάγο. Σε μία ακόμα διαίρεση της, η πυρκαγιά κατάφερε να ξεπεράσει γρήγορα το Κόνλεϊς Πάτς (Conley’s Patch).
Μέχρι τη 1:30π.μ., η φωτιά έφτασε στον πύργο του Δικαστικού Μεγάρου, όπου βρίσκονταν και κρατούμενοι. Όταν οι αξιωματούχοι της πόλης αντιλήφθηκαν ότι το κτίριο επρόκειτο να καταστραφεί, απελευθέρωσαν τους κρατούμενους από τη φυλακή του υπογείου, λίγο πριν καταρρεύσει. Μέχρι τις 3:30π.μ., η οροφή του Αντλιοστασίου στη Λεωφόρο Σικάγο κατέρρευσε, καταδικάζοντας κάθε ελπίδα ουσιαστικής πυρόσβεσης.
Μέχρι το μεσημέρι της Δευτέρας, οι πυρκαγιές στη Βόρεια Περιφέρεια είχαν φτάσει στη Βόρεια Λεωφόρο, συνεχίζοντας για το μεγαλύτερο μέρος ενός μιλίου μέχρι τη Λεωφόρο Φούλερτον. Παράλληλα, το πολυτελές Palmer House, που έδρευε στη Νότια Περιφέρεια, κατέρρευσε, όπως και τα γραφεία της Chicago Tribune , της οποίας οι συντάκτες είχαν προτρέψει το Συμβούλιο να αυξήσει το επίπεδο πυροπροστασίας. Την Τρίτη το πρωί ξεκίνησε να βρέχει και οι φλόγες τελικά έσβησαν, με τις φονικές πυρκαγιές του Σικάγο να ολοκληρώνονται.
Οι αντιδράσεις των κατοίκων
Οι αντιδράσεις των κατοίκων, σύμφωνα με τις αναφορές της Helmer, ήταν συγκλονιστικές, φανερώνοντας τη φρίκη που βίωσαν. Οι κάτοικοι, στην αρχή, είχαν το στοιχείο της περιέργειας, πιστεύοντας πως οι ήχοι από τις καμπάνες του Δικαστικού Μεγάρου και οι μακρινές φλόγες αφορούσαν μια ελεγχόμενη κατάσταση. Καθώς η φωτιά επεκτεινόταν, οι κάτοικοι πανικοβλήθηκαν.
Παρατηρώντας την έκταση και τη ραγδαία εξέλιξη της καταστροφής, οι κάτοικοι, προσπαθούσαν να βρουν την καλύτερη δυνατή τοποθεσία για να είναι ασφαλείς, προσπαθώντας να σώσουν τα υπάρχοντα τους, δημιουργώντας έντονο συνωστισμό στις γέφυρες που διέσχιζαν το ποτάμι. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως φαινόταν σαν το έδαφος να καίγεται, μια κοινή αλήθεια, καθώς τα πεζοδρόμια και οι γέφυρες ήταν κατασκευασμένες από ξύλο. Μεταγενέστερα, έγιναν αναφορές για κατοίκους της πόλης που είχαν παγιδευτεί στις οικίες τους.
Συμπληρωματικά με τις ιστορίες διαφυγής και διάσωσης, αναφέρθηκαν και ιστορίες παρεκτροπών, όπως λεηλασίες, κλοπών ή μέθης, οι οποίες δεν τεκμηριώνονται πλήρως.
«Η μεγάλη ανοικοδόμηση»
Σύμφωνα με το National Geographic, η πρώτη φάση της ανοικοδόμησης της πόλης του Σικάγο ξεκίνησε σχεδόν άμεσα μετά την καταστροφή. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί πως η ανοικοδόμηση ορισμένων κτιρίων ξεκίνησε προτού καν οι αρχιτέκτονες και μηχανικοί ολοκληρώσουν τα σχέδια.
Στο γενικότερο πλαίσιο, μετά την πυρκαγιά, ψηφίστηκαν νόμοι που ανάφεραν την επιτακτικότητα για κατασκευή νέων κτιρίων με πυρίμαχα υλικά όπως τούβλα, πέτρα, μάρμαρο και ασβεστόλιθο.
Ωστόσο, αρκετές επιχειρήσεις, αγνόησαν τους νέους οικοδομικούς νόμους. Το ξύλο αντικαθιστούσε την πέτρα, ενώ οι κατασκευαστές διακοσμούσαν τα κτίρια τους με ξύλινους θόλους, σκίαστρα και περβάζια. Συμπληρωματικά, κάτοικοι που δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν πυρίμαχα υλικά ή να προσλάβουν εξειδικευμένους χτίστες ή δεν είχαν κάποια ασφάλεια πυρός, αναγκάστηκαν να εκτοπιστούν από το Σικάγο.
Η ανοικοδόμηση της πόλης διεκόπη λόγω δύο γεγονότων. Το πρώτο γεγονός ήταν η πτώχευση της τράπεζας της Jay Cooke and Company, τον Σεπτέμβριο του 1873. Αυτό το γεγονός πυροδότησε μια εθνική ύφεση που σταμάτησε μεγάλο μέρος των κατασκευαστικών εργασιών στο Σικάγο. Το δεύτερο γεγονός ήταν μια άλλη, κάπως μικρότερη πυρκαγιά, τον Ιούλιο του 1874. Αυτή η πυρκαγιά κατέστρεψε περισσότερα από 800 κτίρια άνω των 60 στρεμμάτων.
Αυτά τα γεγονότα συνέβαλαν στη μετάβαση σε μια φάση αργούς και δαπανηρής διαδικασίας ανοικοδόμησης με πυρίμαχα υλικά. Τότε, δόθηκε μια λύση, μέσω πηλού από τερακότα. Ο πηλός από τερακότα αναδείχθηκε ως ένα δημοφιλές και αποτελεσματικό οικοδομικό υλικό. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1880, τα πλακάκια από τερακότα έκαναν το Σικάγο μια από τις πιο πυρίμαχες πόλεις της χώρας.
Πηγές: britannica.com, education.nationalgeographic.org, greatchicagofire.org
