Η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας καταγγέλλει την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας για αφαίμαξη πόρων που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια των αερομεταφορών
Μετά την παραλίγο πλαγιομετωπική σύγκρουση των δύο αεροπλάνων της Olympic Air πάνω από την Κέα στις αρχές Αυγούστου, η οποία επιβεβαιώθηκε πλήρως από όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, το διαπιστωμένο με ευρωπαϊκή βούλα έλλειμμα ασφαλείας σε 14 αεροδρόμια της χώρας και τον κατά προτεραιότητα έλεγχο στις ελληνικές αεροπορικές εταιρείες στα ευρωπαϊκά αεροδρόμια, το Documento φέρνει στο φως την κόντρα που σοβεί ανάμεσα στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) και την Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ), η οποία θέτει σε κίνδυνο τον κρίσιμο ρόλο της υπηρεσίας σε σχέση με τις αερομεταφορές.
Εισαγωγικά διευκρινίζεται ότι η ΥΠΑ είναι επιφορτισμένη με τη διασφάλιση της απρόσκοπτης και ασφαλούς λειτουργίας 23 κρατικών αεροδρομίων και την παροχή υπηρεσιών αεροναυτιλίας σε όλη την επικράτεια.
Στον αντίποδα, σκοπός της ΑΠΑ είναι η εκτέλεση των καθηκόντων πιστοποίησης, εποπτείας και επιβολής στον τομέα των αερομεταφορών, της αεροναυτιλίας και των αερολιμένων, όπως επίσης η εφαρμογή και τήρηση της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας, καθώς και των διεθνών συμβάσεων. Κοντολογίς, η ΥΠΑ έχει διαχειριστικές και η ΑΠΑ ελεγκτικές αρμοδιότητες.
Σε καθεστώς ασφυξίας
Ενώ μέχρι πρότινος η ΥΠΑ δεν ήταν ελλειμματική, εξασφαλίζοντας τους απαιτούμενους πόρους μέσω του Τέλους Εκσυγχρονισμού και Ανάπτυξης Αεροδρομίων (ΤΕΑΑ), τα τέλη διαδρομής και τον κρατικό προϋπολογισμό, πλέον η οικονομική της επάρκεια αποτελεί ζητούμενο και όχι βεβαιότητα. Ο λόγος είναι ότι τα έσοδα από το ΤΕΑΑ μειώθηκαν δραστικά, αφού σημαντικό μέρος αυτών φέρεται να αντλεί η ΑΠΑ.
Ειδικότερα, με τη σύμβαση παραχώρησης, εκμετάλλευσης και λειτουργίας 14 αερολιμένων του 2017 αλλά και με το νομοσχέδιο για τη σύσταση και τη λειτουργία της ΑΠΑ (ν. 4757/2020), η ΥΠΑ εισπράττει από το ΤΕΑΑ μόνο το 1/3 του 8,5% των εσόδων. Επίσης, με το ίδιο νομοσχέδιο εκμηδενίστηκαν τα έσοδα της ΥΠΑ από το ΤΕΑΑ τόσο από το «Ελ. Βενιζέλος» όσο και από το «Ν. Καζαντζάκης».
Παράλληλα, όπως αναφέρουν έγκυρες πηγές, η ΑΠΑ, η οποία δεν έχει αναλάβει χρέη εκσυγχρονισμού των αεροδρομίων, εισπράττει το 25% των εσόδων ΤΕΑΑ από το «Ελ. Βενιζέλος», το 35% των εσόδων ΤΕΑΑ από το «Ν. Καζαντζάκης», τα 2/3 του 8,5% των εσόδων ΤΕΑΑ από τα 14 αεροδρόμια που διαχειρίζεται η Fraport, ενώ εκκρεμεί η έκδοση κοινής υπουργικής απόφασης (ΚΥΑ) για την παραχώρηση στην ΑΠΑ του 10% των εσόδων ΤΕΑΑ για τα 23 υπό διαχείριση από την ΥΠΑ αεροδρόμια.
Για να αποτυπωθεί η κατάσταση και σε επίπεδο αριθμών, στην τρίτη αναμόρφωση του προϋπολογισμού της ΑΠΑ για το 2023 προβλέπεται πλεόνασμα 26.836.000 ευρώ τη στιγμή που –κατά τις πληροφορίες– ο προϋπολογισμός της ΥΠΑ για το επόμενο έτος αναμένεται να είναι ελλειμματικός. Απ’ ό,τι φαίνεται, ο ελεγκτής (ΑΠΑ) απομυζά τους πόρους του ελεγχόμενου (ΥΠΑ), δημιουργώντας αμφιβολίες για το κατά πόσο η αρμόδια υπηρεσία μπορεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη συντήρηση και τον εκσυγχρονισμό των υπό διαχείριση αεροδρομίων.
Πού πάνε τα λεφτά;
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι πόροι που εξασφαλίζει η αρχή μετατρέπονται σε «φουσκωμένους» μισθούς και παροχές. Για παράδειγμα, στην τρίτη αναμόρφωση του προϋπολογισμού της ΑΠΑ για το τρέχον έτος στην κατηγορία «πρόσθετες παροχές υπαλλήλων», πέραν της καταβολής υπερωριών (650.000 ευρώ) ή της αποζημίωσης για συμμετοχή σε συμβούλια ή επιτροπές (350.000 ευρώ), ερωτήματα προκαλεί το γεγονός ότι προβλέπεται να δαπανηθούν 2,6 εκατ. ευρώ με την αόριστη αιτιολογία: «Λοιπές πρόσθετες παροχές».
Ωστόσο, αυτό που έχει προκαλέσει την «αερομαχία» ανάμεσα στους δύο φορείς είναι η προσπάθεια της διοίκησης της ΑΠΑ να εξομοιώσει τους μισθούς των ελεγκτών με αυτούς των ελεγχόμενων, οι οποίοι έχουν και περισσότερες αρμοδιότητες. Αρμόδιες πηγές περιγράφουν την προσπάθεια αυτή ως σύγκρουση συμφερόντων, βάλλοντας κατά στελεχών της διοίκησης της ΑΠΑ, τα οποία με πρόφαση την τραγωδία των Τεμπών –σύμφωνα πάντα με τις πηγές– έπεισαν τόσο τον τέως υφυπουργό Μεταφορών Μιχάλη Παπαδόπουλο όσο και τον τέως αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Θεόδωρο Σκυλακάκη να εκδώσουν τον περασμένο Απρίλιο σχετική ΚΥΑ (ΦΕΚ 2286/6.4.2023). Ωστόσο, λόγω των αντιδράσεων, ένα μήνα αργότερα η ΚΥΑ πάγωσε έως την 1η Νοεμβρίου 2023 (ΦΕΚ 3522/25.5.2023).
Μπουνιές και ελλείμματα
Η κατάσταση ανάμεσα στο προσωπικό των δύο φορέων είναι τεταμένη σε βαθμό που δεν λείπουν τα περιστατικά χειροδικίας. Ενδεικτικό παράδειγμα όσα εκτυλίχθηκαν στις 12 Ιουλίου στο κεντρικό κτίριο της ΥΠΑ, με υπαλλήλους της ΥΠΑ και της ΑΠΑ να πιάνονται στα χέρια μπροστά σε επιθεωρητή από την αντίστοιχη Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας της Γαλλίας. Κατά τις πληροφορίες, ο καβγάς που ξέσπασε κατά τη διάρκεια επιθεώρησης της ΑΠΑ οδήγησε στην κλήση ασθενοφόρου.
Πέραν όμως του τεταμένου κλίματος ανάμεσα στο προσωπικό των δύο φορέων, παρατηρούνται και ελλείμματα σε αεροδρόμια της χώρας, με ειδικούς να τις αποδίδουν στη δραστική μείωση πόρων της ΥΠΑ. Λόγου χάρη, σε έκτακτους ελέγχους που πραγματοποίησε η ΑΠΑ τον περασμένο Μάρτιο εντόπισε κενά υποδομών, προσωπικού και κατάρτισης σε σειρά αεροδρομίων.
Πρόκειται για τα εξής αεροδρόμια: Αλεξανδρούπολης, Ικαρίας, Ιωαννίνων, Ηρακλείου, Καστοριάς, Κυθήρων, Καστελόριζου, Καρπάθου, Κάσου, Καλύμνου, Κοζάνης, Λέρου, Λήμνου, Μύλου, Νάξου, Πάρου, Αστυπάλαιας, Σύρου, Σητείας και Χίου. Πολλά εξ αυτών είναι στο μικροσκόπιο της Κομισιόν καθώς δεν έχουν λάβει τις απαιτούμενες πιστοποιήσεις.
