Ό,τι και αν συμβεί στον αποψινό επαναληπτικό ημιτελικό, είτε προκριθεί το φαβορί Άγιαξ είτε το αουτσάιντερ Τόττεναμ, ο τελικός της Μαδρίτης με τη Λίβερπουλ θα βρει τις δύο ομάδες αδελφωμένες.
Τις ενώνουν στοιχεία πολύ σημαντικότερα από το ποδόσφαιρο: μνήμες, βάσανα, δάκρυα. Ένα Ολοκαύτωμα που σήμερα ζει μόνο στις θύμησες των ηλικιωμένων και στα διαβάσματα όσων επιμένουν να σκέφτονται και να ενημερώνονται.
Τα δύο «Judenklub», του Λονδίνου και του Άμστερνταμ, είναι οι κοιτίδες της εβραϊκής κληρονομιάς στα ευρωπαϊκά γήπεδα. Άνοιξαν τις πόρτες στους κυνηγημένους και πρόσφεραν καταφύγιο, όταν η Ευρώπη καιγόταν και οι Εβραίοι βρίσκονταν υπό διωγμό.
Κάτω από τις κερκίδες του παλαιού γηπέδου του Άγιαξ και του γκρεμισμένου, πια, Ουάιτ Χαρτ Λέιν, μεγάλωσαν νηστικά μωρά και επιβίωσαν ολόκληρες οικογένειες. Οι βόμβες των Ναζί δεν έφτασαν μέχρι εκεί.
Θα προσέξατε, ίσως, τις διάσπαρτες στις κερκίδες του καινούριου «Tottenham Stadium» ισραηλινές σημαίες. Στο «Γιόχαν Κρόιφ» δεν θα δείτε τέτοιες, αφού η εποχή της πολιτικής ορθότητας οδήγησε σε απαγόρευση. Αλλά το σύνθημα είναι κοινό: «Yids!». Εβραίοι!
«Yiddo», αποκαλούν με τρυφερότητα, στο βόρειο Λονδίνο, όποιον προσκυνά τα λάβαρα της Τότεναμ. «Super Jews», αυτοχαρακτηρίζονται οι φίλοι του Άγιαξ. Τραγουδούν εν χορώ το Hava Nagila και φοράνε μενταγιόν με το αστέρι του Ισραήλ.
Η απέναντι κερκίδα, στα τοπικά ντέρμπι του μίσους, απαντάει με αηδιαστικά συνθήματα για σαπούνια και μιμείται τον συριστικό ήχο του θαλάμου αερίων. Ωστόσο, οι τόποι που έζησαν τον ναζισμό στο πετσί τους, δεν ανέχονται πολλά πολλά. Στο Λονδίνο, στο Άμστερνταμ, στο Μόναχο, στο Ντόρτμουντ, στη Ρόμα, στην Αούστρια, στα «Judenklub» (εβραϊκά σωματεία) της Ευρώπης, οι νεοναζί ξυλοφορτώνονται και εξοστρακίζονται από τους ποδοσφαιρικά ομογάλακτους.
Δεν υπάρχει, εκεί, «no politica». Τουλάχιστον όχι όταν πρόκειται για φαιοχίτωνες. «Wir waren die Judenbubbe», τραγουδάνε με καμάρι οι οπαδοί της Άιντραχτ Φρανκφούρτης: «Ήμασταν τα Εβραιόπουλα».
Το παλαιικό Ντε Μέερ βρισκόταν καταμεσίς της εβραϊκής συνοικίας του Άμστερνταμ. Τα εύπορα μέλη του Άγιαξ μετέτρεψαν το γήπεδο σε άσυλο για τους κυνηγημένους και τα κελάρια τους σε κρυψώνες.
Ο Γιόχαν φον Πράαχ, έζησε σαν άλλη Άννα Φρανκ 2,5 χρόνια στο πατάρι ενός φωτογραφείου και στο διαμέρισμα ενός μη Εβραίου ποδοσφαιριστή (μετέπειτα αρχειοθέτη του συλλόγου), του Βιμ Σχούφααρτ. Ο φον Πράαχ έγινε πρόεδρος του «Αίαντα» και δημιούργησε τη χρυσή ομάδα του Μίχελς και του Κρόιφ και των τριών Κυπέλλων Πρωταθλητριών.
Ο Άγιαξ πλήρωσε βαρύτατο φόρο αίματος, με τις μαζικές δολοφονίες το 1943 στα στρατόπεδα συγκέντρωσης (Βέστερμπορκ κ.α.). Ο περίφημος εξτρέμ Έντι Χάμελ άφησε την τελευταία του πνοή στο Άουσβιτς, μαζί με την οικογένειά του. Το 75% των Εβραίων της Ολλανδίας, περίπου 140.000 ψυχές, εξολοθρεύτηκε από τους Ναζί.
Η εβραϊκή κοινότητα του Λονδίνου (250.000 άνθρωποι σήμερα) άνθισε στα χρόνια του Μεσοπολέμου, στις εργατικές συνοικίες γύρω από το Τότεναμ. Το περίφημο ματς Αγγλίας-Γερμανίας στις 4 Δεκεμβρίου 1935 έγινε στο Ουάιτ Χαρτ Λέιν, με τη σβάστικα να ανεμίζει δυσοίωνα στον ιστό της. Το αστείο κράτησε μόνο λίγα λεπτά. Κάποιος τολμηρός σκαρφάλωσε και την κατέβασε: ένας Μανώλης Γλέζος του γηπέδου.
Οι εκλεκτοί των Ναζί ταπεινώθηκαν με 3-0 και το απόγευμα τελείωσε με αντιναζιστική διαδήλωση στους δρόμους. Οι φασίστες του Λονδίνου κήρυξαν τους οπαδούς της Τόττεναμ εχθρούς του λαού «και του βρετανικού αθλητικού πνεύματος», αλλά το γήπεδό της παρέμεινε άβατο και η εβραϊκή ταυτότητα σφυρηλατήθηκε ανάγλυφα στα χρόνια του πολέμου.
Η προεδρία του συλλόγου ανήκει, παραδοσιακά, σε Εβραίους, όπως η σημερινός Ντάνιελ Λίβι. Φαινόμενα ρατσισμού, ομοφοβίας και νεοφασισμού μπορεί να παρατηρήσει κάποιος στην Τσέλσι, στη Ουέστ Χαμ ή στη Μίλγουολ, αλλά όχι στην Τότεναμ, ούτε στη γειτόνισσα (αλλά ορφανή από δεσμούς με τον Ιουδαϊσμό) Άρσεναλ.
