Το άλλοτε κορίτσι-θαύμα στην ΕΣΣΔ, που έχει ήδη εξασφαλίσει το εισιτήριο για το Τόκιο 2021 με τη σημαία του Ουζμπεκιστάν, όταν ανάψουν οι προβολείς θα είναι 46 ετών!
Όταν η Οκσάνα Χουσοβιτίνα προετοιμαζόταν για την πρώτη ολυμπιάδα της ζωής της τα τείχη γκρεμίζονταν και ο κόσμος γύρω της κατέρρεε. Τρεις δεκαετίες αργότερα η Σοβιετική γυμνάστρια, που έγινε Γερμανίδα για να βοηθήσει το παιδί της προτού επιστρέψει στον τόπο της, ετοιμάζεται να παρελάσει ξανά κάτω από την ολυμπιακή φλόγα, για όγδοη φορά στη λαμπρή καριέρα της. Εάν σκαρφαλώσει ξανά στο βάθρο, θα σταθεί δίπλα σε κοπέλες που ήταν αγέννητες όταν η ίδια πανηγύριζε το πρώτο της μετάλλιο.
Η Οκσάνα Χουσοβιτίνα, άλλοτε κορίτσι-θαύμα της γυμναστικής στην ΕΣΣΔ, έχει ήδη εξασφαλίσει το εισιτήριο για τους Αγώνες του 2021 για λογαριασμό του Ουζμπεκιστάν. Οταν (και αν) ανάψουν οι προβολείς στο Τόκιο θα είναι 46 ετών. «Επειτα θα τα παρατήσω» υπόσχεται. Τα ίδια έλεγε και πριν από το Ρίο, αλλά μετάνιωσε και ταξίδεψε για τη Βραζιλία με μάτι που γυάλιζε.
Όταν η ώριμη κυρία της ενόργανης δοκίμασε το «άλμα του θανάτου» οι θεατές κράτησαν την αναπνοή τους έντρομοι. Μόλις πέντε αθλήτριες έχουν κατορθώσει να ολοκληρώσουν τη διαβόητη άσκηση χωρίς να τσακιστούν. Η Χουσοβιτίνα είναι μία από αυτές, αλλά στο Ρίο δεν μπόρεσε να προσγειωθεί όπως σχεδίαζε. Το στραβοπάτημα την έριξε στην έβδομη θέση και το πείσμα της ανανεώθηκε.
«Ελάτε να σας δείξω πώς το κάνω» λέει συχνά στους επισκέπτες της στο Χιούστον όπου γυμνάζεται. Πολλές φορές μπουρδουκλώνεται και σωριάζεται με την πλάτη, αλλά επιμένει απτόητη. Στο Τόκιο θα το επιχειρήσει εκ νέου.
Το «άλμα του θανάτου» είναι ένα εξαιρετικά δύσκολο σάλτο με διπλή πρόσθια περιστροφή και τα πόδια μαζεμένα στον αέρα. Ο αρχικός συντελεστής δυσκολίας ήταν 7,1, αλλά η παγκόσμια ομοσπονδία τον μείωσε σκόπιμα στο 6,4, ώστε να αποθαρρύνει τις φιλόδοξες αθλήτριες.
Η επικίνδυνη άσκηση που έγινε σημείο αναφοράς
Τα βίντεο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο δείχνουν πολλές κοπέλες να πέφτουν με τη ράχη ή με τον λαιμό, αντιμετωπίζοντας άμεσο κίνδυνο παράλυσης ή και θανάτου. Η Ρωσίδα Γέλενα Προντούνοβα το λανσάρισε πρώτη το 1999 και έδωσε το όνομά της στην άσκηση, αλλά η μετρ του άλματος Χουσοβιτίνα το μετέτρεψε σε σημείο αναφοράς.
Οι άλλες φίρμες της ενόργανης το αποφεύγουν. Η λίστα με τις τολμηρές που αψήφησαν την απειλή τα τελευταία 21 χρόνια περιλαμβάνει μόνο μία Δομινικανή γυμνάστρια, μία Αιγύπτια και μία Ινδή.
Η Χουσοβιτίνα ξέρει ότι ένα επιτυχημένο «άλμα θανάτου» μπορεί να της χαρίσει μετάλλιο στο Τόκιο και προετοιμάζεται πυρετωδώς. Πρόσφατα, μάλιστα, επέστρεψε και στο σύνθετο ατομικό, για να μην της καταλογίζουν ότι σκαμπάζει μόνο από άλματα. Ολογράφως σαράντα πέντε.
Η Χουσοβιτίνα δεν είναι κάποια αθλητριούλα της σειράς. Οι ρέκτες της ενόργανης γυμναστικής τη θυμούνται να κατακτά χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο το 1992 στη Βαρκελώνη στο σύνθετο με την ομάδα της Κοινοπολιτείας, καθώς και ασημένιο το 2008 στο Πεκίνο στο άλμα στα 33 της χρόνια ως Γερμανίδα.
Είναι κάτοχος έντεκα μεταλλίων από παγκόσμια πρωταθλήματα ξεκινώντας από το μακρινό 1991, όταν το φρέσκο προσωπάκι της χαιρέτιζε τη σημαία της ΕΣΣΔ (3-4-4), και αμέτρητων άλλων από διοργανώσεις μικρότερου βεληνεκούς σε Ευρώπη και Ασία. Οσο εμείς αγχωνόμασταν για τον Λευτέρη Πετρούνια στους πρόσφατους αγώνες Παγκόσμιου Κυπέλλου στη Μελβούρνη και στο Μπακού η Χουσοβιτίνα μάζευε μετάλλια στο άλμα. Ηδη είναι η μεγαλύτερη σε ηλικία γυμνάστρια που έλαβε μέρος σε Ολυμπιακούς.
«Ελπίζω να μη ματαιωθούν οι Αγώνες του Τόκιο» λέει. «Αθλούμαι επαγγελματικά από τα 13 μου και όπου να ’ναι δεν θα μπορώ καλά καλά να σηκωθώ από το κρεβάτι»!
Η ζωντανή ιστορία της ενόργανης γυμναστικής
Η ιστορία της ενόργανης γυμναστικής έχει καταγράψει μόλις πέντε κοπέλες που επέστρεψαν στο διεθνές ταπί μετά τη γέννηση ενός παιδιού: Λεγιάνετ Γκονσάλες, Λαρίσα Λατίνινα, Σουζάνε Χαρμς, Αλία Μουστάφινα και η τρομερή μαμά Οκσάνα Χουσοβιτίνα.
Ο γιος της Οκσάνα και του Ουζμπέκου παλαιστή Μπουχαντίρ Κουρμπάνοφ, Αλίσερ, γεννήθηκε το 1999 και ήταν τεσσάρων ετών όταν διαγνώστηκε με οξεία λευχαιμία. Η οικογένεια εγκατέλειψε την Τασκένδη και μετακόμισε στην Κολονία αναζητώντας καλύτερους γιατρούς. Η απόφαση δικαιώθηκε, αφού η ασθένεια έπεσε σε ύφεση ύστερα από πέντε χρόνια χημειοθεραπείας και εξετάσεων. Χρειάστηκε, βέβαια, έρανος. «Ο κόσμος της γυμναστικής βοήθησε το παιδί μου να ζήσει».
Η γυμνάστρια πήρε τη γερμανική υπηκοότητα μόλις της το επέτρεψαν οι κανονισμοί και τίμησε τη νέα της πατρίδα στα ταπί του πλανήτη μέχρι το 2003. Τότε επέστρεψε στο Ουζμπεκιστάν για το γκραν φινάλε, το οποίο ελπίζει να ζήσει στο Τόκιο. «Είμαστε ένας τόπος με ζεστό καιρό και ζεστούς ανθρώπους» λέει για την πραγματική της πατρίδα.
Οι Ουζμπέκοι πανηγύρισαν δεκατρία μετάλλια το 2016 στο Ρίο, αλλά κανένα από αυτά δεν ήταν στη γυμναστική. Τα κέρδισαν όλα οι μαντράχαλοι στην άρση βαρών, την πυγμαχία, στο τζούντο και στην πάλη.
