Την πλατεία σιντριβανιού της Σπηλιάς, στο παλιό λιμάνι, απέναντι από το Ναυτικό Σταθμό Κέρκυρας (ΝΑ.Σ.ΚΕ) κοσμεί πλέον η προτομή του Κερκυραίου ήρωα Ελευθέριου Χανδρινού, πλωτάρχη – κυβερνήτη του αρματαγωγού «Λέσβος», θυμίζοντας σε όλους την ηρωική δράση του και του πληρώματός του, κατά της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974.
Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία, το Αρματαγωγό ΛΕΣΒΟΣ, με κυβερνήτη τον Πλωτάρχη Ε.Χανδρινό, απέπλευσε από τις Κεχρές για την Αμμόχωστο Κύπρου, στις 13 Ιουλίου 1974, μεταφέροντας προσωπικό και υλικό της ΕΛΔΥΚ, με προβλεπόμενη ώρα κατάπλου στις 7 το πρωί, της 17ης Ιουλίου.
Όμως στις 9 το πρωί στις 15 Ιουλίου, ενώ το πλοίο βρισκόταν εν πλω, ο κυβερνήτης πληροφορήθηκε από το ραδιόφωνο, την εκδήλωση πραξικοπήματος εναντίον του Μακαρίου και ότι ο Αρχιεπίσκοπος ήταν νεκρός. Ο Χανδρινός αποφάσισε τη συνέχιση του πλου για ολοκλήρωση της αποστολής του και ενημέρωσε σχετικά το ΓΕΝ, το οποίο ενέκρινε τις προθέσεις του. Το μεσημέρι της 16ης/7 ενώ το Α/Γ βρισκόταν νοτίως της Λεμεσού, διατάχθηκε από ΓΕΝ να αναστρέψει και να κινηθεί προς τον όρμο Λάρδο (Λίνδος) της Ρόδου. Η διαταγή αυτή ακυρώθηκε την επομένη και δόθηκε νέα εντολή να καταπλεύσει στην Αμμόχωστο την 19 Ιουλίου.
Πράγματι, το Α/Γ ΛΕΣΒΟΣ κατέπλευσε στο λιμάνι της Αμμοχώστου την 19/7 και ώρα 05:00, αλλά δεν εκφόρτωσε πυρομαχικά γιατί, όπως ανέφερε ο αρμόδιος Αξιωματικός της ΕΛΔΥΚ, δεν ήταν απαραίτητα, επειδή από πρόσφατες επιχειρήσεις είχε περισυλλεγγεί μεγάλη ποσότητα όπλων και πυρομαχικών. Πέραν αυτού, δύο Αξιωματικοί της Ειρηνευτικής Δυνάμεως είχαν τοποθετηθεί -για πρώτη φορά- στον καταπέλτη του πλοίου, προς έλεγχο του εκφορτούμενου υλικού. Την ίδια ημέρα, στις 6 το απόγευμα, το πλοίο απέπλευσε από την Αμμόχωστο με 450 άνδρες οπλίτες της ΕΛΔΥΚ για επαναπατρισμό.
Την επομένη μέρα το πρωί, στις 20/7/74, ο κυβερνήτης πληροφορήθηκε από το δελτίο ειδήσεων της Κυπριακής Ραδιοφωνίας την είδηση της τουρκικής εισβολής και την κήρυξη γενικής επιστράτευσης από την κυπριακή κυβέρνηση.
Το πλοίο διατάχθηκε από το ΓΕΝ να πλεύσει στη Λεμεσό, για αποβίβαση της δυνάμεως ΕΛΔΥΚ, αλλά μετά από λίγα λεπτά της ώρας ελήφθη νέα διαταγή ΓΕΝ, για να πλεύσει στην Πάφο και να αποβιβάσει το προσωπικό της ΕΛΔΥΚ. Όταν το Α/Γ ΛΕΣΒΟΣ έλαβε την τελευταία διαταγή, βρισκόταν 40 ν.μ. νοτιοδυτικά της Πάφου. Το μεσημέρι, το πλοίο αγκυροβόλησε στην Πάφο και άρχισε η αποβίβαση των οπλιτών με τρία αποβατικά πλοιάρια.
Μετά από λίγο, ο διοικητής της Εθνοφρουράς Πάφου ζήτησε από τον κυβερνήτη, μέσω του ραδιοτηλεφώνου, να προσβάλλει με το πυροβολικό του πλοίου, το φρούριο της Πάφου και συγκεκριμένα τον θύλακα Μουττάλου, στον οποίο ήταν συγκεντρωμένες μεγάλες τουρκικές δυνάμεις (δύο τάγματα), με άριστο εξοπλισμό.
Ο κυβερνήτης πλωτάρχης Ε.Χανδρινός ΠΝ, ελλείψει πληροφοριών από το ΓΕΝ, εάν η Ελλάδα είχε εμπλακεί σε εχθροπραξίες με την Τουρκία λόγω της εισβολής και επειδή η κατάσταση επέβαλλε την πλήρη σιγή ασυρμάτου και μέσων επικοινωνίας με το κέντρο, βρέθηκε προ του σοβαρού διλήμματος εάν θα υλοποιούσε το αίτημα της Εθνοφρουράς περί προσβολής τουρκικών στόχων, με όλες τις τυχόν επιπτώσεις ή θα άφηνε στο έλεος των εισβολέων την Πάφο.
Ο Χανδρινός, μετά από μία σύντομη εκτίμηση της καταστάσεως και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ύπαρξη ισχυρών τουρκικών δυνάμεων στην περιοχή, θα σήμαινε μεγάλη αιματοχυσία και ολοκληρωτική κατάληψη της Πάφου, αποφάσισε την προσβολή των στόχων που του υποδείχτηκαν, με τον διαθέσιμο ανεπαρκή οπλισμό του πλοίου (πυροβόλα των 40ΜΜ Μπόφορς), τον οποίον είχαν επανδρώσει και οπλίτες της ΕΛΔΥΚ, λόγω αριθμητικής ανεπαρκείας του πληρώματος του πλοίου.
Επί δύο συνεχείς ώρες, από τις 3.30 μέχρι και τις 5.30 το απόγευμα, το ηρωικό πλήρωμα του ΛΕΣΒΟΣ σφυροκόπησε με επιτυχία τον θύλακα (περίπου 900-950 βλήματα των 40 ΜΜ), με αποτέλεσμα να εξουδετερωθεί ο τουρκικός θύλακας και να διασωθεί η Πάφος.
Η απόδοση τιμών στον ήρωα Ελευθέριο Χανδρινό ξεκίνησαν από την ελληνική κυβέρνηση το 1993, με απόφαση του τότε ΥΠΕΘΑ, Ιωάννη Βαρβιτσιώτη, ενώ στην τέλεση μίας σεμνής τελετής, το Νοέμβριο του 2015 στο ΥΠΕΘΑ, η σύζυγος του αείμνηστου πλωτάρχη και κυβερνήτη του αρματαγωγού «ΛΕΣΒΟΣ», Αμαλία Χανδρινού, παρέλαβε διά χειρός του τότε υπουργού Εθνικής Αμύνας, Πάνου Καμμένου, τη Διαμνημόνευση του «Αστέρος Αξίας και Τιμής».
Η προτομή του Ελευθερίου Χανδρινού, που τοποθετήθηκε στη γενέτειρα πατρίδα τους, την Κέρκυρα, έγινε με δαπάνη του υπουργείου Εθνικής Άμυνας και τη συνδρομή του Οργανισμού Λιμένος Κέρκυρας, ενώ η Kύπρος τον τίμησε, στήνοντας ειδικό μνημείο που θυμίζει τον ηρωισμό του και έδωσε το όνομά του σε κεντρικό δρόμο της Πάφου.
Τα αποκαλυπτήρια της προτομής του Ελευθέριου Χανδρινού πραγματοποιήθηκαν χθες παρουσία του Α/ΓΕΝ αντιναυάρχου Νικολάου Τσούνη και των τοπικών αρχών. «Είναι μία μέρα στοχασμού, μνήμης και τιμής. Να σκεφτούμε τι έκαναν κάποιοι για να είναι αυτή η χώρα όπως είναι σήμερα, να παραδειγματιστούμε στο μέλλον και εμείς και τα νέα παιδιά που έρχονται να κάνουν αντίστοιχες πράξεις, έτσι ώστε η εθνική κυριαρχία να είναι διασφαλισμένη. Τιμούμε τους ήρωες μας. Είναι το παράδειγμά μας. Οι Έλληνες είναι πάντα διαχρονικά με αξίες, πίστη στην πατρίδα, πίστη στην ελευθερία, αγάπη γι’ αυτή τη χώρα. Δεν αλλάζει τίποτα. Αλλάζουν οι συνθήκες, το φρόνιμα παραμένει ίδιο» δήλωσε, μεταξύ άλλων, ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού Νικόλαος Τσούνης.
Ο Κερκυραίος ήρωας της Κύπρου Ελευθέριος Χανδρινός αποστρατεύτηκε με το βαθμό του αντιναυάρχου και απεβίωσε το 1994.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, enimerosi.com
