Ανάμεσα σε συμπληγάδες κινείται ο Αδωνης Γεωργιάδης σχετικά με τα φάρμακα και τη φαρμακευτική πολιτική που ακολουθεί στη χώρα μας. Ο υπουργός Υγείας το τελευταίο διάστημα βρίσκεται σε εξαιρετικά δεινή θέση, καθώς οι φαρμακευτικές εταιρείες –τόσο οι ελληνικές όσο και οι πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και διαθέτουν καινοτόμες θεραπείες– είναι επί ποδός εξαιτίας των μεγάλων περικοπών που δέχονται από το γνωστό clawback.
Πρόκειται για το σύστημα της αυτόματης επιστροφής χρημάτων όταν ξεπερνιέται η προϋπολογισθείσα δημόσια φαρμακευτική δαπάνη. Ενα φαινόμενο που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, καθώς η κυβέρνηση υποχρηματοδοτεί τον τομέα των φαρμάκων και διαθέτει συγκεκριμένα κονδύλια που κινούνται κοντά στα 2,5 δισ. ευρώ για τη θεραπευτική κάλυψη των ασφαλισμένων. Στην περίπτωση που χορηγηθούν φάρμακα πέρα από το συγκεκριμένο ποσό, καλούνται να το επιστρέψουν στα ταμεία του κράτους οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις.
Το στρεβλό αυτό σύστημα έχει οδηγήσει μάλιστα πολλές φαρμακοβιομηχανίες που διαθέτουν καινοτόμα φάρμακα είτε να αποσύρουν σκευάσματα από την ελληνική αγορά είτε και να μην τα εισάγουν, καθώς θεωρούν μη συμφέρουσα τη διάθεσή τους στην Ελλάδα. Παράλληλα, πολλές εταιρείες το τελευταίο διάστημα προχωρούν σε συνεχείς περικοπές αλλά και σε απολύσεις στελεχών και εργαζομένων, αφού τα αλλεπάλληλα κουρέματα στις τιμές των φαρμάκων και ιδιαίτερα των καινοτόμων οδηγούν σε συνεχείς περιορισμούς τον κλάδο. Ολα αυτά βέβαια την ώρα που η κυβέρνηση Μητσοτάκη ισχυρίζεται ότι προωθεί την ανάπτυξη και την εξέλιξη των επιχειρήσεων στη χώρα μας ώστε να προσφέρουν μεγάλο αριθμό υψηλόμισθων θέσεων εργασίας.
Ο μεγάλος κίνδυνος
Την ίδια ώρα όμως ο μεγάλος κίνδυνος αφορά τους ασθενείς και ιδιαίτερα αυτούς που πάσχουν από χρόνια και βαριά νοσήματα, αφού αδυνατούν να έχουν πρόσβαση σε νέες καινοτόμες θεραπείες που θα μπορούσαν να σώσουν τη ζωή τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι η πρόσβαση των ασθενών σε νέες θεραπείες δυσκολεύει μέρα με τη μέρα, καθώς ακόμη και πολλά φάρμακα που δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα και μπορούν να εισαχθούν με το σύστημα της πρώιμης πρόσβασης μέσω του ΕΟΠΥΥ (σύστημα ηλεκτρονικής προέγκρισης) καθυστερούν δραματικά με γραφειοκρατικές διαδικασίες ώστε να αποτρέπουν τη μεγάλη διάθεσή τους στην Ελλάδα. Οι διαδικασίες αυτές προκαλούν φυσικά νέες ταλαιπωρίες για τους χρονίως πάσχοντες στην Ελλάδα, οι οποίοι παλεύουν ανάμεσα στα γραφειοκρατικά γρανάζια του υπουργείου Υγείας, του ΕΟΠΥΥ και του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Ερευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ) για να βρουν το πολυπόθητο φάρμακο που θα τους παρατείνει τη ζωή.
Την ίδια στιγμή όμως που οι Ελληνες ασθενείς βασανίζονται καθημερινά για να έχουν νέες θεραπείες, στην Ευρώπη υπάρχει πρόσβαση χωρίς καθυστερήσεις στα νέα σκευάσματα που κυκλοφορούν και εγκρίνονται. Γι’ αυτό και οι ενώσεις και οι σύλλογοι ασθενών ζητούν μετ’ επιτάσεως την πρόσβασή τους στις νέες θεραπείες.
Παρά το γεγονός ότι ο υπουργός Υγείας Αδ. Γεωργιάδης ισχυρίζεται ότι η Ελλάδα είναι από τις χώρες που πρώτες εισάγουν τα νέα καινοτόμα φάρμακα, τα στοιχεία τον διαψεύδουν. Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), την περίοδο 2020-23 μόλις ένα στα πέντε καινοτόμα φάρμακα που έλαβαν έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) ήρθε στην Ελλάδα με καθεστώς κανονικής πρόσβασης για τους Ελληνες πολίτες.
Αναζητείται λύση
Στο μεταξύ ο Αδ. Γεωργιάδης, σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τα πνεύματα στον κλάδο των φαρμακευτικών επιχειρήσεων, συγκάλεσε άλλη μία ευρεία σύσκεψη μέσα στην εβδομάδα που πέρασε προκειμένου να δεσμευτεί –όπως υποστήριξε– για το τι θα πράξει στο μέλλον και πώς θα περιορίσει τις υποχρεωτικές επιστροφές αλλά και τα κουρέματα. Κατά τη συνήθη τακτική, ο υπουργός Υγείας περιορίστηκε σε θεωρητικές προσεγγίσεις και αόριστες δεσμεύσεις για το πώς θα περιορίσει τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη, ώστε να μειωθεί και το δυσβάσταχτο clawback.
Παρότι εκπρόσωποι των φαρμακευτικών επιχειρήσεων δεν έδειξαν τη δυσφορία τους στον υπουργό, τα στελέχη της αγοράς φαρμάκων γνωρίζουν καλά ότι η κυβέρνηση δεν προτίθεται να βάλει το χέρι βαθιά στην τσέπη για να χρηματοδοτήσει τις φαρμακευτικές θεραπείες των ασθενών. Γι’ αυτό άλλωστε και ο Αδ. Γεωργιάδης δεν μίλησε με συγκεκριμένους αριθμούς για το όριο των υποχρεωτικών επιστροφών για τα επόμενα χρόνια. Δεσμεύτηκε όμως ότι θα ισορροπεί τη δαπάνη και το clawback ανάμεσα στις κατηγορίες των φαρμάκων.
Και το ερώτημα παραμένει: Τι θα γίνει μετά την ολοκλήρωση των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης που ενισχύουν το «καλάθι» των δαπανών για τα φάρμακα; Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι θα ενισχύσει με έναν τρόπο τη δαπάνη για τα φάρμακα μέσω του ΑΕΠ, κάτι που ήδη πράττει, αλλά είναι αμφίβολο και ασαφές αν αυτό θα μπορεί να υλοποιηθεί και τα επόμενα χρόνια.
Ο Αδ. Γεωργιάδης πάντως με τη σειρά του επιχειρεί να δεσμεύσει τις φαρμακευτικές εταιρείες να επενδύσουν σε κλινικές μελέτες που αποφέρουν χρήματα στη χώρα, να αναπτύξουν τις δραστηριότητές τους αλλά και να αυξήσουν τις θέσεις εργασίας προκειμένου να υπάρχει μια ανταπόδοση στη στήριξη που θα λάβουν από την κυβέρνηση. Στο πλαίσιο αυτό αναμένεται να συσταθεί και η ειδική κοινή επιτροπή κυβέρνησης και φαρμακοβιομηχανίας, που θα επιβλέπει την πορεία των μέτρων αλλά και την εξέλιξη όλης της φαρμακευτικής δαπάνης ανά τρίμηνο ώστε να επέλθει ισορροπία στην αγορά. Επίσης, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας, όπως πάντα, δεσμεύεται ότι θα συγκροτηθούν εξειδικευμένες ομάδες εργασίας για διάφορους τομείς, όπως η ηλεκτρονική υγεία αλλά και η διαχείριση των χρόνιων νοσημάτων.
Παράλληλα, ο Αδ. Γεωργιάδης, προκειμένου να κρατήσει την προσωπική του ισορροπία όπως φαίνεται, χωρίζει τη δαπάνη που προορίζεται για τα γενόσημα και τα πρωτότυπα φάρμακα που έχασαν την πατέντα τους (off patent), ώστε να αλλάξουν και οι υποχρεωτικές επιστροφές (clawback). Διανέμει δηλαδή το συνολικό κονδύλι που προορίζεται για τα σκευάσματα της λιανικής στις διαθέσιμες κατηγορίες.
Διαβάστε επίσης
ΣΥΡΙΖΑ: Ανανέωση προσώπων – Στην κομματική αιχμή Αντωνοπούλου, Μελίδης, Νυφούδης
Το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ θα ανοίξει με αφιέρωμα στον Μίκη Θεοδωράκη
ΣΥΡΙΖΑ: Η κυβέρνηση σιωπά για τη γενοκτονία στη Γάζα ενώ ασκεί την προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας