Αξιολόγηση και στο βάθος άρση μονιμότητας (και) στο ΕΣΥ

Από αξιολόγηση σκοπεύει να περάσει η κυβέρνηση όχι μόνο όλο το δημόσιο αλλά και τον ευαίσθητο χώρο της υγείας, που μέρα με τη μέρα καταρρέει από την εγκατάλειψη και την έλλειψη χρηματοδότησης.

Το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Υγείας, σε μια προσπάθεια να δείξουν ότι τηρούν την αξιοκρατία σε όλο τον δημόσιο τομέα, σκοπεύουν να βάλουν κάτω από τη δαμόκλειο σπάθη της αξιολόγησης και τα δημόσια νοσοκομεία αλλά και τους εργαζόμενούς τους, που καθημερινά δίνουν μάχη για να εξυπηρετήσουν τους ασθενείς χωρίς να έχουν στη διάθεσή τους τα απαραίτητα εφόδια.

Ειδικότερα, όπως προανήγγειλε η κυβέρνηση διά του υπουργού Εσωτερικών, άμεσα θα ξεκινήσει η βαθμολόγηση των δημόσιων υπηρεσιών και στον τομέα της υγείας, ώστε οι πολίτες να αξιολογήσουν τις δομές του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ). Βασική όμως παράμετρος είναι ότι τα δημόσια νοσοκομεία δεν διαθέτουν το απαραίτητο προσωπικό αλλά και την οικονομική στήριξη για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στο έργο της αντιμετώπισης των περιστατικών – μια παράμετρος για την οποία, όπως φαίνεται, αδιαφορεί η κυβέρνηση.

Μάλιστα, παρότι οι κυβερνητικοί παράγοντες ισχυρίζονται ότι τουλάχιστον στα δημόσια νοσοκομεία θα αξιολογηθούν μόνο οι παρεχόμενες υπηρεσίες, ουσιαστικά βάζουν στο στόχαστρο τους εργαζόμενους με στόχο, όπως φαίνεται, κάποια στιγμή να άρουν τη μονιμότητα.

Αυτό διαρρέεται εμμέσως πλην σαφώς από «γαλάζια» στελέχη, όπως από τον πρώην υπουργό Υγείας Θάνο Πλεύρη, ο οποίος –προφανώς για να προετοιμάσει την κοινή γνώμη και το έδαφος– ζήτησε να συνδεθεί η αξιολόγηση με τη μονιμότητα στο δημόσιο. Αυτό άλλωστε υπήρχε στις σκέψεις της ΝΔ εδώ και πολλά χρόνια, από την εποχή που στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης βρισκόταν ο νυν πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Οι εργαζόμενοι στο δημόσιο σύστημα υγείας είναι ανάστατοι το τελευταίο διάστημα και πολλοί συνδικαλιστές, μιλώντας στο Documento, υποστηρίζουν ότι η άρση της μονιμότητας είναι τελικά ο βασικός στόχος της κυβέρνησης. Ετσι εξηγούν και τη γιγάντωση του ιδιωτικού τομέα της υγείας τα τελευταία χρόνια, που συνδυάζεται φυσικά με την εγκατάλειψη του ΕΣΥ.

Εξάλλου, η κυβέρνηση από την πρώτη στιγμή δεν έκρυψε ότι επιδιώκει να εισβάλει ο ιδιωτικός τομέας στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας, κάτι που επισήμως γίνεται τα τελευταία έξι χρόνια. Οι λεγόμενες συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα (ΣΔΙΤ) δίνουν και παίρνουν, ενώ όλο και περισσότερες υπηρεσίες μεταφέρονται πλέον στις ιδιωτικές κλινικές και δεν παραμένουν στο ΕΣΥ.

Μόλις πρόσφατα άλλωστε επεκτάθηκε η συνεργασία των δημόσιων νοσοκομείων με τις ιδιωτικές κλινικές, αφού υπογράφηκε νέα σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ ώστε ακόμη και οι ασθενείς που πηγαίνουν στις δημόσιες μονάδες υγείας να μεταφέρονται στον ιδιωτικό τομέα όταν δεν μπορούν να καλυφθούν από τον δημόσιο.

Αναμείνατε στο κινητό σας 

Πάντως, το υπουργείο Εσωτερικών, σε συνεργασία με το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, έχει ετοιμάσει ήδη τα ερωτηματολόγια που θα σταλούν σε περίπου 5 εκατομμύρια πολίτες μέσω του gov.gr, ώστε να βαθμολογήσουν από το 1 έως το 10 τις υπηρεσίες υγείας που λειτουργούν στη χώρα μας. Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι τα δημόσια νοσοκομεία δεν θα λάβουν και την καλύτερη αξιολόγηση, αφού οι πολίτες που τα επισκέπτονται φεύγουν δυσαρεστημένοι από τις άθλιες συνθήκες που επικρατούν και από το λιγοστό προσωπικό που τους εξυπηρετεί.

Παρότι ο υπουργός Υγείας Άδωνης Γεωργιάδης υποστηρίζει σχεδόν καθημερινά ότι το ΕΣΥ αλλάζει και βελτιώνεται, οι ίδιοι οι ασθενείς, που είναι λήπτες των υπηρεσιών υγείας, βλέπουν τη ζωή τους να βρίσκεται σε χέρια εργαζομένων που είναι κουρασμένοι και εξαντλημένοι από τις αλλεπάλληλες εφημερίες και τα κενά στις μονάδες υγείας. Η δυσαρέσκεια των ασθενών αποτυπώνεται άλλωστε και σε όλες τις δημοσκοπήσεις που έχουν εδώ και καιρό στα χέρια της η κυβέρνηση και οι στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού Κυρ. Μητσοτάκη.

Επειδή όμως ο τομέας της υγείας αποτελεί καθοριστικό παράγοντα όσον αφορά τη γνώμη των πολιτών για την κυβέρνηση, γι’ αυτό πιθανόν τους τελευταίους μήνες διαφημίζονται με κάθε τρόπο οι ανακαινίσεις που γίνονται σε τοίχους και θαλάμους στα δημόσια νοσοκομεία με κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης. Είναι όμως δεδομένο ότι οι ανακαινίσεις αυτές, που δεν αλλάζουν την εικόνα των παρεχόμενων υπηρεσιών, δεν μπορούν να αλλάξουν την εικόνα που έχουν οι πολίτες για το ΕΣΥ.

Ομως η κυβέρνηση και το υπουργείο Υγείας δεν θα περιοριστούν στην αξιολόγηση του υπουργείου Εσωτερικών. Εδώ και εβδομάδες η ηγεσία του υπουργείου Υγείας διαφημίζει με κάθε τρόπο τη δική της αξιολόγηση στο ΕΣΥ, η οποία θα βασιστεί στους ασθενείς που νοσηλεύτηκαν σε κάποια δημόσια μονάδα και πήραν εξιτήριο. Θα τους αποστέλλεται ένα ειδικό μήνυμα στο κινητό που θα τους παραπέμπει σε μια ιστοσελίδα μέσω της οποίας θα μπορούν να απαντούν σε 36 ερωτήσεις για την εξυπηρέτηση στα δημόσια νοσοκομεία. Οι ερωτήσεις αυτές θα σχετίζονται τόσο με την ξενοδοχειακή υποδομή και τα υλικά που είχαν στη διάθεσή τους όσο –εμμέσως– και με το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό που αντιμετώπισε το περιστατικό.

Η αποσπασματική αυτή αξιολόγηση βέβαια δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αποτυπώσει το φιλότιμο των εργαζομένων στο ΕΣΥ, που δίνουν αγώνα κάτω από αντίξοες συνθήκες για να κρατήσουν όρθια τα νοσοκομεία. Εκτιμάται πάντως από συνδικαλιστές ότι τα πορίσματα της αξιολόγησης που θα φτάσουν στα χέρια της ηγεσίας του υπουργείου Υγείας θα αποτελέσουν έναυσμα για ακόμη μεγαλύτερες περικοπές και συγχωνεύσεις σε κλινικές και τμήματα.

Υπάρχουν φόβοι ότι, υπό τον μανδύα της βαθμολόγησης από τους πολίτες, ο Αδ. Γεωργιάδης και οι συν αυτώ θα μπορέσουν να κουρέψουν ακόμη περισσότερο τις δαπάνες στο σύστημα υγείας, ανεξαρτήτως εάν η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι θα γίνουν βελτιωτικές κινήσεις. Ηδη άλλωστε η κυβέρνηση έχει έτοιμο το σχέδιο για συγχωνεύσεις νοσοκομείων, αφού εδώ και καιρό μετρά την πληρότητα των δημόσιων μονάδων υγείας, ειδικά σε επαρχιακές πόλεις. 

Δημιουργία «υποκαταστημάτων»

Οι ρυθμίσεις που θα γίνουν, όπως φαίνεται, θα εξυπηρετούν κυρίως το μεγαλοκαθηγητικό κατεστημένο, όπως γίνεται στην περίπτωση του νοσοκομείου Αττικόν. Εγκυρες πηγές του Documento αναφέρουν ότι οι πιέσεις που ασκούνταν εδώ και καιρό από μεγαλόσχημους καθηγητές προς το Μέγαρο Μαξίμου οδήγησαν στο να μετατραπεί ουσιαστικά το Γενικό Νοσοκομείο Δυτικής Αττικής «Η Αγία Βαρβάρα» σε ένα «υποκατάστημα» του νοσοκομείου Αττικόν, όπου θα μεταφερθούν διάφορες κλινικές του. Αντί το νοσοκομείο «Η Αγία Βαρβάρα» να ενεργοποιηθεί για να καλύψει τις εκεί περιοχές, γίνεται προσπάθεια να μεταφερθούν ακόμη και εργαζόμενοι από άλλα νοσοκομεία ώστε να στηριχτούν οι πανεπιστημιακές κλινικές που θα μετακινηθούν.

Αντίστοιχες παρεμβάσεις προβλέπει το σχέδιο του υπουργείου Υγείας, σύμφωνα με πληροφορίες, και σε άλλες περιοχές της χώρας όπου θα συγχωνευτούν κλινικές και τμήματα. 

Ο νέος υγειονομικός χάρτης που έχει δημιουργηθεί και βρίσκεται στα συρτάρια του υπουργείου Υγείας ουδόλως μεριμνά για την κάλυψη του πληθυσμού σε υπηρεσίες υγείας, αλλά φροντίζει να διατηρεί μόνο τις μονάδες υγείας που εξυπηρετούν την κομματική βάση της ΝΔ στην επαρχία.

Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν στο Documento ότι οι όποιες αλλαγές θα γίνουν με διακριτικό τρόπο, καθώς υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης και στενοί συνεργάτες του Κυρ. Μητσοτάκη εκτιμούν ότι δεν θα πρέπει να γίνουν αδέξιες κινήσεις που μπορεί να προκαλέσουν κοινωνικές αναταραχές στην περιφέρεια και μάλιστα λίγο πριν από τις εκλογές.

Στην αντεπίθεση οι συνδικαλιστές

Οσο η κυβέρνηση προετοιμάζει νέο περιορισμό των δαπανών και νέες περικοπές στο σύστημα υγείας, οι συνδικαλιστικές οργανώσεις προετοιμάζονται για νέα μάχη, η οποία ξεκίνησε ήδη με την αλλαγή της ηγεσίας τους.

Υστερα από μια… ανάπαυλα χρόνων στα σωματεία των νοσοκομειακών γιατρών, τα οποία είχαν καταληφθεί από κυβερνητικά στελέχη, όπως ήταν η μέχρι πρότινος πρόεδρος της Ενωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Αθηνών Πειραιώς (ΕΙΝΑΠ) Ματίνα Παγώνη, φαίνεται ότι οι τελευταίες εκλογές θα φέρουν αλλαγές και πιέσεις προς την κυβέρνηση για την πολιτική που ακολουθεί στον τομέα της υγείας. Επί σειρά ετών εξάλλου, όταν πρόεδρος της ΕΙΝΑΠ ήταν η Μ. Παγώνη, δεν υπήρχε καμία σοβαρή συνδικαλιστική αντιπολίτευση, αφού είναι γνωστό ότι η «γαλάζια» τηλεπερσόνα λίγο έλειψε να είναι υποψήφια στις εκλογές με τη ΝΔ, ενώ παράλληλα είναι και στενή φίλη του Αδ. Γεωργιάδη. 

Ετσι, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας έκανε στα νοσοκομεία ό,τι ήθελε τα τελευταία χρόνια, χωρίς καμία αντίσταση από το συνδικαλιστικό κίνημα, με αποτέλεσμα το ιατρικό προσωπικό να γυρίσει την πλάτη στο συνδικαλισμό και στις κινητοποιήσεις. Χαρακτηριστικό είναι ότι σε κάθε απεργία που προκήρυσσε η ΕΙΝΑΠ η συμμετοχή των γιατρών ήταν εξαιρετική χαμηλή, αφού γινόταν ουσιαστικά για τα μάτια του κόσμου από τη «γαλάζια» Μ. Παγώνη.

Ενδεικτικό είναι επίσης ότι οι εκπρόσωποι του κλάδου των νοσοκομειακών γιατρών δεν αντέδρασαν ούτε καν όταν το υπουργείο Υγείας άλλαξε το εφημεριακό σύστημα, προκαλώντας χάος στα δημόσια νοσοκομεία ιδιαίτερα του κέντρου της Αθήνας. Η «γαλάζια» συνδικαλίστρια Μ. Παγώνη, αντί να αντιδράσει δημοσίως για τις δυσλειτουργίες που επέφεραν οι αλλαγές στις εφημερίες προκαλώντας μεγαλύτερες αναμονές από αυτές που επέλυσαν, απλώς ψέλλιζε σε διάφορες τηλεοπτικές εμφανίσεις της ότι έπρεπε να γίνουν διορθωτικές κινήσεις.

Παράλληλα, πίσω από τις κλειστές πόρτες του υπουργείου Υγείας είχε φροντίσει να επιτεθεί στον αρμόδιο υφυπουργό Μάριο Θεμιστοκλέους για τις αλλαγές στο σύστημα των εφημεριών, μόνο όμως όταν ήδη βρισκόταν αντιμέτωπη με μια πιθανή ήττα στις εκλογές της ΕΙΝΑΠ λίγες ημέρες προτού ανοίξουν οι κάλπες. 

Και φαίνεται ότι η συμπεριφορά της αυτή δεν έγινε αποδεκτή από το ιατρικό σώμα, το οποίο και την καταψήφισε τελικά στις πρόσφατες εκλογές του συνδικαλιστικού σωματείου, στέλνοντας και ηχηρό μήνυμα στην κυβέρνηση.