Διεθνής Ημέρα Κοριτσιού: Ιστορία, σημασία και προκλήσεις

Η Διεθνής Ημέρα Κοριτσιών τιμάται από τα Ηνωμένα Έθνη, κάθε χρόνο, στις 11 Οκτωβρίου. Η συγκεκριμένη ημέρα έρχεται να μας υπενθυμίσει τα θεμελιώδη δικαιώματα των κοριτσιών σε παγκόσμια κλίμακα αλλά και των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν καθημερινά.

Η Ιστορία της Διεθνούς Ημέρας Κοριτσιού

Το 1995, κατά την Παγκόσμια Διάσκεψη για τις Γυναίκες στο Πεκίνο, τα κράτη υιοθέτησαν ομόφωνα τη Διακήρυξη και την Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου. Το συγκεκριμένο θεσμικό κείμενο, σύμφωνα με τον ιστότοπο των Ηνωμένων Εθνών, χαρακτηρίστηκε ως το πιο προοδευτικό που έχει υπάρξει, αναφορικά με την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών, αλλά και των κοριτσιών. Επί της ουσίας, αποτέλεσε την πρώτη διακήρυξη του ΟΗΕ, η οποία αναγνώριζε ρητά τα δικαιώματα των κοριτσιών.

Φτάνοντας στις 19 Δεκεμβρίου 2011, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, με την Απόφαση 66/170, ανακήρυξε την 11η Οκτωβρίου ως Διεθνής Ημέρα Κοριτσιών (International Day of the Girl), αναγνωρίζοντας τα δικαιώματα και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σε παγκόσμια κλίμακα.

Σκοπός και Μηνύματα της Ημέρας

Όπως σημειώνουν τα Ηνωμένα Έθνη, η Ημέρα αυτή εστιάζει στην ανάγκη για ανάδειξη των προκλήσεων που βιώνουν τα κορίτσια, προωθώντας παράλληλα την ενδυνάμωση και την πλήρη κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Αυτή η Ημέρα, σύμφωνα με τη Unicef, γινόμαστε «ένα», για να αναγνωρίσουμε και να υποστηρίξουμε ολόκληρο το φάσμα των δικαιωμάτων των κοριτσιών.

Πώς Τιμάται η Διεθνής Ημέρα Κοριτσιού

Διάφορες εκδηλώσεις, ημερίδες και δράσεις πραγματοποιούνται ανά τον κόσμο για τη Διεθνή Ημέρα Κοριτσιών. Για παράδειγμα, η Unicef, σε παγκόσμια κλίμακα, συνεργάζεται με ομάδες και δίκτυα με επικεφαλής κορίτσια για να εργαστεί για έναν κόσμο όπου οι φωνές των κοριτσιών όχι μόνο ακούγονται, αλλά και αξιοποιούνται αποτελεσματικά, όπως χάραξη πολιτικής, προγραμματισμό και ανθρωπιστική βοήθεια. Για το 2025, η Διεθνής Ημέρα Κοριτσιών έχει τη θεματική με τίτλο «Το κορίτσι που είμαι, η αλλαγή που ηγούμαι: Κορίτσια στην πρώτη γραμμή της κρίσης». Το συγκεκριμένο θέμα αφορά την αναγνώριση της ηγεσίας των κοριτσιών απέναντι σε πολλαπλές κρίσεις, όπως η κλιματική κρίση και τα φαινόμενα βίας.

Στατιστικά & Ενδιαφέροντα Στοιχεία

Παρόλο που έχουν γίνει ριζικές αλλαγές αναφορικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα των κοριτσιών, η κατάσταση παραμένει ζοφερή, ειδικότερα σε αναπτυσσόμενες χώρες. Δεδομένα που παρατίθενται στους ιστότοπους της Unicef και των Ηνωμένων Εθνών, περιγράφουν χαρακτηριστικά αυτή τη δυσμενή κατάσταση:

• Η κρίση, οι συγκρούσεις και ο εκτοπισμός αυξάνουν τον κίνδυνο παιδικών γάμων, σεξουαλικής βίας και μητρικής θνησιμότητας για τα κορίτσια.
• Τα τελευταία 20 χρόνια, ο αυτοτραυματισμός αποτελεί βασική αιτία θανάτου στα κορίτσια στην εφηβεία.
• Κορίτσια του ηλικιακού εύρους 15-19 ετών, έχουν διπλάσιες πιθανότητες από τα αγόρια να μην συμμετέχουν σε εκπαίδευση, απασχόληση ή κατάρτιση. Σε εύθραυστα περιβάλλοντα, έχουν σχεδόν 90% περισσότερες πιθανότητες να μην πάνε σχολείο σε σχέση με τα κορίτσια σε σταθερό περιβάλλον.
• Σχεδόν 1 στα 4 κορίτσια ηλικίας 15-19 ετών που έχουν συνάψει σχέση, έχουν βιώσει βία από τον σύντροφό τους.
• 1 στα 5 κορίτσια δεν ολοκληρώνει τις χαμηλότερες βαθμίδες εκπαίδευσης (Γυμνάσιο), ενώ σχεδόν 4 στα 10 δεν ολοκληρώνουν την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Λύκειο).
• Σε χώρες με χαμηλό εισόδημα, το 90% των εφήβων κοριτσιών και νεαρών γυναικών δεν έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, ενώ οι συνομήλικοι άνδρες έχουν διπλάσιες πιθανότητες να είναι διαδικτυακά συνδεδεμένοι.
• Παγκοσμίως, κορίτσια ηλικίας 5-14 ετών αφιερώνουν 160 εκατομμύρια περισσότερες ώρες ημερησίως σε απλήρωτη οικιακή εργασία σε σχέση με τα αγόρια.
• Τα κορίτσια στην εφηβεία αντιστοιχούν σε 3 στα 4 νέα κρούσματα HIV στην ηλικιακή ομάδα των εφήβων.
• 1 στα 4 κορίτσια ηλικίας 15-19 ετών που βρίσκονται σε γάμο ή σε σχέση, έχουν βιώσει σωματική ή/και σεξουαλική βία από τον σύντροφό τους τουλάχιστον μία φορά.
• Πριν από την πανδημία του COVID-19, υπήρξε εκτίμηση ότι 100 εκατομμύρια κορίτσια διέτρεχαν κίνδυνο παιδικού γάμου την επόμενη δεκαετία. Πλέον, λόγω της πανδημίας, έως και 10 εκατομμύρια επιπλέον κορίτσια ενδέχεται να εξαναγκαστούν σε γάμο ως ανήλικες.

Πώς Μπορείτε να Συμμετέχετε

Η Unicef και τα Ηνωμένα Έθνη, κάνουν κάλεσμα για δράση από όλους, έτσι ώστε αυτή τη Διεθνή Ημέρα Κοριτσιών να σταθούμε όλοι στα κορίτσια και να στηρίξουμε τα δικαιώματά τους. Δράσεις που μπορεί να πραγματοποιήσει ο καθένας από εμάς περιλαμβάνoυν:

• Μοιραστείτε τις ιστορίες των κοριτσιών. Κοινοποιήστε τα επιτεύγματά τους και ενδυναμώστε τα αιτήματά τους.
• Προάγετε την αλλαγή. Ζητήστε αλλαγές και πολιτικές που θα διασφαλίσουν τα θεμελιώδη δικαιώματα των κοριτσιών.
• Δημιουργήστε τα κατάλληλα μέρη με επικεφαλής κορίτσια. Εκεί που έχετε επιρροή, μπορείτε να υποστηρίξετε ασφαλείς χώρους, όπου τα κορίτσια θα έχουν πρόσφορο έδαφος για να συνδεθούν, να πληροφορηθούν και να λάβουν την υποστήριξη που χρειάζονται.
• Γίνετε η «φωνή» των κοριτσιών. Ζητήστε ειδική χρηματοδότηση και προγράμματα που ανταποκρίνονται στις μοναδικές ανάγκες των κοριτσιών σε καταστάσεις κρίσης που αφορούν την υγεία (και την ψυχική), την εκπαίδευση και υποστήριξη για τις έφηβες μητέρες.

Συμπέρασμα

Συνοψίζοντας, αντιλαμβανόμαστε πως η Διεθνής Ημέρα των Κοριτσιών δεν αποτελεί απλώς μια μέρα για εορτασμούς σχετικών με τα κορίτσια και των επιτευγμάτων τους. Αποτελεί επίσης μια Ημέρα υπενθύμισης των δικαιωμάτων τους, τα οποία συνεχίζουν να καταπατώνται καθημερινά, ειδικότερα σε αναπτυσσόμενες χώρες.

Πηγές: unicef.org, unric.org, un.org