Δικαιοσύνη ανεξάρτητη από την αλήθεια

Την οδυνηρή –για τη δημοκρατία– κατάντια της ελληνικής Δικαιοσύνης που υπακούει στα κελεύσματα της κυβέρνησης και το άκρως επικίνδυνο «διαζύγιό» της από την αλήθεια κατέδειξαν εμφατικά οι δραματικές εξελίξεις με φόντο τη διερεύνηση του αδιανόητου εγκλήματος στα Τέμπη τον Φεβρουάριο του 2023. Τα δεδομένα διαφοροποιήθηκαν δραματικά μετά την αλλαγή ρότας υπό το βάρος της κοινωνικής κατακραυγής και ενώ οι μέρες περνούσαν με τον Πάνο Ρούτσι να συμπληρώνει 23 μέρες δίχως τροφή. Ηταν το σημείο καμπής, με τον νυν εισαγγελέα του Αρειου Πάγου (ΑΠ) Κωνσταντίνο Τζαβέλλα και την πρόεδρο του ανώτατου δικαστηρίου Αναστασία Παπαδοπούλου να «υπογράφουν» ουσιαστικά μια ανακυβίστηση-παλινωδία άνευ προηγουμένου.

Οι σοβαρές καταγγελίες και οι αποκαλύψεις από συγγενείς θυμάτων και ελάχιστα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όπως το Documento, επιβεβαιώνονται πλέον μέχρι κεραίας, ενώ παράλληλα αφήνουν έκθετους όλους όσοι προσπαθούσαν με νύχια και με δόντια να εξωραΐσουν την εικόνα της υπό κατάρρευση «Θέμιδος». Οι ενδείξεις –και σε αρκετές περιπτώσεις οι αποδείξεις– περί μη ανεξάρτητης Δικαιοσύνης μέχρι πρότινος χαρακτηρίζονταν «προσβολή για τη χώρα» από το Μέγαρο Μαξίμου και τους «αυλοκόλακές» του, ωστόσο οι εξελίξεις αφήνουν έκθετους τους υπερασπιστές του ιερού θεσμού, που υπέστη αυτοεξευτελισμό, σε μια υπόθεση μάλιστα με δεκάδες νεκρά παιδιά.

Παλινωδίες εξαρχής

Οι παλινωδίες της Δικαιοσύνης στα Τέμπη καταδικάστηκαν εξαρχής, όμως όσοι επέλεξαν να μην ταχθούν στο πλευρό της εμφανίζονταν ως ψεκασμένοι, συνωμοσιολόγοι, ασεβείς και «εχθροί της κοινωνίας». Σήμερα ωστόσο οι επικριτές όσων αναζητούσαν την αλήθεια ψάχνουν να κρυφτούν, αναδιπλώνονται και αναζητούν με αγωνία νέο αφήγημα.
Το μπάζωμα στοιχείων, οι «παραλείψεις», οι αδιανόητες μεθοδεύσεις και οι άνευ προηγουμένου ύβρεις (με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου) λαμβάνουν πρωτοφανείς διαστάσεις, γιγαντώνονται σε ανεπανάληπτο βαθμό και σχεδόν δυόμισι χρόνια μετά το σιδηροδρομικό δυστύχημα έφτασε η στιγμή που η «φούσκα» της σήψης έσπασε και το διαρκές «νομικό έγκλημα» προκαλεί ανατριχίλα.

Τεράστιες ευθύνες φέρει φυσικά η ηγεσία του ΑΠ, που μόλις άρχισε να δέχεται καίρια ερωτήματα για τον ρόλο της στην υπόθεση επέλεξε να κουνά επιδεικτικά το δάχτυλο, όπως ο Κώστας Αχ. Καραμανλής πριν από την τραγωδία, σε μητέρες, πατεράδες και συζύγους νεκρών.
Μόνο τυχαίο δεν είναι άλλωστε το γεγονός ότι εκατομμύρια πολίτες σε όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό διαδήλωσαν τον Φεβρουάριο του 2025 με σύνθημα το «Δεν έχω οξυγόνο» και αίτημα για «δικαιοσύνη».

Νομικίστικα τεχνάσματα

Τα στοιχεία δείχνουν ότι η μεθόδευση άρχισε από τις πρώτες ώρες της τραγωδίας, όταν δεν έγιναν οι απαραίτητες ενέργειες για να παραμείνει άθικτο το σημείο της σύγκρουσης. Πάντως, η εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσα ελληνική Δικαιοσύνη δεν είναι συγκεχυμένη και απρόσωπη έννοια που πλαισιώνεται, ελέγχεται και καθοδηγείται από μια ανώτερη δύναμη η οποία πήρε ξαφνικά τον λάθος δρόμο. Στην υπόθεση των Τεμπών υπάρχουν ενορχηστρωτές, πρωταγωνιστές, κομπάρσοι, «αυτοφωράκηδες», δήθεν ακριβοδίκαιοι λειτουργοί που παρεμπόδισαν και μηνύθηκαν ακόμη και ως παράνομοι.

Στο αρχείο η 717

Οι ευθύνες για τα Τέμπη βαραίνουν τη Δικαιοσύνη πολύ πριν από την 28η Φεβρουαρίου 2023, καθώς λίγους μήνες νωρίτερα η δικογραφία για την περιβόητη σύμβαση 717 τέθηκε στο αρχείο. Η υπόθεση διερευνώνταν από την τότε Εισαγγελία Διαφθοράς και μετά την κατάργησή της διαβιβάστηκε στην Οικονομική Εισαγγελία, όπου αρχειοθετήθηκε. Προϊστάμενος της Οικονομικής Εισαγγελίας ήταν τότε ο Χρήστος Μπαρδάκης, που είχε τεθεί σε παρακολούθηση από το λογισμικό Predator και την ΕΥΠ και, σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, ουδέποτε υπέβαλε σχετική μήνυση. Μεταξύ άλλων, στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας είναι και η επανεγκατάσταση του συστήματος σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης που υπεγράφη το 2014 και αν λειτουργούσε θα είχε αποτραπεί η τραγωδία.

Ο ρόλος Ντογιάκου

Λίγες ημέρες μετά την ανείπωτη τραγωδία ανέλαβε δράση ο τότε εισαγγελέας του Αρειου Πάγου Ισίδωρος Ντογιάκος, του οποίου ο γιος, Ευάγγελος, είχε διοριστεί το 2019 μετακλητός υπάλληλος στο γραφείο του Κ. Αχ. Καραμανλή. Στις 2 Μαρτίου 2023 ο Ισ. Ντογιάκος έδωσε και δεύτερη παραγγελία για την υπόθεση. Ιδιαίτερη εντύπωση είχε προκαλέσει η αναφορά του σε «απροσδόκητο γεγονός», παρότι είχαν ήδη αρχίσει να δημοσιεύονται παλαιότερες προειδοποιήσεις από μηχανοδηγούς και όχι μόνο.

Περισσότερα ερωτήματα «γέννησε» στις 6 Μαρτίου 2023 η επιστολή-ωμή παρέμβαση στη Δικαιοσύνη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Ισ. Ντογιάκο. Μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός ζητούσε την ανάθεση της υπόθεσης «εφόσον το κρίνετε, στο υψηλότερο δυνατό ανακριτικό επίπεδο». Επιπλέον, αιτήθηκε να υπάρξει «άμεση και σε βάθος διαλεύκανση όλων των ποινικών υποθέσεων που σχετίζονται με το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη». Μάλιστα, ζήτησε να ενταχθεί στη δικογραφία το πόρισμα μιας επιτροπής δίχως νομική υπόσταση που συνέστησε η κυβέρνηση.

Οι παραπάνω αναφορές είχαν ερμηνευθεί ως ξεκάθαρες εντολές για πόρισμα που «θα έβγαζε λάδι» τους αρμόδιους υπουργούς πριν από τις εθνικές εκλογές, ενώ παράλληλα δόθηκε το «σύνθημα» για τους χειρισμούς της τραγωδίας σε ποινικό επίπεδο. Ο Ντογιάκος «έλαβε το μήνυμα» και ζήτησε τους φακέλους για τα σιδηροδρομικά δυστυχήματα που σημειώθηκαν τα τελευταία 15 χρόνια…

Μπακαΐμης από το πουθενά

Επίσης, όρισε με έγγραφό του τον Σταμάτη Δασκαλόπουλο ως υπεύθυνο για την εποπτεία των ερευνών. Ο τελευταίος, επικαλούμενος «τη σοβαρότητα της υπόθεσης», ζήτησε άμεσα να συγκληθεί η ολομέλεια του Εφετείου Λάρισας προκειμένου να ανατεθεί σε εφέτη ανακριτή η έρευνα.

Στις 14 Μαρτίου η υπόθεση έφυγε από τα χέρια της ανακρίτριας Λάρισας Ελένης Σούρλα και ανατέθηκε στον εφέτη ειδικό ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη, ο οποίος έμελλε να γίνει γνωστός στο πανελλήνιο και να πυροδοτήσει σφοδρές αντιδράσεις από πλευράς συγγενών θυμάτων και όχι μόνο.

Ο Μπακαΐμης παρέμεινε στη θέση του και μετά το αίτημα για εξαίρεσή του που κατέθεσαν η Μαρία Καρυστιανού και ο Παύλος Ασλανίδης τον Δεκέμβριο του 2024. Ο εφέτης ειδικός ανακριτής είχε κομβικό ρόλο και από τα στοιχεία που θα συνέλεγε θα εξαρτώντο σχεδόν τα πάντα για την εκδίκαση της υπόθεσης. Ωστόσο ο Σωτ. Μπακαΐμης αποδείχτηκε –το λιγότερο– κατώτερος των περιστάσεων: Ενδεικτικά, τον Φεβρουάριο του 2025 συγγενείς θυμάτων τον κατήγγειλαν με μηνυτήρια αναφορά στον εισαγγελέα πρωτοδικών Λάρισας. Οπως ανέφεραν χαρακτηριστικά, «δεν έχει συμπεριλάβει στη δικογραφία μέχρι σήμερα, δηλαδή σχεδόν δύο χρόνια μετά, 683.000 κρίσιμα αρχεία, ηχητικά και εικόνα, που είχαν κατασχεθεί από τις πρώτες κιόλας ημέρες μετά τη σύγκρουση με παραγγελία της τότε ανακρίτριας της υπόθεσης Ελένης Σούρλα αλλά και με δική του παραγγελία του Μαρτίου του 2023».

Ο Σωτ. Μπακαΐμης έσπευσε να κλείσει την ανακριτική διαδικασία τον Αύγουστο του 2025, λίγα 24ωρα μετά την ολοκλήρωση του αόριστου και γεμάτου ασάφειες πορίσματος για την πυρόσφαιρα από τη Διεύθυνση Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού. Η υπόθεση έπρεπε να πάει τάχιστα σε δίκη με ελλιπή στοιχεία. Να σημειωθεί ότι στις 7 Απριλίου 2023 ο εφέτης ειδικός ανακριτής, για λόγους που μόνο ο ίδιος γνωρίζει, έδωσε εντολή στον τότε διοικητή της Τροχαίας Λάρισας να καταστραφεί το βιολογικό υλικό των θυμάτων που φυλασσόταν στο νοσοκομείο της πόλης. Δεν είχαν συμπληρωθεί ούτε 40 ημέρες από τη φονική σύγκρουση των τρένων…

Ο ρέκορντμαν Τσόγκας

Στις 15 Σεπτεμβρίου 2025 και αφού η ανάκριση ολοκληρώθηκε, ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Λάρισας Λάμπρος Τσόγκας… έσπασε παγκόσμιο ρεκόρ, καθώς χρειάστηκε μόλις μία εβδομάδα για να μελετήσει την ογκωδέστατη δικογραφία 60.000 σελίδων και να συντάξει την πρότασή του, που εκτείνεται σε 996 σελίδες. Οι συγγενείς των θυμάτων ανέφεραν χαρακτηριστικά ότι «πλέον δεν τηρούνται ούτε τα προσχήματα». Την ίδια ημέρα, γονείς των παιδιών που σκοτώθηκαν στα Τέμπη βρέθηκαν στα δικαστήρια Λάρισας για να συνομιλήσουν με τον Λ. Τσόγκα και να καταθέσουν υπόμνημα με κομβικά στοιχεία του Γενικού Χημείου του Κράτους για την ύπαρξη ουσιών στον τόπο της τραγωδίας. Ωστόσο δεν δέχτηκε να τους μιλήσει…

Πώς προέκυψε ο Λ. Τσόγκας στην υπόθεση; Στις 18.03.2025 η τότε εισαγγελέας του ΑΠ Γεωργία Αδειλίνη αφαίρεσε την εποπτεία της ανάκρισης από τη Σοφία Αποστολάκη (ο γιος της οποίας βρέθηκε νεκρός στον Τύρναβο), ειδικά και μόνο για τη δικογραφία των Τεμπών, και την ανέθεσε στον Τσόγκα.

Αρειος Πάγος κατά συγγενών

Η Γ. Αδειλίνη συγκέντρωσε τα «πυρά» των συγγενών των θυμάτων με τη στάση και τις πρωτοβουλίες της. Μάλιστα, η πρώην εισαγγελέας του Αρειου Πάγου φέρεται να προέτρεψε γονείς που αναζητούσαν την αλήθεια να βρουν παρηγοριά στην εκκλησία. Φέρεται να τους είπε επίσης ότι «αυτά (σ.σ. η τραγωδία στα Τέμπη) συμβαίνουν» και «πώς κάνετε έτσι; Ενα μικρό ηθικό θέμα είναι». Να σημειωθεί ότι από τον Νοέμβριο του 2023 οι συγγενείς περίμεναν (εις μάτην) επί μήνες απαντήσεις από τον Αρειο Πάγο. Επιπλέον, τον Απρίλιο του 2024 ασκήθηκε πειθαρχική έρευνα με εντολή του ΑΠ κατά της εισαγγελέα που είχε βγάλει λάδι τον πρώην υφυπουργό Χρήστο Τριαντόπουλο.

Οι μνημειώδεις παλινωδίες του ΑΠ ωστόσο σημειώθηκαν τις τελευταίες ημέρες με φόντο τον αγώνα του Π. Ρούτσι.

Στις 22 Σεπτεμβρίου 2025 ο Αρειος Πάγος ανακοίνωνε ότι δεν έχει δικαίωμα παρέμβασης για την εκταφή νεκρών, κάτι που επανέλαβε μία μέρα αργότερα. Σύμφωνα μάλιστα με την ηγεσία του Αρειου Πάγου, το αίτημα δεν θα μπορούσε να ικανοποιηθεί στο παρόν στάδιο. Ακριβώς όπως τα έλεγε και ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης. Στις 26/9 ο ΑΠ έκανε την πρώτη κυβίστηση υπό τον φόβο της κοινωνικής κατακραυγής, καθώς ανακοίνωσε ότι θα ικανοποιηθούν τα αιτήματα εκταφής, αλλά μόνο για ταυτοποίηση DNA.

Τους «ξεγύμνωσε»

Ο Π. Ρούτσι συνέχισε απτόητος τον αγώνα του μέχρι να υπάρξει πλήρης ικανοποίηση των δίκαιων αιτημάτων του, όπως και συνέβη. Στις 7 Οκτωβρίου 2025 σημειώθηκε πλήρης υπαναχώρηση της έκθετης Δικαιοσύνης, καθώς έγινε δεκτή και η παρουσία τεχνικών συμβούλων των συγγενών κατά την εκταφή. Είχε προηγηθεί το «πράσινο φως» από την Εισαγγελία Λάρισας για τη διενέργεια τοξικολογικών – βιοχημικών – ιστολογικών εξετάσεων.

Με κίνδυνο της ζωής του, ο Ρούτσι «ξεγύμνωσε» την ελληνική Δικαιοσύνη, η οποία τρομοκρατημένη «αναγκάστηκε» να αλλάξει ρότα για την εκταφή των σορών. Από το «δεν είναι αναγκαίες οι εξετάσεις», ξαφνικά δόθηκε έγκριση για να εξεταστούν οι σοροί και μάλιστα με την επίκληση νέων στοιχείων. Ως τέτοια εμφανίστηκαν δύο τρία δημοσιεύματα σχετικά με τον απεργό πείνας και με εκτιμήσεις ειδικών για το αν ύστερα από δυόμισι χρόνια μπορούν να ανιχνευθούν οι χημικές ουσίες. Πρόκειται για την απόλυτη ακύρωση και απαξίωση του Σωτ. Μπακαΐμη (έκρινε ότι δεν χρειάζονταν τοξικολογικές – βιοχημικές) και φυσικά της ίδιας της ελληνικής Δικαιοσύνης.

Την ίδια ώρα ο αρμόδιος υπουργός Γ. Φλωρίδης συνεχίζει να προκαλεί και να αποδεικνύει με τη στάση του ότι τα παραγγέλματα για τη στάση της Δικαιοσύνης τα δίνει ο ίδιος. «Οφείλω να δώσω συγχαρητήρια στην ελληνική Δικαιοσύνη για τον τρόπο που ενήργησε» δήλωσε χαρακτηριστικά όταν έγινε γνωστό ότι τα αιτήματα του Ρούτσι ικανοποιήθηκαν πλήρως. Μόνο που ο υπουργός Δικαιοσύνης μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα ανέφερε ότι «σωστά ο ανακριτής δεν επιτρέπει την εκταφή», την οποία είχε περιγράψει ως «μια ακραία ανακριτική πράξη για να δούμε κάτι το οποίο έχει βεβαιωθεί πλήρως από την ανάκριση ότι δεν υπήρχε. Αυτό δεν μπορεί να γίνει».

Πολλά και σοβαρά ερωτήματα εγείρει επίσης το γεγονός ότι ο ίδιος ο Φλωρίδης είχε προαναγγείλει την πλήρη ικανοποίηση των αιτημάτων του Ρούτσι λίγες ώρες προτού ανακοινωθεί από την ανεξάρτητη ελληνική Δικαιοσύνη.