Με μία δραματική ενημέρωση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ο Γενικός Διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ), Ραφαέλ Γκρόσι, επιβεβαίωσε επισήμως ότι τα ισραηλινά πλήγματα κατά του Ιράν περιλάμβαναν και πυραυλικές επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις της χώρας.
Η αποκάλυψη συνιστά προειδοποιητικό καμπανάκι για έναν παγκόσμιο κίνδυνο που μέχρι τώρα πολλοί ήθελαν να υποβαθμίσουν: τον κίνδυνο πρόκλησης πυρηνικού ατυχήματος, με ανυπολόγιστες συνέπειες.
Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε ο επικεφαλής του ΔΟΑΕ, η Υπηρεσία είχε ενημερωθεί από το Ιράν από τις πρώτες ώρες της ημέρας για τις επιθέσεις και βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με την Ιρανική Ρυθμιστική Αρχή Πυρηνικής Ενέργειας.
Το σοβαρότερο πλήγμα καταγράφηκε στη μονάδα εμπλουτισμού καυσίμου στη Νατάνζ, μία από τις σημαντικότερες υποδομές του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Κατά τον κ. Γκρόσι:
- Το υπέργειο τμήμα του πιλοτικού εργοστασίου στη Νατάνζ, όπου παραγόταν ουράνιο εμπλουτισμένο έως και 60% U-235, καταστράφηκε.
- Η ηλεκτροδοτική υποδομή, συμπεριλαμβανομένων σταθμού ηλεκτροδότησης, γεννητριών και εφεδρικών συστημάτων, έχει τεθεί εκτός λειτουργίας.
- Το υπόγειο τμήμα της εγκατάστασης δεν φέρει εμφανείς καταστροφές, ωστόσο η εκτεταμένη διακοπή ρεύματος ενδέχεται να έχει προκαλέσει ζημιά στους φυγοκεντρητές, κάτι που βρίσκεται υπό διερεύνηση.
Προς το παρόν, τα επίπεδα ραδιενέργειας εκτός του χώρου της εγκατάστασης παραμένουν σε φυσιολογικά επίπεδα και δεν υπάρχει επίδραση στον πληθυσμό ή στο περιβάλλον. Ωστόσο, εντός των εγκαταστάσεων έχει σημειωθεί ραδιολογική και χημική επιμόλυνση, κυρίως από σωματίδια άλφα, τα οποία χαρακτηρίζονται από τον ΔΟΑΕ ως διαχειρίσιμα, με την προϋπόθεση λήψης κατάλληλων μέτρων προστασίας.
Στρατιωτική δραστηριότητα και επιθέσεις αναφέρθηκαν επίσης:
- Στη μονάδα εμπλουτισμού του Φορντό
- Στα εργοστάσια κατασκευής και μετατροπής καυσίμου στο Ισφαχάν
Ο ΔΟΑΕ δεν διαθέτει ακόμη πλήρη εικόνα για την έκταση των ζημιών σε αυτές τις εγκαταστάσεις, ωστόσο επιβεβαιώνει ότι υπήρξε στρατιωτική δραστηριότητα σε άμεση γειτνίαση με τις συγκεκριμένες περιοχές, οι οποίες αρχικά δεν θεωρούνταν πρωταρχικοί στόχοι.
Με ιδιαίτερη έμφαση, ο Ραφαέλ Γκρόσι υπενθύμισε προς όλες τις πλευρές ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις δεν πρέπει ποτέ να αποτελούν στόχο στρατιωτικών επιθέσεων, επικαλούμενος σχετικά ψηφίσματα της Γενικής Διάσκεψης του ΔΟΑΕ, τα οποία τονίζουν ότι τέτοιες ενέργειες παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο, τον Χάρτη του ΟΗΕ και το Καταστατικό του Οργανισμού.
Η Υπηρεσία έχει ήδη ενεργοποιήσει ειδική ομάδα παρακολούθησης, με ανώτερα στελέχη σε 24ωρη ετοιμότητα, έχει ενισχύσει την επικοινωνία με τις ιρανικές αρχές και τους επιτόπιους επιθεωρητές, ενώ δηλώνει έτοιμη να αποστείλει τεχνικούς εμπειρογνώμονες για ζητήματα ασφάλειας και πυρηνικής επιτήρησης.
Ο Γενικός Διευθυντής του ΔΟΑΕ, σε έναν τόνο που αποτυπώνει τη σοβαρότητα της κατάστασης, τόνισε ότι η μόνη βιώσιμη διέξοδος είναι ο διάλογος και η διπλωματία. Υπογράμμισε δε ότι ο Οργανισμός του παραμένει το μοναδικό τεχνικό φόρουμ για την προώθηση της ειρήνης, της ασφάλειας και της αποκλιμάκωσης.
Ο ίδιος δήλωσε προσωπικά πρόθυμος να ταξιδέψει άμεσα στο Ιράν, για να στηρίξει την ασφάλεια των εγκαταστάσεων και να διασφαλίσει ότι το πρόγραμμα παραμένει εντός των ορίων της ειρηνικής χρήσης.
Σε μία περίοδο κατά την οποία η διεθνής κοινότητα εμφανίζεται αποδυναμωμένη και ο ΟΗΕ αδυνατεί να αποτρέψει τέτοιου είδους επιθέσεις, η παραδοχή του κ. Γκρόσι έρχεται να επισημάνει με τον πλέον επίσημο τρόπο ότι ο κόσμος βρίσκεται ένα βήμα πιο κοντά στο ενδεχόμενο πυρηνικού ατυχήματος με απρόβλεπτες συνέπειες.
Διαβάστε επίσης:
Ισραήλ-Ιράν: Ο Τραμπ όχι μόνο γνώριζε για την επίθεση αλλά και «αποκοίμισε» την Τεχεράνη