ΔΠΔ: Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στο Σουδάν – Εκατοντάδες χιλιάδες νεκροί και υποσιτισμός

Υπάρχουν «καλοί λόγοι να πιστεύουμε» πως διαπράχθηκαν και συνεχίζουν ακόμη να διαπράττονται «εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» στο Νταρφούρ, στο δυτικό τμήμα του σπαρασσόμενου από νέα ένοπλη σύρραξη Σουδάν, τόνισε χθες Πέμπτη αναπληρώτρια εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ).

«Στη βάση των ανεξάρτητων ερευνών μας, η θέση του γραφείου μας είναι σαφής. Υπάρχουν καλοί λόγοι να πιστεύουμε ότι διαπράχθηκαν και συνεχίζουν να διαπράττονται εγκλήματα πολέμου κι εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στο Νταρφούρ», είπε η Ναζάτ Σαμίμ Χαν απευθυνόμενη στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, χωρίς να κατονομάσει τους δράστες.

«Το συμπέρασμα αυτό βασίζεται στις εντατικές δραστηριότητες του γραφείου τους τελευταίους έξι μήνες και κατά προηγούμενες περιόδους», πρόσθεσε, διευκρινίζοντας πως ομάδες της εισαγγελίας επικεντρώθηκαν τους τελευταίους μήνες σε εγκλήματα στο δυτικό Νταρφούρ, συγκεντρώνοντας μαρτυρίες από θύματα που διέφυγαν στο γειτονικό Τσαντ.

«Συνεδριάζουμε ενώ μοιάζει δύσκολο να βρούμε τις σωστές λέξεις για να περιγράψουμε το εύρος των δεινών στο Νταρφούρ», είπε η εισαγγελική λειτουργός.

«Η ανθρωπιστική κατάσταση έχει φθάσει σε αφόρητο επίπεδο. Νοσοκομεία, ανθρωπιστικές οχηματοπομπές» κι ευρύτερα πολιτικές υποδομές και πολίτες «γίνονται στόχοι». Ταυτόχρονα, «ο λιμός εξαπλώνεται κι η ανθρωπιστική βοήθεια δεν φτάνει σε εκείνους που την χρειάζονται επειγόντως. Ο πληθυσμός στερείται το νερό και την τροφή. Οι βιασμοί και η σεξουαλική βία χρησιμοποιούνται ως όπλο. Οι απαγωγές, για λύτρα ή για να ενισχυθούν οι τάξεις ένοπλων ομάδων, έχουν γίνει συνεχείς», απαρίθμησε.

«Και μολαταύτα, ας μην έχουμε καμιά ψευδαίσθηση, τα πράγματα μπορεί να χειροτερέψουν κι άλλο».

Το ΔΠΔ, το οποίο κινητοποίησε το 2025 το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για τον εμφύλιο πόλεμο που άφησε πίσω κάπου 300.000 νεκρούς στις αρχές των χρόνων του 2000, άρχισε το 2023 να διενεργεί νέα έρευνα για εγκλήματα πολέμου στην περιοχή αυτή, που πλήττεται πλέον από τον πόλεμο που ξέσπασε τον Απρίλιο εκείνης της χρονιάς ανάμεσα στον τακτικό στρατό και τους παραστρατιωτικούς των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ).

Η πρώτη απόφαση των δικαστών του ΔΠΔ για τα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στο Σουδάν πριν από 20 χρόνια αναμένεται στην υπόθεση του Αλί Μοχάμεντ Αλί Αμπντ αρ Ραχμάν, γνωστού επίσης με το nom de guerre Αλί Κοσέιμπ, η δίκη του οποίου ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2024.

«Θέλω να πω καθαρά σε όσους βρίσκονται στο πεδίο στο Νταρφούρ αυτή τη στιγμή, σε όσους διαπράττουν αδιανόητες φρικαλεότητες σε βάρος του πληθυσμό του, πως ίσως έχουν την αίσθηση της ατιμωρησίας –όπως μπορεί να την είχε στο παρελθόν ο Αλί Κοσέιμπ–, όμως εργαζόμαστε εντατικά προκειμένου η δίκη του Αλί Κοσέιμπ να μην είναι παρά η πρώτη» από πολλές, συμπλήρωσε η Ναζάτ Σαμίμ Χαν.

Σημείωσε πως δεν μπορεί να δώσει λεπτομέρειες για τις έρευνες σε εξέλιξη, διαβεβαιώνοντας ωστόσο πως έχουν γίνει «σημαντικές» πρόοδοι.

Πόλεμος για την Εξουσία

Από τη 15η Απριλίου 2023, στο Σουδάν μαίνεται πόλεμος για την εξουσία ανάμεσα στον τακτικό στρατό, υπό τον στρατηγό Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, και τους παραστρατιωτικούς, υπό το μέχρι τότε δεξί του χέρι, τον στρατηγό Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο.

Στον πόλεμο αυτό έχουν χάσει τη ζωή τους δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι, ενώ έχουν μετατραπεί σε εσωτερικά εκτοπισμένους ή πρόσφυγες άλλοι 14 εκατομμύρια και πλέον. Ο ΟΗΕ χαρακτηρίζει την κατάσταση στη χώρα της Αφρικής τη «χειρότερη ανθρωπιστική κρίση» παγκοσμίως σήμερα.

Η Ελ Φάσερ είναι η μοναδική πρωτεύουσα πολιτείας στο Νταρφούρ που δεν έχει πέσει ακόμη στα χέρια των ΔΤΥ, παρότι πολιορκείται από τον Μάιο του 2024.

Αφότου εκδιώχθηκαν από την πρωτεύουσα Χαρτούμ, που ανακατέλαβε ο στρατός τον Μάρτιο, οι ΔΤΥ ενέτειναν τις επιθέσεις τους εναντίον της Ελ Φάσερ και των καταυλισμών εσωτερικά εκτοπισμένων γύρω της, όπου έχει κηρυχτεί κατάσταση λιμού, προκειμένου να αποκτήσουν απόλυτη κυριαρχία στο Νταρφούρ.

Επανειλημμένα, ο ΟΗΕ έχει σημάνει συναγερμό για την τύχη των αμάχων που έχουν παγιδευτεί στην πόλη, αναγκασμένοι να κρύβονται σε ευκαιριακά καταφύγια, σκαμμένα σε αυλές σπιτιών, ή κοντά σε κατοικίες.

Η τοπική επιτροπή αντίστασης, την οποία έχουν σχηματίσει εθελοντές που συντονίζουν την αλληλοβοήθεια, όπως συμβαίνει λίγο-πολύ σε όλη τη χώρα, τόνισε πως η πόλη συνταρασσόταν όλη την ημέρα προχθές Τετάρτη από πυρά πυροβολικού των παραστρατιωτικών.

Υποσιτισμός  και λιμός

Ο πληθυσμός της Ελ Φάσερ, που εκτιμάται πως φθάνει το εκατομμύριο, επιβιώνει με εξαιρετικά περιορισμένη πρόσβαση σε τρόφιμα, σε πόσιμο νερό και σε ιατρική περίθαλψη, ενώ βασικές υποδομές έχουν υποστεί πελώριες ζημιές, κατάσταση που επιδεινώνουν η αδυναμία συντήρησης και η έλλειψη καυσίμων.

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, σχεδόν το 40% των παιδιών κάτω των πέντε ετών στην Ελ Φάσερ υφίσταται οξύ υποσιτισμό — το 11% ακραίο οξύ υποσιτισμό.

Πηγές σε ανθρωπιστικές οργανώσεις υπογραμμίζουν πως η επίσημη κήρυξη κατάστασης λιμού παραμένει αδύνατη ελλείψει δεδομένων, μολαταύτα ο πληθυσμός της πόλης είναι αντιμετωπίζει γενικευμένο λιμό.

Αφότου ξέσπασε ο πόλεμος, ο ΟΗΕ εκτιμά πως ο αριθμός των εκτοπισμένων που κατέφυγαν στην Ελ Φάσερ και παρακείμενους καταυλισμούς έχει φτάσει τους 780.000 ανθρώπους, από τους οποίους μισό εκατομμύριο πήγε εκεί μέσα στον Απρίλιο και τον Μάιο, έπειτα από σειρά σφοδρών επιθέσεων των ΔΤΥ.

Από τους 10 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένους σήμερα στο Σουδάν, σχεδόν το 20% βρίσκεται στην πολιτεία του Βόρειου Νταρφούρ.

Διαβάστε επίσης:

ΟΗΕ: Η Γάζα, το Σουδάν, η Αϊτή και το Μαλί κινδυνεύουν άμεσα από λιμό

Σουδάν: Επίθεση σε αυτοκινητοπομπή του ΟΗΕ με ανθρωπιστική βοήθεια – Πέντε νεκροί

Κρήτη: Χειροπέδες σε δύο Σουδανούς που κατηγορούνται ως διακινητές 56 μεταναστών