Η στεγαστική κρίση στην Ελλάδα εξελίσσεται ραγδαία σε ένα από τα πιο πιεστικά κοινωνικά προβλήµατα της εποχής µας. Ολο και περισσότεροι πολίτες αδυνατούν να βρουν κατάλληλη και προσιτή στέγη· ιδίως νέοι, φοιτητές, χαµηλόµισθοι, µονογονεϊκές οικογένειες και ευάλωτες οµάδες. Το κόστος κατοικίας –είτε για ενοικίαση είτε για αγορά– έχει εκτοξευτεί. Τα νοικοκυριά στην Ελλάδα δαπανούν το 35% του διαθέσιµου εισοδήµατός τους στη στέγαση, ποσοστό διπλάσιο από τον µέσο Ευρωπαίο. Στην περίπτωση της ενοικίασης ένας µέσος ενοικιαστής στην Ελλάδα δαπανά πάνω από το µισό του εισόδηµα, το 54%, σε έξοδα κατοικίας, µε τον ευρωπαϊκό µέσο όρο να κυµαίνεται στο 31%.
Μια από τις βασικές αιτίες της στεγαστικής κρίσης είναι η χρόνια απουσία µιας συγκροτηµένης, µακροπρόθεσµης στεγαστικής πολιτικής. Είναι χαρακτηριστικό ότι είµαστε από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες χωρίς απόθεµα κοινωνικών κατοικιών. Και η κυβέρνηση, αντί να σχεδιάσει και να εφαρµόσει ένα συνεκτικό πλαίσιο που να διασφαλίζει το δικαίωµα στη στέγαση, περιορίζεται σε αποσπασµατικά µέτρα και ευκαιριακές πολιτικές που όχι µόνο δεν λύνουν το πρόβληµα, αλλά σε πολλές περιπτώσεις το επιδεινώνουν. Χαρακτηριστικό παράδειγµα αποτελούν τα προγράµµατα «Σπίτι µου 1» και «Σπίτι µου 2». Τα προγράµµατα αυτά παρουσιάστηκαν ως ευκαιρία ώστε οι νέοι να αποκτήσουν πρώτη κατοικία. Ωστόσο, στην πράξη λειτούργησαν στρεβλωτικά. Η ζήτηση αυξήθηκε απότοµα, χωρίς όµως να υπάρχει αντίστοιχη αύξηση στην προσφορά κατοικιών. Αυτό οδήγησε σε περαιτέρω άνοδο των τιµών, ιδίως στις µικρές και µεσαίες κατοικίες, ακόµη και 30%, αποκλείοντας πολλούς από την αγορά ακινήτων.
Παράλληλα, τα ενοίκια συνεχίζουν να ανεβαίνουν, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα. Η αγορά της Golden Visa και η βραχυχρόνια µίσθωση εντείνουν τον ανταγωνισµό για τις διαθέσιµες κατοικίες. Μόνο έπειτα από τις συνεχείς πιέσεις του ΠΑΣΟΚ και σχετικές τροπολογίες που κατέθεσε η κοινοβουλευτική οµάδα του, η κυβέρνηση έθεσε µε καθυστέρηση κάποιους ανεπαρκείς περιορισµούς. Ταυτόχρονα, η µαζική αγορά ακινήτων από funds και η απουσία ρυθµίσεων στην αγορά κατοικίας συνεισφέρουν στο στεγαστικό αδιέξοδο: οι πολίτες δεν µπορούν ούτε να αγοράσουν ούτε να νοικιάσουν µε αξιοπρέπεια.
Πρόσφατα το ΠΑΣΟΚ παρουσίασε το νέο στεγαστικό πρόγραµµά του. Μια ολιστική λύση έξι αξόνων µε κοινωνικό πρόσηµο και ρεαλιστικό σχεδιασµό. Κύρια σηµεία του είναι η δηµιουργία ενός αποθεµατικού 40.000 κοινωνικών κατοικιών προς ενοικίαση, φορολογικές ελαφρύνσεις σε συνεργαζόµενους ιδιοκτήτες, η ίδρυση διεύθυνσης κατοικίας µε αρµοδιότητες όπως τον ορισµό πλαφόν στην αύξηση ενοικίων, η κατάργηση της Golden Visa σε ζώνες πίεσης και νοµοθετική πρόβλεψη ώστε οι τουριστικές µονάδες να δηµιουργούν χώρους διαµονής του προσωπικού τους.
Το πρόγραµµα του ΠΑΣΟΚ έχει σχεδιαστεί µε σκοπό τη βιώσιµη αντιµετώπιση του στεγαστικού και όχι την πρόσκαιρη ανακούφιση ή τη δηµιουργία νέων στρεβλώσεων. Η στεγαστική κρίση δεν είναι φυσικό φαινόµενο. Είναι αποτέλεσµα συγκεκριµένων πολιτικών επιλογών και οικονοµικών συµφερόντων. Η αντιµετώπισή της απαιτεί πολιτική βούληση, κοινωνική ευαισθησία και στρατηγική προσέγγιση. Και αν η πολιτεία συνεχίσει να αδρανεί ή να ενεργεί µε γνώµονα την αγορά και όχι την κοινωνία, η κρίση θα βαθύνει. Και µαζί της θα ενταθεί και το χάσµα ανάµεσα σε αυτούς που έχουν και σε αυτούς που απλώς ελπίζουν κάποια µέρα να αποκτήσουν ένα σπίτι.
Διαβάστε επίσης
Κώστας Γενηδούνιας στο Documento: Δέχτηκα συστάσεις να μη μιλήσω με τον Βαξεβάνη
Εργαζόμενοι ΣΤΑΣΥ για απόλυση Γενηδούνια: «Άδικη και ξεκάθαρα στοχευμένη – Δεν θα μείνει αναπάντητη»
Κοκοτσάκης για τα βίντεο: Η ΕΛΑΣ δεν απαντά σε τεκμηριωμένες τεχνικές εκθέσεις αλλά σε δημοσιεύματα
Περιστέρι: Λήστεψε δύο πρακτορεία τυχερών παιχνιδιών μέσα σε 25 λεπτά – Απέσπασε 2200 ευρώ
Τραμπ: Ανακοινώνει 100% δασμούς στις ταινίες που παράγονται στο εξωτερικό
