Οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι οι αντιλήψεις της ΝΔ για τον πολιτισμό έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο. Από τον Σωτ. Κούβελα ο οποίος είχε αποκαλέσει τους ποιητές «λαπάδες» μέχρι τις δηλώσεις του Στ. Πέτσα μια έπαρση δρόμος.
Τον Φοίβο Δεληβοριά, που πρωτοστάτησε στη διεκδίκηση μέτρων στήριξης των καλλιτεχνών, ο Αδωνης Γεωργιάδης τον ξεπέταξε με μια φράση: «Εκπροσωπεί ένα τυφλό μίσος κατά της κυβερνήσεως». Απορούμε πώς ο αρχαιογνώστης υπουργός δεν ξεφύλλισε τα κιτάπια του για να βρει κανένα τσιτάτο του Αριστοτέλη ή έστω του Χάμπερμας και κατέφυγε σε ένα τόσο τετριμμένο κλισέ.
Τα πράγματα όμως σκούρυναν με την παρέμβαση του Σταύρου Ξαρχάκου, σαρξ εκ της σαρκός της ΝΔ, και τη σκληρή κριτική που άσκησε στους χειρισμούς της Λίνας Μενδώνη και στην εν γένει απουσία πολιτιστικής πολιτικής. Oσοι έγραψαν ότι η στάση του υπαγορεύτηκε από την πίκρα του που δεν έγινε υπουργός ίσως δεν μπορούν να διανοηθούν ότι εξέφρασε γνήσια αγωνία και την απαίτηση να υπάρξει ο ελάχιστος σεβασμός σε εκείνους τους δημιουργούς που προσπαθούν να σμιλέψουν το πρόσωπο της σύγχρονης ελληνικής τέχνης. Αν προσάψουμε δόλο και πολιτική φιλοδοξία στον γνωστό μουσικοσυνθέτη, το ίδιο πρέπει να κάνουμε για τη Γαλάνη, τον Πορτοκάλογλου, τον Αγγελάκα, τον Μαυρουδή, τον Μπακιρτζή. Από τους λίγους νεοδημοκράτες που τόλμησαν να τον υπερασπιστούν ο Μ. Κοττάκης στο άρθρο του στην «Εστία» με τίτλο «Πώς τολμάτε να ειρωνεύεστε τον Ξαρχάκο, κυρία Μενδώνη;». Δυστυχώς γι’ αυτήν, οι κάμερες κατέγραψαν τις απαξιωτικές της γκριμάτσες, απαράδεκτες για το αξίωμά της.
Το ζητούμενο ωστόσο δεν είναι ούτε οι προσωπικές αντιδικίες ούτε οι εσωκομματικές διαμάχες (η Ολγα Κεφαλογιάννη κατέθεσε σχετική επερώτηση), αλλά τα πεπραγμένα της κ. Μενδώνη και οι μελλοντικές αποφάσεις της για χιλιάδες ανθρώπους που εκπροσωπεί και θα πληγούν από την ανεργία. Στη διάρκεια της καραντίνας έλαμψε διά της απουσίας της και αναγκάστηκε να κάνει κάποιες εξαγγελίες μόνο μετά τις κινητοποιήσεις και τις διαδηλώσεις των καλλιτεχνών. Είχε προηγηθεί βέβαια η εμφάνισή της την Πρωτομαγιά σε μια διαδικτυακή συζήτηση με τον Δ. Δασκαλόπουλο, με αφορμή τη συνεργασία του ΥΠΠΟΑ με τον οργανισμό ΝΕΟΝ. Οταν μάλιστα ο συλλέκτης και βιομήχανος δήθεν χαριτολογώντας πρότεινε ιδιωτικοποίηση του ΕΜΣΤ, η υπουργός έγνεψε καταφατικά, εξαίροντας τη συνδρομή των «ευγενών» χορηγών! Επικροτήθηκε επίσης η παραχώρηση αρχαιολογικών χώρων για εικαστικές επεμβάσεις. Δουλίτσες να γίνονται. Τραγική ειρωνεία: πριν από δέκα περίπου χρόνια ως γενικός γραμματέας και πρόεδρος του ΚΑΣ είχε αντισταθεί σθεναρά, αλλά μάλλον στο μεταξύ της συνέβη κάτι σαν τη μεταστροφή του Σαούλ στον δρόμο προς τη Δαμασκό. Τα ερωτήματα λοιπόν που προκύπτουν είναι τα εξής: λειτουργούν οι θεσμοί; Μήπως προετοιμάζεται η σταδιακή εκποίηση του δημόσιου χώρου, των μνημείων και των μουσείων σε ιδιώτες, αφού το υπουργείο ομολογεί ότι αδυνατεί όχι μόνο να παράγει πολιτισμό αλλά ακόμη και να τον διεκπεραιώνει;
Οσοι παρακολουθούν τις αντιδράσεις του κόσμου θα παρατήρησαν ότι η επαναλαμβανόμενη λέξη από άτομα όλων των κομματικών αποχρώσεων για τον Ξαρχάκο ήταν respect. Για να την κερδίσει η κ. Μενδώνη πρέπει να προχωρήσει σε πράξεις. Διαφορετικά, οι αόριστες προς το παρόν υποσχέσεις θα μοιάζουν με φτιασιδωμένες και γέρικες κοινοτοπίες μέχρι να διαλυθεί το make up και να φανεί η υποκρισία τους.
H Χρύσα Κακατσάκη είναι φιλόλογος ιστορικός Τέχνης
