Δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα η ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την κατάσταση του Κράτους Δικαίου στην Ελλάδα το 2024.
Η έκθεση σημειώνει κάποια πρόοδο σε τομείς για τους οποίους η περυσινή έκθεση ζητούσε να παρθούν μέτρα αλλά εξακολουθεί να μην είναι ικανοποιητική. Ενδιαφέρον έχει ότι εστιάζει στην γνώμη των Ελλήνων πολιτών που δεν έχουν εμπιστοσύνη στη Δικαιοσύνη και βλέπουν την Διαφθορά να επικρατεί, ενώ αφήνει αιχμές για τις παρακολουθήσεις με το Predator για τις οποίες «απαλλάχθηκαν όλοι οι ελληνικοί κρατικοί οργανισμοί και αξιωματούχοι στην υπόθεση».
Συγκεκριμένα ζητάει από την Ελλάδα:
- «να συνεχίσει τις προσπάθειες για τη δημιουργία αξιόπιστου ιστορικού επιδόσεων όσον αφορά τις διώξεις και τις τελεσίδικες αποφάσεις σε υποθέσεις διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων διαφθοράς σε υψηλό επίπεδο».
- «να βελτιώσει το πλαίσιο για την άσκηση πίεσης ή επιρροής από ομάδες συμφερόντων, μεταξύ άλλων με την επανεξέταση του ορισμού του εκπροσώπου ομάδων συμφερόντων
και τη διασφάλιση της αποτελεσματικής εφαρμογής». - «να εξακολουθήσει να καταβάλλει προσπάθειες για την ενίσχυση των νομοθετικών και μη νομοθετικών διασφαλίσεων για τη βελτίωση της ασφάλειας και της προστασίας των
δημοσιογράφων, ιδίως όσον αφορά τις καταχρηστικές αγωγές, σύμφωνα με το μνημόνιο συνεργασίας που έχει υπογραφεί και λαμβανομένων υπόψη των ευρωπαϊκών προτύπων
για την προστασία των δημοσιογράφων». - «να αναπτύξει τακτικό και συνεχή διαρθρωμένο διάλογο με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και να απλουστεύσει τις απαιτήσεις εγγραφής για τις οργανώσεις της
κοινωνίας των πολιτών με σκοπό τη διατήρηση ενός ανοικτού πλαισίου για τη λειτουργία τους».
Οσον αφορά τις συστάσεις που διατυπώθηκαν στην έκθεση του 2024 για το κράτος δικαίου, η Ελλάδα σημείωσε:
- «κάποια περαιτέρω πρόοδο ως προς τη συνέχιση των προσπαθειών για τη δημιουργία αξιόπιστου ιστορικού επιδόσεων όσον αφορά τις διώξεις και τις τελεσίδικες αποφάσεις
σε υποθέσεις διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων των υποθέσεων διαφθοράς σε υψηλό επίπεδο» - «σημαντική πρόοδο ως προς την περαιτέρω προώθηση της διαδικασίας δημιουργίας νομοθετικών και μη νομοθετικών διασφαλίσεων για τη βελτίωση της προστασίας των
δημοσιογράφων, ιδίως όσον αφορά τις καταχρηστικές αγωγές κατά δημοσιογράφων και την ασφάλειά τους, σύμφωνα με το μνημόνιο συνεργασίας που έχει υπογραφεί και
λαμβανομένων υπόψη των ευρωπαϊκών προτύπων για την προστασία των δημοσιογράφων» - «κάποια περαιτέρω πρόοδο ως προς την εντατικοποίηση των προσπαθειών για τη διασφάλιση αποτελεσματικής και έγκαιρης διαβούλευσης στην πράξη με τα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τα νομοσχέδια, μεταξύ άλλων μέσω της τήρησης των νόμιμων προθεσμιών για τη δημόσια διαβούλευση»
- «περιορισμένη πρόοδο όσον αφορά την αξιολόγηση του υφιστάμενου νομικού πλαισίου για την εγγραφή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών σε μητρώα και την
καθιέρωση διαρθρωμένου διαλόγου»
Δικαιοσύνη
Σε ό,τι αφορά στη Δικαιοσύνη, η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναγνωρίζει ότι «το επίπεδο της εκλαμβανόμενης ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης στην Ελλάδα είναι
πλέον χαμηλό για το ευρύ κοινό και εξακολουθεί να είναι μέτριο για τις εταιρείες. Συνολικά, το 38 % του γενικού πληθυσμού και το 49 % των επιχειρήσεων θεωρούν το
επίπεδο ανεξαρτησίας των δικαστηρίων και των δικαστών «αρκετά ή πολύ καλό» το 2025».
Καταγράφει κάποια θετικά βήματα για τη βελτίωση της κατάστασης στην απονομή δικαιοσύνης αλλά επισημαίνει ότι «η διάρκεια των δικαστικών διαδικασιών εξακολουθεί να δημιουργεί σοβαρές προκλήσεις».
Διαφθορά
Για τη Διαφθορά η έκθεση βλέπει ότι «σύμφωνα με την αντίληψη εμπειρογνωμόνων, πολιτών και διευθυντικών στελεχών επιχειρήσεων, το επίπεδο διαφθοράς στον δημόσιο τομέα είναι υψηλό. Στον δείκτη αντίληψης της διαφθοράς της Διεθνούς Διαφάνειας για το 2024, η Ελλάδα βαθμολογήθηκε με 49/100, και κατέλαβε την 21η θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την 59η παγκοσμίως. Η αντίληψη αυτή έχει παραμείνει σχετικά σταθερή την τελευταία πενταετία».
Η έκθεση επισημαίνει ότι ένα νέο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την καταπολέμηση της διαφθοράς βρίσκεται σε εξέλιξη. Αναφέρει επίσης ότι στην αστυνομία έγιναν οργανωτικές αλλαγές για την καλύτερη καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος και τη βελτίωση των πειθαρχικών διαδικασιών. Ακόμη ότι «ένα διαλειτουργικό κοινό σύστημα διαχείρισης υποθέσεων βρίσκεται σε εξέλιξη, καθώς οι προσπάθειες για τη βελτίωση του ιστορικού των διώξεων και των τελεσίδικων αποφάσεων σε υποθέσεις διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένων υποθέσεων υψηλού επιπέδου συνεχίζονται».
ΜΜΕ
Σχετικά με την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τονίζει για την ΕΡΤ ότι «η διαδικασία επιλογής που εφαρμόζεται για τις θέσεις του διευθύνοντα συμβούλου και για τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης (ΕΡΤ), η οποία θεσπίστηκε με τον νόμο για το σύστημα επιλογής διοικήσεων των φορέων του δημόσιου τομέα, επικροτήθηκε ως πιο διαφανής και αξιοκρατική, αλλά, όπως ανέφεραν τα ενδιαφερόμενα μέρη, δεν διασφαλίζει πλήρως την αυτονομία της ΕΡΤ, δεδομένου ότι εξακολουθεί να υπάρχει σημαντικό περιθώριο για διορισμούς με πολιτικά κριτήρια».
Όσον αφορά στην ασφάλεια των δημοσιογράφων σημειώνει ότι «έχουν σημειωθεί αρκετές θετικές εξελίξεις», αν και «εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις στην πράξη».
Μάλιστα τονίζει ότι «μετά τη δημοσίευση της έκθεσης του 2024 για το κράτος δικαίου, υπήρξαν αρκετές περιπτώσεις επιθέσεων, και ιδίως απειλών και λεκτικών και σωματικών επιθέσεων κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων, μεταξύ άλλων από αστυνομικές δυνάμεις, που αναφέρθηκαν και καταδικάστηκαν από διάφορες ενώσεις δημοσιογράφων».
Σημειώνει ότι «τον Ιούλιο του 2024 αθωώθηκαν δύο ύποπτοι για τη δολοφονία του δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ τον Απρίλιο του 2021, ενώ η έρευνα παραμένει ανοικτή. Σε συνέχεια της δικαστικής έρευνας απαλλάχθηκαν όλοι οι ελληνικοί κρατικοί οργανισμοί και αξιωματούχοι στην υπόθεση που αφορούσε την ευθύνη για τη χρήση του κατασκοπευτικού λογισμικού Predator. Το προεδρικό διάταγμα για την προστασία του απορρήτου των επικοινωνιών από λογισμικά παρακολούθησης δεν έχει ακόμη εκδοθεί».
Η κυβέρνηση… πανηγυρίζει
Ενώ η έκθεση της Κομισιόν βλέπει πάρα πολλά αρνητικά, η δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου για αυτήν ήταν… όλο χαρά. Επειδή εστίασε μόνο στα θετικά. Συγκεκριμένα ο Παύλος Μαρινάκης δήλωσε:
«Η φετινή ετήσια έκθεση για το Κράτος Δικαίου αποτελεί μια ακόμα θετική επιβεβαίωση των συστηματικών προσπαθειών της κυβέρνησης του Κυριάκου Μητσοτάκη για την ενίσχυση της θεσμικής θωράκισης της χώρας μας. Η αναγνώριση της προόδου στον τομέα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης επιβεβαιώνει τη δέσμευσή μας για ένα περιβάλλον πλουραλισμού, διαφάνειας και ελευθερίας του Τύπου. Πρόκειται για ένα αποτέλεσμα που δεν προέκυψε τυχαία, αλλά μέσα από στοχευμένες μεταρρυθμίσεις, διαβούλευση με τους αρμόδιους φορείς και έμπρακτο σεβασμό στις ευρωπαϊκές αρχές.
Η Task Force για την ασφάλεια των δημοσιογράφων, η κατάργηση του αδικήματος της απλής δυσφήμισης και η σταδιακή ενσωμάτωση περαιτέρω προβλέψεων για τις Slapps, η δημιουργία παρατηρητηρίου για την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων, η αυστηροποίηση των ποινών για επιθέσεις κατά λειτουργών της ενημέρωσης, η θέσπιση ιδιώνυμου αδικήματος για τις απειλές εναντίον αθλητικογράφων, η ενίσχυση της διαφάνειας μέσω των ρυθμίσεων στα Μητρώα Έντυπου και Ηλεκτρονικού Τύπου, αλλά και οι προβλέψεις στην Συλλογική Σύμβαση Εργασίας που υπογράφηκε για τους εργαζομένους σε ΜΜΕ του δημοσίου τομέα αναγνωρίζονται ως ουσιαστικά βήματα προόδου.
»Ιδιαίτερη μάλιστα μνεία γίνεται στον πρόσφατο Ν. 5212/2025 με τον οποίο φέραμε ακόμα μεγαλύτερες εγγυήσεις για τη διαφάνεια στον έντυπο και ηλεκτρονικό Τύπο. Η πραγματικότητα, όπως αποτυπώνεται μέσα και από την φετινή έκθεση της αρμόδιας Κομισιόν, αποτελεί την πιο ηχηρή απάντηση απέναντι σε μεροληπτικές κρίσεις και ατεκμηρίωτες εκθέσεις αναρμόδιων οργανώσεων. Δεν θριαμβολογούμε, αλλά αναγνωρίζουμε την ευθύνη μας να συνεχίσουμε με σοβαρότητα και συνέπεια, γιατί η ελευθερία της έκφρασης και η πολυφωνία δεν είναι απλώς θεσμικές υποχρεώσεις, αλλά πυλώνες της Δημοκρατίας μας».
Ολόκληρη η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής εδώ
Διαβάστε επίσης:
ΟΠΕΚΕΠΕ: «Εν τέλει η Τυχεροπούλου είναι το πρόβλημα για τον οργανισμό»
ΝΔ: Νέος κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος ο Δημήτρης Καιρίδης
Διπλωματικό επεισόδιο στη Βεγγάζη: Ανεπιθύμητοι οι υπουργοί Ιταλίας, Ελλάδας και Μάλτας
ΣΥΡΙΖΑ: Η κυβέρνηση να αναλάβει τις ευθύνες της για τους ανθρώπους που φτάνουν στην Κρήτη
