Μπορεί πριν από λίγες ημέρες να έγινε γνωστή η γενική κατάταξη της Ελλάδας όσον αφορά την Ελευθερία του Τύπου στην ετήσια έκθεση των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα αλλά είναι και άλλοι δείκτες, στην ίδια την έκθεση που μας κατατάσσουν ακόμα πιο κάτω. Πολύ πιο κάτω!
Όσον αφορά τον σύνθετο δείκτη της Ελευθερίας του Τύπου, η 89η θέση μας κατατάσσει στον πάτο της Ε.Ε. και στα Δυτικά Βαλκάνια, χειρότερα από τη Ουγγαρία του Όρμπαν, το Κατάρ, τη Βοσνία, την Αργεντική του Μιλέι αλλά και μια θέση κάτω από την Μαλαισία.
Διαβάστε επίσης: Ελευθερία Τύπου: 89η η Ελλάδα, μία θέση πιο κάτω το 2025 – Χαμηλότερα από τη Ζάμπια
Αλλά αν πας στα σχόλια για την Ελλάδα και δεις τους άλλους δείκτες -στην οικονομική κατάσταση και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ΜΜΕ- εδώ η Ελλάδα βρίσκεται στην 127η θέση μεταξύ 180 χωρών.
Η έκθεση μιλά για κρίση από το 2021, για τις υποκλοπές, για τη δολοφονία Καραϊβάζ. Σημειώνει ότι διαδικασίες SLAPP (αγωγές ισχυρών κατά ατόμων και οργανώσεων που ασκούν κριτική για ηθική και οικονομική εξουθένωση ) είναι συνηθισμένες.
Επιπλέον μιλά για ένα τοπίο ΜΜΕ όπου κυριαρχούν οι μεγάλοι ιδιωτικοί όμιλοι, πολλοί εκ των οποίων έχουν στενούς πολιτικούς δεσμούς με την πολιτική ελίτ της χώρας. Μιλά για δημοκρατικό έλλειμμα όσον αφορά την εποπτεία και την ανεξαρτησία τους ενώ αμφισβητεί την «αποτελεσματικότητα« του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Δεν παραλείπει να μιλήσει για την παρακολούθηση δημοσιογράφων και το κατασκοπευτικό λογισμικό Predator.
Κάνει λόγο για κενά σημειώνοντας ότι η χώρα δεν ακολουθεί τα ευρωπαϊκά πρότυπα, για δικαστικές απαλλαγές αλλά και για «αμφιλεγόμενη επιτροπή δεοντολογίας».
«Η αστυνομία καταφεύγει τακτικά σε βία και αυθαίρετες απαγορεύσεις για να παρεμποδίσει τη δημοσιογραφική κάλυψη των διαδηλώσεων και της προσφυγικής κρίσης στα ελληνικά νησιά», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Με απλά λόγια, τα επιμέρους στοιχεία αποτελούν έναν καταπέλτη κατά της χώρας όσον αφορά την κατάσταση της ενημέρωσης στην Ελλάδα.
Για να δούμε ακριβώς τι γράφει η έκθεση:
Η ελευθερία του Τύπου έχει υποστεί συστημική κρίση από το 2021. Το σκάνδαλο των υποκλοπών δημοσιογράφων από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) δεν έχει ακόμη διαλευκανθεί, όπως και η υπόθεση της δολοφονίας του βετεράνου αστυνομικού ρεπόρτερ Γιώργου Καραϊβάζ το 2021. Οι διαδικασίες SLAPP είναι συνηθισμένες.
- Τοπίο των μέσων ενημέρωσης
Η εμπιστοσύνη του πληθυσμού στα μέσα ενημέρωσης είναι μία από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη εδώ και πολλά χρόνια. Λίγοι μεγάλοι ιδιωτικοί όμιλοι, όπως η Alter Ego Media, συνυπάρχουν με εκατοντάδες ειδησεογραφικούς ιστότοπους, γεγονός που συμβάλλει στον υψηλό κατακερματισμό του τοπίου των μέσων ενημέρωσης. Ομοίως, λίγοι επιχειρηματίες διευθύνουν τη συντριπτική πλειοψηφία των μέσων ενημέρωσης, ενώ παράλληλα εμπλέκονται και σε άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες κρατικά διαχειριζόμενες. Ορισμένοι από αυτούς έχουν στενούς δεσμούς με την πολιτική ελίτ της χώρας. Ως αποτέλεσμα, ο Τύπος είναι πολύ πολωμένος.
- Πολιτικό πλαίσιο
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είναι υπεύθυνος για την εποπτεία των δημόσιων μέσων ενημέρωσης, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο τη συντακτική τους ανεξαρτησία. Η ρυθμιστική αρχή ραδιοτηλεόρασης, το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης (ΕΣΡ), που κατηγορείται ότι είναι αργή και αναποτελεσματική, δεν έχει αναθεωρηθεί σημαντικά ούτε από την τρέχουσα ούτε από την προηγούμενη κυβέρνηση. Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ), η οποία εποπτεύεται από τον πρωθυπουργό, συμμετείχε στην παρακολούθηση δημοσιογράφων, πολλοί από τους οποίους έγιναν στόχος του κατασκοπευτικού λογισμικού Predator.
- Νομικό πλαίσιο
Παρά τις συνταγματικές εγγυήσεις, η ελευθερία του Τύπου έχει αμφισβητηθεί σε νομοθετικό επίπεδο. Οι νέοι νόμοι που ψηφίστηκαν από το Κοινοβούλιο ως απάντηση στο σκάνδαλο υποκλοπών Predatorgate αποσκοπούν στην καλύτερη προστασία των πολιτών από την αυθαίρετη παρακολούθηση, αλλά υπολείπονται των ευρωπαϊκών προτύπων, ενώ το Ανώτατο Δικαστήριο απάλλαξε την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) από την εμπλοκή της στο σκάνδαλο. Ένα νομοσχέδιο για τα μέσα ενημέρωσης οδήγησε στη δημιουργία μιας αμφιλεγόμενης επιτροπής δεοντολογίας και ένας δημοσιογράφος καταδικάστηκε βάσει του ποινικού κώδικα για διασπορά ψευδών πληροφοριών χωρίς αδιάσειστα στοιχεία. Μια τροπολογία που ψηφίστηκε το 2023 αυξάνει τον κίνδυνο φυλάκισης των δημοσιογράφων για δυσφήμιση.
- Οικονομικό πλαίσιο
Η οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας, σε συνδυασμό με τη μείωση του αναγνωστικού κοινού και των διαφημιστικών προϋπολογισμών, έθεσε υπό αμφισβήτηση τη μακροπρόθεσμη επιβίωση πολλών μέσων ενημέρωσης. Ο αντίκτυπος της νέας νομοθεσίας που αποσκοπεί στην αύξηση της διαφάνειας της ιδιοκτησίας και της χρηματοδότησης των μέσων ενημέρωσης μένει να φανεί.
- Κοινωνικοπολιτισμικό πλαίσιο
Οι εγκαταστάσεις ορισμένων μέσων ενημέρωσης δέχονται τακτικά επιθέσεις από ακροαριστερούς και ακροδεξιούς ακτιβιστές που τα θεωρούν ιδεολογικούς εχθρούς. Επιπλέον, οι γυναίκες δημοσιογράφοι αντιμετωπίζουν συχνά σεξισμό στο χώρο εργασίας.
- Ασφάλεια
Η αστυνομία καταφεύγει τακτικά σε βία και αυθαίρετες απαγορεύσεις για να παρεμποδίσει τη δημοσιογραφική κάλυψη των διαδηλώσεων και της προσφυγικής κρίσης στα ελληνικά νησιά. Δημοσιογράφοι έχουν πέσει θύματα σωματικών επιθέσεων κατά τη διάρκεια αθλητικών εκδηλώσεων και μπροστά από τα σπίτια τους. Η δολοφονία του βετεράνου αστυνομικού ρεπόρτερ Γιώργου Καραϊβάζ, ο οποίος πυροβολήθηκε μέρα μεσημέρι μπροστά από το σπίτι του στην Αθήνα το 2021, δεν έχει ακόμη διαλευκανθεί, ενώ δύο ύποπτοι αθωώθηκαν το 2024. Το περιορισμένο πεδίο εφαρμογής μιας ομάδας εργασίας για την προστασία των δημοσιογράφων την εμποδίζει να αντιμετωπίσει τη συστημική κρίση της ελληνικής δημοσιογραφίας.
Πηγή: RSF
Διαβάστε επίσης
Κώστας Γενηδούνιας στο Documento: Δέχτηκα συστάσεις να μη μιλήσω με τον Βαξεβάνη
Εργαζόμενοι ΣΤΑΣΥ για απόλυση Γενηδούνια: «Άδικη και ξεκάθαρα στοχευμένη – Δεν θα μείνει αναπάντητη»
Κοκοτσάκης για τα βίντεο: Η ΕΛΑΣ δεν απαντά σε τεκμηριωμένες τεχνικές εκθέσεις αλλά σε δημοσιεύματα
Περιστέρι: Λήστεψε δύο πρακτορεία τυχερών παιχνιδιών μέσα σε 25 λεπτά – Απέσπασε 2200 ευρώ
