Την ίδια ώρα που η φίλαθλη (και μη) Ελλάδα πανηγύριζε στο πλευρό του και μοιραζόταν το φως που αναβλύζει από το χαμόγελό του, ο Εμμανουήλ Καραλής τρωγόταν με τα ρούχα του. Τον εφήμερο γύρο θριάμβου των ανθρώπων που εμφανίζονται μόνο για τη λεζάντα αλλά εξαφανίζονται στα δύσκολα ο νεαρός πρωταθλητής δεν τον αντέχει. Κι έτσι αποφάσισε να αφήσει για λίγο στην άκρη τα διθυραμβικά ενσταντανέ από το βάθρο της Γλασκώβης για να ξαναβγάλει στην επιφάνεια μια ανάρτηση του 2022, αμέσως μετά την επιστροφή του από το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του Μονάχου. «Στην επιτυχία πολλοί, στην αποτυχία μόνο δύο» γράφει η λεζάντα του ενσταντανέ όπου ο Εμμανουήλ εικονίζεται χαμογελαστός με μοναδική συντροφιά στο αεροδρόμιο τους γονείς του. Το μήνυμα ήταν σαφές: «Εσείς εκεί έξω με θυμάστε μόνο όταν κερδίζω. Αλλά εγώ σας χρειάζομαι όταν χάνω».
Το 2022 ήταν η δυσκολότερη χρονιά για τον νεαρό επικοντιστή. Η σεζόν του κλειστού στίβου ολοκληρώθηκε με σοβαρό τραυματισμό, ενώ ο ανοιχτός έφερε μόνο νίλες: 22ος στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στο Γιουτζίν, 13ος στο Ευρωπαϊκό. Οσοι τον ζούσαν από κοντά τότε μιλούν για οξύτατες κρίσεις πανικού, που έσπειραν την ανησυχία στους δικούς του ανθρώπους. Στις 19 Αυγούστου ο ίδιος ο Εμμανουήλ αποφάσισε να ανοίξει το παράθυρο του δωματίου του. «Μετά από τραυματισμό στη σεζόν του κλειστού στίβου ακολούθησε μια σειρά συμβάντων που μείωσαν το ηθικό μου. Για πρώτη φορά φέτος έπαθα κρίση πανικού κάτι που, κατά συνέπεια, με βύθισε στο άγχος και στην κατάθλιψη για αρκετό διάστημα» εξομολογήθηκε δημόσια με ανάρτησή του στο Twitter.
Και συνέχισε: «Πίεσα τον εαυτό μου πολύ σκληρά για να αντιστρέψω αυτή την κατάσταση, αλλά αυτό χειροτέρεψε τα πράγματα και, δυστυχώς, ο “κακός” Μανόλο κυριάρχησε. Πίεσα τον εαυτό μου να συνεχίσω τη σεζόν και να προσπαθήσω να είμαι θετικός και να χαίρομαι κάθε διοργάνωση, όπως κάνω, αλλά πάντα ένιωθα χαμένος και δίχως κίνητρο. Είμαι κουρασμένος και νιώθω πλήρως εξαντλημένος. Σταματάω εδώ τη σεζόν. Χρειάζομαι ξεκούραση και να επικεντρωθώ στην ψυχική μου υγεία για λίγο. Πρέπει να κάνω ένα βήμα πίσω και να κάνω ένα διάλειμμα για να επανακτήσω το χαμόγελό μου». Τα 23α γενέθλιά του ήταν βυθισμένα στη μελαγχολία.
Ο Ντουπλάντις και… ο Γιάννης
Οταν έκανε τα πρώτα του βήματα, στη σκιά ακόμη του Κωνσταντίνου Φιλιππίδη, ο Καραλής θεωρήθηκε παιδί-θαύμα. Η εκτόξευσή του στα 5,54 μ. τον Μάρτιο του 2017 στο Γιάμπλονετς της Τσεχίας, στο πρώτο διεθνές μίτινγκ της καριέρας του, με προπονητή τότε τον Βασίλη Μεγαλοοικονόμου, έστρεψε τους προβολείς πάνω του, αφού αποτέλεσε παγκόσμιο ρεκόρ εφήβων. Ο αθλητής που αποκαθηλώθηκε ήταν ένα συνομήλικο με τον Καραλή αγόρι από τη Σουηδία, είκοσι μέρες μικρότερο στην πραγματικότητα, μεταναστάκι στην Αμερική. Το όνομά του ήταν Αρμάντο Ντουπλάντις. «Με τον Μόντο έχουμε μεγαλώσει μαζί» έμελλε να θυμηθεί ο Καραλής πολλά χρόνια αργότερα για τον απόλυτο κυρίαρχο του αγωνίσματος. Ο Ντουπλάντις δεν χάνει πια από κανέναν και ξεπερνάει τα 6 μέτρα με σκαρπίνια και μπλουτζίν που λέει ο λόγος, αλλά ο Καραλής μοιράστηκε μαζί του το παγκόσμιο βάθρο την περασμένη Κυριακή στη Γλασκώβη.
Λίγο έλειψε μάλιστα να τον νικήσει και να κρατήσει για λογαριασμό του το ασημένιο μετάλλιο αντί του χάλκινου.
Πίσω στην Αθήνα, όπου ο Καραλής ζούσε και γυμναζόταν σχεδόν άγνωστος μεταξύ αγνώστων, ένα μαύρο αγόρι με Αφρικανή μαμά στα χνάρια των αδερφών Αντετοκούνμπο (αφού ο Γιάννης είναι πέντε χρόνια μεγαλύτερός του), θέριευε το τέρας του ρατσισμού. Το σχολείο ήταν για τον Εμμανουήλ και τη δίδυμη αδερφή του Αγγελική μια εμπειρία τραυματική: «Μια ομάδα παιδιών μάς είχε βάλει σημάδι. Μας έσπρωχναν, μας χτυπούσαν, απειλούσαν εμάς και την οικογένειά μας, μας έλεγαν να γυρίσουμε στη χώρα μας. Τι μπορούσαμε να κάνουμε; Καθόμασταν σε ένα παγκάκι και κλαίγαμε. Αυτό συνέβαινε για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, από τα 14-15 μου περίπου, μέχρι που η αδελφή μου το είπε στη μητέρα μου. Το θέμα έφτασε στη διευθύντρια του σχολείου και οι επιθέσεις ευτυχώς σταμάτησαν. Τώρα αντιμετωπίζω περίεργα βλέμματα και μισόλογα στον δρόμο από αγνώστους. Αλλά η οικογένειά μου με μεγάλωσε έτσι ώστε να κρατώ μόνο την αγάπη. Οι καφρίλες που ακούω μπαίνουν από το ένα αυτί και βγαίνουν από το άλλο. Εχει τύχει, ομολογώ, να σβήσω τον υπολογιστή και να κατεβάσω τους διακόπτες. Υπάρχουν όμως και χρήστες που στέκονται στο πλευρό μου. Για κάθε άσχημο σχόλιο μαζεύονται 20-30 άτομα και με υποστηρίζουν. Σιγά σιγά ανοίγουν τα μυαλά. Ο ρατσισμός είναι το μοναδικό στοιχείο του Ελληνα που θα ήθελα να αλλάξω». Ο Εμμανουήλ πρωτοξάπλωσε στο κρεβάτι του ψυχολόγου στα 14 του χρόνια και συνεχίζει μέχρι σήμερα. «Η μόνη λύση είναι να μιλάμε και να σπάμε τη σιωπή» λέει. «Αλλιώς, αυτό το πράγμα μπορεί να σε βυθίσει».
Ο Καραλής νίκησε τον φόβο και μίλησε. Σχολιαρόπαιδο χρειάστηκε στιβαρή χείρα βοηθείας από την αδερφή του («είναι πιο δυνατή από μένα»), στον στίβο όμως ήταν αβοήθητος ενάντια στους δαίμονες, όπως τις μέρες των αγώνων. Τον Φεβρουάριο του 2017 και ξανά τον Μάιο του 2019 ο μικρός είπε «ως εδώ και μη παρέκει». Σε δύο διαδοχικά υπομνήματα προς τον ΣΕΓΑΣ μέσω δικηγόρου ο Εμμανουήλ κατήγγειλε τον προπονητή του Φιλιππίδη και παλαίμαχο επικοντιστή Δημήτρη Κυτέα για ρατσιστική συμπεριφορά στο προπονητήριο του ΟΑΚΑ. Στο πλευρό του Καραλή στάθηκαν τρεις άλλοι αθλητές (Παπαχρήστου, Γκούσιν, Νεράντζης) που πιστοποίησαν τα λόγια του. Ο Κυτέας τιμωρήθηκε από τον ΣΕΓΑΣ και την Επιτροπή Φιλάθλου Ιδιότητας με απαγόρευση εισόδου στους αγωνιστικούς χώρους για ένα έτος με αναστολή. Πολλά ρεπορτάζ χαρακτήρισαν την ποινή «χάδι», αλλά ο Καραλής είχε κερδίσει το στοίχημα. «Τον εκτιμώ και τον σέβομαι» είπε ο… κατηγορούμενος. Εκτοτε δεν έχει τολμήσει κανένας να μιλήσει προσβλητικά για τον Αφροέλληνα πρωταθλητή.
Ο Καραλής κατέλαβε την πέμπτη θέση στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου του 2018 στο Μπέρμιγχαμ (5,80 μ.), την τέταρτη στο Ευρωπαϊκό του κλειστού την επόμενη χρονιά στη Γλασκώβη (5,65 μ.), την τέταρτη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2021 στο Τόκιο (5,80 μ.), τη δεύτερη στο Ευρωπαϊκό Κλειστού Στίβου πέρυσι στην Κωνσταντινούπολη (5,80 μ.), την τρίτη φέτος στη Γλασκώβη απέναντι στα μεγαθήρια του αγωνίσματος (5,85 μ.). Δεν είναι αθλητής υψηλότατων επιδόσεων, δεν έχει πλησιάσει ακόμη το φράγμα των 6 μέτρων, το ατομικό ρεκόρ του είναι… μόλις 5,86 μ. (από το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Κλειστού Στίβου το 2023), αλλά ξέρει να δίνει τον καλύτερο εαυτό του στους μεγάλους αγώνες, όπου οι αποτυχίες του είναι ελάχιστες.
«Οταν φοράω το εθνόσημο κάτι παθαίνω και γίνομαι άλλος άνθρωπος» λέει σήμερα. «Προτιμώ να είμαι αθλητής των αγώνων παρά των ρεκόρ» είχε δηλώσει στη συνέντευξη που παραχώρησε στις αρχές του 2019 στο Documento: «Ο αθλητής πρέπει να είναι και λίγο σκύλος. Μέσα στον αγώνα γίνομαι κι εγώ μπουλντόγκ. Μπορεί να με βλέπει ο κόσμος χαμογελαστό, αλλά το αίμα μου βράζει. Δεν μου ταιριάζει να κατεβαίνω σαν ρομπότ. Τις καλύτερες επιδόσεις μου τις πετυχαίνω όταν αγωνίζομαι χαρούμενος και χαλαρός».
Οι σειρήνες από ΗΠΑ και Κατάρ
Οταν ο Καραλής κοίταζε στα μάτια τον Ντουπλάντις άκουγε τις σειρήνες των αμερικανικών κολεγίων να γλυκοτραγουδούν στην πόρτα του. Παράλληλα, είδε να τον πλησιάζουν κελεμπίες. «Θα σου δώσουμε πολλά λεφτά, αρκεί να αλλάξεις υπηκοότητα» του υποσχέθηκε ιμπρεσάριος από το Κατάρ. Μολονότι μεγάλωσε φτωχός, ο Εμμανουήλ αρνήθηκε τόσο τα πετροδολάρια των Αράβων όσο και τις υποτροφίες από το NCAA. «Στα αμερικανικά πανεπιστήμια δεν υπάρχουν πολλοί προπονητές ειδικευμένοι στο επί κοντώ» ανέλαβε να εξηγήσει η μαμά Σάρα. Ο Εμμανουήλ ήταν ακόμη πιτσιρίκι. «Είμαι ο πιο ευτυχισμένος έφηβος του κόσμου» είχε δηλώσει το 2018 στο Μπέρμιγχαμ, με τον πάπυρο της πέμπτης θέσης στο τσεπάκι. «Ο επόμενος στόχος μου όμως δεν είναι να κερδίσω μετάλλια, αλλά να βγάλω γένια» αστειεύτηκε την ίδια εποχή σε συνέντευξή του στην ιστοσελίδα Vice. «Περιμένω και περιμένω και περιμένω, αλλά αυτά δεν λένε να βγουν!».
Μετά τη μίνι εποποιία της Γλασκώβης ο Μανόλο ευχαρίστησε τη μάνα του, την οποία θεωρεί κολόνα της οικογένειας, «βράχο στο πλευρό μας», όπως αρμόζει στο βαθιά μητριαρχικό πρότυπο της Αφρικής. Η προσφυγοπούλα από την Ουγκάντα Σάρα Μουλούνγκα γνώρισε τον δεκαθλητή Χάρη Καραλή στον Πύργο, τον παντρεύτηκε έπειτα από ένα ταξίδι στη Νέα Υόρκη και μας χάρισε από τα σπλάχνα της ένα από τα πιο φωτεινά χαμόγελα που είδε ποτέ αυτός ο τόπος. Στους προηγούμενους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Τόκιο ο Εμμανουήλ είχε προπονητή όχι τον πατέρα του αλλά τον Παναγιώτη Συμεωνίδη, επικεφαλής μιας ομάδας περίπου δέκα υποστηρικτών. «Αφιερώνω τον αγώνα μου στους γονείς μου, που έτρωγαν με πλαστικά μαχαιροπίρουνα και όμως κατάφεραν να στείλουν τον γιο τους στους Ολυμπιακούς Αγώνες» είχε δηλώσει, κρατώντας το καρτελάκι που έγραφε με κεφαλαία: «THANK YOU MOM AND DAD».
«Στη διάρκεια του αγώνα περνούσαν από το μυαλό μου όλες οι δυσκολίες που ζήσαμε όσο μεγάλωνα» εξήγησε σε συνέντευξή του στο Sport24. «Σκεφτόμουν από πού ξεκίνησα και πού έχω φτάσει. Δεν το κρύβω ότι η οικογένειά μου είχε οικονομικό πρόβλημα. Ευτυχώς, πάει τώρα, τελείωσε». Στα χρόνια της ανέχειας ακόμη και η βενζίνη για τα δρομολόγια από την Παιανία στο ΟΑΚΑ ήταν δυσβάσταχτο έξοδο. Οι επιτυχίες του μικρού έφεραν τους χορηγούς, τα πριμ, την οικονομική άνεση. Ο πατέρας, άλλωστε, είναι πλέον προπονητής του γιου.
Το απωθημένο της πενταήμερης
Πότε άντρας και πότε παιδί, στα 24 του ο Εμμανουήλ Καραλής –που πήρε το όνομά του από τον ορθόδοξο ιερέα παππού του στην Αφρική– ανατρέχει στα σχολικά του χρόνια, αφήνει στην άκρη τα προβλήματα που σκλήρυναν πρόωρα το πετσί του και θυμάται το περιστατικό που του στοίχισε περισσότερο και από τα γένια που δεν έβγαιναν: «Η πενταήμερη, φίλε. Η απουσία μου από την πενταήμερη με πέθανε. Ολοι οι φίλοι μου ετοιμάζονταν για την εκδρομή, πήγαν και στην Πάτρα για το καρναβάλι, και εγώ έκανα προετοιμασία για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα για να εμφανιστώ 110% έτοιμος…».
