To Ραμαζάνι ολοκληρώθηκε στα τέλη του Μάρτη, το Πάσχα είναι για τους μουσουλμάνους νεκρό γράμμα και ο ελληνοτουρκικός Παναθηναϊκός του Εργκίν Αταμάν μπαίνει στην «Κράμερ εναντίον Κράμερ» αναμέτρηση με την Εφές με το στομάχι ελαφρύ. Ο Ολυμπιακός του Γιώργου Μπαρτζώκα έχει στη διάθεσή του μία έξτρα μέρα για να χωνέψει τον οβελία και για να μελετήσει τον –άγνωστο μέχρι το βράδυ του Επιταφίου– αντίπαλό του, τον οποίο υποδέχεται ανήμερα του Αϊ-Γιώργη.
Μαθήματα θρησκευτικών τέλος: η εβδομάδα μετά το Πάσχα είναι η «Μεγάλη» του ελληνικού μπάσκετ, η λαμπρότερη μέχρι τις επόμενες. Οι δύο «αιώνιοι» δεν θα χρειαστεί να ταξιδέψουν το επόμενο δεκαήμερο, αφού τα χειμωνιάτικα κατορθώματα τους χάρισαν το πολύτιμο πλεονέκτημα έδρας: πρώτο, δεύτερο και (αν χρειαστεί) πέμπτο παιχνίδι στο ΣΕΦ και το ΟΑΚΑ.
Το ίδιο αβαντάζ έχουν η Φενερμπαχτσέ του Σάρας Γιασικεβίτσιους απέναντι στην πεντάμορφη «Σταχτοπούτα» Παρί και η Μονακό του Βασίλη Σπανούλη κόντρα στην αθόρυβη Μπαρτσελόνα. Τι θα λέγατε για ταξίδι στο Αμπου Ντάμπι παρέα με Μπαρτζώκα, Σπανούλη, Σάρας και Αταμάν; Σημειώστε μόνο ότι οι δύο ελληνικές ομάδες αποκλείεται να διασταυρωθούν πριν από τον τελικό της 25ης Μαΐου. Ο πρωταθλητής της κανονικής περιόδου Ολυμπιακός βρίσκεται σε τροχιά σύγκρουσης με τον άλλοτε ηγέτη του Σπανούλη, ενώ ο τρίτος της κατάταξης Παναθηναϊκός μπορεί να ζευγαρώσει με τον επί σειρά ετών «πράσινο» Σάρας. Αρκεί να μη φέρουν αντιρρήσεις στους ξενοδόχους οι τέσσερις φιλοξενούμενοι καμικάζι του ερχόμενου 15νθημέρου.
Στα μαρμαρένια αλώνια των εγχώριων μέσων κοινωνικής αλληλοεξόντωσης οι οπαδοί έχουν «δεμένο» το ταξίδι στην έρημο και κονταροχτυπιούνται για το βραβείο του MVP: Κέντρικ Ναν εναντίον Σάσα Βεζένκοφ. Οι πασχαλινές ημέρες κύλησαν με σύγκριση στατιστικών στοιχείων και ατομικών κατορθωμάτων, φιλτραρισμένων φυσικά με ελληνικού τύπου συνωμοσιολογία. «Ναι, αλλά ο Ναν κερδίζει τις βολές χαριστικά». «Ναι, αλλά ο Βεζένκοφ προσποιείται ηλεκτροπληξία και ξεγελάει τους διαιτητές». «Ναι, αλλά εσείς παίρνετε τα ευρωπαϊκά χάρη στους γκρίζους». «Ναι, αλλά εσείς είστε τα αγαπημένα παιδιά των διοργανωτών». Λες και θα κέρδιζε ποτέ η Ελλάδα δέκα Κύπελλα Πρωταθλητριών αν δεν έπαιρνε διαχρονικά σποράκια και… σποράρες από τη διαιτησία!
Οι πρωτιές του Ναν
Ο Ναν, το φαβορί των πολλών για το έπαθλο του πολυτιμότερου παίκτη, αναδείχθηκε κορυφαίος σκόρερ της διοργάνωσης και πήρε στο σπίτι του την πλακέτα που φέρει το όνομα του αλησμόνητου Αλφόνσο Φορντ. Ο χρυσοπληρωμένος Αμερικανός, που ανανέωσε το συμβόλαιό του με τον Παναθηναϊκό μέχρι το 2028 χωρίς ρήτρα αποδέσμευσης για το ΝΒΑ, τελείωσε την κανονική περίοδο με μέσο όρο 21,1 πόντους και ρεκόρ το 39άρι απέναντι στην Αρμάνι στο ΟΑΚΑ. Από την εποχή του Νίκου Γκάλη είχε να κερδίσει «πράσινος» τον τίτλο του πρώτου… βομβαρδιστή.
Ο ασυγκράτητος Ναν ήταν πρώτος και στα τρίποντα που σούταρε ανά αγώνα (3,1) και στα λεπτά συμμετοχής (31,1), ενώ τερμάτισε στο top 25 της διοργάνωσης στις ασίστ (με 4,3 σε κάθε αγώνα) και στα κλεψίματα (1,0) και στο ποσοστό ευστοχίας στα σουτ τριών πόντων (42%). Στα δίποντα είχε 57%, στις βολές 85%. Από τους 34 αγώνες του Παναθηναϊκού στην κανονική περίοδο έπαιξε στους 33, αφού έχασε ένα ματς λόγω τιμωρίας. Ποιος ήταν ο τυχερός αντίπαλος; Η… Εφές, νικήτρια εκείνο το βράδυ του Δεκέμβρη με το ευρύτατο 93-67. Τον Ναν οι οπαδοί της θα τον πρωτοδούν από κοντά τη μεθεπόμενη εβδομάδα. Μία ή δύο φορές.
Ο Σάσα Βεζένκοφ, MVP της περιόδου 2022-23 πριν από το σύντομο και μάλλον ατυχές πέρασμά του από το ΝΒΑ (Σακραμέντο Κινγκς), αναδείχθηκε φέτος τρίτος σκόρερ της Euroleague με μέσο όρο 20,2 πόντους, πίσω από τον Ναν και από τον Κάρσεν Εντουαρντς της Μπάγερν. Εξάλλου τερμάτισε τέταρτος στη λίστα των κορυφαίων ριμπάουντερ με 6,6, μετά τον άλλοτε συμπαίκτη του Τζοέλ Μπολομπόι του Ερυθρού Αστέρα (8,3), τον Εντι Ταβάρες της Ρεάλ (7,0) και τον «πράσινο» Χουάντσο Ερνανγκόμεθ (6,7). Ο Βεζένκοφ τελείωσε την κανονική περίοδο με 66% στα δίποντα (19ος στη σχετική λίστα), 38% στα τρίποντα και 90% στις βολές (15ος). Σε κάθε αγώνα κέρδιζε 3,6 φάουλ έναντι 4 του Ναν. Μοίρασε 1,8 ασίστ και έκλεψε 0,8 μπάλες.
Υπόδειγμα σταθερότητας και συνέπειας, ο Βεζένκοφ έχασε μόνο δύο από τα 34 παιχνίδια του Ολυμπιακού: με την Μπασκόνια στο ΣΕΦ (νίκη) και με την Παρτίζαν στο Βελιγράδι (ήττα). Είχε μέση συμμετοχή σε 30,2 από τους πόντους της ομάδας του, πολύ κοντά στον πρώτο Ναν και τους Νάιτζελ Χέις-Ντέιβις (Φενέρ) και Τζέιλεν Χόρντ (Μακάμπι). Εγραψε και μία σβουριχτή 45άρα στο εκκωφαντικό 112-69 επί της Μπάγερν, ρεκόρ μίας νύχτας για τη φετινή διοργάνωση, με 10/10 δίποντα, 8/10 τρίποντα και 1/1 βολή. Στον δείκτη αξιολόγησης PIR, όπου συγχωνεύονται όλα τα ατομικά στατιστικά της χρονιάς, ο Βεζένκοφ ήταν μακράν πρώτος (με πέμπτο τον Ναν), με μέσο όρο 24,5 μονάδες.
Οι δύο υπέρλαμπροι αστέρες είναι συνομήλικοι και κλείνουν τα 30 τους τον ερχόμενο Αύγουστο: στις 3 ο Κέντρικ Μέλβιν Ναν, στις 6 ο Αλέξανδρος «Σάσα» Βεζένκοφ. Τους χωρίζουν ηλικιακά μόλις τρεις ημέρες, μόνο που ο ένας γεννήθηκε στο Σικάγο και ο άλλος στη Λευκωσία. Ειρήσθω εν παρόδω, ο Ναν έχει αγωνιστεί στις μικρές εθνικές ομάδες των ΗΠΑ (οπότε δεν έχει δικαίωμα να αγωνιστεί σε αντιπροσωπευτικό συγκρότημα άλλης χώρας), ενώ στο συρτάρι του Βεζένκοφ υπάρχουν τρία διαβατήρια: βουλγαρικό, ελληνικό, κυπριακό. Ο ίδιος έχει επιλέξει να φοράει την κοκκινοπράσινη φανέλα που τίμησε ο πατέρας του, τέως αρχηγός της Εθνικής Βουλγαρίας.
Τι ψηφίζουμε εμείς μεταξύ Ναν και Βεζένκοφ; Μα τον… Τι Τζέι Σορτς! Ονομα και πράγμα ο κοντορεβυθούλης της Παρί, σήκωσε στους μικροσκοπικούς ώμους του μία ομάδα με μηδενικό ανάστημα και την προσγείωσε στην έβδομη θέση, μετά πολλών επαίνων από κάθε κατεύθυνση (ουδέτερη και μη) και με σοβαρές πιθανότητες ακόμη και για την κατάκτηση του τίτλου.
Ο 28άχρονος Σορτς, που έχει ύψος 1,75 μ. και διαβατήριο… Βόρειας Μακεδονίας (εκτός από το αμερικανικό), σάρωσε τα πάντα και σε ατομικό επίπεδο. Δεύτερος στο PIR πίσω από τον Βεζένκοφ με 23,2. Πρώτος με διαφορά στις ασίστ με 7,5 (έναντι 6,7 του Ταμίρ Μπλατ). Τέταρτος σκόρερ με 18,8 πόντους, πίσω από τους Ναν, Εντουαρντς, Βεζένκοφ. Πρώτος σε κερδισμένα φάουλ με 6,6. Εύστοχος όσο ελάχιστοι πλέι μέικερ: 51% στα δίποντα, 40% στα τρίποντα. Ακόμη και τα λάθη του ήταν – τηρουμένων των αναλογιών– λίγα: 2,2 σε κάθε αγώνα.
Το 20-15 της Παρί φέρει φαρδιά πλατιά την υπογραφή του πυραυλοκίνητου γκαρντ, που κέρδισε ευρωπαϊκούς τίτλους τα προηγούμενα χρόνια όχι μόνο στο Παρίσι (Eurocup) αλλά και στη Βόννη (Basketball Champions League). Τα πρώτα ευρωπαϊκά του βήματα ο Σορτς τα έκανε το 2019 στη Λετονία, την ίδια εποχή που μελετούσε προτάσεις ακόμη και από την εξωτική Ουρουγουάη. Η αξία του υπολογίζεται πλέον στα 2 εκατομμύρια ευρώ ετησίως και οι μνηστήρες κοντεύουν να σπάσουν την πόρτα του. Ορισμένοι από αυτούς μιλούν ελληνικά.
Ο ρούκι προπονητής
Το μόνο βέβαιο είναι ότι οι τρεις διεκδικητές του MVP θα συνυπάρξουν στην κορυφαία πεντάδα της διοργάνωσης, πλαισιωμένοι πιθανότατα από τον Εντουαρντς της Μπάγερν και τον Χέις-Ντέιβις της Φενέρ. Αμυντικός της χρονιάς – διάδοχος του Τόμας Γουόκαπ– αναδείχθηκε ο Γερμανός διεθνής Νικ Ουάιλερ-Μπαμπ της Μπάγερν, ανερχόμενο αστέρι ο Γάλλος Ναντίρ Ιφί της Παρί, ενώ το έπαθλο του κορυφαίου προπονητή όσο θαυμάσια κι αν ταίριαζε στο σκρίνιο του Βραζιλιάνου, πλέον «Παριζιάνου», Τιάγκο Σπλίτερ, κατέληξε σε αυτό του Σάρας Γιασικεβίτσιους της Φενέρ. O Γιώργος Μπαρτζώκας το κέρδισε το 2023, το 2022, αλλά και το μακρινό 2013, όταν οι «ερυθρόλευκοι» κατέκτησαν τον τελευταίο ευρωπαϊκό τίτλο τους.
Στον Ολυμπιακό έβλεπαν τον γερόλυκο Σέρχι Γιουλ στην… επιτάφια μονομαχία Ρεάλ – Μπάγερν και φλέγονταν από επιθυμία για εκδίκηση. Το νικητήριο καλάθι του ακοίμητου καπιτάν της «βασίλισσας» στον τελικό του 2023 στη Ζαλγκίριο Αρένα μουντζούρωσε τα ευρωπαϊκά όνειρα των Πειραιωτών και τους υποχρέωσε να μετρούν σερί από άγονες παρουσίες σε φάιναλ φορ: Βελιγράδι, Κάουνας, Βερολίνο. Ο Ολυμπιακός τερμάτισε πρώτος στη φετινή κούρσα με 24 νίκες και δέκα ήττες, αλλά ουδέποτε στο παρελθόν οδήγησε στο τρόπαιο η πρωτιά της κανονικής περιόδου. O περσινός πρωταθλητής Παναθηναϊκός είχε τερματίσει δεύτερος με ρεκόρ 23-11, πίσω από την τότε κάτοχο του τροπαίου, Ρεάλ.
Ο Αταμάν, στο μεταξύ, αφήνει τον παράμεσο γυμνό για να προβάρει το τέταρτο δαχτυλίδι της καριέρας του. Η δική του Αναντολού Εφές, τροπαιούχος στα χέρια του το 2021 και ξανά το 2022, είναι το τελευταίο –στρυφνό– εμπόδιο στον δρόμο προς την έρημο των Εμιράτων. «Θα προτιμούσα οποιονδήποτε άλλον αντίπαλο» ομολόγησε σε κρίση ειλικρίνειας ο ίδιος μόλις οριστικοποιήθηκε το ζευγάρωμα.
Ποιος θυμάται ότι ο Αταμάν ήταν στα 34 του ο προπονητής της Εφές στο (τελευταίο πριν από το «σχίσμα») φάιναλ φορ του 2000 στη Θεσσαλονίκη; Tότε οι Τούρκοι ηττήθηκαν με 81-71 στον ημιτελικό από τον Παναθηναϊκό του Ζέλικο Ομπράντοβιτς και ο όχι ακριβώς αμούστακος Αταμάν ετοιμαζόταν να ξενιτευτεί στη Σιένα, όπου τον περίμενε ο Μιχάλης Κακιούζης. Οι μετέπειτα ευρωπρωταθλητές με το «τριφύλλι» Κουτλουάι και Μουλαομέροβιτς, αλλά και ο νυν προϊστάμενός του στην τουρκική ομοσπονδία Χέντο Τούρκογλου ήταν ανάμεσα στους παίκτες του.
Προφανώς δεν φανταζόταν ο εφέντης Εργκίν ότι δυόμισι δεκαετίες αργότερα θα αντιμετώπιζε την Εφές ντυμένος στα πράσινα σε ευρωπαϊκό προημιτελικό, με 2+1 ευρωπαϊκούς τίτλους στο βιογραφικό του…