Ευρωπαϊκά κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης μοιράζει το υπουργείο Υγείας για διαφημιστικές καμπάνιες σε ΜΜΕ και μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τις προληπτικές εξετάσεις διάφορων ειδών καρκίνου και το δίκτυο τηλεϊατρικής, αντί να ενισχύσει το ΕΣΥ με υποδομές και το αναγκαίο προσωπικό ώστε να αντιμετωπιστεί η σαθρότητα στην οποία έχει περιέλθει η δημόσια υγεία.
Μέσω τριών απευθείας αναθέσεων σε διάστημα 20 ημερών δόθηκαν σε τρεις διαφημιστικές εταιρείες συνολικά 100.000 ευρώ για τη ρεκλάμα των χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ προγραμμάτων σε ΜΜΕ και social media. Πρόκειται για χρήματα που θα μπορούσαν να μη σπαταληθούν, αφού οι διαφημίσεις αυτές μπορούσαν να δημιουργηθούν και να προβληθούν δωρεάν από τα ΜΜΕ.
Βέβαια, την ίδια ζέση που επιδεικνύει το υπουργείο για τις απευθείας αναθέσεις, δεν φαίνεται να την επιδεικνύει όταν πρόκειται να «τρέξει» στην πράξη τις προληπτικές εξετάσεις και το δίκτυο τηλεϊατρικής, αφού οι εξετάσεις ξεκίνησαν να γίνονται με καθυστέρηση… μόλις δύο χρόνων, ενώ η τηλεϊατρική που κόστισε μέχρι τώρα 4 εκατ. ευρώ βρίσκεται σε… αχρηστία μέχρι και σήμερα.
Επειδή όμως τόσο στη διαφήμιση όσο και στην πολιτική παίζει μεγάλο ρόλο η λεπτομέρεια, ας δούμε πώς το υπουργείο Υγείας διαχειρίζεται χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης ως ιδίους πόρους. Τον Νοέμβριο του 2024 δόθηκε με απευθείας ανάθεση ο «Δημιουργικός σχεδιασμός και παραγωγή οπτικοακουστικού και λοιπού διαφημιστικού υλικού και εκπόνηση πλάνου μέσων (SOCIAL CATEGORIES) (media plan)» για τα χρηματοδοτούμενα από το Ταμείο Ανάκαμψης προγράμματα προσυμπτωματικών ελέγχων και υπηρεσιών τηλεϊατρικής στην εταιρεία Cicero Διαφημιστική Μονοπρόσωπη ΑΕ. Το κόστος της ανάθεσης ήταν 36.270 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ και η διάρκεια της σύμβασης είναι δώδεκα μήνες. Σημειωτέον ότι τα χρήματα της ανάθεσης προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Σημαντική παρατήρηση: Η ανάθεση αφορά αφενός τις προληπτικές εξετάσεις για καρκίνο, όπως του μαστού και του εντέρου, που πραγματοποιήθηκαν με ρυθμούς… χελώνας δεδομένου ότι αναγγέλθηκαν από το 2022 κι άρχισαν να υλοποιούνται δύο χρόνια μετά, και αφετέρου το εθνικό δίκτυο τηλεϊατρικής, το οποίο έχει τοποθετηθεί σε διάφορα νοσοκομεία χωρίς όμως να έχει λειτουργήσει ποτέ λόγω της υποστελέχωσης προσωπικού.
Η ανάθεση αφορά μεταξύ άλλων την καμπάνια προβολής και ενημέρωσης για τα «έργα προληπτικής ιατρικής» και «τις υπηρεσίες τηλεϊατρικής». Σχετικά με το «media plan» ο ανάδοχος αναλαμβάνει τη δημιουργία ενός πλάνου, το οποίο θα περιλαμβάνει επιλεγμένα Μέσα όπως τηλεοπτικά κανάλια και ραδιοφωνικούς σταθμούς.
Τα αμείλικτα ερωτήματα είναι πολλά
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά.
Η πλειονότητα των πολιτών είναι εγγεγραμμένη στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες του ΕΟΔΥ κι έτσι η ενημέρωση για οποιαδήποτε νέα παροχή του υπουργείου Υγείας μπορεί να γίνει γρήγορα και μαζικά, αφού ο ΕΟΔΥ έχει την απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή, ώστε μέσω ενός απλού μηνύματος να ενημερώνει τη συντριπτική πλειονότητα των πολιτών για ανάλογες προληπτικές εξετάσεις διάφορων ειδών καρκίνου, κατηγοριοποιώντας τους αποδέκτες μάλιστα των SMS βάσει φύλου, ηλικίας ή και ιστορικού.
Γιατί αυτή η καμπάνια να μην πραγματοποιηθεί ως ένα κοινωνικό μήνυμα; Αλλωστε τα τηλεοπτικά κανάλια μεταδίδουν δεκάδες τέτοια σποτ και μάλιστα… τις περισσότερες φορές δωρεάν. Την ίδια στιγμή με βάση το οργανόγραμμα του υπουργείου Υγείας υπάρχει Γραφείο Επικοινωνίας και Ενημέρωσης για τις δράσεις του υπουργείου.
Σημαντική παρατήρηση είναι το ότι τον Ιανουάριο του 2023 είχε αποκαλυφθεί ότι ο τότε υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης είχε δώσει πάνω από 2,5 εκατ. ευρώ για πολυδάπανη διαφημιστική καμπάνια στα ΜΜΕ για το πρόγραμμα «Σπύρος Δοξιάδης», το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και προληπτικές εξετάσεις για διάφορες μορφές καρκίνου, όπως του μαστού και του εντέρου. Τουτέστιν, ήδη είχαν πραγματοποιηθεί οι παραπάνω δράσεις αντί πολλών χιλιάδων ευρών.
Ασταμάτητοι… στις απευθείας αναθέσεις
Τα τραγελαφικά της υπόθεσης όμως δεν σταματούν εδώ. Λίγες μέρες μετά, στις 2/12/2024, δόθηκαν ακόμη δύο απευθείας αναθέσεις για το έργο του Ταμείου ανάκαμψης «Τεχνική βοήθεια για την υλοποίηση έργων πρόληψης και καινοτόμων υπηρεσιών υγείας – Ενέργειες δημοσιότητας», στο οποίο περιλαμβάνονται οι προληπτικές εξετάσεις για διάφορα είδη καρκίνου.
Η πρώτη ανάθεση αφορά το «Κόστος προβολής σε social media» στην εταιρεία Redirect με κόστος 36.580 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ. Στόχος της ανάθεσης ήταν η προβολή των έργων προληπτικής ιατρικής στα social media. Η δεύτερη αφορά τη «Λογιστική παρακολούθηση των ενεργειών δημοσιότητας» ύψους 36.580 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ στην εταιρεία Onetax ΑΕ.
Προσπάθεια ποδηγέτησης των ΜΜΕ;
Είναι προφανές ότι τα προγράμματα προβολής είναι προσχηματικά και ο στόχος της κυβέρνησης είναι επικοινωνιακός, αδιαφορώντας για την αναβάθμιση του ΕΣΥ κι έχοντας κύριο γνώμονα τη μη πρόσβαση όλων των πολιτών στη δημόσια υγεία. Δηλαδή, η κυβέρνηση μέσω του υπουργείου Υγείας απορροφά χρήματα από το Ταμείο Ανάκαμψης προκειμένου να τα μοιράσει –κατά την προσφιλή πρακτική της– σε διαφημιστικές εταιρείες και τελικά στα ΜΜΕ και τα social media, δημιουργώντας έτσι βάσιμες υπόνοιες (ποιος ξεχνά τις περίφημες λίστες Πέτσα;) ότι πρόκειται για ακόμη μια προσπάθεια ποδηγέτησης των ΜΜΕ.
