Οι προτάσεις μας για τα 70 χρόνια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.
Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου φέτος γιορτάζει 70 χρόνια από την ημέρα που οι μελωδίες της εναρκτήριας άριας «Ombra mai fu», σε ενορχήστρωση Μπερναρντίνο Μολινάρι –μια από τις πιο γνωστές μελωδίες του Χαίντελ που συχνά αποκαλείται «το largo του Xαίντελ»– πλημμύρισαν το Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, στις 24 Αυγούστου 1955. Η φετινή διοργάνωση είναι ίσως από τις πληρέστερες των τελευταίων ετών, με την πολυφωνία να έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε ένα πρόγραμμα που δεν λείπουν ούτε τα ηχηρά ονόματα ούτε οι ριζοσπαστικές επιλογές. Το φεστιβάλ φέτος επιχειρεί να αποτελέσει τόπο συνάντησης και σημείο σύνδεσης ανθρώπων και κοινοτήτων. Εκτός του αργολικού θεάτρου, που έτσι κι αλλιώς πρωτοστατεί στα πολιτιστικά δρώμενα, το φεστιβάλ εγκαινιάζει προτάσεις με σκοπό την έρευνα, εγκαθιδρύοντας μια ανοιχτή γέφυρα διαλόγου που θα βγάλει τις τέχνες έξω από τη μουσειακή αναπαράστασή τους.
Συγκεντρώσαμε και προτείνουμε μερικές από τις παραγωγές που θα μονοπωλήσουν φέτος το ενδιαφέρον σε μια προσπάθεια χαρτογράφησης του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.
«Εδώ έχει δράκους»
Το Θέατρο του Ήλιου με την κορυφαία Αριάν Μνουσκίν που έχει προγραμματιστεί στην Πειραιώς 260 , με την πρόσφατη παραγωγή «Εδώ έχει δράκους» (κεντρική φωτογραφία). Από το 1964 το Théâtre du Soleil εστιάζει σε ένα λαϊκοπολιτικό θέατρο, όπως το εισήγαγε στη δραματουργία ο Μπρεχτ. Με συγγένειες στα γεγονότα του Μάη του ’68, οι παραστάσεις του Θεάτρου του Ηλιου εκκινούν από το μικρό για να οδηγηθούν στο παγκόσμιο. Η παράσταση «Εδώ έχει δράκους» είναι εμπνευσμένη από πραγματικά γεγονότα, ξεκινάει με τον πόλεμο στην Ουκρανία και ξετυλίγεται προς τα πίσω σε ξεχωριστά μέρη. Εμείς θα παρακολουθήσουμε το πρώτο επεισόδιο με τίτλο «1917: Η νίκη ήταν στα χέρια μας.
Πειραιώς 260 (έως 5/6)
«Ο όρκος της Ευρώπης»
Οι περισσότεροι τον γνωρίζουν από την παράσταση «Ολοι εμείς πουλιά» που παίχτηκε με μεγάλη επιτυχία στο Εθνικό Θέατρο τη σεζόν 2023-2024. Ο Λιβανοκαναδός συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός Ουαζντί Mουαουάντ, καλλιτεχνικός διευθυντής τα τελευταία χρόνια του Théâtre National de la Colline, ήταν εκ των σεναριογράφων της υποψήφιας για Οσκαρ ξενόγλωσσης ταινίας «Μέσα από τις φλόγες» του Ντενί Βιλνέβ. Μαζί με τη Ζιλιέτ Μπινός θα παρουσιάσει στην Επίδαυρο το έργο «Ο όρκος της Ευρώπης». Πρόκειται για ένα οδοιπορικό στον Λίβανο του εμφυλίου, που ξετυλίγεται μέσα από μια τραυματική οικογενειακή ιστορία, έχοντας στη ρίζα του μια βαθιά σύνδεση με την αρχαία τραγωδία, η οποία αποτελεί την κυριότερη πηγή έμπνευσης του Μουαουάντ.
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου (1, 2/8)
«Αντιγόνη»
Σε συμπαραγωγή με το Εθνικό Θέατρο και σε σκηνοθεσία ενός από τους πολυσυζητημένους Γερμανούς σκηνοθέτες, του Ούλριχ Ράσε, το Φεστιβάλ στην Επίδαυρο ξεκινά με την «Αντιγόνη» του Σοφοκλή. Το έργο θα παρουσιαστεί σε παγκόσμια πρεμιέρα, στην μετάφραση του Νίκου Παναγιωτόπουλου. Τρία χρόνια μετά τον «Αγαμέμνονα» του Αισχύλου, ο Ράσε επιστρέφει στην Ελλάδα θέτοντας κρίσιμα ερωτήματα για τα όρια της προσωπικής βούλησης μέσα σε μια οργανωμένη δημοκρατία. Ο σκηνοθέτης εστιάζει στον ρόλο του Κρέοντα που παρουσιάζεται ως αφοσιωμένος φύλακας του κράτους και των θεσμών, ανήμπορος να ελιχθεί.
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου (27, 28, 29/6)
«Ο Φάουστ στην Αφρική!»
Σε συνεργασία με την ομάδα κουκλοθεάτρου Handspring Puppet Company, ο Νοτιοαφρικανός σκηνοθέτης και εικαστικός Ουίλιαμ Κέντριτζ φέρνει στον βιομηχανικό χώρο της Πειραιώς την παράσταση «Ο Φάουστ στην Αφρική!». Ο μόνος χαρακτήρας επί σκηνής με ζωντανή ανθρώπινη μορφή δεν είναι άλλος από τον διάβολο, μιας και οι άλλοι χαρακτήρες αναπαριστώνται από μαριονέτες. Με έργα του σε μουσεία και συλλογές σε ολόκληρο τον κόσμο, ο Κέντριτζ ανήκει στους καλλιτέχνες που συνδυάζουν τις πλαστικές τέχνες με εκείνες του θεάματος, του animation, της λογοτεχνίας μαζί με ένα πάντα επίκαιρο πολιτικό σχολιασμό.
Πειραιώς 260 (20, 22/6)
«Utopia»
Στις 19 Ιουλίου, σε μια μοναδική συναυλία στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, ο πολυβραβευμένος Ελληνας αρχιμουσικός Θεόδωρος Κουρεντζής θα διευθύνει την «Utopia», την ανεξάρτητη ορχήστρα που ίδρυσε το 2022, στην «Τέταρτη συμφωνία» του Μάλερ, τη δημοφιλέστερη του Αυστριακού μουσουργού. Το τραγούδι του τέταρτου μέρους θα ερμηνεύσει η Ελβετίδα σοπράνο Ρέγκουλα Μίλεμαν, από τις κορυφαίες της γενιάς της. Στο δεύτερο μέρος της βραδιάς η μεσόφωνος Εβ-Μοντ Ιμπό θα ερμηνεύσει τα σπαρακτικά «Τραγούδια για τα νεκρά παιδιά» (Kindertotenlieder), τον κύκλο τραγουδιών που συνέθεσε ο Μάλερ (1901-1904) σε φόρμα ορχηστρικών λίντερ, μελοποιώντας πέντε ποιήματα του Φρίντριχ Ρίκερτ.
Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου (19/7)
06
«Ανδρομάχη»
Η Μαρία Πρωτόπαππα διασκευάζει την «Ανδρομάχη» του Ευριπίδη, στην πρώτη της σκηνοθετική κατάβαση στο αργολικό θέατρο. Ο ποιητής σε μια αντιστροφή της ηρωικής «Ιλιάδας’ αποκαθηλώνει την αλαζονεία των Ελλήνων και την ψευδαίσθηση της ανωτερότητας του πολιτισμού τους. Ο,τι έχει μείνει από το ελληνικό έπος είναι μια αποδεκατισμένη χώρα που αντιπροσωπεύεται από έναν γκροτέσκο χορό γυναικών, εγκαταλειμμένων, φοβισμένων, υποταγμένων μέσα στην απορία τους. Η Ανδρομάχη, χήρα του Εκτορα, βρίσκεται ταπεινωμένη και αιχμάλωτη στο παλάτι του Νεοπτόλεμου, του γιου του νεκρού πια Αχιλλέα, που είχε σκοτώσει πρωτύτερα τον άντρας της.
«Μπουμπουλίνας 18»
Ενα από τα πιο αναγνωρίσιμα κείμενα της μεταπολίτευσης, τη μαρτυρία της ηθοποιού και ακτιβίστριας Κίττυς Αρσένη, όπως καταγράφηκε στο βιβλίο «Mπουμπουλίνας 18», μεταφέρει στη σκηνή η σκηνοθέτρια Σοφία Καραγιάννη. Τα βασανιστήρια και η απόγνωση που βίωσε η Αρσένη στα χρόνια της δικτατορίας, μαζί με το αίμα εκείνων που αρνήθηκαν να υποταχθούν στη βία των βασανιστών τους στο διαβόητο κτίριο της Μπουμπουλίνας, έρχονται στο φως μέσα από την προσωπική αφήγηση της ηθοποιού. Το αυτοβιογραφικό κείμενο σε μορφή μονολόγου ερμηνεύει η ηθοποιός Αμαλία Αρσένη, ανιψιά της συγγραφέα και αποδέκτρια της ζωντανής αυτής μαρτυρίας.
Πειραιώς 260 (13, 14, 15, 16/7)
«Far from the end»
Το διεθνώς αναγνωρισμένο χορογραφικό δίδυμο της Χριστίνας Γουζέλη και του Πολ Μπλάκμαν, μετά την Οπερα της Βιέννης, τη Σκάλα του Μιλάνου, το Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ και την Οπερα του Γκέτεμποργκ, έρχεται στο φεστιβάλ με ένα νέο έργο που εξερευνά τα θέματα των ημιτελών, ατελών και εγκαταλελειμμένων έργων τέχνης. Το «Far from the end» είναι εμπνευσμένο από το ημιτελές έργο «Φυλακισμένοι» του Μιχαήλ Αγγελου, από το πορτρέτο ενός νεαρού μαύρου άντρα στο «Black Draftee» της Aλις Νιλ, από την επίσης ημιτελή Σαγράδα Φαμίλια του Αντόνι Γκαουντί και από τις τελευταίες λέξεις που έγραψε ο Κάφκα.
Πειραιώς 260 (6, 7, 8/6)
«Nikola Piovani»
Ο Ιταλός μουσικοσυνθέτης, πιανίστας και διευθυντής ορχήστρας Νικόλα Πιοβάνι, ο οποίος είναι ευρύτερα γνωστός από τα μουσικά θέματα που έχει γράψει για τον κινηματογράφο, σε σύμπραξη με την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, θα παρουσιάσει ένα απόσταγμα του έργου του. Πρόκειται για τρεις ορχηστρικές σουίτες – καρπό των εμβληματικών συνεργασιών του με τέσσερις μεγάλους ποιητές του ιταλικού σινεμά: τον Φεντερίκο Φελίνι, τους αδερφούς Πάολο και Βιτόριο Ταβιάνι και τον Ρομπέρτο Μπενίνι. Ο βραβευμένος με Οσκαρ μουσικής για την ταινία «Η ζωή είναι ωραία» θα ταξιδέψει το κοινό σε μια βραδιά βγαλμένη από τον Ιταλικό νεορεαλισμό.
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (8/7)