Ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 μιλάει για το ταξίδι στην Κούβα και το Νέο Κίνημα Αδεσμεύτων, την εξελισσόμενη θεσμική εκτροπή, τις εκλογές και τις προοπτικές συνεργασίας
Τις πρώτες εικόνες από το ταξίδι στην Κούβα και στο Μεξικό στο πλαίσιο της Προοδευτικής ∆ιεθνούς µε στόχο τη συγκρότηση Νέου Κινήµατος Αδεσµεύτων «που θα βάλει φρένο στην κατρακύλα προς νέο Ψυχρό Πόλεµο» σκιαγραφεί ο γραµµατέας του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης σε συνέντευξή του στο Documentο. Πρώτο µέληµα, κατά τον κ. Βαρουφάκη, είναι η δηµιουργία ενός εναλλακτικού συστήµατος πληρωµών εντός της Λατινικής Αµερικής, το οποίο δεν θα εντάσσεται ούτε στη ζώνη του δολαρίου ούτε σε εκείνη του γουάν. Παράλληλα, περιγράφει τις πρώτες αντιδράσεις ακροκεντρώων, «µενουµευρωπαίων και γενικά αντιδραστικών» στην Ελλάδα, που αντιµετώπισαν το ταξίδι στην Κούβα µε «αντικοµµουνιστικό παροξυσµό». Αναφορικά µε τις επερχόµενες εκλογές και τις επαφές µε τη ΛΑΕ και άλλες οργανώσεις, τονίζει ότι το ΜέΡΑ25 δεν κατεβαίνει µε άλλα κόµµατα στις εκλογές, «αλλά θα δώσει χώρο στα ψηφοδέλτιά του σε εκπροσώπους φορέων, κινηµάτων και κοµµάτων στο πλαίσιο προγραµµατικής σύγκλισης και συστράτευσης».
Παράλληλα ορίζει το πλαίσιο της εξελισσόµενης θεσµικής εκτροπής στην Ελλάδα και αναλύει τη θέση του ΜέΡΑ25 για τις µετεκλογικές συνεργασίες. Τέλος, εξηγεί ότι το ΜέΡΑ25 δεν συναινεί σε νοµοθετική ρύθµιση για τον εκλογικό αποκλεισµό νεοναζί, µεταξύ άλλων και λόγω του κινδύνου να χρησιµοποιηθεί την εποµένη για να «θέσουν εκτός νόµου το ΚΚΕ, το ΜέΡΑ25, όποιον τους καπνίσει».
Ησασταν στην Κούβα τις µέρες που η ελληνική Βουλή συζητούσε την πρόταση µοµφής του ΣΥΡΙΖΑ κατά της κυβέρνησης της Ν∆. Είχε κάποιο συµβολισµό η επιλογή σας να βρίσκεστε στους δρόµους της Αβάνας αντί σε µια αίθουσα όταν στείλατε το βιντεοσκοπηµένο σχόλιό σας για τις υποκλοπές;
Ενστικτωδώς επέλεξα να γυρίσουµε το βίντεο-τοποθέτησή µου στους δρόµους της Παλιάς Αβάνας, χωρίς να σκεφτώ καν την εναλλακτική µιας αίθουσας. Είχε ενδιαφέρον όµως η αντίδραση ακροκεντρώων, αντικοµµουνιστών, µενουµευρωπαίων και γενικά αντιδραστικών στο βίντεο αυτό: το είδαν ως ευκαιρία να ζητωκραυγάσουν για την «πλούσια» Ελλάδα σε αντιδιαστολή µε την τριτοκοσµική Κούβα, τη «δυστοπία» στην οποία το ΜέΡΑ25 και γενικότερα η Αριστερά θέλουν να µετατρέψουν την Ελλάδα. Στον αντικοµουνιστικό παροξυσµό τους τους διέφυγαν κάποια βασικά πράγµατα – π.χ. ότι τα παιδιά που έπαιζαν πίσω µου στη φτωχική αλλά πανέµορφη συνοικία ήταν πιο ανέµελα από τα δικά µας και επί της ουσίας λιγότερο φτωχά, µε εξασφαλισµένη στέγη και συστήµατα υγείας και παιδείας που ούτε στον ύπνο της δεν έχει η πλειονότητα των νέων µας.
Καταλάβατε τι κάνει τους Κουβανούς να κρατάνε ακόµη όρθιο το όραµα του σοσιαλισµού, κατά το δυνατόν, παρά τον πολυετή οικονοµικό και εµπορικό αποκλεισµό τους από τη ∆ύση και κυρίως από τις ΗΠΑ;
Η γνώση τού τι θα συνέβαινε στους πολλούς αν λύγιζαν (βλέποντας π.χ. την τραγωδία που εξελίσσεται υπό την καθοδήγηση της Ουάσινγκτον στο Εκουαδόρ ή στη Γουατεµάλα), η περηφάνια που δεν συνθηκολόγησαν τόσες δεκαετίες, ο πατριωτισµός αλλά και µια απίστευτη ικανότητα να βρίσκουν τη χαρά της ζωής µέσα από τη συλλογικότητα και την αλληλεγγύη.
Εχετε κινητοποιηθεί για την οικοδόµηση ενός Νέου Κινήµατος Αδεσµεύτων. Επιδίωξη είναι να µπει αυτό εξισορροπιστική σφήνα (πολιτικά και οικονοµικά) στον νέο διπολισµό ανάµεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία – Κίνα;
Η αρχή είχε γίνει τον Μάιο µε τη ∆ιακήρυξη της Αθήνας, µια κίνηση του ΜέΡΑ25 και της Προοδευτικής ∆ιεθνούς που παρουσιάσαµε µε τον Τζέρεµι Κόρµπιν και την Ετσε Τεµέλκουραν στο πλαίσιο του συνεδρίου του ΜέΡΑ25. Στόχος της ήταν, ενόψει της συνεχιζόµενης σφαγής στην Ουκρανία και των πολεµοχαρών κραυγών της διεθνούς των νατοϊκών, ένα διεθνές κάλεσµα για τη συγκρότηση Νέου Κινήµατος Αδεσµεύτων που θα βάλει φρένο στην κατρακύλα προς νέο Ψυχρό Πόλεµο, ακόµη πιο επικίνδυνο από τον προηγούµενο.
Στο µεταξύ, τον περασµένο Οκτώβριο η κυβέρνηση Μπάιντεν κήρυξε ολοκληρωτικό οικονοµικό πόλεµο εναντίον της Κίνας αλλάζοντας όλα τα δεδοµένα και βάζοντας την ανθρωπότητα σε τροχιά µεγάλης περιπέτειας. Βρισκόµαστε, µε άλλα λόγια, σε σηµαντική ιστορική καµπή. Ο κόσµος διαιρείται γοργά σε δύο οικονοµικά µπλοκ –µια ζώνη δολαρίου και µια γουάν–, φέρνοντας φτώχεια και πόλεµο και στερώντας από την ανθρωπότητα και την τελευταία ελπίδα αποτροπής της κλιµατικής καταστροφής.
Αυτή την απειλή για όλους τους λαούς, ακόµη και τον κινεζικό και τον αµερικανικό, µόνο µια νέα διεθνής οικονοµική τάξη µπορεί να αποτρέψει. Κι αυτήν µόνο ένα Νέο Κίνηµα Αδεσµεύτων µπορεί να την οικοδοµήσει.
Η συνάντησή σας µε τον πρόεδρο του Μεξικού κατέδειξε ότι είναι εφικτή η συγκρότηση ενός τέτοιου συνασπισµού – και µε ποιες χώρες;
Η συνάντησή µου µε τον πρόεδρο Λόπες Οµπραδόρ ήταν µεγάλη πηγή ελπίδας για µένα. Για ενενήντα λεπτά µελετήσαµε διεξοδικά τι πρέπει να γίνει προς την κατεύθυνση αυτή. Μην ξεχνάµε ότι το Μεξικό δεν είναι τυχαία χώρα αλλά µια κραταιά οικονοµία που ενδυναµώνεται καθηµερινά, ακόµη και σε συνθήκες νέου Ψυχρού Πολέµου. Με τον φίλο Λόπες Οµπραδόρ καθώς και µε τον υπουργό Εξωτερικών Μαρσέλο Εµπράρντ (επικρατέστερο υποψήφιο στις προεδρικές του 2024) δροµολογήσαµε κινήσεις προς την κατεύθυνση αυτή που συµπεριλαµβάνουν σηµαντικές χώρες όπως η Βραζιλία, η Κολοµβία, η Νότια Αφρική, η Ινδία. Πρώτο µας µέληµα η δηµιουργία ενός εναλλακτικού συστήµατος πληρωµών εντός της Λατινικής Αµερικής, το οποίο δεν θα εντάσσεται ούτε στη ζώνη του δολαρίου ούτε σε εκείνη του γουάν.
Συνεχίζετε τον πολιτικό διάλογο µε πολιτικές κινήσεις του ευρύτερου προοδευτικού χώρου. Θα κατεβείτε στις εκλογές µαζί µε τη ΛΑΕ – Ανυπότακτη Αριστερά;
Να σας θυµίσω ότι οι συνιδρυτές του ΜέΡΑ25 δεν βιαστήκαµε να φτιάξουµε κόµµα. Μετά τη συνθηκολόγηση του Ιουλίου του 2015 δουλέψαµε σκληρά σε διεθνικό επίπεδο – µέσω του DiEM25 στην Ευρώπη και της Προοδευτικής ∆ιεθνούς ευρύτερα. Αναµέναµε να αναδυθεί µια ώριµη ριζοσπαστική εκλογική κίνηση που να διασώσει το Οχι και να του δώσει κοινοβουλευτική εκπροσώπηση. Κάτι που δεν έγινε. Βλέποντας αυτήν τη δυστοκία ιδρύσαµε το ΜέΡΑ25 ως καταλύτη µιας προγραµµατικής συστράτευσης του κατακερµατισµένου αγωνιστικού χώρου. Κι έτσι καταφέραµε να µπούµε στη Βουλή.
Σήµερα, µε εξασφαλισµένη την παρουσία µας και στην επόµενη Βουλή, ανοίξαµε τον προγραµµατικό διάλογο που έλειπε τόσα χρόνια. Οταν προκύψει µίνιµουµ προγραµµατική συµφωνία µε πολλούς διαφορετικούς χώρους και φορείς θα δώσουµε χώρο στα ψηφοδέλτια του ΜέΡΑ25 στους εκπροσώπους αυτών των χώρων και φορέων.
Οπότε, για να σας απαντήσω ευθαρσώς, το ΜέΡΑ25 δεν κατεβαίνει µε άλλα κόµµατα αλλά θα δώσει χώρο στα ψηφοδέλτιά του σε εκπροσώπους φορέων, κινηµάτων και κοµµάτων στο πλαίσιο προγραµµατικής σύγκλισης και συστράτευσης, στοχεύοντας το ΜέΡΑ25 να είναι –όπως εξαρχής στοχεύαµε– ο καταλύτης της ενότητας που αρνιόταν να γεννηθεί µετά το 2015.
Αφησαν… πληγές οι αποχωρήσεις βουλευτών από την κοινοβουλευτική οµάδα και στελεχών από τον κοµµατικό µηχανισµό µε αµφισβήτηση της δηµοκρατικής λειτουργίας του κόµµατός σας;
Ανακούφιση άφησαν. Η κριτική της εσωκοµµατικής δηµοκρατίας στο ΜέΡΑ25 ήταν αβάσταχτα προσχηµατική και µόνο χαµόγελα έφερε στα πρόσωπα των µελών και στελεχών µας. Γιατί; Ούτε µία φορά, έστω για δείγµα, οι αποχωρήσασες βουλεύτριες δεν πήραν τον λόγο στις πάνω από 30 συνεδριάσεις της ΚΕ, ούτε εντός της ΚΟ, για να καταθέσουν κριτική για οτιδήποτε. Απλώς είδαν νέα ικανά στελέχη να έρχονται στο ΜέΡΑ25, κατάλαβαν ότι το ΜέΡΑ25 δεν τους προσφέρει έδαφος για παλαιοκοµµατική καριέρα και ξεπούλησαν την έδρα τους στο παζάρι της καριερίστικης αποστασίας.
Μπορείτε να µας πείτε για κάποιες ακόµη προσχωρήσεις στο ΜέΡΑ25 µετά την Αλεξάνδρα Κορωναίου, πρώην κοσµήτορα της Σχολής Κοινωνικών Επιστηµών στο Πάντειο Πανεπιστήµιο, και τον τραγουδοποιό ∆ηµήτρη Ζερβουδάκη;
Καταρχάς επιτρέψτε µου να σηµειώσω ότι ο ∆ηµήτρης Ζερβουδάκης δεν είναι απλώς «τραγουδοποιός» αλλά ακτιβιστής µε τεράστιο πολιτικό και πολιτιστικό έργο, ιδίως στη βόρεια Ελλάδα. Οσο για τις επόµενες προσχωρήσεις, έως ότου ανακοινωθούν θα πω το εξής: στο ΜέΡΑ25 δεν ακολουθούµε τη λογική των µετεγγραφών. Οι άνθρωποι που προσχωρούν πρώτα δουλεύουν µαζί µας στα κινήµατα, στους µαζικούς χώρους, βαθιά στον κοινωνικό ιστό. Ζυµώνονται µε την κοινωνία και εµείς µαζί τους. Και κατόπιν συστρατεύονται στον εκλογικό αγώνα.
Εχετε ξεκαθαρίσει ότι οι µετεκλογικές συνεργασίες γίνονται µε προεκλογικές συµφωνίες. Αφήνετε ανοιχτό το ενδεχόµενο µετεκλογικά, υπό προϋποθέσεις, να δώσετε ψήφο ανοχής σε µια κυβέρνηση µε κορµό τον ΣΥΡΙΖΑ, αφού θέσετε εκ νέου το θέµα –αν προκύψει– στα συλλογικά σας όργανα;
Το συνέδριο του ΜέΡΑ25 έχει αποφασίσει ρητά: καµία ψήφος εµπιστοσύνης σε κυβέρνηση που δεν θεµελιώνεται σε κοινό µίνιµουµ πρόγραµµα ρήξης µε την ολιγαρχία το οποίο να έχει σφυρηλατηθεί προεκλογικά. Το ΜέΡΑ25 ρίχνεται στην εκλογική µάχη µαζί µε όσες/ους εναντιώνονται στη λογική του ήσσονος κακού, που αποτελεί εντέλει θρίαµβο της ολιγαρχίας. Σε αυτήν τη λογική και σε αυτό τον θρίαµβο το ΜέΡΑ25 δεν θα δείξει καµία ανοχή.
Πώς κρίνετε την κίνηση Τσίπρα να µη µετέχει ο ΣΥΡΙΖΑ στις ψηφοφορίες για τα νοµοσχέδια στη Βουλή;
Επειτα από τριάµισι χρόνια που ο ΣΥΡΙΖΑ υπερψήφιζε όλα τα απίθανα της «Μητσοτάκης ΑΕ» (εκποίηση Ελληνικού, 600άρι επίδοµα καταστολής κ.λπ.), ξάφνου, πριν διαλυθεί η Βουλή… απέχει από το κοινοβουλευτικό έργο. Πρόκειται για ρεσιτάλ υποκρισίας, που µάλιστα επέλεξε να το δώσει στο Ζάππειο – χώρο µε παράδοση σε τέτοιες παραστάσεις από κόµµατα της αξιωµατικής αντιπολίτευσης.
«Βλέπετε» θεσµική εκτροπή αναφορικά µε τις υποκλοπές και τις αποκαλύψεις για διαφθορά;
Προφανώς. Οµως µην ξεχνάµε ότι η θεσµική εκτροπή έχει γίνει κανονικότητα στην Ελλάδα από το 2010. Με το πρώτο µνηµόνιο είχαµε κατάλυση του κοινοβουλευτισµού. Με το δεύτερο είχαµε παράδοση εθνικής κυριαρχίας στην τρόικα. Με το τρίτο το κακό προχώρησε πιο βαθιά µε νέα παράδοση εθνικής κυριαρχίας (π.χ. Υπερταµείο). Οπως προέβλεπε από το 2018 το ΜέΡΑ25, η «Μητσοτάκης ΑΕ» έσπρωξε αυτήν τη διαδικασία θεσµικών εκτροπών στα όριά της, καθιστώντας τη χώρα ένα υβριδικό µοντέλο ορµπανισµού και χρεοδουλοπαροικίας.
Πώς θα χαρακτηρίζατε την κυβέρνηση Μητσοτάκη αναφορικά µε τον τρόπο διακυβέρνησης, την καταστολή, την οικονοµική πολιτική;
«Μητσοτάκης ΑΕ» µε θυγατρικές που πουλάνε εθνικισµό, ρατσισµό, φασισµό και ό,τι βάναυσο µπορεί να ευφράνει τις καρδιές του ακραίου κέντρου και της ακροδεξιάς.
Γιατί έχετε εκφράσει επιφυλάξεις για την τροπολογία που προωθεί η κυβέρνηση για τον εκλογικό αποκλεισµό των νεοναζί και καταδικασµένων χρυσαυγιτών;
Πρώτον, επειδή είναι αδύνατο να οριστεί νοµικά ο ναζισµός. ∆εύτερον, επειδή πιστεύω ότι µια απαγόρευση θα θέριευε το κτήνος αντί να το εξολοθρεύσει. Τρίτον, επειδή ζούµε σε µια τρισάθλια ΕΕ, η οποία επισήµως ταυτίζει τον ναζισµό µε τον κοµµουνισµό, µε ασφαλές αποτέλεσµα ότι την εποµένη θα θέσουν εκτός νόµου το ΚΚΕ, το ΜέΡΑ25, όποιον τους καπνίσει. Αυτό –σας διαβεβαιώνω– δεν θα γίνει µε τη συναίνεση του ΜέΡΑ25!
Τις µέρες του συνεδρίου του ΜέΡΑ25 σάς είχε στείλει µήνυµα «Hasta la victoria siempre» ο τέως πρόεδρος του Εκουαδόρ Ραφαέλ Κορέα, που τον ξανασυναντήσατε στο περιθώριο των συνoµηλιών σας µε τον πρόεδρο του Μεξικού. Εσείς ποιο µήνυµα δώσατε από την Ελλάδα και ποιο φέρνετε πίσω;
Να σας θυµίσω ότι µε τον φίλο και συνοδοιπόρο Ραφαέλ µας συνδέουν χρόνια φιλίας και συνεργασίας – από το παράλληλο σύστηµα πληρωµών (το οποίο εκείνος εφάρµοσε στο Εκουαδόρ και εµείς ετοιµάζαµε το 2015 για την Ελλάδα) έως την προσπάθεια διάσωσης του Τζούλιαν Ασάνζ. Πρέπει ακόµη να σας πω ότι όλα αυτά τα χρόνια της εξορίας του Ραφαέλ το κόµµα µας και το DiEM25 είµαστε σταθερά στο πλευρό του. Οπότε δεν χρειάστηκε να του µεταφέρω κάποιο ιδιαίτερο µήνυµα. ∆ουλεύουµε µαζί, συστηµατικά, ως την τελική νίκη – πάντα!
