Παρότι η βρετανική κυβέρνηση έχει εδώ και μήνες ανακοινώσει ότι αναστέλλει τις εξαγωγές όπλων στο Ισραήλ, «επειδή υπάρχει κίνδυνος να χρησιμοποιηθούν κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου», αποκαλυπτική έρευνα του Guardian δείχνει ότι η γαλλική MBDA, η μεγαλύτερη κατασκευάστρια πυραύλων στην Ευρώπη, πουλάει στο Ισραήλ βασικά εξαρτήματα για βόμβες που σκότωσαν παιδιά στη Γάζα – και τα έσοδα διέρχονται από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Καθώς οι ανησυχίες αυξάνονται σχετικά με το βαθμό στον οποίο οι ευρωπαϊκές εταιρείες μπορεί να επωφελούνται από την ισοπέδωση της Γάζας, η έρευνα του Guardian με τις ανεξάρτητες ειδησεογραφικές εταιρείες Disclose και Follow the Money εξέτασε την αλυσίδα εφοδιασμού πίσω από τη βόμβα GBU-39 και τους τρόπους με τους οποίους έχει χρησιμοποιηθεί κατά τη διάρκεια της σύγκρουσης.
Η έρευνα του Guardian, επαλήθευσε τουλάχιστον 24 περιπτώσεις όπου η GBU-39 χρησιμοποιήθηκε σε επιθέσεις στη Λωρίδα της Γάζας, στις οποίες σκοτώθηκαν παιδιά.
Πολλές από τις επιθέσεις πραγματοποιήθηκαν τη νύχτα, χωρίς προειδοποίηση, σε σχολικά κτίρια και καταυλισμούς όπου βρίσκουν καταφύγιο οικογένειες εκτοπισμένων. Ορισμένες από αυτές εξετάστηκαν από τα Ηνωμένα Έθνη και την ανθρωπιστική οργάνωση Διεθνής Αμνηστία, η οποία τις χαρακτήρισε ως πιθανά εγκλήματα πολέμου.
Στις 24 περιπτώσεις που επαληθεύτηκαν, οι οποίες χρονολογούνται από τον Νοέμβριο του 2023 έως τον Μάιο του τρέχοντος έτους, ο αναφερόμενος αριθμός των νεκρών ήταν πάνω από 500, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 100 παιδιών.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι ο ισραηλινός στρατός, έπειτα από ορισμένες από περιπτώσεις που επαληθεύτηκαν το 2023, αύξησε δραματικά τη χρήση των GBU-39 το 2024. Μία από τις πιο καταστροφικές επιθέσεις έγινε κατά τη διάρκεια της νύχτας της 26ης Μαΐου 2024, όταν αεροσκάφη βομβάρδισαν τον Καταυλισμό Ειρήνης 1 του Κουβέιτ στη Ράφα, πυροδοτώντας μια πυρκαγιά που έβαλε φωτιά σε σειρές σκηνών. Ένα νήπιο και μια γυναίκα αποκεφαλίστηκαν από θραύσματα των εκρηκτικών, ανέφερε η Αμνηστία. Το υπουργείο Υγείας της Γάζας έκανε λόγο για 45 νεκρούς και 249 τραυματίες.
Ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι στόχευε ένα συγκρότημα της Χαμάς και ότι υποψιάζεται ότι πυρομαχικά ή κάποια άλλη εύφλεκτη ουσία που δεν γνώριζε προκάλεσαν δευτερογενή έκρηξη και πυρκαγιά. Η Αμνηστία κατηγόρησε τον στρατό ότι δεν έκανε διάκριση μεταξύ αμάχων και στρατιωτικών στόχων και ζήτησε να διερευνηθεί το περιστατικό ως έγκλημα πολέμου.
Η διαδρομή του χρήματος
Η MBDA διατηρεί ένα εργοστάσιο στην Αλαμπάμα των ΗΠΑ, το οποίο παράγει «φτερά» που τοποθετούνται στην GBU-39, η οποία κατασκευάζεται από την Boeing. Τα φτερά αυτά ξεδιπλώνονται μετά την εκτόξευση, και επιτρέπουν στη βόμβα να οδηγηθεί στο στόχο της.
Τα έσοδα από την αμερικανική εταιρεία MBDA Incorporated ρέουν μέσω της MBDA UK, που εδρεύει στο Χερτφορντσάιρ της Αγγλίας, η οποία στη συνέχεια μεταβιβάζει τα όποια κέρδη στον όμιλο MBDA, που εδρεύει στη Γαλλία. Η MBDA διένειμε πέρυσι σχεδόν 350 εκατ. λίρες σε μερίσματα στους τρεις μετόχους της – τη μεγαλύτερη βρετανική αμυντική εταιρεία BAE Systems, τη γαλλική Airbus και την ιταλική Leonardo.
Στο διαφημιστικό υλικό της για το πατενταρισμένο σύστημα φτερών Diamond Back, η MBDA το περιγράφει ως «βασικό συστατικό» της βόμβας Boeing. Οι ειδικοί στα όπλα, σύμφωνα με τον Guardian, λένε ότι η GBU-39 πωλείται πάντα με τα φτερά της και η MBDA είναι ο μοναδικός γνωστός προμηθευτής.
Δεν υπάρχουν δημόσιοι οικονομικοί λογαριασμοί για την MBDA Inc, οπότε τα κέρδη και τα έσοδα που παράγει δεν είναι ορατά. Ωστόσο, τα έσοδά της ενσωματώνονται στο βρετανικό παράρτημα, σύμφωνα με δήλωση στους λογαριασμούς. Τα κέρδη στη συνέχεια μεταβιβάζονται στον όμιλο MBDA. Οι πιο πρόσφατοι λογαριασμοί της MBDA UK, οι οποίοι χρονολογούνται από το 2023, δείχνουν ότι αποτελεί μεγάλο μέρος της επιχείρησης, συνεισφέροντας περισσότερο από το 40% των εσόδων. Συνολικά, η ευρύτερη επιχείρηση MBDA αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς, λαμβάνοντας έσοδα 4,2 δισ. λιρών το 2024.
Τον περασμένο Σεπτέμβριο, καθώς ο αριθμός των ανθρώπων που σκοτώθηκαν στη Γάζα αυξήθηκε σε περισσότερους από 40.000, ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας, David Lammy, ανέστειλε 29 άδειες για εξαγωγές όπλων προς το Ισραήλ, λέγοντας ότι υπήρχε «σαφής κίνδυνος» ο εξοπλισμός να χρησιμοποιηθεί για τη διάπραξη «σοβαρών παραβιάσεων» του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου.
Ωστόσο, η απαγόρευση είναι περιορισμένης εμβέλειας. Σύμφωνα με ειδικούς που επικαλείται ο Guardian, η κυβέρνηση δεν έχει καμία εξουσία να εμποδίσει τις πωλήσεις από εταιρείες που εδρεύουν στο εξωτερικό, ακόμη και αν ανήκουν στον ίδιο όμιλο με μια βρετανική εταιρεία.
Η αμερικανική θυγατρική εταιρεία MBDA Inc δεν επηρεάζεται από την απαγόρευση και διαθέτει ξεχωριστό διοικητικό συμβούλιο. Λειτουργεί σύμφωνα με τους τοπικούς νόμους και υπόκειται στους αμερικανικούς ελέγχους όπλων.
«Η MBDA επωφελείται από τον εξοπλισμό του Ισραήλ», δήλωσε ο Sam Perlo-Freeman, συντονιστής της έρευνας στην Campaign Against the Arms Trade. «Αυτό που θα μπορούσε να κάνει η MBDA, αν ήθελε να μην είναι συνένοχη στον εξοπλισμό του Ισραήλ, είναι να πουλήσει την MBDA Inc. Θα υποστηρίξουμε την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να λάβει όλα τα μέτρα που είναι μέσα στις δυνάμεις της για να σταματήσει τη γενοκτονία. Πέρα από ένα εμπάργκο όπλων, αυτό περιλαμβάνει κυρώσεις σε εταιρείες που εξοπλίζουν το Ισραήλ, απαγορεύοντας τις επενδύσεις του Ηνωμένου Βασιλείου σε τέτοιες εταιρείες».
Παρά τα αυστηρά σχόλια και τις απειλές για περισσότερες κυρώσεις μετά την παραβίαση της εκεχειρίας από το Ισραήλ τον Μάρτιο και τις διαπιστώσεις του ΟΗΕ ότι οι μέθοδοι πολέμου στη Γάζα είναι σύμφωνες με γενοκτονία, οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν έχουν λάβει περαιτέρω μέτρα για να εμποδίσουν τις εγχώριες εταιρείες εξοπλισμών να επωφεληθούν.
Σε μια έκθεση με ημερομηνία τον περασμένο μήνα, η ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, Φραντσέσκα Αλμπανέζε, εξέτασε τα εταιρικά κέρδη από τη σύγκρουση. Κατέληξε στο συμπέρασμα: «Η παρούσα έκθεση δείχνει γιατί συνεχίζεται η γενοκτονία που πραγματοποιεί το Ισραήλ: επειδή είναι κερδοφόρα για πολλούς».
Ούτε η MBDA ούτε η Boeing αναφέρονται μεταξύ των 40 εταιρειών που κατονομάζονται στην έκθεση, αλλά η Albanese δήλωσε ότι η έρευνά της ήταν «μόνο η κορυφή του παγόβουνου». «Ο τερματισμός του δεν θα συμβεί χωρίς να λογοδοτήσει ο ιδιωτικός τομέας», είπε.
Η απάντηση της MBDA
Η MBDA επιβεβαίωσε ότι είχε συμβόλαιο με την Boeing για τα φτερά και δήλωσε ότι «συμμορφώνεται με όλους τους σχετικούς εθνικούς και διεθνείς νόμους που ισχύουν για το εμπόριο όπλων στις χώρες στις οποίες δραστηριοποιείται… οι οποίες – όλες – έχουν πολιτικές εξαγωγών και εφαρμόζουν ισχυρά καθεστώτα ελέγχου των εξαγωγών».
Διαβάστε επίσης:
Ισραηλινή κρατική εταιρεία διαφημίζει δολοφονίες στη Γάζα για να πουλήσει όπλα (Video)
Γάζα: Συνεχίζεται ο εφιάλτης – 43 νεκροί μετά από νέες επιδρομές του Ισραήλ
Γάζα: Ο ισραηλινός στρατός δολοφόνησε παιδιά που περίμεναν στην ουρά για νερό