H σπασμένη ραχοκοκαλιά του βρετανικού ΕΣΥ

Ο θάνατος των δέκα μαύρων, Ασιατών ή καταγόμενων από εθνικές μειονότητες γιατρών στο Ηνωμένο Βασίλειο αποκαλύπτει την πολυτιμότητά τους για το NHS, παρότι η επαγγελματική τους πορεία είναι στρωμένη με αγκάθια.

«Πρέπει να πω ότι ο θαυμασμός μου για όσους δουλεύουν στο εθνικό σύστημα υγείας –είναι αδιάφορο αν έρχονται από το εξωτερικό ή γεννήθηκαν εδώ– είναι τεράστιος» δήλωσε στη συνέντευξη Τύπου της περασμένης Κυριακής στην Ντάουνινγκ Στριτ o Βρετανός υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας Ματ Χάνκοκ.

Πρόκειται για τον ίδιο υπουργό που τον περασμένο Νοέμβριο ανακοίνωνε την ανανέωση της πρόσθετης οικονομικής επιβάρυνσης για τους μετανάστες γιατρούς που χαίρουν του… προνομίου να έχουν πρόσβαση στο σύστημα υγείας στο οποίο εργάζονται, επειδή πρόκειται για την «Εθνική Υπηρεσία Υγείας, όχι τη Διεθνή Υπηρεσία Υγείας», όπως είχε φροντίσει να διασαφηνίσει ο 41χρονος υπουργός.

Σήμερα ο θάνατος δέκα γιατρών που υπηρετούσαν στην πρώτη γραμμή της μάχης κατά του κορονοϊού –όλοι τους ήταν BAME (black, Asian, minority ethnic) δηλαδή μαύροι, Ασιάτες ή άτομα εθνικών μειονοτήτων– φέρνει τη βρετανική κοινωνία αντιμέτωπη με μια αδιαμφισβήτητη αλήθεια: την εντυπωσιακή εξάρτηση του συστήματος υγείας της από γιατρούς αλλά και νοσηλευτικό προσωπικό με καταγωγή από το εξωτερικό.

Το 44% του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού στο εθνικό σύστημα υγείας ανήκει στην κατηγορία των BAME, ενώ περισσότερο από ένα τέταρτο των γιατρών δηλώνουν μη Βρετανοί, σύμφωνα με τα στοιχεία της βρετανικής στατιστικής υπηρεσίας για το 2019. Επίσης μερίδα εργαζομένων προτιμά να μη δηλώνει την καταγωγή της.

Οι «Σταχτοπούτες» του εθνικού συστήματος υγείας

Ο θάνατος των δέκα γιατρών οδήγησε τον Βρετανικό Ιατρικό Σύλλογο να αιτηθεί στην κυβέρνηση τη διεξαγωγή έρευνας ως προς το κατά πόσο και γιατί όλοι οι θάνατοι αφορούσαν τη συγκεκριμένη κατηγορία ατόμων. Μια πιθανή εξήγηση θα μπορούσε να είναι ότι οι γιατροί BAME αποφεύγουν να παραπονιούνται για την έλλειψη του απαραίτητου προστατευτικού εξοπλισμού, η οποία έχει προκύψει ως πολύ σοβαρό πρόβλημα των ημερών καθώς θέτει την υγεία του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της μάχης σε ακόμη πιο σοβαρό κίνδυνο.

Τα προβλήματα των γιατρών αυτών και ιδίως όσων προέρχονται από χώρες του εξωτερικού (οι δύο μεγαλύτερες κατηγορίες είναι οι Ινδοί και οι Φιλιππινέζοι) δεν περιορίζονται εκεί. Πέραν των τσουχτερών ποσών που αναγκάζονται να πληρώσουν για ετήσιες βίζες, σε πολλούς από αυτούς επιβάλλεται επιπλέον το περίφημο χαράτσι για την πρόσβασή τους στο σύστημα υγείας, το οποίο από τον προσεχή Οκτώβριο αναμένεται να αυξηθεί από 400 (458 ευρώ) σε 624 βρετανικές λίρες (714 ευρώ), όπως επιβεβαιώθηκε κατά την παρουσίαση του προϋπολογισμού στο βρετανικό κοινοβούλιο μόλις τον προηγούμενο μήνα!

Δρόμος στρωμένος με αγκάθια

Οι μετανάστες γιατροί έχουν πολλές φορές τη ρετσινιά του αουτσάιντερ. Ο δρόμος προς τις υψηλού κύρους ειδικότητες είναι συχνά στρωμένος με αγκάθια, με αποτέλεσμα να υπερισχύουν σε ειδικότητες όπως είναι η γηριατρική ή η οικογενειακή ιατρική, οι οποίες ωστόσο αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του συστήματος υγείας. Εξού και το παρατσούκλι «Σταχτοπούτες».

«Οι μετανάστες γιατροί είναι αρχιτέκτονες του βρετανικού συστήματος υγείας – είναι η ψυχή που το έχτισε και το κράτησε όρθιο στις πιο αντιδημοφιλείς και δύσκολες περιοχές όπου οι λευκοί Βρετανοί γιατροί δεν θέλουν να πάνε να δουλέψουν. Είναι μια ιστορία που έχει αποσιωπηθεί» δήλωσε στους «New York Times» ο δρ Ανίζ Ισμαΐλ, καθηγητής Γενικής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ.

«Οταν ο κόσμος στεκόταν στον δρόμο για να χειροκροτήσει τους εργαζόμενους στο εθνικό σύστημα υγείας σκέφτηκα “ενάμιση χρόνο πριν μιλούσαν για το Brexit και για το πώς αυτοί οι μετανάστες έχουν έρθει στη χώρα μας και θέλουν να μας πάρουν τις δουλειές” δήλωσε ο χειρουργός δρ Χισάμ ελ-Καντίρ, ξάδερφος του 64χρονου χειρουργού μεταμοσχεύσεων δρ Αντίλ ελ-Ταγιάρ από το Σουδάν ο οποίος πέθανε από κορονοϊό στο Λονδίνο στα τέλη Μαρτίου. «Τώρα είναι οι ίδιοι μετανάστες που προσπαθούν να δουλέψουν με τους ντόπιους και πεθαίνουν στην πρώτη γραμμή» πρόσθεσε.

«Μετά την κρίση ας θυμόμαστε ότι οι μετανάστες δεν απομυζούν αλλά στηρίζουν το [βρετανικό] σύστημα υγείας»

Μικρά και ανεπαρκή βήματα

Σε μια κίνηση πρωτόγνωρης αναγνώρισης της πολύτιμης συνεισφοράς των εργαζομένων στον τομέα της υγείας οι οποίοι ήρθαν στο Ηνωμένο Βασίλειο από το εξωτερικό, η κυβέρνηση ανακοίνωσε την αυτόματη ανανέωση της βίζας για έναν χρόνο για όλο το ιατρικό, νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό, καθώς και των λοιπών επαγγελματιών στον τομέα της υγείας. Ωστόσο το βήμα αυτό, παρότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση, σαφώς και δεν είναι αρκετό. Επιβάλλεται η κατάργηση του πρόσθετου χαρατσιού για την πρόσβαση που έχουν στο εθνικό σύστημα υγείας οι ίδιοι οι στυλοβάτες του, όπως αιτήθηκε επίσημα ο Βρετανικός Ιατρικός Σύλλογος, καθώς και η μεθοδική εξομάλυνση της επαγγελματικής ανέλιξης των μαύρων, Ασιατών και άλλων εθνικών μειονοτήτων επαγγελματιών υγείας.