Στη σειρά «Kabul» αποτυπώνονται οι δραματικές ώρες που έζησαν οι κάτοικοι της αφγανικής πρωτεύουσας όταν έπεσε στα χέρια των Ταλιμπάν το 2021.
Η επίκαιρη στις μέρες μας ρήση του Χένρι Κίσιντζερ «το να είσαι εχθρός της Αμερικής μπορεί να είναι επικίνδυνο, αλλά το να είσαι φίλος μπορεί να είναι θανατηφόρο» επανέρχεται αμείλικτη, καθώς παρακολουθείς τη μίνι τηλεοπτική σειρά «Kabul» που προβάλλεται από την Cosmote TV. Πρόκειται για την κινηματογραφική αποτύπωση της πολιορκίας της πρωτεύουσας του Αφγανιστάν από τους Ταλιμπάν και την πτώση της στις 15 Αυγούστου 2021.
Προσκολλημένες σε έναν διεστραμμένο ορισμό του «φίλου», που για την αμερικανική διπλωματία σημαίνει να βάζει κανείς τα συμφέροντα της Αμερικής πάνω από την ίδια του τη χώρα χωρίς καμία ανταπόδοση, οι ΗΠΑ δεν δίστασαν να εγκαταλείψουν στη μοίρα τους χιλιάδες Αφγανούς πολίτες, οι οποίοι υποστήριξαν τα συμφέροντά τους επί δύο δεκαετίες. Την ώρα της μεγάλης φυγής η μπάλα πήρε τους πάντες, με μεγάλο μέρος από το στρατιωτικό, διοικητικό και διπλωματικό προσωπικό των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Ιταλίας και της Γερμανίας να προσπαθούν να σώσουν ό,τι μπορούσε ακόμη να σωθεί. Ηταν μια από τις πιο ντροπιαστικές επιχειρήσεις εκκένωσης στη σύγχρονη Ιστορία, η οποία μπορεί να συγκριθεί μόνο με την εκκένωση της Σαϊγκόν το 1975, όταν τα αμερικανικά στρατεύματα αποχώρησαν από το Βιετνάμ. Τα γεγονότα της χαοτικής αποχώρησης από το αφγανικό έδαφος είναι η ιστορία ακόμη μιας αμερικανικής στρατιωτικής και πολιτικής ήττας με τραγικές παράπλευρες απώλειες.
Το μανιφέστο έγινε δράμα
Αυτές ακριβώς οι απώλειες βρίσκονται στο κέντρο της αφήγησης των έξι επεισοδίων της σειράς «Κabul» που κόβει την ανάσα. Είναι συγκλονιστικά όσα διαδραματίζονται, επειδή δεν έχουν ίχνος ηρωισμού. Επειδή είναι ένας άνισος αγώνας επιβίωσης ανθρώπων που πλήρωσαν με τη ζωή ή με την ελευθερία τους όσα συνέβησαν εκείνον τον οδυνηρό Δεκαπενταύγουστο. Κανείς δεν περίμενε αυτό το τέλος και επειδή όλοι πίστευαν –ή ήθελαν να πιστεύουν– ότι η Ιστορία δεν γυρίζει πίσω και ότι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχες χώρες δεν θα τους εγκατέλειπαν στο έλεος των Ταλιμπάν.
Η κινηματογραφική αφήγηση της νωπής ακόμη ιστορικής στιγμής ξύνει αναπόφευκτα ανοιχτές πληγές. Με τόλμη και με την πλοκή πάντα προσανατολισμένη σε σπονδυλωτές ανθρώπινες ιστορίες, η σειρά ξεπερνά τον πολιτικό σκόπελο και από μανιφέστο γίνεται σύγχρονο δράμα. Η κάμερα αποτυπώνει στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών την αρχική δυσπιστία για όσα συνέβαιναν να μετατρέπεται σε φόβο και μετά σε απόγνωση, προτού οδηγηθεί στο επικό κρεσέντο μιας απεγνωσμένης προσπάθειας ανθρώπων διαφορετικών εθνικοτήτων και θρησκευτικών πεποιθήσεων να κρατηθούν όρθιοι.
Αιχμάλωτοι σε έναν θανάσιμο κλοιό που έσφιγγε όσο οι Ταλιμπάν προχωρούσαν με τον αέρα του πορθητή προς την πρωτεύουσα, άνδρες, γυναίκες και παιδιά έτρεχαν προς τη σωτηρία τους. Χιλιάδες ψυχές προσεύχονταν στον δικό τους Θεό που είχε πάρει τη μορφή του μεταγωγικού το οποίο θα τους μετέφερε σε ασφαλή προορισμό. Κάποιοι κατάφεραν να επιβιβαστούν με τη βοήθεια του στρατιωτικού και διπλωματικού προσωπικού των ΗΠΑ και των συμμάχων, εκατοντάδες έμειναν κρεμασμένοι στα φτερά, γαντζωμένοι στη σκάλα επιβίβασης ή εκλιπαρώντας μπροστά στις σφραγισμένες πύλες του αεροδρομίου της Καμπούλ. Γονείς έψαχναν τα παιδιά τους στο υπό κατάληψη πλέον αεροδρόμιο, συγγενείς παρακαλούσαν πολίτες και στρατιώτες να τους βοηθήσουν να βρουν τους δικούς τους που χάθηκαν μέσα στη βουή και στο πλήθος, γιατροί, δικαστές, δάσκαλοι, υπάλληλοι, μανάδες, γιαγιάδες, κοπέλες που έτρεμαν αυτό που τις περίμενε έπαιρναν με δάκρυα στα μάτια τον δρόμο του γυρισμού προς μια άγνωστη πόλη, η οποία δεν θύμιζε σε τίποτε την Καμπούλ που ήξεραν.
Γυρίσματα στην Αθήνα
Η σειρά «Kabul» είναι η μεγαλύτερη συμπαραγωγή της Cosmote TV μέχρι σήμερα, γυρισμένη εξ ολοκλήρου στην Αθήνα. Τα αγνώριστα τοπία της Χαλυβουργικής στην Ελευσίνα, του Βοτανικού, του στρατιωτικού αεροδρομίου στο Τατόι και άλλων περιοχών φανερώνουν μια μεγάλη και ακριβή παραγωγή, με διψήφιο αριθμό συμπαραγωγών από διαφορετικές χώρες, με 55 ηθοποιούς –μεταξύ των οποίων ο Ερικ Ντέιν («Grey’s anatomy», «Euphoria») και ο Σερβίν Αλενάμπι («Τεχεράνη»)– και 4.500 κομπάρσους από την Ευρώπη, την Αμερική και τη Μέση Ανατολή. Το ελληνικό καστ αποτελείται από τον εξαιρετικό Βασίλη Κουκαλάνι, τον Γιώργο Καραμίχο, τον Χρήστο Βασιλόπουλο, τη Δάφνη Αλεξάντερ και τον Νίκο Ζεγκίνογλου. Το σενάριο είναι των Ολιβιέ Ντεμανζέλ και Τόμας Φινκιελκράουτ και η σκηνοθεσία των Κάσια Αντάμικ και Ολγκα Χάιντας.
Οι Αφγανές και η δική μας ευθύνη
Οι γυναίκες στο Αφγανιστάν ζουν υπό το πιο ακραίο έμφυλο απαρτχάιντ και διώκονται σε σημείο αφανισμού. Δεν επιτρέπεται να μορφώνονται, να εργάζονται, να έχουν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, να μετακινούνται μόνες τους, να μιλούν δημόσια, να διαβάζουν, να προσεύχονται ή να μιλούν δυνατά μέσα στο σπίτι τους, να τραγουδούν, να συνομιλούν με άλλες γυναίκες. Η ποινικοποίηση της φωνής τις καθιστά αόρατες, ανύπαρκτες, ζωντανές νεκρές. Η αναγνώριση του έμφυλου απαρτχάιντ ως εγκλήματος κατά της ανθρωπότητας θα άνοιγε τον δρόμο για την απόδοση ευθυνών, εφόσον οι νόμοι της ακραίας ερμηνείας της σαρία είναι καταγεγραμμένοι σε πάνω από 80 διατάγματα. Η Δύση καθυστερεί, εθελοτυφλεί, κλείνει τα αυτιά στις εκκλήσεις βοήθειας γυναικών που δεν έχουν καμιά ελπίδα και αυτοκτονούν από απελπισία. Δεν αρκεί μόνο να καταδικάζουμε εκ του ασφαλούς. Πρέπει να δράσουμε συντεταγμένα με κάθε μέσο που έχουμε στα χέρια μας, γιατί είμαστε εμείς, οι άνθρωποι της Δύσης, που τις εγκαταλείψαμε στα χέρια των Ταλιμπάν.
