Ως «απόλυτη επιτυχία» χαρακτήρισε ο Ντόναλντ Τραμπ τις επιχειρήσεις των ΗΠΑ κατά του Ιράν. Είναι όμως η αλήθεια; Το Atlantic σε εκτενή ανάλυση σημειώνει ότι «δεν είναι όλοι τόσο σίγουροι για τη ζημιά που προκλήθηκε από τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς».
Συγκεκριμένα το Atlantic αναφέρει:
«Ο πρόεδρος επιμένει ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν «εξαλείφθηκαν εντελώς». Δεν είναι όλοι τόσο σίγουροι.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η στρατιωτική επιχείρηση που οργάνωσε κατά του Ιράν το Σαββατοκύριακο στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Η μυστική επιδρομή του Σαββάτου, κατά την οποία αμερικανικά βομβαρδιστικά έριξαν μια σειρά από τεράστιες, ειδικά σχεδιασμένες βόμβες σε οχυρωμένες ιρανικές τοποθεσίες, μετέτρεψε την πυρηνική ικανότητα της Τεχεράνης σε «εντελώς και ολοκληρωτικά εξαφανισμένη».
Η πραγματικότητα είναι πιο σύνθετη. Αν και η επιχείρηση πέτυχε σε ένα εντυπωσιακό επίπεδο τακτικής επιτυχίας, με ένα σμήνος πολεμικών αεροσκαφών να διεισδύει ανενόχλητο στο Ιράν μετά από μια μακρά, απαρατήρητη πτήση από το Μιζούρι, θα είναι πολύ πιο δύσκολο από ό,τι πρότεινε ο πρόεδρος να εκτιμηθεί αξιόπιστα η ζημία που προκλήθηκε όσον αφορά τη δυνατότητα του Ιράν να κατασκευάσει πυρηνικό όπλο. Οι πληροφορίες που έχουν προκύψει μέχρι στιγμής υποδηλώνουν στους ειδικούς ότι οι πυρηνικές ικανότητες του Ιράν έχουν υποχωρήσει σημαντικά, αλλά ότι η ατομική αντιπαράθεση δύο δεκαετιών με το Ιράν δεν έχει επ’ ουδενί τελειώσει.
Στις 48 ώρες που μεσολάβησαν από τα πλήγματα, κορυφαίοι σύμβουλοι του Τραμπ έδωσαν διαφορετικές απαντήσεις σχετικά με την τύχη των αποθεμάτων εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν, τα οποία, σύμφωνα με δορυφορικές εικόνες, οι ιρανικές αρχές ενδέχεται να είχαν μεταφέρει πριν από τα πλήγματα. Οι Ιρανοί ηγέτες, εν τω μεταξύ, δεν έχουν δώσει καμία ένδειξη ότι είναι έτοιμοι να παραδώσουν το πυρηνικό τους πρόγραμμα. Αντιμέτωποι με την πιθανότητα συνεχιζόμενων αμερικανικών και ισραηλινών επιθέσεων, μπορεί να είναι πιο πιθανό να πάρουν απόφαση ώστε να βιαστούν.
«Αυτό πιθανώς δεν είναι το τέλος του προγράμματος και σίγουρα δεν είναι το τέλος των φιλοδοξιών τους», δήλωσε ο Ντάνιελ Σαπίρο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στο Ισραήλ και κορυφαίος αξιωματούχος του Πενταγώνου για τη Μέση Ανατολή υπό τους προέδρους Μπαράκ Ομπάμα και Τζο Μπάιντεν.
Είπε ότι, πριν από τα χτυπήματα του Σαββάτου, το Ιράν βρισκόταν «λίγες ημέρες μακριά» από το να είναι σε θέση να εμπλουτίσει το υλικό του και εργαζόταν για να συντομεύσει τον χρόνο που απαιτείται για να το μετατρέψει σε βόμβα. «Αυτό σημαίνει ότι χωρίς τα αμερικανικά και ισραηλινά χτυπήματα, θα βρισκόμασταν στην κόψη του ξυραφιού, κάτι που δεν ήταν αποδεκτό», δήλωσε ο Σαπίρο, ο οποίος είναι τώρα συνεργάτης στο Ατλαντικό Συμβούλιο. «Και έτσι υπάρχει η άλλη πλευρά του μαχαιριού, η οποία έχει τη δυνατότητα να είναι ακόμη χειρότερη», δήλωσε ο Σαπίρο.
Από το Σάββατο, ο Τραμπ έδειξε ελάχιστη ανοχή σε όσους επέκριναν τη σοφία αυτού που το Πεντάγωνο ονόμασε «Επιχείρηση Σφυρί του Μεσονυχτίου». Οι σύμμαχοι του προέδρου επιδιώκουν τώρα να εκθρονίσουν τον αντιπρόσωπο Τόμας Μάσι, έναν Ρεπουμπλικάνο από το Κεντάκι, ο οποίος διαμαρτυρήθηκε για τον παραγκωνισμό της συνταγματικής εξουσίας του Κογκρέσου να κηρύττει πόλεμο. Ο Τραμπ έχει επίσης αντεπιτεθεί σχετικά με τις αναφορές των ΜΜΕ. «Οι τοποθεσίες που χτυπήσαμε στο Ιράν καταστράφηκαν ολοσχερώς και όλοι το γνωρίζουν», ανέφερε στο Truth Social.
Η οργή του έχει στραφεί ακόμη και εναντίον ορισμένων μελών της κυβέρνησής του. Σύμφωνα με έναν εξωτερικό σύμβουλο, ο Τραμπ γκρίνιαξε κατ’ ιδίαν για τις πρώτες εκτιμήσεις εκείνων, μεταξύ των οποίων ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς και ο πρόεδρος των Γενικών Επιτελείων Στρατού στρατηγός Νταν Κέιν, που επέτρεψαν την πιθανότητα να μην καταστραφούν πλήρως οι ιρανικοί στόχοι. «Ο πρόεδρος θέλει απλώς μια απόλυτη επιτυχία», δήλωσε ο σύμβουλος του Τραμπ στο Atlantic.
Ο Τραμπ έχει επίσης υποδείξει σε ανώτερους συμβούλους και συμμάχους ότι θα προτιμούσε τα χτυπήματα του Σαββάτου να γίνουν εφάπαξ και όχι να μετατραπούν σε μία διαρκή εκστρατεία εναντίον μιας χώρας που, αν και αποδυναμωμένη μετά από 10 ημέρες εκτεταμένων βομβαρδισμών από το Ισραήλ, διατηρεί σημαντική στρατιωτική ισχύ. Στον πρόεδρο αρέσει η ιδέα μιας μοναδικής, εντυπωσιακής επίδειξης δύναμης που προκαλεί δέος και καταστρέφει πυρηνικές εγκαταστάσεις, και έχει εκφράσει την απροθυμία του να προχωρήσει πολύ πέρα από αυτό. Έχει αποκλείσει την αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων στο έδαφος και έχει υπόψη του το χάσμα στην πολιτική του βάση σχετικά με μια νέα εξωτερική εμπλοκή. Αλλά έχει επίσης αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να εγκρίνει περαιτέρω επιθέσεις, εάν το Ιράν προβεί σε οποιαδήποτε επιτυχή αντεπίθεση εναντίον των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Απολαμβάνει την επιτυχία και την ικανότητα να κάνει αυτά τα πράγματα», δήλωσε άλλος σύμβουλος του Τραμπ. «Αλλά δεν έχω την εντύπωση ότι η όρεξή του για παρατεταμένη στρατιωτική εμπλοκή έχει αλλάξει σε αυτό το σημείο».
Από το Σάββατο, αξιωματούχοι του στρατού και των μυστικών υπηρεσιών έσπευσαν να συλλέξουν πληροφορίες σχετικά με την έκταση της ζημίας στο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και την εναπομένουσα ικανότητά του. Ένας ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος -η χώρα του οποίου έχει ίσως την πιο λεπτομερή γνώση του προγράμματος του Ιράν και του προσωπικού που εμπλέκεται σε αυτό- είπε ότι ο αντίκτυπος παραμένει ασαφής, αλλά ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν δεν έχουν καταστραφεί εντελώς. Η εκτίμηση των ζημιών είναι ιδιαίτερα δύσκολη επειδή οι γνωστές εγκαταστάσεις της χώρας, στο Φορντό και στη Νατάνζ, είναι θαμμένες κάτω από το έδαφος. Παρόλο που οι πιλότοι των B-2 της Πολεμικής Αεροπορίας στόχευσαν τα πυρομαχικά τους σε φρεάτια εξαερισμού και οι αξιωματούχοι καυχήθηκαν για δυνατά χτυπήματα, η έκταση της καταστροφής είναι αδύνατο να γίνει γνωστή από δορυφορικές εικόνες- οι διεθνείς παρατηρητές δεν μπόρεσαν επίσης να έχουν πρόσβαση στην περιοχή. Ούτε καν οι Ιρανοί δεν μπορούν να γνωρίζουν με βεβαιότητα πόσα, αν υπάρχουν, έχουν απομείνει.
Η σχετική έλλειψη πληροφοριών έρχεται σε έντονη αντίθεση με τον πόλεμο στο Ιράκ, όπου η αμερικανική κατοχή που ακολούθησε την εισβολή του 2003 έδωσε στον αμερικανικό στρατό την ευκαιρία να μελετήσει από κοντά την αποτελεσματικότητά του. Μετά το αρχικό κύμα βομβαρδισμών, η δυνατότητα των αμερικανικών στρατευμάτων να ταξιδεύουν ελεύθερα σε όλο το Ιράκ τους επέτρεψε να διεξάγουν επιθεωρήσεις των επιπτώσεων των εκρηκτικών που έπεφταν από τον ουρανό. Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα αμερικανικά στρατεύματα σκαρφάλωσαν στα συντρίμμια βομβαρδισμένων κτιρίων και ανακάλυψαν ότι η καταστροφή που προκάλεσαν τα αμερικανικά πυρομαχικά ήταν πολύ μικρότερη από ό,τι είχαν προβλέψει οι στρατιωτικοί υπολογισμοί.
Πρώην ανώτερος στρατιωτικός αξιωματούχος μας είπε ότι τα διδάγματα σχετικά με τα «αποτελέσματα των όπλων» που αντλήθηκαν από εκείνη τη σύγκρουση ενημέρωσαν επίσης την ανάπτυξη νεότερων, πιο ισχυρών βομβών. Αυτό περιλαμβάνει τον Massive Ordnance Penetrator, ή GBU-57, η οποία είναι η βόμβα 30.000 λιβρών «bunker-busting» που αναπτύχθηκε ειδικά για τις υπόγειες πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. «Το πράγμα κατασκευάστηκε για αυτόν τον στόχο», δήλωσε ο πρώην αξιωματούχος. Δεκατέσσερις από αυτές έπεσαν κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.
Αλλά χωρίς αμερικανικό προσωπικό στο έδαφος, η κυβέρνηση Τραμπ πρέπει να βασιστεί σε έναν συνδυασμό δορυφορικών εικόνων, υποκλαπέντων ιρανικών επικοινωνιών και ανθρώπινων πληροφοριών για να εκτιμήσει τον αντίκτυπο. Παρόλο που το Ισραήλ έχει επιδείξει αξιοσημείωτη διείσδυση στο επιστημονικό και στρατιωτικό κατεστημένο του Ιράν κατά το τελευταίο έτος, μπορεί να μην γνωρίζει τη θέση και την κατάσταση της προμήθειας εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν ή την κατάσταση των φυγοκεντρικών συσκευών και των εξαρτημάτων κατασκευής όπλων. Κανείς δεν γνωρίζει, επίσης, αν το Ιράν, όπως πρότεινε νωρίτερα αυτό το μήνα, μπορεί να καταφύγει σε μια τρίτη τοποθεσία εμπλουτισμού που φέρεται να έχει δημιουργήσει, εκτός από τις κατεστραμμένες εγκαταστάσεις στο Φορντό και στη Νατάνζ».
Διαβάστε επίσης
Μακρόν: Μη νόμιμο το αμερικανικό πλήγμα κατά των πυρηνικών του Ιράν
Τραμπ: Εμπρηστής και πυροσβέστης από το Κασμίρ μέχρι την Τεχεράνη
Ανάλυση BBC: Εύθραυστη εκεχειρία και «όλοι νικητές» – «Ανακούφιση» για Τελ Αβίβ, Τεχεράνη
