Αθήνα και Λευκωσία αγνοούν το τουρκικό εθνικιστικό σόου που θα λάβει χώρα στα κατεχόμενα.
Στις 20 Μαΐου ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν –μιλώντας σε νέους της Τουρκίας με αφορμή το Μπαϊράμι των Νέων– ήταν κάτι παραπάνω από σαφής: είχε πει ότι στις 20 Ιουλίου από τα κατεχόμενα θα δώσει τα απαιτούμενα μηνύματα σε όλο τον κόσμο ότι η χώρα του «δεν περιορίζεται σε 780 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα, για μας Τουρκία είναι παντού», ότι διαθέτει αυτήν τη στιγμή πέντε γεωτρύπανα και ερευνητικά πλοία και «δεν έχει ανάγκη από κανέναν» και τέλος ότι λειτουργεί τουρκική βάση drones στα κατεχόμενα.
Επαναπαύτηκαν και οι δύο
Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Και κυρίως στις 24 και 25 Ιουνίου συνεδρίασε το Συμβούλιο Κορυφής της ΕΕ όπου μεταξύ άλλων οι 27 ηγέτες αποφάσισαν την έναρξη των εργασιών σε τεχνικό επίπεδο σχετικά με την εντολή για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης ΕΕ – Τουρκίας. Ισως του ισχυρότερου όπλου που έχουν αυτήν τη στιγμή στα χέρια τους η ελληνική και η κυπριακή διπλωματία προκειμένου να πιέσουν τον Τούρκο πρόεδρο ο οποίος έχει δείξει πως αν στριμωχτεί, ξέρει να ελίσσεται. Ωστόσο Αθήνα και Λευκωσία επαναπαύτηκαν στις «προϋποθέσεις που τέθηκαν τον Μάρτιο καθώς και σε προηγούμενα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου» για τις ευρωτουρκικές σχέσεις και εμφάνισαν εαυτόν ικανοποιημένο, η Αθήνα από το ήσυχο καλοκαίρι που φαινόταν να έρχεται ειδικά στο Αιγαίο και η Λευκωσία στριμωγμένη από τα εσωτερικά προβλήματα του προέδρου Αναστασιάδη. Αγνόησαν αυτό που θα συμβεί την Τετάρτη στα κατεχόμενα και κυρίως τους συμβολισμούς του.
Ειδικά ο Κύπριος πρόεδρος, ο οποίος μόλις τον περασμένο Μάιο είχε προειδοποιήσει κατ’ επανάληψιν την Τουρκία με κυπριακό βέτο αν συνεχίσει τις έκνομες ενέργειές της στην ΑΟΖ και την Αμμόχωστο.
Εθνικιστικό σόου στα κατεχόμενα
Οι πληροφορίες από την Τουρκία ενόψει της Τετάρτης λένε ότι είναι πυρετώδεις οι προετοιμασίες για το ταξίδι του Ερντογάν στην Κύπρο, όπου θα περισσέψει ο εθνικιστικός και θρησκευτικός τόνος, αφού η θλιβερή επέτειος της εισβολής των τουρκικών δυνάμεων το 1974 συμπίπτει με τη θρησκευτική γιορτή του Μπαϊραμιού.
Τον Τούρκο πρόεδρο θα συνοδεύουν ο πρόεδρος του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης Ντεβλέτ Μπαχτσελί, ο εκπρόσωπος του AKP Ομέρ Τσελίκ, πολλοί υπουργοί της κυβέρνησης και μέλη της κομματικής επιτροπής του κυβερνώντος κόμματος. Οι σχετικές πληροφορίες μάλιστα θέλουν τον Ερντογάν να προβαίνει σε ανακοινώσεις για τα επόμενα βήματα της Αγκυρας στα Βαρώσια, αλλά και για την ίδρυση βάσης για τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Άλλωστε ο Τούρκος πρόεδρος είχε δοκιμάσει πολλές φορές τις αντοχές και τις κόκκινες γραμμές των Βρυξελλών, της Αθήνας και της Λευκωσίας τόσο για τον εποικισμό στα Βαρώσια όσο και για την περαιτέρω στρατιωτικοποίηση των κατεχομένων (δηλαδή της ΝΑ Μεσογείου) και ουδείς έδειξε να αντιδρά. Το αντίθετο άνοιξαν και την ατζέντα της τελωνειακής ένωσης ανάβοντας και εμμέσως πλην σαφώς το πράσινο φως στις τουρκικές ορέξεις.
Η αμερικανική αντίδραση
Διπλωμάτης με μακρά πείρα στο κυπριακό λέει στο Documento ότι η Τουρκία θα εγγράψει την Τετάρτη άλλη μια τακτική νίκη στη σκακιέρα της ΝΑ Μεσογείου και στα σχέδιά της για προσάρτηση των κατεχομένων. Και αυτήν τουλάχιστον τη στιγμή η μοναδική αντίδραση έρχεται από τις ΗΠΑ και ορισμένους Δημοκρατικούς γερουσιαστές όπως οι Μπομπ Μενέντεζ, Κρις Βαν Χόλεν και Μάρκο Ρούμπιο. Οι τελευταίοι με επιστολή τους στον Τζο Μπάιντεν ζητούν την ανάληψη άμεσης δράσης ώστε οι ΗΠΑ να αποθαρρύνουν τον πρόεδρο Ερντογάν να προχωρήσει στο άνοιγμα των Βαρωσίων. Επί της ουσίας οι Αμερικανοί γερουσιαστές ζητούν να ενεργοποιηθεί το «όπλο» των κυρώσεων, ώστε να παραμείνουν στο τραπέζι ως μοναδική λύση τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το κυπριακό. Μάλιστα παροτρύνουν τον πρόεδρο των ΗΠΑ να συνεργαστεί με την ΕΕ και τον ΟΗΕ προκειμένου να σταλεί ένα αποφασιστικό μήνυμα στην Αγκυρα ότι σε περίπτωση ανοίγματος των Βαρωσίων θα βρεθεί αντιμέτωπη με «πολυμερείς κυρώσεις».
S-400 και διπλωματία εν υπνώσει
Το οξύμωρο είναι ότι η Αθήνα και Λευκωσία μοιάζουν να τελούν εν υπνώσει. Ειδικά στην Αθήνα η κυβέρνηση Μητσοτάκη μοιάζει να διανύει θερινές διακοπές εδώ και καιρό, αφού στην άλλη πλευρά του Αιγαίου λαμβάνουν χώρα εξαιρετικά ανησυχητικές κινήσεις που δείχνουν και τις πραγματικές προθέσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι την περασμένη Παρασκευή και χθες Σάββατο η Αγκυρα εκτέλεσε επιχειρησιακές δοκιμαστικές βολές των ρωσικών πυραύλων S-400 στην περιοχή του αεροδρομίου της Σινώπης, στη Μαύρη Θάλασσα, 60 περίπου μίλια ΒΑ του στρατιωτικού αεροδρομίου Μπαντίρμα. Είναι η τρίτη σε σειρά δοκιμή των S-400 ωστόσο η Αθήνα δεν αντέδρασε, δεν έφερε το θέμα στα διεθνή φόρουμ, δεν επιχείρησε να ενεργοποιήσει τον αμερικανικό παράγοντα, ούτε φυσικά το ΝΑΤΟ για το οποίο οι S-400 είναι κόκκινο πανί. Είναι πραγματικά σαν η Αθήνα και το ελληνικό ΥΠΕΞ να έχουν μπει στον αυτόματο πιλότο, χωρίς μάλιστα να γνωρίζει κανείς ποιος είναι ο προορισμός, με συνέπεια ο συναγερμός να χτυπήσει στην επόμενη προκλητική ενέργεια των Τούρκων και του Ρ. Τ. Ερντογάν, ο οποίος είναι εξαιρετικά στριμωγμένος στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό και αυτό τον καθιστά ακόμη πιο επικίνδυνο παίκτη στην περιοχή.
