Αγνωστες λεπτομέρειες για όσα βίωσε στη Μάλτα, τον ρόλο της Pilatus Bank αλλά και τη συνάντησή της με τη δολοφονηθείσα Μαλτέζα δημοσιογράφο Ντάφνι Καρουάνα Γκαλίτσια περιγράφει στο Documento η Μαρία Εφίμοβα.
Η 36άχρονη γυναίκα η οποία βρέθηκε στο επίκεντρο μιας υπόθεσης που θυμίζει σενάριο πολιτικού και κατασκοπικού θρίλερ μιλάει για τις απειλές που δέχτηκε η ίδια και η οικογένειά της προκειμένου να μην προχωρήσει σε αποκαλύψεις, ενώ εμφανίζεται σίγουρη ότι η δολοφονία της Γκαλίτσια συνδέεται με όλα όσα ερευνούσε. Λίγες ημέρες πριν από την εκδίκαση της υπόθεσής της στον Αρειο Πάγο, η 36άχρονη μάρτυρας δημόσιου συμφέροντος αναφέρει ότι «αισθάνεται ασφαλής» στην Ελλάδα και υπογραμμίζει πως «αν εκδοθεί στη Μάλτα κινδυνεύει», καθώς όπως λέει «δεν είναι κράτος δικαίου».
Τα Χριστούγεννα του 2016 η Μαρία Εφίμοβα μαζί με τον Ελληνα σύζυγό της και τα δύο τους παιδιά αποφάσισαν να εγκατασταθούν στη Μάλτα. Μερικές μέρες μετά η 36άχρονη άρχισε να εργάζεται στην Pilatus Bank, την τράπεζα η οποία είχε βρεθεί στο επίκεντρο των ερευνών της Ντάφνι Καρουάνα Γκαλίτσια καθώς η δημοσιογράφος υποψιαζόταν ότι λειτουργούσε ως βιτρίνα για το αζέρικο μαύρο χρήμα. Μάλιστα η δολοφονηθείσα δημοσιογράφος είχε αποκαλύψει ότι το 60% του κεφαλαίου της τράπεζας προερχόταν από το Αζερμπαϊτζάν, ενώ η σύζυγος του πρωθυπουργού της Μάλτας φερόταν να είχε πάρει μέσω εταιρείας-βιτρίνας στον Παναμά 1 εκατ. δολάρια από τους Αζέρους.
«Γνώριζα τα πάντα για την τράπεζα»
Η Εφίμοβα απασχολήθηκε στην τράπεζα σχεδόν δυόμισι μήνες. Μέχρι δηλαδή και τα τέλη Μαρτίου του 2016. Αρχικά εργάστηκε ως βοηθός του πρόεδρου της τράπεζας Αλί Σαντρ Χασεμί Νετζάντ. Πρόκειται για το πρόσωπο το οποίο συνελήφθη πριν από περίπου έναν μήνα στις ΗΠΑ με την κατηγορία ότι προσπάθησε να μεταφέρει σε αμερικανικές τράπεζες περί τα 115 εκατ. δολάρια, γεγονός που παραβίασε το οικονομικό εμπάργκο κατά της Τεχεράνης. Το ποσό αυτό σύμφωνα με δημοσιεύματα φερόταν να είχε εισπραχθεί στο πλαίσιο συμφωνίας του Ιράν με τη Βενεζουέλα για την κατασκευή 7.000 εργατικών κατοικιών στη λατινοαμερικανική χώρα.
«Οταν ήρθα στη Μάλτα μαζί με την οικογένειά μου βρήκα δουλειά στην Pilatus Bank ως βοηθός του προέδρου της τράπεζας. Η τράπεζα ήταν μικρή, δηλαδή μαζί με τους διευθυντές απασχολούμασταν μόλις 12 άτομα, με αποτέλεσμα να μην κάνω μόνο τη δουλειά του βοηθού αλλά και άλλα πράγματα. Δηλαδή, γνώριζα τα πάντα για την τράπεζα και επειδή είχα προηγούμενη εμπειρία, έχω δουλέψει σε τράπεζες και έχω σπουδάσει compliance and money laundering (συμμόρφωση και νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες) κατάλαβα πολύ γρήγορα τι είναι αυτή η τράπεζα και τι γίνεται εκεί μέσα».
Οπως αναφέρει στο Documento η Μαρία Εφίμοβα, η τράπεζα είχε μόνο 150 πελάτες, από τους οποίους 80% είχαν πολιτικές διασυνδέσεις. «Υπήρχαν και πολιτικά πρόσωπα από τη Μάλτα αλλά και από άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα το Αζερμπαϊτζάν» επισημαίνει, ενώ ερωτηθείσα κατά πόσο υπήρχαν και πολιτικά πρόσωπα που είχαν να κάνουν με την Ελλάδα απαντάει αρνητικά.
Στις αρχές Απριλίου του 2016 η Μαρία Εφίμοβα απολύθηκε από την τράπεζα. Ηταν μόνο η αρχή των όσων έχει βιώσουν από τότε τόσο η ίδια όσο και η οικογένειά της. Η ίδια αποδίδει την απόλυσή της στην άρνησή της να κατασκευάσει «ψεύτικα έγγραφα» με «ψεύτικες υπογραφές». «Δικαιολογία δεν υπήρχε για την απόλυση. Πιστεύω ότι με απέλυσαν επειδή έκανα ερωτήσεις και αρνιόμουν να κάνω αυτά που μου ζητούσαν. Να φτιάχνω ψεύτικες υπογραφές και ψεύτικά έγγραφα» υπογραμμίζει στο Documento η κ. Εφίμοβα.
Η γνωριμία με τη δημοσιογράφο
Η ίδια κινήθηκε δικαστικά κατά της τράπεζας για τα δεδουλευμένα και η τράπεζα σε βάρος της. Συνελήφθη από τις αστυνομικές αρχές. Δεν ήταν όμως τυπική σύλληψη. Οπως καταγγέλλει, οι αστυνομικοί τής ζητούσαν να αποσύρει τη μήνυση. Τότε κατάλαβε ότι θα πρέπει να απευθυνθεί κάπου προκειμένου να ζητήσει βοήθεια. Λίγο μετά επικοινώνησε με την Ντάφνι Καρουάνα Γκαλίτσια.
«Οταν με συνέλαβαν δεν έκαναν κανονική σύλληψη στην οποία ήταν ουδέτεροι. Μου έλεγαν “καλύτερα να πεις ότι φταις και να ζητήσεις συγγνώμη, θα σε συγχωρέσει η τράπεζα”. Δεν προσπαθούσαν ούτε να το κρύψουν. Επειτα από αυτό εγώ κατάλαβα ότι το ζήτημα δεν είναι απλώς η διαφορά με την τράπεζα για χρήματα, αλλά ότι έχω μπροστά μου έναν εχθρό που είναι δυνατός και θα πρέπει να ψάξω να βρω κάποιον που να είναι εναντίον αυτής της τράπεζας, αλλιώς θα έχω πρόβλημα» αναφέρει.
Η επαφή με την δολοφονηθείσα δημοσιογράφο δεν έγινε απευθείας. Η Εφίμοβα της έστειλε email, ενώ πρώτα διάβασε κάποια άρθρα της εναντίον της τράπεζας στο διαδίκτυο. Οι δύο γυναίκες συναντήθηκαν μήνες μετά και συγκεκριμένα τον Φεβρουάριο του 2017 στο σπίτι της Εφίμοβα.
«Εγώ βρήκα την Ντάφνι. Εψαχνα πληροφορίες για την τράπεζα στο διαδίκτυο και βρήκα ότι εκείνη είχε ξεκινήσει έρευνα γι’ αυτή την τράπεζα, είχε βγάλει κάποια άρθρα. Της έστειλα email και έπειτα από πέντε έξι μήνες με πήρε τηλέφωνο να βρεθούμε. Της έδωσα πληροφορίες και της είπα ότι γνώριζα για την τράπεζα και τα όσα συνέβαιναν εκεί» αναφέρει στο Documento.
Φαίνεται ότι η πρώην υπάλληλος της τράπεζας δεν ήταν ο μοναδικός άνθρωπος με τον οποίο είχε έρθει σε επαφή η Γκαλίτσια για το θέμα της Pilatus Bank, καθώς όπως θυμάται η Εφίμοβα η δημοσιογράφος είχε ήδη στην κατοχή της κάποια έγγραφα.
Ερωτηθείσα κατά πόσο η δολοφονία σχετίζεται με τις δημοσιογραφικές αποκαλύψεις της και την έρευνα που έκανε, η Μαρία Εφίμοβα εμφανίζεται απολύτως σίγουρη:
«Εγώ πιστεύω ότι τη σκότωσαν γι’ αυτά που έγραφε, δεν τη σκότωσαν επειδή μάλωσε με κάποιον. Τώρα, ποιος το έκανε δεν μπορώ να πω» σημειώνει στο Documento και συμπληρώνει:
«Η Ντάφνι είχε αρκετά στοιχεία και επρόκειτο να τα βγάλει. Εγώ όμως δεν τη ρωτούσα τι άλλο κάνει και εκείνη δεν έλεγε τίποτα γιατί είχε και άλλες πηγές πληροφοριών».
Ο εκφοβισμός του πατέρα της
Τον Ιούνιο του 2017 η Μαρία Εφίμοβα αποφάσισε να φύγει από τη Μάλτα με τα δύο παιδιά της. Ηταν λίγο μετά τις εθνικές εκλογές στις οποίες αναδείχτηκε νικητής ο Τζόζεφ Μούσκατ, το πρόσωπο το οποίο ερευνούσε για εμπλοκή του ίδιου και της συζύγου του στην υπόθεση με τον αγωγό αζέρικου φυσικού αερίου ΤΑΡ. Μάλιστα λίγο πριν από τις εθνικές εκλογές ο Μούσκατ είχε χαρακτηρίσει τη Μαρία Εφίμοβα «κατάσκοπο των Ρώσων».
Στην απόφασή της να φύγει έπαιξε καθοριστικό ρόλο και ένα ακόμη γεγονός. Δύο άντρες επισκέφτηκαν τον πατέρα της Εφίμοβα στη Ρωσία προκειμένου να τον εκφοβίσουν ώστε η ίδια να μη μιλήσει.
«Εμείς φύγαμε τον Ιούνιο του 2017 από τη Μάλτα, όταν ξαναβγήκε το κόμμα του πρωθυπουργού στη Μάλτα και ο λόγος που φύγαμε ήταν ότι κάποιοι από τη Μάλτα έστειλαν στον πατέρα μου δύο άντρες για να του μιλήσουν και να τον φοβίσουν» θυμάται η Εφίμοβα και συμπληρώνει «φοβήθηκα για τη ζωή τη δική μου, των παιδιών μου και του συζύγου μου. Σκέφτηκα, για να στέλνουν ανθρώπους στη Ρωσία στον πατέρα μου φανταστείτε τι μπορούν να κάνουν στη Μάλτα» υπογραμμίζει.
«Στην Ελλάδα αισθάνομαι ασφαλής»
Να σημειωθεί ότι στις 11 Μαΐου εκδικάζεται στον Αρειο Πάγο το ζήτημα της έκδοσης της Μαρίας Εφίμοβα στη Μάλτα, έπειτα από έφεση που άσκησε ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Εφετών Αντώνης Λιόγας σε βάρος της απόφασης του Συμβουλίου Εφετών το οποίο είχε απορρίψει τα αιτήματα της Μάλτας για την έκδοσή της. «Είμαι ευχαριστημένη με την απόφαση της ελληνικής Δικαιοσύνης και ευχαριστώ πάρα πολύ τη χώρα σας. Δυστυχώς αν με εκδώσουν στη Μάλτα κινδυνεύω. Η αστυνομία στη Μάλτα κάνει ό,τι της λέει ο πρωθυπουργός, αυτό δεν είναι κράτος δικαίου».
Πάντως, στην Ελλάδα αισθάνεται ασφαλής και δείχνει να εμπιστεύεται τις ελληνικές αρχές. «Στην Ελλάδα αισθάνομαι ασφαλής. Φυσικά αν κάποιος θέλει να πληρώσει και να στείλει έναν δολοφόνο να με σκοτώσει, αυτό μπορεί να το κάνει σε οποιαδήποτε χώρα, είτε στην Ελλάδα είτε στη Ρωσία ή οπουδήποτε. Γενικά δεν πιστεύω ότι οι αρχές θα συνεργαστούν με τον πρωθυπουργό της Μάλτας για να μου κάνουν ζημιά» υπογραμμίζει.
Στον Αρειο Πάγο η υπόθεση
Από την πλευρά του ο συνήγορος υπεράσπισης της Μ. Εφίμοβα Αλέξανδρος Παπαστεριόπουλος αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Κατόπιν της άσκησης των νόμω και ουσία αβάσιμων εφέσεων από τον προϊστάμενο της Εισαγγελίας Εφετών Αθηνών κ. Λιόγα, η υπόθεση της Μαρίας Εφίμοβα θα κριθεί εκ νέου ενώπιον του Αρείου Πάγου. Η εμπιστοσύνη μας στη Δικαιοσύνη καθώς και στα ακλόνητα νομικά και ουσιαστικά επιχειρήματα, όπως εξετέθησαν ενώπιον του Συμβουλίου Εφετών Αθηνών, μας καθιστά αισιόδοξους για την έκβαση της υποθέσεως ενώπιον του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώρας μας».
Υπενθυμίζεται ότι σε βάρος της Μαρίας Εφίμοβα εκκρεμούν δύο εντάλματα σύλληψης τα οποία εκδόθηκαν το 2017 από τις αρχές της Μάλτας. Το πρώτο εκδόθηκε στις 30 Οκτωβρίου 2017 και αφορά υπεξαίρεση, παράνομη απόκτηση περιουσίας, διακεκριμένη κλοπή, απάτη ή κατασκευή ψευδών στοιχείων για την καταδίκη άλλου προσώπου και παραβίαση περιοριστικών όρων. Το δεύτερο ένταλμα εκδόθηκε στις 10 Νοεμβρίου 2017 και αφορά δημιουργία ψευδών στοιχείων για την καταδίκη άλλου προσώπου, ψευδή κατηγορία κατά άλλου προσώπου και καταστροφή φήμης άλλου προσώπου.