Ενθουσιάστηκες με τα «ξεκούρδιστα στρατιωτάκια» της Νέας Φιλαδέλφειας και έσπευσες να προδικάσεις τη δική μου κρίση λέγοντας ότι θα καταδικάσω το γεγονός.
Δεν σκέφτηκες καν αν είμαι αμφίθυμος ή ποια είναι η ένστασή μου για τη χορογραφία των θαρραλέων κοριτσιών. Σου αρκούσε το απόλυτον του νομιζόμενου δίκιου. Του δικού σου…
Ξεκινώ από τις παρελάσεις. Κατεξοχήν μιλιταριστικές είναι οι στρατιωτικές παρελάσεις. Αυτές που βλέπουμε σχεδόν σε όλες τις χώρες του κόσμου. Κι όπως ξέρεις, ξεχωριστές ήταν οι μεγαλοπρεπείς παρελάσεις στη Σοβιετική Ενωση. Ομως δεν θυμάμαι να είχαν εγερθεί ποτέ ενστάσεις –πόσω μάλλον να διατυπώνονται καταγγελίες για μιλιταρισμό– από ανθρώπους της Αριστεράς.
Εμείς εδώ ούτε πουλάμε όπλα ούτε έχουμε μπουκάρει σε άλλες χώρες, όπως έχουν κάνει –και συνεχίζουν– οι μεγάλοι της υφηλίου. Δύο επετείους τιμούμε με τις δίδυμες (στρατιωτικές/μαθητικές) παρελάσεις. Το ΟΧΙ στους φασίστες και τους ναζί το 1940 και την Επανάσταση του 1821. Ε, δεν θα ’λεγα ότι αποθεώνουν τον… μιλιταρισμό οι παρελάσεις αυτές. Παρελάσεις μνήμης θα τις χαρακτήριζα. Διαφωνείς;
Θα συμφωνήσω μαζί σου ότι μπορούμε να συζητήσουμε για το αν πρέπει να υφίστανται οι μαθητικές παρελάσεις. Όχι επειδή είναι κατάλοιπο παλαιών εποχών ούτε επειδή είμαστε η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που τις διατηρεί. Το θέμα είναι τι προσφέρουν ή –το κυριότερο– αν εκπαιδεύουν μιλιταριστικά τους μαθητές, όπως διατείνονται οι ενιστάμενοι.
Ναι, θα μπορούσαν να λείπουν. Και να προσφέρεται ποικιλοτρόπως στα παιδιά η δυνατότητα να μαθαίνουν την Ιστορία, να κρίνουν αλλά και να τιμούν τους προγόνους όταν εκείνοι το δικαιούνται. Για το 1821, το 1912, το1 940 αλλά και για το κοντινό 1973. Όμως, βρίσκω αβάσιμο ή και υπερβολικό τον φόβο για μιλιταριστική σκουριά στο μαθητικό ενδιαίτημα. Μάλλον υποτιμούμε το κριτήριο και την κρίση των παιδιών όταν τα θεωρούμε ανοχύρωτα και ευάλωτα.
Ο Νίκος Φίλης που διαφωνεί με τις μαθητικές παρελάσεις είπε –σωστά– ότι αυτές δεν καταργούνται με διοικητικές πράξεις. Θα πρόσθετα ότι δεν απαξιώνονται στη συνείδηση της κοινωνίας με χορογραφίες σαν κι αυτή στη Νέα Φιλαδέλφεια. Εδώ το κρίσιμο, κατά τη γνώμη μου:
Όταν καλώς ή κακώς οι παρελάσεις αυτές θεωρούνται μέρος μιας τιμητικής τελετουργίας –επομένως στοιχείο μιας ριζωμένης παράδοσης– αποκτά μεγάλη σημασία το πώς τις αντιμετωπίζουν εκείνοι που τις θεωρούν επιλήψιμες κι όχι απλώς περιττές.
Τουτέστιν: Βοηθούν την πλειονότητα (να προβληματιστεί) οι έστω ευφάνταστες προκλήσεις/προβοκάτσιες, όπως η πρόσφατη, ή μήπως ενισχύουν τα συντηρητικά αντανακλαστικά της καθώς νιώθει προσβεβλημένη η πλειονότης διότι θίγεται κάτι που έμαθε να θεωρεί ιερό;
Παρέλκουν, φίλε μου, τα σχόλια για τις αντιδράσεις λογής ανοήτων που θέλουν τις κεφαλές των κοριτσιών επί πίνακι. Παρέλκουν για λόγους στοιχειώδους σοβαρότητος απέναντι στη φτήνια του επιφανειακού λόγου. Όμως δεν συμμερίζομαι τις υμνωδίες για το εγχείρημα των κοριτσιών. Επιμένω ότι δεν βοηθούν.
Όπως δεν βοηθούν γενικότερα οι επιθετικές απόπειρες να αναθεωρηθούν πτυχές της Ιστορίας μας οι οποίες όντως χρήζουν αναθεώρησης. Διότι σημασία έχει ο τρόπος με τον οποίο προσπαθείς να καταστήσεις προσπελάσιμες τις απόψεις και τις θέσεις σου. Η αλαζονική αυταρέσκεια και ο ναρκισσισμός του δίκιου συνήθως λειτουργούν περιφρονητικά προς αυτούς που θέλεις να προβληματίσεις και να επηρεάσεις.
Δυστυχώς, έτσι νομίζω ότι λειτούργησε το εγχείρημα των κοριτσιών στη Νέα Φιλαδέλφεια. Δεν ήταν δημιουργικό σοκ, αλλά αξιομνημόνευτη απόπειρα ιδιότυπου πολιτικού ντιλεταντισμού…
Δεν ήταν δημιουργικό σοκ το εγχείρημα των κοριτσιών στη Νέα Φιλαδέλφεια, αλλά αξιομνημόνευτη απόπειρα ιδιότυπου πολιτικού ντιλεταντισμού.
