Εν αναμονή της νέας ταινίας του σπουδαίου Ιταλού σκηνοθέτη «Ένα καινούργιο αύριο», της πιο αυτοβιογραφικής του, που θα βγει στις αίθουσες στις 26 Οκτωβρίου από τη Feelgood Εntertainment, ξαναθυμόμαστε γιατί έχουμε αγαπήσει τόσο πολύ το σινεμά αυτού του ανθρωπιστή της έβδομης τέχνης, που κινηματογραφεί με τρυφερότητα αλλά και χιούμορ την… ιλαροτραγωδία της ανθρώπινης ύπαρξης κρύβοντας πίσω από τις γραμμές φιλοσοφία και πολιτική.
Για τον δικό τους Νάνι Μορέτι γράφουν ο τραγουδοποιός Κωστής Μαραβέγιας, ο δημοσιογράφος – σκηνοθέτης Αντώνης Μποσκοΐτης και ο κριτικός κινηματογράφου Κωνσταντίνος Καϊμάκης.
ΚΩΣΤΗΣ ΜΑΡΑΒΕΓΙΑΣ
«Νάνι Μορέτι, ο “συγκάτοικός” μου»
«Ο Νάνι Μορέτι των φοιτητικών μου χρόνων στο Μπάρι της Ιταλίας. Εκεί, στην κουζινούλα της φοιτητικής εστίας, πρωτοετής στο πανεπιστήμιο, με μια macchinetta Bialetti και ένα τριπλό εσπρέσο πρωτοείδα το “Caro diario” (“Αγαπημένο μου ημερολόγιο”) που προβαλλόταν από το Rai Due. Αμέσως ο Νάνι Μορέτι έγινε ο συγκάτοικός μου στα χρόνια που θα ακολουθούσαν, ο συμφοιτητής μου, ο κολλητός με τη βέσπα, ο πλακατζής, ο φιλόσοφος.
Μοναδικό αβίαστο χιούμορ, έξυπνη σάτιρα και καίριες κοινωνικές παρατηρήσεις μέσα από τους δρόμους της Ρώμης και τους διαδρόμους των δικών του αλλά και δικών μου σκέψεων. Ο φιλόσοφος της γειτονιάς μας πλέκει δεξιοτεχνικά τους προσωπικούς και υπαρξιακούς του αγώνες με τις συλλογικές ανησυχίες μιας κοινωνίας σε μεταβολή. Κάθε ταινία του Μορέτι είναι μια ανακάλυψη, μια αφορμή για συλλογισμό και συζήτηση. Είτε μιλάει για την οικογένεια, την πολιτική είτε για την καθημερινότητα καταφέρνει να επιστρατεύοντας το χιούμορ και τη σάτιρα να αναδείξει την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης ύπαρξης.
Και εκεί είναι ακριβώς το σημείο όπου ο θεατής βρίσκει την ευτυχία του: στην αποκάλυψη της αλήθειας μέσα από την τέχνη στο συνεχές ερώτημα για τον εαυτό του και την κοινωνία μας, στην αποδοχή της ανθρωπιάς με όλες τις αντιφάσεις και τα παράδοξα της. Carissimo Nani, grazie».
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΣΚΟΪΤΗΣ
«Νάνι Μορέτι, κωμωδός και τραγωδός της ανθρώπινης ύπαρξης»
«“Το δωμάτιο του γιου μου” είναι η πιο αγαπημένη μου ταινία του Νάνι Μορέτι, αυτού του δαιμόνιου Ιταλού που –με την πρώτη του δουλειά– συνδύασε κινηματογράφο και πολιτική άλλοτε ως κωμωδός και άλλοτε ως τραγωδός της ανθρώπινης ύπαρξης. “Το δωμάτιο του γιου μου” σηματοδότησε το πέρασμα του Μορέτι στον 21ο αιώνα ύστερα από τον αυτοβιογραφικό “Απρίλιο” του 1998 και το πολύ δημοφιλές στην Ελλάδα “Αγαπημένο μου ημερολόγιο” του 1993. Πρόκειται για δραματική ταινία που διαπραγματεύεται το θέμα της απώλειας μες στην οικογένεια. Το story, που έγραψε ο ίδιος, αφορά τον πνιγμό του 17χρονου Αντρέα και τον θρήνο που προξενεί το γεγονός στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειάς του: τον πατέρα Τζιοβάνι (τον ρόλο παίζει ο ίδιος ο σκηνοθέτης), τη μητέρα Πάολα και την κόρη τους Ιρένε. Παράλληλα παρακολουθούμε τις ενοχές του πατέρα, θεραπευτή στο επάγγελμα, αφού την ημέρα που χάθηκε το παιδί δεν ήταν μαζί του γιατί είχε να φροντίσει ασθενή του. Ενα γράμμα που θα φτάσει μια μέρα στο σπίτι τους θα τους βγάλει πρόσκαιρα από το ατέρμονο δράμα τους – ένα ερωτικό γράμμα σταλμένο στον νεκρό γιο τους από την Αριάνα, η οποία δεν γνωρίζει τίποτε για τη μοίρα του αγοριού. Η οικογένεια προσκαλεί την κοπέλα στο σπίτι για να μοιραστούν λόγια και μνήμες από τον γιο τους, στη ουσία για να πιαστούν από πάνω της σαν σανίδα σωτηρίας. Οταν εκείνη φτάσει θα της δείξουν το δωμάτιο του Αντρέα έτσι όπως το άφησε, αλλά κι εκείνη θα τους δείξει αστείες φωτογραφίες του μες στο δωμάτιο που της είχε στείλει ο ίδιος.
Παρά το ακραίο δράμα, δηλαδή τον υπέρτατο βαθμό δυστυχίας που πραγματεύεται το σενάριο, ένας αέρας αισιοδοξίας διαπερνά ολόκληρο τον κορμό της. Η ελπίδα φέγγει και πάλι στα πρόσωπα τριών πονεμένων ανθρώπων όταν ένας άλλος άνθρωπος, μια κοπέλα, που δεν γνώριζαν την ερωτική σχέση της με το νεκρό παιδί τους, εμφανίζεται από το πουθενά. Ο άθεος Μορέτι την παρουσιάζει ως από μηχανής θεό ή ως μάννα εξ ουρανού, αφού θα απαλύνει τον θρήνο των ηρώων του. Το δωμάτιο του παιδιού, ένας χώρος λίγων τετραγωνικών, θα γίνει το κέντρο του κόσμου. Θα θυμίσει πως οι άνθρωποι δένονται με τόπους, χώρους, ακόμη και με αντικείμενα, με οτιδήποτε μπορεί να θυμίσει την ύπαρξή τους εν τη απουσία τους. Διόλου τυχαίο που με “Το δωμάτιο του γιου μου” ο Νάνι Μορέτι έφυγε το 2001 από το Φεστιβάλ των Καννών με τον Χρυσό Φοίνικα».
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΚΟΣ ΚΑΪΜΑΚΗΣ
«Ο Μορέτι και οι μελαγχολικές μπαλάντες»
«Ο Νάνι Μορέτι ζει μόνιμα στην αγαπημένη του Ρώμη. Οι δύο μεγάλες του αγάπες είναι ο κινηματογράφος και η υδατοσφαίριση. Μάλιστα, στις αρχές των 70s είχε λάβει μέρος στην Α΄ εθνική κατηγορία της ιταλικής υδατοσφαίρισης ενώ αποτελούσε μέλος της εθνικής ομάδα νέων. Επίσης όταν ήταν νέος ανήκε στο Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα. Μόλις τελείωσε τις σπουδές του στο γυμνάσιο πούλησε τη συλλογή γραμματοσήμων του για να αγοράσει μια κινηματογραφική μηχανή Super 8. Άρχιζε να γυρίζει ταινίες μικρού μήκους με τους φίλους του και η επαγγελματική του καριέρα στον κινηματογράφο ξεκίνησε με το “Ecce bombo” το 1978, μια καλτ πολιτική κωμωδία που λατρεύτηκε από πολλούς Ιταλούς. Το 1994 με το “Αγαπημένο μου ημερολόγιο” η φήμη του ξεπέρασε τα σύνορα του ιταλικού σινεμά. Εκείνο το φιλμ έπεσε σαν κομήτης στο Φεστιβάλ Καννών όπου έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα του και παραλίγο να κατακτήσει τον Χρυσό Φοίνικα. Τελικά ο 43χρονος τότε δημιουργός έφυγε από την Κρουαζέτ με το βραβείο του καλύτερου σκηνοθέτη. Η τάξη αποκαταστάθηκε επτά χρόνια αργότερα, όταν ο Μορέτι κράτησε στα χέρια του το βαρύτιμο έπαθλο με το συγκινητικό “Δωμάτιο του γιου μου”. Ακολούθησαν διάφορα φιλμ: “Ο αλιγάτορας”, “Ήρεμο χάος”, “Έχουμε πάπα”, “Η μητέρα μου” κ.ά. προτού φτάσουμε στη φετινή δημιουργία του. Το “Ένα καινούργιο αύριο” είναι ίσως η πιο αυτοβιογραφική δουλειά του.
Εδώ εντοπίζουμε τη γνώριμη πολιτική γλώσσα του Μορέτι που συνδυάζεται με τον φιλοσοφικό στοχασμό, καθώς και την κατακραυγή για την αισθητική της βίας που αποθεώνεται από κάποιους συναδέλφους του (μνήμες από το σπαρταριστό σκετς για το “Χένρι, το πορτρέτο ενός δολοφόνου” όπως δόθηκε στο “Αγαπημένο μου ημερολόγιο”). Το φιλμ μοιάζει επίσης με τρυφερή μπαλάντα μελαγχολίας, αφού ο 70χρονος πλέον Ιταλός πραγματοποιεί τον απολογισμό της προσωπικής διαδρομής του. Έχοντας στον νου την κατασκευή ενός ιδιοσυγκρασιακού “8 ½” του Φελίνι όπου η πραγματική ζωή μπλέκεται με τη φαντασία, ο Μορέτι υπογράφει ακόμη ένα απαιτητικό φιλμ που αναζητά την τελειότητα μέσω της γνήσιας και αθεράπευτης σινεφιλίας».
INFO
H ταινία «Ένα καινούργιο αύριο» θα βγει στις αίθουσες στις 26 Οκτωβρίου από τη Feelgood Εntertainment
