Ο σκηνοθέτης και δημοσιογράφος Λουί Θερού συνομιλεί με ισραηλινούς εποίκους στη Δυτική Όχθη σε μια ταινία που έχει προκαλέσει αίσθηση.
Σ’ αυτή την κρίσιμη ιστορική καμπή, η θύελλα των διαμαρτυριών εναντίον της κυβέρνησης Ντετανιάχου που παίζει τα πολιτικά ρέστα της σε ένα στυγερό πόλεμο που έχει λάβει όλα τα χαρακτηριστικά της γενοκτονίας εναντίον των Παλαινιστινίων, δεν γνωρίζει σύνορα. Ανάμεσα στις διαμαρτυρίες για να μπει ένα τέλος στη συνεχιζόμενη τραγωδία πολλοί είναι οι Εβραίοι που αντιδρούν, εκτός και εντός του κράτους του Ισραήλ. Αυτοί που κυρίως απαιτούν να σταματήσει η πολεμική επιχείρηση στη Γάζα είναι οι συγγενείς των ομήρων, που θέλουν να επιστρέψουν οι δικοί τους άνθρωποι και πιέζουν την κυβέρνηση. Η κοινωνία έχει πολωθεί.
Ωστόσο, υπάρχουν και οι φανατικοί υπερσιωνιστές εθνικιστές που θεωρούν θεϊκή επιταγή να κατακτήσουν κάθε σπιθαμή της πατρογονικής γης, η οποία θεωρούν ότι τους ανήκει κατ’ αποκλειστικότητα. Και συνεχίζουν τους παράνομους εποικισμούς με αυξανόμενη ένταση και εμμονή, έχοντας πλέον βάλει στο στόχαστρο την αιματοβαμμένη Γάζα. Σε αυτούς επέλεξε να εστιάσει ο δημοσιογράφος και σκηνοθέτης Λουί Θερού, στο δεύτερο ντοκιμαντέρ που υπογράφει για τους παράνομους εποικισμούς της Δυτικής Όχθης με τίτλο «Οι Έποικοι («The Settlers»)» για λογαριασμό του BBC. Είναι μια ταινία που έχει προκαλέσει μεγάλη αίσθηση, αλλά φυσικά και αντιδράσεις.
Returning to Gaza
Δεν μπορούν ούτε καν προφέρουν το όνομα «Παλαιστίνη». Για τους υπερσιωνιστές Εβραίους εποίκους «δεν υπάρχει ως αληθινό έθνος» με βάσιμο δικαίωμα στην ίδια γη, όπως λέει απροκάλυπτα ένας μεσήλικας άνδρας στην κάμερα του Λουί Θερού. Ένα νέο κορίτσι ισχυρίζεται ότι είναι θέλημα Θεού αυτή η γη να ανήκει μόνο στους Εβραίους. Και ένας πατέρας δείχνει στο μικρό γιο του τους καπνούς πάνω από τη Γάζα που φλέγεται λέγοντάς του ότι εκεί θα πάνε να ζήσουν.
«Σχεδιάζουμε να χτίσουμε εβραϊκές κοινότητες στη Γάζα όταν κερδίσουμε τον πόλεμο και ο Ντετανιάχου είναι πολύ ευτυχής για όλα όσα κάνουμε», ομολογεί απροκάλυπτα η διαβόητη Ντανιέλα Γουάις, η «γιαγιά» των παράνομων οικισμών στα κατεχόμενα που ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια και η ψυχή του εποικιστικού «κινήματος» εδώ και 50 χρόνια, εμπλεκόμενη ευθέως στους περισσότερους παράνομους εποικισμούς – που γίνονται με τις ευλογίες και τη στήριξη της κυβέρνησης Νετανιάχου και του ισραηλινού στρατού.
Οι έποικοι που επέλεξε ο Θερού να συνομιλήσει μαζί τους δεν λένε λόγια του αέρα. Το αποδεικνύει καθώς ο φακός του εστιάζει σε ένα μεγάλο event εγκαινίων ενός ακόμα οικισμού στη Δυτική Όχθη. Ομιλίες, χειροκροτήματα, παρουσία επίσημων αξιωματούχων, αφίσες και πανό που γράφουν «Returning to Gaza», με εκατοντάδες οικογένειες να εγγράφονται σε λίστες για να πάρουν μέρος στο πρότζεκτ της μελλοντικής εγκατάστασης στην ισοπεδωμένη Γάζα.
Χάνοντας την ψυχραιμία του
«Δεν υπάρχουν παράνομοι εποικισμοί» επιμένει η Γουάις. «Όλοι το κάνουν» απαντά όταν στριμώχνεται καθώς ο Θερού της θυμίσει τη συνθήκη της Γενεύης και το διεθνές δίκαιο που τους απαγορεύουν. Στην πραγματικότητα δεν φαίνεται να την απασχολεί το θέμα γιατί για εκείνη –και για όλους με νοοτροπία σαν τη δική της– το διακύβευμα είναι άλλο: Να εκδιωχθούν όλοι οι Παλαιστίνιοι από την «Ιουδαία» και τη «Σαμάρια» ώστε να υλοποιηθεί το όνειρο του Μεγάλου Ισραήλ. «Υπάρχουν θέματα που υπερβαίνουν τους νόμους» παραδέχεται ωμά. «Κι εγώ είμαι Εβραία. Θα σκεφτώ τους δικούς μου ανθρώπους και κανέναν άλλον. Με τους εποικισμούς βοηθάμε τις κυβερνήσεις και κάνουμε όσα δεν μπορούν αυτές. Τους δίνουμε κουράγιο, δημόσια και πολιτική στήριξη για να πετύχει ο σκοπός μας».
Ο θάνατός σου η ζωή μου. Ο Θερού εντυπωσιάζεται από την απουσία ενσυναίσθησης και τύψεων καθώς παραδίπλα υπάρχουν άνθρωποι που σκοτώνονται και μωρά που λιμοκτονούν. Κι όταν πια δεν μπορεί να διατηρήσει την ψυχραιμία του ξεφεύγει από τη συνήθη πρακτική του να μην κάνει χαρακτηρισμούς: «Το να μη σκέφτεσαι καθόλου τον άλλον είναι κοινωνιοπάθεια» λέει στην Γουάις, η οποία παραμένει ατάραχη. «Είναι νορμάλ συμπεριφορά. Είμαι Εβραία. Το πιο νορμάλ πράγμα είναι να προσεύχομαι για τον λαό μου» Είχε προηγουμένως αποφανθεί ότι «δεν μπορούμε να ζήσουμε μαζί με τους Παλαιστίνιους. Θέλουμε ένα μεγάλο εβραϊκό κράτος, με τις δικές μας αρχές και κανόνες. Η συνύπαρξη είναι αδύνατη». Και πάλι στο πρόσωπό της δεν ανιχνεύεται κάποιο συναίσθημα. Μόνο η απόλυτη βεβαιότητα ότι έχει το Θεό και το δίκιο με το μέρος της.
Ο βρετανικής και αμερικανικής καταγωγής συγγραφέας, δημοσιογράφος και σκηνοθέτης Λουί Θερού είχε ξαναβρεθεί στη Δυτική Όχθη το 2010 για το ίδιο θέμα, αλλά οι τραγικές συνθήκες και η αύξηση των παράνομων οικισμών τα τελευταία χρόνια, όπως λέει, τον έκαναν να επιστρέψει. Σε συνέντευξή του συνοψίζει αυτό που είδε και ένιωσε, πιο έντονα αυτή τη φορά. «Έχουμε να κάνουμε με μια ιδεολογία που συνδυάζει θρησκευτικό φανατισμό, εθνικισμό και μια στρατιωτικοποιημένη δομή υποστήριξης».
Διαβάστε επίσης:
Ο Μάρκο Μορικόνε μιλάει για τον πατέρα του Ένιο Μορικόνε στο Docville την Κυριακή με το Documento
Plato’s plate: Συνέδριο ελληνικού γαστρονομικού πολιτισμού
Κέρκυρα: Pole dancing στα Παλαιά Ανάκτορα – «Μπάτε σκύλοι αλέστε» στο υπουργείο Πολιτισμού (Video)