Αποχαιρετισμός στον εκδότη Γιώργο Γαρμπή που συνδέθηκε με το εγχώριο αντεργκράουντ κίνημα.
Τον θυμάμαι το 2011 στα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ «Κατερίνα Γώγου – Για την αποκατάσταση του μαύρου». Δεν γινόταν να μη μιλούσε αυτός σ’ ένα κινηματογραφικό αφιέρωμα για τη Γώγου, που υπήρξε στενή φίλη του από τα τέλη της δεκαετίας του 1970. Αν και αντιμετώπιζε ένα πρόβλημα με την όραση του τότε, δεν σκέφτηκε καθόλου να μας πει να επισπεύσουμε το γύρισμα. Αντιθέτως, ήταν ο μόνος που μίλησε εκτενώς για τον εθισμό της Γώγου στην ηρωίνη τα τελευταία χρόνια της ζωής της εξαιτίας της υπερπροστασίας που έδειχνε στη μοναχοκόρη της. Μαζί άλλωστε είχαν πρωτοστατήσει σε εκείνη την περίφημη κίνηση με την έκδοση αφίσας που ανέγραφε «Οι μπάτσοι πουλάνε την ηρωίνη». Τον συνάντησα ξανά λίγα χρόνια αργότερα. Χρειαζόμουν τα φώτα του, οπότε είχα την ευκαιρία να καταγράψω τον λόγο του και μια πορεία ζωής που ήταν από το ξεκίνημα της μέσα στον αναρχισμό, τα ελευθεριακά κινήματα και τις εκδόσεις.
Ο Γιώργος Γαρμπής γεννήθηκε το 1946 και σπούδασε πολιτικές επιστήμες. Επηρεασμένος από τα γεγονότα του Μάη του ’68 ασπάστηκε τον αναρχισμό και στα τέλη του 1969 βρέθηκε στο Λονδίνο για μεταπτυχιακές σπουδές. Εκεί συνδέθηκε με το βρετανικό αναρχικό κίνημα, όπως και με τον ιστορικό εκδοτικό οίκο Freedom, που είχε ιδρυθεί από τον Πιοτρ Κροπότκιν, λαμβάνοντας μέρος ταυτόχρονα σε πολλές αντιδικτατορικές εκδηλώσεις. Το 1971 επέστρεψε στην Ελλάδα κι έναν χρόνο αργότερα έφτιαξε μια πρώτη αναρχική ομάδα, τα μέλη της οποίας δεν είχαν άμεση σχέση με την Αριστερά και συγκεντρώνονταν σ’ έναν χώρο πάνω από τον κινηματογράφο Ελλη. Το 1973 με το ψευδώνυμο «Τζακ Λουμάλα» ο Γαρμπής υπογράφει τη μετάφραση του περίφημου βιβλίου του Μπακούνιν, «Η Παρισινή Κομμούνα του 1871 και η ιδέα του κράτους». Το 1975 είναι η χρονιά που συσπειρώνεται ουσιαστικά ο αναρχικός και αντιεξουσιαστικός χώρος σε μια νέα ομάδα αποτελούμενη από περίπου πενήντα άτομα περίπου. Μεταξύ αυτών οι αδερφοί Γοντικάκη και Βασιλειάδη, ο παλιός καπετάνιος του ΕΛΑΣ Γιάννης Γαλανόπουλος, ο Κωστής Τριανταφύλλου, εκδότης του περιοδικού «Λωτός», και βέβαια ο Γαρμπής. Η πρώτη αυτή αναρχική ομάδα είχε την ονομασία ΚΡΑΚ, δηλαδή «Κάτω Ρωσία, Αμερική, Κίνα».
Το βιβλιοπωλείο Ελεύθερος Τύπος άνοιξε στην οδό Ζωοδόχου Πηγής το 1977 και σύντομα έγινε πόλος έλξης δεκάδων ανθρώπων που περνούσαν καθημερινά για συζητήσεις και για δημιουργία πολιτικών παρεμβάσεων. Μέσα στα χρόνια, με αφορμή αυτές ακριβώς τις συναντήσεις, ξεκίνησε και η έκδοση του περιοδικού «Αναρχος» από την Ομάδα Αναρχοκομμουνιστών Νέας Σμύρνης. Εκτοτε και για σχεδόν πενήντα χρόνια ο Ελεύθερος Τύπος έγραψε τη δική του ιστορία στον εγχώριο αντεργκράουντ Τύπο και το όνομα του Γιώργου Γαρμπή συνδέθηκε με τον πόλεμο κατά του κράτους και της εξουσίας.
Η απώλειά του την περασμένη Τετάρτη 25 Ιουνίου, σε ηλικία 79 ετών, σηματοδοτεί ένα κανονικό τέλος εποχής για τα περιφραγμένα πλέον Εξάρχεια των Airbnb και του μετρό, που «ολημερίς το χτίζανε και το βράδυ εγκρεμιζόταν».
* Με πληροφορίες από αφήγηση του Γιώργου Γαρμπή στον γράφοντα και από το βιβλίο του Αντώνη Λ. Πέππα «Ελληνες αναρχικοί (1890 – 2015)»
