Περίπου δύο μήνες μετά την ανάληψη των ηνίων της κυβέρνησης στη Βρετανία ο Ρίσι Σούνακ καλείται να αντιμετωπίσει τους εργαζόμενους που απεργούν σε μια σειρά από τομείς, διεκδικώντας αυξήσεις στο ύψος του διογκούμενου κόστους διαβίωσης στη Βρετανία εν μέσω ενεργειακής κρίσης και σε περιβάλλον καλπάζοντος πληθωρισμού.
Η νεοφιλελεύθερη παιδεία του δεν τον αφήνει να δώσει μεγάλες αυξήσεις, φοβούμενος την άνοδο που μπορεί να προκαλέσουν στις τιμές των προϊόντων. Από την άλλη, βέβαια, αν δεν δώσει αυξήσεις, τα σωματεία προειδοποιούν για περισσότερες κινητοποιήσεις που θα συνεχιστούν και του χρόνου.
Περισσότερες και από τη Θάτσερ
Σύμφωνα με το πρακτορείο Bloomberg μια ομάδα οικονομολόγων υπολόγισε ότι οι χαμένες εργατοώρες μες στον Δεκέμβριο αναμένεται να φτάσουν σε επίπεδα-ρεκόρ, που είχαν να εμφανιστούν από την εποχή που η Μάργκαρετ Θάτσερ ήταν πρωθυπουργός! Ετσι ίσως να επέλεξε ο Σούνακ να επιβεβαιώσει αυτό που έλεγε προτού επιλεχθεί για αρχηγός του Συντηρητικού Κόμματος, ότι είναι ένας «σθεναρός θατσερικός»…
Εργαζόμενοι σε σιδηροδρόμους, νοσοκομεία, ταχυδρομεία, λεωφορεία και στο δημόσιο είναι μεταξύ εκείνων που απεργούν ζητώντας αυξήσεις που να «ισοφαρίζουν» την αύξηση στις τιμές των προϊόντων. Σύμφωνα με την τελευταία μέτρηση ο πληθωρισμός στη Βρετανία ήταν 10,7%. Η απεργία που «πόνεσε» περισσότερο όμως τον Σούνακ είναι των εργαζομένων στα νοσοκομεία στο εθνικό σύστημα υγείας της χώρας (NHS). Δεκαετίες υποεπένδυσης και απαξίωσης του NHS έχουν αφήσει το Ηνωμένο Βασίλειο στον πάτο της κατάταξης των αναπτυγμένων χωρών σε υγειονομικό εξοπλισμό και κλίνες. Ετσι οι εργαζόμενοι παλεύουν κυριολεκτικά μόνοι τους να κρατήσουν όρθιο ένα θεσμό για τον οποίο οι περισσότεροι Βρετανοί υπερηφανεύονται. Οι περισσότερες διαπραγματεύσεις έχουν στην πραγματικότητα βαλτώσει εδώ και μήνες, καθιστώντας μονόδρομο τις κινητοποιήσεις.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της εταιρείας οικονομικών μελετών Capital Economics, οι εργατοώρες που χάθηκαν τον μήνα Δεκέμβριο υπολογίζονται σε 1,5 εκατομμύριο, οι περισσότερες που έχουν χαθεί μέσα σε ένα μήνα από τον Ιούλιο του 1989. Περισσότερες από τις μισές έχουν χαθεί από εργαζόμενους στο Βασιλικό Ταχυδρομείο (805.000), ενώ ακολουθούν οι σιδηροδρομικοί (378.000) και οι εργαζόμενοι σε νοσοκομεία (200.000). Το νούμερο των χαμένων εργατοωρών μπορεί να φαντάζει υψηλό, όμως είναι αρκετά μακριά από των κινητοποιήσεων των δεκαετιών του 1970 και του 1980, που κόστισαν εκατομμύρια μέρες χαμένες από απεργίες.
Δεν κάνει ούτε βήμα πίσω η κυβέρνηση
Η κυβέρνηση, ακολουθώντας μια μονεταριστική λογική της προσφοράς χρήματος και παραμένοντας πιστή στη νεοφιλελεύθερη ιδεοληψία της, δεν φαίνεται να είναι διατεθειμένη να διαπραγματευτεί μια μεγαλύτερη αύξηση από εκείνη που έχουν προτείνει τα ανεξάρτητα γνωμοδοτικά σώματα, τα οποία προτείνουν τις δέουσες αυξήσεις στις αμοιβές των δημόσιων υπαλλήλων. Αξίζει να σημειωθεί βέβαια ότι τα σώματα αυτά είναι τύποις ανεξάρτητα, αφού τα μέλη τους διορίζονται από το εκάστοτε –σχετικό με το αντικείμενο– υπουργείο.
Επίσης, η γνωμοδότηση που δίνουν σχετικά με τις μισθολογικές αυξήσεις είναι απόλυτα εξαρτημένη από τους περιορισμούς που τίθενται από την κυβέρνηση, δηλαδή τον προϋπολογισμό του εκάστοτε δημόσιου οργανισμού και τους στόχους της κυβέρνησης για τη μείωση του πληθωρισμού.
Μέλη της κυβέρνησης έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για τον πληθωρισμό και την αύξησή του από μια ενδεχόμενη άνοδο στις αμοιβές του δημόσιου τομέα. Ακόμη και ο ίδιος ο Σούνακ δήλωσε σε συνέντευξη στην «Daily Mail» ότι θα προτιμήσει να δημιουργηθεί ταραχή σε όλη τη χώρα παρά να αυξήσει τις αμοιβές των εργαζομένων, διότι πιστεύει ότι θα αυξήσουν τον πληθωρισμό.
Από την πλευρά τους τα συνδικάτα καλούν τον πρωθυπουργό να σταματήσει να κρύβεται πίσω από τα φίλα προσκείμενα ΜΜΕ και να προσέλθει στον διάλογο για τις αμοιβές ώστε να βρεθεί λύση στο αδιέξοδο. Ας σημειωθεί ότι η αναφορά αυτή στα ΜΜΕ δεν είναι άκυρη, αφού οι ναυαρχίδες των Συντηρητικών, «Times» και «Daily Telegraph» κατά κύριο λόγο, όλη την εβδομάδα των κινητοποιήσεων κυκλοφόρησαν με καταστροφολογικά πρωτοσέλιδα περί του χάους που θα προκαλούσαν οι απεργίες. Το κλίμα που προσπάθησαν να μεταδώσουν στους αναγνώστες το απέδωσε με τον γλαφυρότερο τρόπο στους «Times» ένας από τους επικεφαλής της υπηρεσίας των ασθενοφόρων, που προτίμησε να μείνει ανώνυμος: «Το καλύτερο που έχουμε να ελπίζουμε είναι ότι όλοι θα μείνουν στα σπίτια τους, κανένας δεν θα πέσει, κανένας δεν θα αρρωστήσει και κανένας δεν θα έχει τρακάρισμα». Βέβαια, από την αρχή των κινητοποιήσεων κατέστη σαφές ότι τα ασθενοφόρα δεν θα σταματήσουν να εξυπηρετούν επίφοβα για τη δημόσια υγεία περιστατικά…
Ανάμεσα στις δύο πλευρές ο επικεφαλής της Συνομοσπονδίας NHS Μάθιου Τέιλορ προέτρεψε κυβέρνηση και συνδικάτα να βρουν λύση ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα εν μέσω χειμερινής κρίσης.
Δεν προβλέπονται απεργίες
Το γραπτό δίκαιο της Βρετανίας δεν προβλέπει το δικαίωμα στην απεργία. Ωστόσο, το άρθρο 11 της Ευρωπαϊκής Συνθήκης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) προβλέπει την ελευθερία της ειρηνικής συνάθροισης καθώς και το δικαίωμα της δημιουργίας σωματείων για την προάσπιση των συμφερόντων.
Οι εργατικές δράσεις, συμπεριλαμβανομένης της απεργίας, είναι νόμιμες και προστατεύονται εάν ακολουθούν τους κανόνες που ορίζονται στον νόμο περί συνδικάτων και εργασιακών σχέσεων του 1992, ο οποίος θα πρέπει να ερμηνεύεται σύμφωνα με το άρθρο 11 της ΕΣΔΑ.
