Ηδη από την πρώτη θητεία του στο «τιμόνι» των ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ ασκούσε τα προεδρικά καθήκοντά του με την ίδια λογική του «αφεντικού» με την οποία διηύθυνε τις επιχειρήσεις του. Προσπαθούσε με κάθε τρόπο να ικανοποιήσει το ακροδεξιό ακροατήριο των ψηφοφόρων του και ποτέ δεν έκρυψε τα αυταρχικά ένστικτά του. Από την επιστροφή του στο αξίωμα δοκιμάζει συνεχώς τα όρια της προεδρικής εξουσίας μιλώντας και ενεργώντας σαν αυταρχικός ηγέτης, καθώς κλιμακώνει τη σύγκρουσή του με την Καλιφόρνια αγγίζοντας συνταγματικές διατάξεις.
Μετά και την εντολή του να αναπτυχθούν στο Λος Αντζελες εκατοντάδες πεζοναύτες και χιλιάδες μέλη της εθνοφρουράς προκειμένου να μπει βίαιο τέλος στις διαδηλώσεις κατά των μαζικών συλλήψεων μεταναστών (έλαβαν χώρα και σε άλλες πόλεις), ο 47ος Αμερικανός πρόεδρος θυμίζει περισσότερο επίδοξο νεοδικτάτορα με δημοκρατική νομιμότητα παρά ηγέτη του ελεύθερου κόσμου. Οσοι διαδηλώνουν υπέρ των μεταναστών παρουσιάζονται ως βάρβαροι εισβολείς, ο ίδιος ως σωτήρας της πόλης και οι πεζοναύτες του ως ήρωες.
Τότε ήταν αλλιώς…
Στο τέλος της πρώτης προεδρίας του, στις 6 Ιανουαρίου 2021, αρνήθηκε να αναπτύξει την εθνοφρουρά στην πρωτεύουσα Ουάσινγκτον την ώρα που το φανατισμένο πλήθος υποστηρικτών του MAGA εισέβαλε στο Καπιτώλιο απειλώντας ευθέως τη συνταγματική τάξη στις ΗΠΑ. Τέσσερα χρόνια αργότερα, επιστρέφοντας στο Οβάλ Γραφείο, αφού απένειμε χάρη στους κερασφόρους εισβολείς, έστειλε χωρίς δεύτερη σκέψη 4.000 στρατιώτες της εθνοφρουράς και 700 πεζοναύτες στο Λος Αντζελες για να καταστείλουν βίαια τις διαδηλώσεις κατά του πογκρόμ συλλήψεων σε συνοικίες ισπανοφώνων, στο πλαίσιο των επιδρομών της ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων, γνωστής ως ICE.
Παρότι δεν ήταν λίγες οι προηγούμενες προκλήσεις του Τραμπ απέναντι στο κράτος δικαίου και στη δημοκρατία, ίσως τώρα ανοίγει ένα νέο, πιο επικίνδυνο κεφάλαιο. Εν μέσω της χαοτικής κατάστασης που επικράτησε στο Λος Αντζελες την περασμένη εβδομάδα, η δήμαρχος της πόλης Κάρεν Μπας έκανε λόγο για ένα «πείραμα» αστυνομοκρατίας. Το καίριο ερώτημα που τίθεται είναι αν όσα συνέβησαν στην Καλιφόρνια αποτελούν πρόβα τζενεράλε για τον CEO της MAGA και αν ο ίδιος θα αποφασίσει τελικά να προχωρήσει περαιτέρω, μετατρέποντας την πολιτική των μαζικών απελάσεων σε άλλοθι για την εγκαθίδρυση αστυνομικού κράτους και τη στρατιωτικοποίηση των ΗΠΑ.
Παρόλο που η μετανάστευση είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αμερικανική ιστορία, καθώς οι περισσότεροι κάτοικοι της χώρας είναι γόνοι μεταναστών, στην ατζέντα του Αμερικανού προέδρου το στοιχείο αυτό παραβλέπεται και οι μετανάστες σηματοδοτούν για εκείνον μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τις ΗΠΑ. Η συγκεκριμένη πολιτική γραμμή είναι άλλωστε διακριτή παντού, όπως καταδεικνύει και η κόντρα του με τα κορυφαία πανεπιστήμια της χώρας, από τα οποία ζητά να σταματήσουν να δέχονται ξένους φοιτητές.
Η έξαρση του λαϊκού ξεσηκωμού για τις μαζικές συλλήψεις μεταναστών συνδυάστηκε έτσι με την κοινωνική δυσαρέσκεια απέναντι στη σκληρή, διχαστική πολιτική ατζέντα του Τραμπ. Στους δρόμους δεν κατέβηκαν μόνο κοινότητες μεταναστών. Μαζί τους βρέθηκαν νέοι, εργαζόμενοι, φοιτητές και ακτιβιστές που βλέπουν να αμφισβητούνται κεκτημένα δικαιώματα δεκαετιών. Η στοχοποίηση των υπέρ της διαφορετικότητας πολιτικών DEI (Diversity, Equity, Inclusion), η απόσυρση κανονισμών κατά των διακρίσεων και οι επιθέσεις σε εκπαιδευτικά ιδρύματα και ΜΚΟ έριξαν λάδι στη φωτιά.
Αρπαξε την ευκαιρία
Η κατάσταση στην Καλιφόρνια έδωσε στον Τραμπ την ευκαιρία να «αποδείξει» σε όλη την Αμερική ότι οι εξαγγελίες του δεν ήταν «λόγια του αέρα». Οι εν λόγω ταραχές δεν είναι οι χειρότερες που έχει βιώσει η πόλη, αλλά υπάρχει μια διαφορά: για τον Τραμπ φαίνεται ότι αποτελούν το καλύτερο παράδειγμα μέσω του οποίου θα δείξει πως δεν σκοπεύει να υποχωρήσει από μια πολιτική που πιστεύει ότι εν πολλοίς τον έφερε ξανά στην εξουσία. Η «πάταξη» της μετανάστευσης και οι μαζικές απελάσεις είναι άλλωστε βασικός άξονας του MAGA. Μία από τις βασικές δεσμεύσεις του Τραμπ στην προεκλογική εκστρατεία του ήταν η αντιμετώπιση του μεταναστευτικού και της «αριστερής ανομίας» στους αμερικανικούς δρόμους. Τόνιζε δε σε κάθε ομιλία του ότι θα κάνει χρήση όλης της δύναμής του ως πρόεδρου των ΗΠΑ για να το αντιμετωπίσει. Μέχρι στιγμής οι συλλήψεις μεταναστών κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του έχουν ήδη ξεπεράσει τις 100.000.
Παράλληλα, η έκρυθμη κατάσταση στους δρόμους του Λος Αντζελες, που πυροδοτήθηκε το προηγούμενο Σάββατο, έλαβε πολιτικές και κοινωνικές προεκτάσεις. Εκτός από την (κατά)χρηση της ιδιότητάς του ως ανώτατου αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων της χώρας, μέσω της οποίας επιχείρησε να εμπλέξει ακόμα περισσότερο τον στρατό στην πολιτική ατζέντα του, ο ηγεμόνας του Οβάλ Γραφείου εκτόξευσε ύβρεις εναντίον πολιτικών αντιπάλων και εκλεγμένων πολιτειακών αρχηγών.
Παρά τις υποσχέσεις του ότι θα τελείωνε πολέμους, αυτή είναι ενδεχομένως μια μάχη που ο Τραμπ θέλει να δώσει. Τόσο κατά της «απειλής» των μεταναστών όσο και κατά του δημοκρατικού κυβερνήτη της Καλιφόρνια, της πλουσιότερης πολιτείας των ΗΠΑ, Γκάβιν Νιούσομ, τον οποίο κατατάσσει στη ριζοσπαστική Αριστερά. Ο Νιούσομ προσέφυγε στη Δικαιοσύνη για να μπλοκάρει την απόφαση του Τραμπ να αναπτύξει στρατεύματα μετά τις διαμαρτυρίες στο Λος Αντζελες, ζητώντας από δικαστήριο να εκδώσει εντολή που θα εμποδίσει τον Αμερικανό πρόεδρο και τον υπουργό Αμυνας Πιτ Χέγκσεθ να επιβάλουν τον νόμο με τον στρατό. Η νέα αυτή αγωγή προστίθεται σε ένα νομικό χάος που συνοδεύει την πιο επιθετική επίδειξη εξουσίας της προεδρίας Τραμπ. Η Καλιφόρνια έχει ήδη καταθέσει 24 αγωγές κατά της κυβέρνησης σε διάστημα 19 εβδομάδων. Ο δισεκατομμυριούχος πρόεδρος, από την πλευρά του, δικαιολόγησε την πράξη του περιγράφοντας τις διαμαρτυρίες ως «βίαιη κατάληψη της πόλης», έναν χαρακτηρισμό που έκριναν ως «υπερβολικό» τόσο ο Νιούσομ όσο και η Μπας, καταγγέλλοντας ότι η απόφαση κατέστησε πιο δύσκολη την ανταπόκριση των τοπικών αρχών επιβολής του νόμου στις διαδηλώσεις.
Η ανάπτυξη στρατού στο Λος Αντζελες κατά διαταγή του προέδρου Τραμπ υπολογίζεται ότι θα κοστίσει περίπου 134 εκατ. δολάρια, σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος του Πενταγώνου. Οπως εξήγησε η Μπριν Γούλακοτ-Μακντόνελ, που ασκεί καθήκοντα υφυπουργού Αμυνας με οικονομικές αρμοδιότητες, το ποσό αυτό θα καλύψει το κόστος του ταξιδιού, της στέγασης και της σίτισης των περίπου 4.000 εθνοφρουρών και 700 πεζοναυτών.
Τα μέλη της εθνοφρουράς των ΗΠΑ που κατέκλυσαν το Λος Αντζελες προέρχονται από την 79η Ταξιαρχία Πεζικού, που θεωρείται η μεγαλύτερη μονάδα στην Καλιφόρνια. Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, η εθνοφρουρά θα αναπτυχθεί για 60 ημέρες, αλλά η τελική απόφαση πρόκειται να ληφθεί από τον υπουργό Αμυνας Πιτ Χέγκσεθ.
Επικίνδυνη κίνηση
Για ορισμένους αναλυτές, οι κινήσεις του Τραμπ αποτελούν επικίνδυνη κατάχρηση εξουσίας που θέτει σε κίνδυνο τους Αμερικανούς. Κάθε πολιτεία των ΗΠΑ διαθέτει το δικό της απόσπασμα δυνάμεων της εθνοφρουράς. Υπεύθυνος για την ανάπτυξη των δυνάμεων της εθνοφρουράς είναι ο κυβερνήτης της κάθε πολιτείας, αν και μπορεί να του ζητηθεί να συνδράμει ή να συνεργαστεί με την ομοσπονδιακή κυβέρνηση. Οι πρόεδροι των ΗΠΑ πολύ σπάνια και σε έκτακτες περιπτώσεις χρησιμοποιούν νόμους για να ενεργοποιήσουν την εθνοφρουρά. Σε αυτή την περίπτωση ο Τραμπ βασίστηκε σε έναν ομοσπονδιακό νόμο που επιτρέπει στον πρόεδρο να ομοσπονδιοποιήσει στρατεύματα υπό τις εξής τρεις συνθήκες: όταν οι ΗΠΑ δέχονται εισβολή ή κινδυνεύουν από εισβολή, όταν υπάρχει εξέγερση ή κίνδυνος εξέγερσης κατά της κυβερνητικής εξουσίας και όταν ο πρόεδρος αδυνατεί με τις τακτικές αστυνομικές δυνάμεις να εκτελέσει τους νόμους των ΗΠΑ.
Αν και η ανακοίνωση αποστολής πεζοναυτών προκάλεσε ανησυχία, δεν έχουν εξουσιοδοτηθεί να συμμετέχουν σε αστυνομικές ενέργειες, όπως συλλήψεις, εκτός αν ενεργοποιηθεί ο νόμος περί εξέγερσης. Πάντως, ο μεγιστάνας ένοικος του Λευκού Οίκου, ερωτηθείς για το τι θα ισοδυναμούσε κατά την εκτίμησή του με εξέγερση, απάντησε μιλώντας σε δημοσιογράφο ότι «σε ορισμένες περιοχές του Λος Αντζελες θα μπορούσατε να το αποκαλέσετε εξέγερση. Ηταν τρομερό»
Με παρελθόν καταστολής η εθνοφρουρά
Δεν είναι η πρώτη φορά που το Λος Αντζελες βιώνει μεγάλης έκτασης επεισόδια. Οι φυλετικές και ταξικές εντάσεις σιγοβράζουν στην Πόλη των Αγγέλων εδώ και δεκαετίες. Στις ΗΠΑ η εθνοφρουρά αναπτύχθηκε ξανά κατά τη διάρκεια των ταραχών του Ντιτρόιτ το 1967, στις ταραχές μετά τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ το 1968 και κατά τη διάρκεια της απεργίας των ταχυδρομείων της Νέας Υόρκης το 1970. Συγκεκριμένα, η πόλη έχει βιώσει δύο από τις πιο εμβληματικές εξεγέρσεις στην αμερικανική ιστορία: τις ταραχές του 1965 στο Γουάτς και εκείνες του 1992 μετά την αθώωση των αστυνομικών που ξυλοκόπησαν άγρια τον Αφρομερικανό Ρόντνεϊ Κινγκ. Τον Αύγουστο του 1965 το Γουάτς μετατράπηκε σε πεδίο μάχης. Η εν λόγω εξέγερση θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα της δεκαετίας του 1960, καθώς κατέδειξε την εκρηκτική κατάσταση που επικρατούσε στις ΗΠΑ σε σχέση με τις φυλετικές διακρίσεις και την ανάγκη για κοινωνική μεταρρύθμιση. Επί έξι ημέρες οι φλόγες και οι συγκρούσεις κυριάρχησαν, αφήνοντας πίσω τους 34 νεκρούς και πάνω από 1.000 τραυματίες. Η εθνοφρουρά κλήθηκε να αποκαταστήσει την τάξη, με περισσότερους από 2.000 άνδρες να περιπολούν στους δρόμους. Τριάντα χρόνια αργότερα, το 1992, η ιστορία επαναλήφθηκε και η πόλη ήρθε αντιμέτωπη με το χειρότερο, έως τότε, κύμα κοινωνικής βίας που άφησε πίσω του εκατοντάδες καμένα κτίρια, καταστήματα και σπίτια, λεηλατημένες γειτονιές, πυρπολημένα οχήματα κάθε είδους και σαρωτικές υλικές ζημιές με κόστος περίπου 2,25 δισ. δολαρίων (σημερινής αξίας). Εκείνο όμως που προκάλεσε σοκ και χαράχθηκε ανεξίτηλα στη συλλογική μνήμη ήταν οι 63 νεκροί των επεισοδίων. Αιτία του πρωτοφανούς ξεσπάσματος που επίσης κατεστάλη με επέμβαση της εθνοφρουράς, ήταν η αθώωση από τοπικό δικαστήριο τεσσάρων αστυνομικών του αστυνομικού τμήματος του Λος Αντζελες (LAPD), οι οποίοι καταγράφηκαν από ερασιτεχνική κάμερα ενός περαστικού να ξυλοκοπούν βάναυσα τον Αφροαμερικανό Ρόντνεϊ Κινγκ, τον οποίο προηγουμένως είχαν καταδιώξει καθώς δεν σταμάτησε σε σήμα τους για έλεγχο.
Διαβάστε επίσης
Ισραήλ – Ιράν: Ολοταχώς προς γενικευμένη σύγκρουση – Ολονύχτια επίθεση με πυραύλους από την Τεχεράνη
ΔΟΑΕ: Το Ισραήλ χτύπησε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν – Παγκόσμια ανησυχία
Η κυβέρνηση πανηγυρίζει «νίκη» κατά της ακρίβειας, που όμως είναι επικράτηση των καρτέλ
Αφήνουν 12,δισ. ανεκμετάλλευτα – Αυτή την Κυριακή στο Documento
March to Gaza: Πώς οι αιγυπτιακές αρχές συνέλαβαν δικηγόρο πρώην μέλος του ΔΣ του ΔΣΑ (Video)