Το θρυλικό φιλμ του Δημήτρη Γαζιάδη «Οι απάχηδες των Αθηνών» προβάλλεται στο Σινέ Παρί στην Πλάκα σε πρόσφατα αποκατεστημένη κόπια.
Το πρώτο σημαντικό φιλμ του ελληνικού κινηματογράφου θεωρείται το βωβό «Δάφνις και Χλόη». Το βουκολικό ερωτικό δράμα του Ορέστη Λάσκου, παραγωγής 1931, αφηγείται μια ιστορία του λόγγου γραμμένη γύρω στον 3ο μ.Χ. αιώνα. Ομως έναν χρόνο νωρίτερα είχε φτιαχτεί η πρώτη «ηχητική και άδουσα» ελληνική ταινία, που ήταν «Οι απάχηδες των Αθηνών» τoυ Δημήτρη Γαζιάδη, σε παραγωγή Νταγκ Φιλμ Κόμπανυ.
Στην πραγματικότητα το φιλμ ήταν βωβό (ακούγονται ελάχιστοι διάλογοι) αλλά ο σκηνοθέτης ενέταξε στην πλοκή ήχο χάρη στην εισαγωγή μιας καινοτόμου τεχνολογίας εγγραφής ήχου ή χρησιμοποιώντας δίσκους γραμμοφώνου κατά τη διάρκεια των προβολών, στις οποίες όμως δύσκολα συγχρονιζόταν η εικόνα με τον ήχο. Μάλιστα, η αποτυχία στο συγκεκριμένο τεχνικό κομμάτι ενθάρρυνε επικριτές της έλευσης του ήχου στο σινεμά (όπως ήταν ο Παύλος Νιρβάνας) να εκφράσουν αμφιβολίες για τον πειραματισμό της «επιβολής του ήχου σε βάρος της εικόνας στις κινηματογραφικές δημιουργίες».
Βασισμένο σε οπερέτα
Η πλοκή βασίζεται στην ομώνυμη οπερέτα των Νίκου Χατζηαποστόλου και Γιάννη Πρινέα του 1921, με τον δεύτερο μάλιστα να πρωταγωνιστεί στο φιλμ ως Νικόλας Καρούμπας. Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από τις ρομαντικές περιπέτειες ενός περιθωριακού της Αθήνας, το παρατσούκλι του οποίου είναι «Πρίγκιπας» (το όνομα του «Πρίγκιπα» στην πρωτότυπη ιστορία είναι Κώστας) που ζει σε μια λαϊκή γειτονιά της Αθήνας, την Πλάκα, μαζί με τους λεγόμενους «απάχηδες», τους φτωχούς δηλαδή νέους που πασχίζουν για την επιβίωση. Το φιλμ αποτυπώνει εύλογα το κοινωνικό χάσμα της εποχής και υπογραμμίζει με τρυφερότητα αλλά και χιούμορ τις κοινωνικές αντιθέσεις, παρουσιάζοντας μια πολύτιμη ιστορική μαρτυρία της αθηναϊκής καθημερινότητας στη μεσοπολεμική Ελλάδα.
Μέρος της ταινίας γυρίστηκε στο κτήμα της ελληνικής βασιλικής οικογένειας στο Τατόι, καθώς εκείνη την εποχή ο Γεώργιος Β΄ και η οικογένειά του είχαν εξοριστεί. Αλλα γυρίσματα που μας δίνουν εικόνες της Αθήνας πραγματοποιήθηκαν στο Γκάζι, στην Πλάκα, στου Ψυρρή, στην Αγορά, στο Θησείο, στα Χαυτεία, στην πλατεία Συντάγματος, στην Ομόνοια, την οδό Σταδίου, την Πανεπιστημίου και στο Νέο Φάληρο.
Εμπόδιο η πανδημία
Το 1950 δημιουργήθηκε ένα ριμέικ του φιλμ με τον ίδιο τίτλο, σε παραγωγή Olympia Film και σκηνοθεσία Ηλία Παρασκευά. Το σενάριο των νέων «Απάχηδων» υπέγραψε ο Γιάννης Πρινέας. Η πρωτότυπη ταινία του 1930 θεωρούνταν για χρόνια χαμένη. Ωσπου ανακαλύφθηκε το 2016 μια κόπια της στην Ταινιοθήκη της Γαλλίας και επανεκδόθηκε χάρη στη δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος. Ο γαλλικός τίτλος ήταν «Les apaches d’Athenes» και παρουσίαζε γαλλικούς υπότιτλους αντί για διάλογο. Η ταινία ψηφιοποιήθηκε σε αντίγραφα 4K και 35 χλστ. και η μουσική ανακατασκευάστηκε, με το κόστος να αγγίζει τις 121.000 ευρώ.
Εκανε πρεμιέρα στις 15 Φεβρουαρίου 2020 –ακριβώς πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας του κορονοϊού– στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος με δωρεάν είσοδο για το κοινό. Η ταινία επρόκειτο να προβληθεί σε φεστιβάλ κινηματογράφου σε όλο τον κόσμο, αλλά δεν πρόλαβε εξαιτίας της Covid.
INF0
Η ταινία προβάλλεται 25, 27, 28 Μαΐου