Οι περιορισμοί της Κίνας στις εξαγωγές σπάνιων γαιών τρομάζουν την Κομισιόν
Το Πεκίνο εργαλειοποιεί την κυριαρχία του στο εμπόριο σπάνιων γαιών ως μοχλό πίεσης κατά ΕΕ και ΗΠΑ
Ανησυχία έχει προκαλέσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η πρόσφατη ανακοίνωση της Κίνας για την επιβολή νέων ελέγχων εξαγωγών στις σπάνιες γαίες, τη στιγμή που οι σχέσεις μεταξύ Βρυξελλών και Πεκίνου παραμένουν τεταμένες ιδίως μετά την ανακοίνωση της Ουάσινγκτον για αύξηση δασμών στις κινεζικές εισαγωγές χάλυβα.
«Ανησυχούμε για αυτήν την ανακοίνωση», δήλωσε σε δημοσιογράφους ο Όλοφ Γκιλ, εκπρόσωπος εμπορίου της Επιτροπής, υπενθυμίζοντας ότι το θέμα είχε συζητηθεί και κατά τη Σύνοδο Ευρωπαϊκής Ένωσης-Κίνας τον περασμένο Ιούλιο. Ταυτόχρονα, πρόσθεσε πως η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ εξετάζει τις λεπτομέρειες των μέτρων , ενώ αναμένει από το Πεκίνο να ενεργήσει «ως αξιόπιστος εταίρος και να διασφαλίσει μία σταθερή, προβλέψιμη πρόσβαση σε κρίσιμες πρώτες ύλες».
Το Πεκίνο χαρακτήρισε τους νέους ελέγχους απαραίτητους προκειμένου να «προστατευθεί η εθνική ασφάλεια και τα εθνικά συμφέροντα».
Σύμφωνα με το νέο, αυστηρότερο σύστημα, οι εξαγωγές, εκτός Κίνας, προϊόντων που περιέχουν ακόμη και ίχνη σπάνιων γαιών κινεζικής προέλευσης θα πρέπει να λαμβάνουν άδεια από το Υπουργείο Εμπορίου της Κίνας. Η έγκριση του Πεκίνου καθίσταται επίσης απαραίτητη για την εξαγωγή τεχνολογιών που σχετίζονται με την εξόρυξη και την επεξεργασία αυτών των μετάλλων.
Επιπλέον, η Κίνα ξεκαθάρισε ότι οποιαδήποτε άδεια για στρατιωτική χρήση προϊόντων «δεν θα εγκριθεί», ενώ απαγορεύεται η μεταφορά εξοπλισμού ή πληροφοριών που θα οδηγούσαν άλλες χώρες να αναπτύξουν δική τους παραγωγή σπάνιων γαιών.
Οι σπάνιες γαίες είναι ζωτικής σημασίας για ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, από κινητά τηλέφωνα και ηλεκτρικά οχήματα μέχρι συστήματα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και αμυντικές τεχνολογίες.
Η Κίνα κυριαρχεί στην παγκόσμια αγορά, κατέχοντας περίπου το 70% της παγκόσμιας εξόρυξης και ένα συντριπτικό 90% της παγκόσμιας ικανότητας διύλισης. Επιπλέον, επεξεργάζεται το 99% του παγκόσμιου δυσπροσίου, ενός μετάλλου κρίσιμου για την παρασκευή τσιπ που απαιτούν μαγνητική σταθερότητα(ικανότητα ενός αντικειμένου να παραμένει σταθερό στην θέση του ή σε μια συγκεκριμένη διαμόρφωση) σε υψηλές θερμοκρασίες.
Υπενθυμίζεται πως το 2024, τέθηκε σε ισχύ η Ευρωπαϊκή Πράξη για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες (CRMA-2024), η οποία ψηφίστηκε με στόχο τη μείωση της εξάρτησης σε σπάνιες γαίες. Ο κανονισμός επιδιώκει την ενίσχυση των σχέσεων με τρίτες χώρες και την ανάπτυξη της εγχώριας εξόρυξης και διύλισης.
Αξιωματούχοι της ΕΕ εκτιμούν πως η κίνηση του Πεκίνου ενισχύει τη διαπραγματευτική του θέση απέναντι στις ΗΠΑ, με στόχο την πιθανή μείωση των δασμών 50% που έχει επιβάλει η Ουάσινγκτον στις εισαγωγές κινεζικού χάλυβα και αλουμινίου.
