H ταινία του Νόλαν που όλοι περίμεναν ως μάννα εξ ουρανού, επιτέλους, βγαίνει στις αίθουσες.
Το «Tenet» έρχεται σαν μια άτυπη – και συνδυαστική- συνέχεια των «Inception» και «Interstellar», των κορυφαίων ταινιών του σκηνοθέτη της «Δουνκέκρης», καθώς το θέμα της είναι η λύση μιας χρονικής σπαζοκεφαλιάς με όρους δανεικούς από τη Φυσική και με τεχνική που παραπέμπει σε μια διεθνή αλά Τζέιμς Μποντ κατασκοπική περιπέτεια.
Tenet (***)
Περιπέτεια αμερικανικής παραγωγής 2020 (150)
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κρίστοφερ Νόλαν
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Τζον Ντέιβιντ Ουάσινγκτον, Ρόμπερτ Πάτινσον, Ελίζαμπεθ Ντεμπίκι, Μάικλ Κέιν, Κένεθ Μπράνα, Άαρον Τέιλορ Τζόνσον, Κλεμάνς Ποεζί, Χιμές Πατέλ, Μάρτιν Ντόνοβαν
Ο κεντρικός χαρακτήρας (Τζον Ντέιβιντ Ουάσινγκτον) που αυτοαποκαλείται «Πρωταγωνιστής» είναι ένας πράκτορας της CIA που καλείται να σώσει την ανθρωπότητα από τον Αρμαγεδδώνα, ένα επεισόδιο που σύμφωνα με τα αφεντικά του – τα οποία τεστάρουν τις αντοχές και την πίστη του- είναι χειρότερο κι από το ενδεχόμενο του πυρηνικού ολέθρου ενός Τρίτου Παγκοσμίου Πολέμου. Πολύτιμος σύμμαχος και συνοδοιπόρος στην αποστολή του είναι ο μυστηριώδης Νιλ (Ρόμπερτ Πάτινσον) που αναλαμβάνει να τον οδηγήσει στα ίχνη του αδίστακτου ρώσου ολιγάρχη (Κένεθ Μπράνα) ο οποίος κρατά το μυστικό της υπόθεσης. Το πρόσωπο κλειδί που θα ξεκλειδώσει την δυσκολία του γρίφου είναι η όμορφη Κατ (Ελίζαμπεθ Ντεμπίκι), σύζυγος του τελευταίου που βρίσκεται σε διαρκή ένταση μαζί του λόγω του αναπόφευκτου και επεισοδιακού διαζυγίου τους.
Το «Tenet» σε σκηνοθεσία και σενάριο του Κρίστοφερ Νόλαν με πρωταγωνιστή τον Τζον Ντέιβιντ Ουάσινγκτον (γιος του Ντένζελ Ουάσιγκτον) είναι ο ορισμός της ταινίας δράσης που περιέχει κατασκοπία, μυστήριο, ανατροπές και μια σειρά από παράδοξα που συνδέονται με την έννοια, και κυρίως, το σπάσιμο του χρόνου. Η πιο φιλόδοξη σύμφωνα με τα λεγόμενα του ίδιου του Κρίστοφερ Νόλαν ταινία του, είναι μια επική περιπέτεια σε στυλ σπαζοκεφαλιάς που συνδέει τον κόσμο της αλά Τζέιμς Μποντ διεθνούς (εξωτισμός και τζετ σετ) κατασκοπίας με το ταξίδι στο χρόνο και την εντροπία. Η αταξία που οδηγεί στο τέλος της ζωής είναι το βασικό διακύβευμα του φιλμ. «Tenet» σημαίνει αρχή σύμφωνα με το σενάριο του ίδιου του Νόλαν. Μια αρχή όμως που στην προκειμένη περίπτωση διαβάζεται κι από το τέλος. Η αρχή δεν εντοπίζεται στο παρελθόν αλλά στο μέλλον όπως μας ενημερώνει ο δημιουργός του φιλμ στις ελάχιστες σκηνές που δεν υπάρχει δράση και πάνω στο θέμα αυτό φτιάχνει θέαμα που οργιάζει. Χορταστικές σεκάνς με φαντασμαγορικές χορογραφίες δράσης από την πρώτη κιόλας σκηνή (με την τρομοκρατική επίθεση στην Όπερα του Κιέβου) και κινήσεις της κάμερας που καθηλώνουν.
Όμως η χρονική αντιστροφή προκαλεί κλυδωνισμούς στην αφήγηση που δεν έχει και τις καλύτερες σεναριακές άμυνες. Το υπερφιλόδοξο «Tenet» όσο εντυπωσιακό κι αν είναι δεν παύει πάντως να είναι σοβαροφανές. Η εγκεφαλική διάσταση του σεναρίου δεν πείθει απόλυτα καθώς το εύρημα του σπασίματος του χρόνου και το πώς οι ήρωες πηγαινοέρχονται για πλάκα σε αυτόν και δεν έχει καμία λογικοφανή εξήγηση. Το κενό αυτό ο Νόλαν το καλύπτει είτε με τα παραδοσιακά όπλα (εκρήξεις, καταδιώξεις, πάλη σώμα με σώμα) είτε με τις ανατροπές του τελευταίου ημιώρου όπου ο Οπενχάιμερ συναντά το «Παράδοξο του παππού» και οι νόμοι της φυσικής το «Dark», ενώ εντύπωση προκαλεί η συγκυριακή έστω αίσθηση του επίκαιρου αφού το τέλος του κόσμου πλησιάζει όλο και περισσότερο στις σκηνές που οι ήρωες φοράνε τις μάσκες οξυγόνου.
Τιμώμενος Επισκέπτης (Guest of Honour) (*)
Δραματική καναδικής παραγωγής 2019 (105)
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Ατόμ Εγκογιάν
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Ντέιβιντ Θιούλις, Λιουκ Γουίλσον, Λάιλα Ντε Ολιβέιρα, Ροσίφ Σάδερλαντ
Η νεαρή δασκάλα μουσικής Βερόνικα μετά από το θάνατο του πατέρα της ξεδιπλώνει την πολύπλοκη ιστορία του στον ιερέα που έχει αναλάβει την κηδεία. Μέσα από την αφήγηση της παρουσιάζεται μια άλλη ιστορία- η δική της- που είναι βασισμένη σε κάποια τραυματικά γεγονότα από το παρελθόν. Το σενάριο του Εγκογιάν είναι ένα μικρός αχταρμάς.
Ο πάλαι ποτέ δημιουργικός σκηνοθέτης φτιάχνει μια ταινία για την απώλεια και την ενοχή (η Βερόνικα κατηγορήθηκε άδικα για ένα σεξουαλικό έγκλημα και μπήκε στη φυλακή καθώς δεν υπερασπίστηκε την αθωότητα της επειδή έκρινε ότι έτσι τιμωρείται για κάτι που έκανε όταν ήταν παιδί) αλλά βολοδέρνει από το ένα θέμα στο άλλο χωρίς συνοχή και συντηρώντας ένα ισχνό μυστήριο που είναι μετέωρο μεταξύ θρίλερ και δράματος. Πάλι καλά που υπάρχει ο πάντα συνεπής Θιούλις για να σώσει τα προσχήματα.
Ο πατέρας (Bashtata/ The father) (**)
Δραματική ελληνοβουλγαρικής συμπαραγωγής 2019 (87’)
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Κριστίνα Γκρόζεβα, Πέταρ Βαλτσάνοφ
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Ιβάν Μπαρνέφ, Ιβάν Σάβοφ, Τάνια Σαχόβα
Ο σκληρός Βασίλ χάνει την επί χρόνια σύζυγό του, Βαλεντίνα. Μετά από την κηδεία της ξεκινά μια μεταφυσική αναζήτηση για να επικοινωνήσει μαζί της, με συμπαραστάτες συγγενείς και φίλους που υποστηρίζουν ότι κόντεψαν να έρθουν σε επαφή μαζί της, προκαλώντας τη χλεύη του φωτογράφου γιου του, ο οποίος έχει τα δικά του προσωπικά ζητήματα να επιλύσει.
Πρώτο βραβείο στο φεστιβάλ του Κάρλοβι Βάρι για το νεανικό σκηνοθετικό δίδυμο από την Βουλγαρία, το οποίο μας είχε χαρίσει πριν από πέντε χρόνια το θαυμάσιο «Μάθημα». Το χαμηλόφωνο υπαρξιακό δράμα γύρω από την ανάγκη επικοινωνίας ή την αναγκαστική συνύπαρξη δύο ξένων κόσμων είναι ένας εξοντωτικός πόλεμος μεταξύ λογικής και μεταφυσικής, ένα μάθημα ζωής – και πολιτικής- ανάμεσα σε δύο άντρες που πασχίζουν πολύ για να μην αγαπιούνται αλλά στο τέλος αποδέχονται την κοινή μοίρα τους.
Θα μπορούσε να έχει περισσότερες συγκινήσεις ή μια πιο ειρωνική χροιά πάνω στη βουλγαρική καθημερινότητα αλλά από τη μια η μονότονη αφήγηση και από την άλλη η τυπική και δίχως έμπνευση αναπαραγωγή των ίδιων κλισέ αποδυναμώνουν αισθητά το αποτέλεσμα.
Η Γκαρσονιέρα (The Apartment) (****)
Κωμωδία αμερικανικής παραγωγής 1960 (125)
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: Μπίλι Γουάιλντερ
ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΟΥΝ: Τζακ Λέμον, Σίρλει Μακ Λέιν, Φρεντ ΜακΜάρεϊ
Ο χαμηλόμισθος υπάλληλος μιας ασφαλιστικής εταιρίας στη Νέα Υόρκη προκειμένου να εξασφαλίσει την πολυπόθητη προαγωγή του προσφέρει την γκαρσονιέρα του εναλλάξ σε τέσσερις διευθυντές τμημάτων της εταιρίας ώστε να συνευρίσκονται με τις ερωμένες τους.
Τυπικό δείγμα της φινετσάτης χολιγουντιανής ρομαντικής κομεντί των 60ς δια χειρός του αρχιμάστορα Μπίλι Γουάιλντερ που κεντάει σε όλα τα επίπεδα. Γλυκό χιούμορ, ερμηνείες για σεμινάριο από Λέμον και Μακ Λέιν, σπινθηροβόλες ατάκες (το σήμα κατατεθέν του Γουάιλντερ) που σχολιάζουν απολαυστικά τα ερωτικά και άλλα ήθη της εποχής. Πέντε βραβεία Όσκαρ – μεταξύ δέκα υποψηφιοτήτων- από τα οποία ξεχωρίζει φυσικά εκείνο της καλύτερης ταινίας αλλά και της σκηνοθεσίας για τον Μπίλι Γουάιλντερ, που το είχε χάσει ένα χρόνο νωρίτερα για το «Μερικοί το προτιμούν καυτό».
