Γκρίζα νέφη βλέπει να συγκεντρώνονται πάνω από την ελληνική οικονομία το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής, που μειώνει την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη το 2025 και περιγράφει τους τέσσερις κινδύνους που την απειλούν, ανάμεσα στους οποίους ξεχωρίζει ως σημαντικότερο αυτόν ενός νέου πληθωριστικού σοκ.
Ειδικότερα, στην τριμηνιαία έκθεσή του το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής προχώρησε σε μείωση της εκτίμησής του για το ΑΕΠ στο 2,2%, από 2,3% που ήταν η προηγούμενη – μείωση οριακή μεν, αλλά με σημαντικό ειδικό βάρος λόγω των κινδύνων που η έκθεση περιγράφει ως πιθανά βαρίδια πάνω στην οικονομία και τα οποία είναι συγκεκριμένα τα εξής:
Ο κίνδυνος ενός νέου πληθωριστικού σοκ για την ελληνική οικονομία αν δεν ηρεμήσουν τα πράγματα στη Μέση Ανατολή. Ο κίνδυνος αυτός ήταν απολύτως άμεσος έως την περασμένη Δευτέρα, αφού την Κυριακή το κοινοβούλιο του Ιράν ενέκρινε το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ –απ’ όπου περνά το 20% των παγκόσμιων φορτίων πετρελαίου και φυσικού αερίου, ιδίως μάλιστα εκείνων που φτάνουν στην Ευρώπη– με αποτέλεσμα να προκληθεί μια ξέφρενη κούρσα στις τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Την Τρίτη το πρωί μεσολάβησε η ανακοίνωση της κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ιράν και Ισραήλ και οι τιμές σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο άρχισαν να υποχωρούν.
Παρότι η κατάπαυση του πυρός κρατάει, η ένταση στα Στενά του Ορμούζ παραμένει, τα πλοία έχουν προβλήματα πλοήγησης και οι ναύλοι είναι αυξημένοι 90% σε σχέση με μία εβδομάδα πριν. Επί του παρόντος λοιπόν ο κίνδυνος ενός νέου πληθωριστικού σοκ στην Ευρώπη, λόγω έντασης στη Μέση Ανατολή, έχει υποχωρήσει, αλλά δεν έχει εξαλειφθεί. Κι ο κίνδυνος αυτός αποτελεί ιδιαίτερα σημαντική απειλή για την ελληνική οικονομία που από τον Μάιο άρχισε να εμφανίζει εκ νέου άνοδο του πληθωρισμού στο 3,3%, ακόμη και στα τρόφιμα, σε αντιδιαστολή με την ευρωζώνη, όπου ο πληθωρισμός υποχώρησε στο 1,9%.
Οι δασμοί του Τραμπ
Ενα δεύτερο βαρίδι είναι η τεράστια οικονομική αβεβαιότητα που έχει προκαλέσει ο εμπορικός πόλεμος του Τραμπ. Ως γνωστόν, ο Αμερικανός πρόεδρος έχει επιβάλει από τον Μάρτιο δασμούς 25% στον χάλυβα και το αλουμίνιο της Ευρώπης καθώς και στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα, ενώ έχει ανακοινώσει τον Απρίλιο δασμούς 20% για όλα τα ευρωπαϊκά προϊόντα. Η Κομισιόν έχει απαντήσει σε αυτές τις απειλές με δασμούς ύψους 94 δισ. ευρώ στις αμερικανικές εισαγωγές. Οι δασμοί 20% του Τραμπ και οι δασμοί της Κομισιόν παραμένουν όμως σε αναστολή έως τις 9 Ιουλίου, όσο οι δύο πλευρές διαπραγματεύονται μια νέα εμπορική συμφωνία.
Την περασμένη εβδομάδα έγινε γνωστό ότι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι διαπραγματευτές έχουν καταλήξει σε συμφωνία για όλα τα ήσσονος σημασίας θέματα, από την αποψίλωση των δασών μέχρι την αντιμετώπιση των μεγάλων αμερικανικών εταιρειών τεχνολογίας στην Ευρώπη, όχι όμως και για τους δασμούς. Με δύο λόγια, ενώ η 9η Ιουλίου πλησιάζει, δεν ξέρουμε πώς θα καταλήξει το πράγμα.
Ξέρουμε ωστόσο ότι, με βάση μια έκθεση της Κομισιόν, αμερικανικοί δασμοί της τάξης του 20% σε όλα τα ευρωπαϊκά προϊόντα σημαίνουν πτώση του ευρωπαϊκού ΑΕΠ κατά 0,2% και ότι αν η Ευρώπη απαντήσει κι αυτή με δασμούς, η πτώση θα φτάσει το 0,4%. Δεδομένου ότι η ανάπτυξη της Ευρώπης το 2025 προβλέπεται υποτονική (1,1% για την ΕΕ των 27, 0,9% για την ευρωζώνη), η επιβολή των αμερικανών δασμών ενδέχεται να την οδηγήσει ακόμη χαμηλότερα, στα όρια της ύφεσης. Και αν η Ευρώπη, που αποτελεί τον βασικό εμπορικό εταίρο της χώρας μας, πλησιάσει σε ύφεση, η ελληνική οικονομία –που δεν εξάγει πολλά πράγματα στις ΗΠΑ αλλά εξάγει προϊόντα και υπηρεσίες στην Ευρώπη– θα επηρεαστεί αναπόφευκτα αρνητικά, χάνοντας εξαγωγές και επενδύσεις, τονίζει η έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής.
Επενδυτική… ξηρασία
Ο τρίτος κίνδυνος έχει να κάνει με τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση των επενδυτικών σχεδίων του Ταμείου Ανάκαμψης. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη υποστηρίζει ότι τα έχει πάει εξαιρετικά καλά με αυτό, επικαλούμενη μάλιστα πρόσφατη έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου, που δείχνει πως η Ελλάδα βρίσκεται στην έκτη θέση μεταξύ των 27 κρατών-μελών, έχοντας εκταμιεύσει το 59% του συνολικού προϋπολογισμού του σχεδίου της. Δεν συμμερίζονται όμως την ίδια άποψη όλοι.
Για παράδειγμα, ο πρόεδρος του ΣΕΒ Σπύρος Θεοδωρόπουλος, μιλώντας την περασμένη εβδομάδα στην ετήσια τακτική συνέλευση των μελών του ΣΕΒ, τόνισε ότι η χώρα, παρότι «καίγεται» για επενδύσεις, δεν έχει καταφέρει ακόμη να απορροφήσει όλα τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης γιατί έχει χαμηλή παραγωγικότητα, επιρρίπτοντας μάλιστα γι’ αυτό την κύρια ευθύνη στο κράτος. Στην ίδια ομιλία του ο Σπ.. Θεοδωρόπουλος έθεσε μετ’ επιτάσεως το πρόβλημα της άρνησης της κυβέρνησης να ακούσει τις επιχειρήσεις και να δώσει λύση στο μείζον πρόβλημα του ειδικώς ελληνικού υψηλού ενεργειακού κόστους, που αποτελεί βαρίδι στην ανταγωνιστικότητα της εγχώριας βιομηχανίας.
«Αγκάθι» και ο ΟΠΕΚΕΠΕ
Ο επιπλέον κίνδυνος που κατά το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής μπορεί να φρενάρει το ΑΕΠ είναι το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η Ελλάδα έχει «φάει» ήδη ένα τεράστιο πρόστιμο γι’ αυτό το σκάνδαλο από την ΕΕ, ύψους 415 εκατ. ευρώ, το οποίο θα αφαιρεθεί από τις κοινοτικές επιδοτήσεις. Παράλληλα, η έρευνα
συνεχίζεται και δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν κι άλλα πρόστιμα. Οι επιπτώσεις στο ΑΕΠ βέβαια θα εξαρτηθούν από το πώς θα πληρώσει η χώρα το πρόστιμο, αν θα επιβληθεί δηλαδή εξ ολοκλήρου πάνω στις επιδοτήσεις του 2025 ή θα επιμεριστεί, σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα, καταλήγει η έκθεση.
Διαβάστε επίσης:
FT: Τραμπ – Ζελένσκι θα συνομιλήσουν για το «πάγωμα» στην παράδοση όπλων από τις ΗΠΑ
Ευρωκοινοβούλιο: Νέες κατηγορίες για οικονομικές ατασθαλίες για την ακροδεξιά και το κόμμα της Λεπέν
