«Και τι δεν είναι στη ζωή συμβιβασμός; Η αγάπη». Η φεμινιστική παράσταση «Boston marriage» του Ντέιβιντ Μάμετ ανεβαίνει για δεύτερη χρονιά στο θέατρο Σταθμός και συστήνει στο κοινό μια αντισυμβατική κωμωδία. Το έργο περιγράφει μια δυνατή σχέση αγάπης. Η Κλερ και η Αννα, δύο γυναίκες της συντηρητικής βικτοριανής εποχής, είχαν συνάψει «γάμο της Βοστώνης». Ετσι ονομαζόταν εκείνη την περίοδο η σχέση μεταξύ δύο γυναικών που περιλάμβανε συναισθηματική και σωματική επαφή. Οι γυναίκες με αυτό τον τρόπο έβρισκαν συντροφιά και οικονομική ασφάλεια, στήριζαν η μία την άλλη και ζούσαν ανεξάρτητες από την παρουσία των αντρών. Οι ρομαντικές φιλίες –που μπορούσαν να οδηγήσουν και σε ερωτική σχέση– ήταν συνηθισμένες και αποδεκτές παρά τον συντηρητισμό της κοινωνίας. Αυτή η «ανοχή» εκκινούσε ωστόσο από την πατριαρχική αντίληψη ότι οι γυναίκες δεν είχαν αυτόνομη ερωτική επιθυμία και ότι λόγω της απομόνωσής τους μέσα στα σπίτια προσέγγιζαν περισσότερο η μία την άλλη αναπτύσσοντας «νομιμοποιημένες» σχέσεις οικειότητας.
Αρκετές εύπορες και μορφωμένες γυναίκες που δεν επιθυμούσαν να δεσμευτούν με γάμο και να ζήσουν αποκλεισμένες από την εργασία και την κοινωνική ζωή αποφάσιζαν να μείνουν μαζί και να οργανώσουν με διαφορετικό τρόπο τη ζωή τους. Οι ιστορίες τους έχουν εμπνεύσει βιβλία, θεατρικά έργα και πίνακες ζωγραφικής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν οι ποιήτριες Σάρα Ορν Τζούετ και Ανι Ανταμ Φιλντς οι οποίες μοιράζονταν ένα «γάμο της Βοστόνης». Οι δυο γυναίκες ταξίδευαν συχνά στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη και στις σπάνιες περιπτώσεις που αποχωρίζονταν η μια την άλλη έγραφαν καθημερινά γράμματα και επιστολές. Ενα ακόμη διάσημο ζευγάρι εκείνης της εποχής ήταν η Κάθριν Λι Μπέιτς και η Κάθριν Ελις Κόμαν –και οι δύο είχαν διαπρέψει στον επαγγελματικό τους τομέα–, που πέρασαν μαζί 25 ολόκληρα χρόνια. Το μεγαλύτερο μέρος της προσωπικής τους αλληλογραφίας χάθηκε. Σώθηκε μόνο ένα γράμμα που αποκαλύπτει τα συναισθήματά τους: «Είσαι πάντα στην καρδιά μου και στις επιθυμίες μου» έγραφε η Μπέιτς στην Κόμαν.
Πώς προέκυψε όμως αυτή η ονομασία; Ο όρος «γάμος της Βοστώνης» κατά πάσα πιθανότητα προήλθε από το δημοφιλές μυθιστόρημα του Χένρι Τζέιμς «Οι Βοστωνέζες» («The Bostonians» 1886) το οποίο περιέγραψε έναν δυνατό έρωτα ανάμεσα σε δύο γυναίκες. Το βιβλίο μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο το 1984 σε σκηνοθεσία του Τζέιμς Αϊβορι με την εκπληκτική ερμηνεία της Βανέσα Ρεντγκρέιβ.
Κάθε Δευτέρα και Τρίτη, 21.05, θέατρο Σταθμός, Βίκτωρος Ουγκώ 55
