Παραπλανούν το κοινό οι απαντήσεις της Τεχνητής Νοημοσύνης

Το 45% των ειδησεογραφικών απαντήσεων που δίνει η τεχνητή νοημοσύνη (AI) είναι παραπλανητικό. Σύμφωνα με την έρευνα της Ευρωπαϊκής Ραδιοτηλεοπτικής Ένωσης (EBU) και του BBC η οποία δημοσιεύτηκε την Τετάρτη, οι κορυφαίοι βοηθοί τεχνητής νοημοσύνης παραποιούν το περιεχόμενο των ειδήσεων περίπου στο μισό των απαντήσεων που δίνουν, και για αυτό τον λόγο θεωρούνται, ακόμα, αναξιόπιστοι. Συνεπώς, τίθενται σοβαρά ζητήματα δημοκρατίας όσον αφορά τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης ως μέσο ενημέρωσης.

Γιατί αποτελεί πρόβλημα; Το κοινό που ενημερώνεται μέσω των βοηθών της τεχνητής νοημοσύνης αυξάνεται με το ποσοστό αυτό να φτάνει περίπου στο 7%, και για τις ηλικίες κάτω των 25 το αντίστοιχο ποσοστό φτάνει στο 15%, παρά τις ανησυχίες για την αξιοπιστία τους.

Τα λάθη των ΑΙ πληρώνουν τα ΜΜΕ

Μάλιστα, σύμφωνα με την έρευνα, η γενικότερη αναξιοπιστία των βοηθών ΑΙ δημιουργεί περαιτέρω προβλήματα. Επηρεάζει άμεσα και τα Ειδησεογραφικά Μέσα καθώς «το 42% των ενηλίκων λέει ότι θα εμπιστευόταν λιγότερο μια πρωτότυπη πηγή ειδήσεων εάν μια περίληψη ειδήσεων από AI περιείχε λάθη», θεωρώντας υπευθύνους τόσο το ΑΙ όσο και την ίδια την πηγή. Έτσι,« ο κίνδυνος για τη φήμη των μέσων ενημέρωσης είναι μεγάλος, ακόμη και όταν μόνο ο βοηθός AI φέρει την ευθύνη για το λάθος».

Σημαντικά σφάλματα στις απαντήσεις της τεχνητής νοημοσύνης

Πιο συγκεκριμένα, η Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ένωση (EBU) και το BBC συνεργάστηκαν κάνοντας μία έρευνα προκειμένου να αξιολογήσουν την ποιότητα των απαντήσεων των βοηθών AI σε διαφορετικές χώρες, γλώσσες και οργανισμούς, για να διαπιστώσoυν εάν τα ζητήματα που εντοπίστηκαν στην παρόμοια έρευνα, η οποία είχε προηγηθεί από το BBC και παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2025, είναι συστημικά και να κατηγοριοποιήσει τα είδη των ζητημάτων που ανακύπτουν όταν οι βοηθοί τεχνητής νοημοσύνης απαντούν σε ερωτήσεις σχετικά με τις ειδήσεις/ενημέρωση. Οι βοηθοί ΑΙ που εξετάστηκαν στην έρευνα ήταν: το ChatGPT της OpenAI, το Copilot της Microsoft, το Gemini της Google και το Perplexity, οι οποίοι απάντησαν σε περίπου 3.000 ερωτήσεις. Στην έρευνα συμμετείχαν 22 οργανισμοί από 18 χώρες ( κυρίως ευρωπαϊκές), και οι απαντήσεις εξετάστηκαν σε 14 γλώσσες.

Σύμφωνα με την έρευνα, το 45% των απαντήσεων που έδιναν οι βοηθοί, ανεξαρτήτως χώρας και γλώσσας, παρουσίαζε τουλάχιστον ένα σημαντικό πρόβλημα. Και το 81% των απαντήσεων παρουσίαζε κάποιο πρόβλημα. Όσων αφορά τα κριτήρια στα οποία εντοπίστηκαν ευρήματα αυτά είναι τα εξής:

• Σφάλματα πηγών: 31%
Τα σοβαρά προβλήματα αναφοράς αφορούν την ελλιπή ή παραπλανητική αναφορά σε πηγές. Ιδιαίτερα το Gemini της Google εμφάνισε το υψηλότερο ποσοστό σφαλμάτων πηγών, φτάνοντας το 72%. Eνώ οι υπόλοιποι βοηθοί ήταν κάτω από το 25%. Το ChatGPT παρουσίασε 24%, ακολουθούμενο από το Perplexity και το Copilot με 15%.

• Ανακρίβειες στις πληροφορίες: 20%
Μία στις πέντε απαντήσεις περιέχει «σοβαρά προβλήματα ακρίβειας, συμπεριλαμβανομένων φανταστικών λεπτομερειών και ξεπερασμένων πληροφοριών». Μεταξύ των εξεταζόμενων πλατφορμών, το Gemini της Google παρουσίασε τα περισσότερα προβλήματα, με σημαντικά ζητήματα στο 76% των απαντήσεων. Αυτό ήταν διπλάσιο σε σχέση με τον επόμενο βοηθό, το Copilot (37%), ακολουθούμενο από το ChatGPT (36%) και το Perplexity (30%).

• Μη διαχωρισμός απόψεων με τα γεγονότα:
Οι βοηθοί AI πολύ συχνά δεν διακρίνουν τα γεγονότα από τις απόψεις.

• Άρνηση απάντησης:
Στο σύνολο των 3.113 ερωτήσεων που υποβλήθηκαν, μόνο 17 απαντήθηκαν με άρνηση δηλαδή το 0,5%. Αυτό υποδηλώνει ότι «οι βοηθοί είναι πιο πρόθυμοι να απαντήσουν σε ερωτήσεις, είτε είναι ικανοί να δώσουν υψηλής ποιότητας απάντηση είτε όχι».

Σύγκριση με προηγούμενη έρευνα BBC

Σύμφωνα με τις συγκρίσεις των αποτελεσμάτων που προέκυψαν από τις δύο έρευνες, έχει σημειωθεί πρόοδος σε ορισμένους τομείς, αλλά υπάρχει πολύς δρόμος ακόμα. Και οι δύο έρευνες καταλήγουν στο ότι οι βοηθοί AI εξακολουθούν να μην αποτελούν αξιόπιστο τρόπο ενημέρωσης.

Και όμως, πολλοί άνθρωποι εμπιστεύονται τους βοηθούς AI. Στην ξεχωριστή έρευνα του BBC, που δημοσιεύτηκε ταυτόχρονα, δείχνει ότι λίγο πάνω από το ένα τρίτο των ενηλίκων στο Ηνωμένο Βασίλειο δηλώνει ότι εμπιστεύεται πλήρως την AI ως τρόπο ενημέρωσης. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται σχεδόν στο μισό για όσους είναι κάτω των 35 ετών.

Διαβάστε όλη την έρευνα εδώ.