Πληρώνουν ή απολύονται. Πληρώνουν για να έχουν τα στοιχειώδη. Οχι, δεν μιλάμε για ελεύθερους επαγγελματίες αλλά για τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων. Τα ίδια που υποτίθεται ότι υπηρετούν υπό ειδικό καθεστώς και τυγχάνουν «μέριμνας», όπως λένε και τα εγχειρίδια του ΓΕΕΘΑ. Υπό τον υπουργό Νίκο Δένδια όμως όλα αυτά είναι παρελθόν. Ερχεται ένα νέο μοντέλο: ο στρατιωτικός-πελάτης.
Σήμερα το νομοσχέδιο του υπουργείου εθνικής άμυνας για τα θέματα υγείας των στρατιωτικών συζητείται στην Ολομέλεια της Βουλής. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης του νομοσχεδίου ΥΠΕΘΑ στην αρμόδια επιτροπή ο υπουργός Εθνικής Αμυνας παρουσίασε το νομοσχέδιο για τη «ρύθμιση υγειονομικών θεμάτων των Ενόπλων Δυνάμεων» με όρους… διοίκησης επιχείρησης.
Τον ενόχλησαν τα ποσοστά πληρότητας, το ότι τα στρατιωτικά νοσοκομεία δεν έχουν ΑΦΜ (!), το ότι δεν καταθέτουν προϋπολογισμούς όπως οι ιδιωτικές εταιρείες και κυρίως το ότι, όπως είπε, δεν μπορούν να σταθούν οικονομικά όταν μέρος των προσόδων τους πηγαίνει ως συνταξιοδοτική εισφορά.
Την ίδια ώρα βέβαια δεν τον ενόχλησε καθόλου όταν πέρυσι νομοθέτησε τη διαγραφή εκατομμυρίων ευρώ που όφειλε ο ΕΟΠΥΥ σε αυτά τα νοσοκομεία. Τότε δεν ήταν «ζημιογόνα». Τότε ήταν μάλλον το «σωστό και δίκαιο». Τώρα, που η εικόνα πρέπει να αλλάξει, η στρατιωτική υγεία βαφτίζεται ασύμφορη. Η αλήθεια όμως παραμένει επίμονη.
Κανένα πρόβλημα όταν το δημόσιο χρωστάει
Η ανακοίνωση του Πανελλήνιου Σωματείου Ελλήνων Στρατιωτικών (ΠΑΣΕΣ) απογυμνώνει πλήρως τον υπουργικό λόγο. Ποιο ήταν το ποσό που διαγράφηκε με το άρθρο 59 του νόμου 5110/2024; Περισσότερα από 10 εκατ. ευρώ. Και τα υπόλοιπα 96 εκατ. ευρώ τα κατέβαλε τελικά ο ΕΟΠΥΥ; Κανείς δεν απάντησε.
Ούτε για τα 205 εκατ. ευρώ που, σύμφωνα με το ίδιο το υπουργείο Υγείας, ήταν οι συνολικές οφειλές του ΕΟΠΥΥ προς τα στρατιωτικά νοσοκομεία το 2024. Ούτε και για τα 69 εκατ. ευρώ που όφειλε το ΕΚΑΒ στο Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας (ΓΕΑ). Οταν το δημόσιο χρωστά στους στρατιωτικούς, όλα μπορούν να «τακτοποιηθούν». Οταν όμως χρειάζεται να εμφανιστεί ένα σύστημα ως προβληματικό, τότε μετατρέπεται σε βαρίδι που χρειάζεται «εξορθολογισμό».
«Ελευθερία επιλογής» με το πορτοφόλι σου
Η νέα λογική του υπουργείου λέει ότι οι στρατιωτικοί αποκτούν «δικαίωμα» να επιλέγουν ιδιωτικές δομές και να συνάπτουν ασφαλιστικά συμβόλαια. Αυτό παρουσιάζεται ως «πρόοδος». Τι ξεχνά να πει όμως ο Ν. Δένδιας; Οτι η εναλλακτική, δηλαδή η δωρεάν και άμεση πρόσβαση σε στρατιωτικά νοσοκομεία, στενεύει διαρκώς. Οπότε το νέο «δικαίωμα» δεν είναι παρά υποχρεωτική έξοδος προς τον ιδιωτικό τομέα, σε βάρος του ίδιου του στελέχους που θα πληρώσει τον ιδιώτη.
Ταυτόχρονα, οι στρατιωτικές δομές υγείας ανοίγουν περισσότερο για τον γενικό πληθυσμό. Οχι για ανθρωπιστικούς λόγους, αλλά επειδή πρέπει να γεμίσουν κλίνες και να αυξηθεί η «πληρότητα». Μόνο που αυτή η «αποδοτικότητα» έρχεται με κόστος: την αποδυνάμωση της αποκλειστικής αποστολής των στρατιωτικών νοσοκομείων, που είναι –ή μάλλον ήταν– η υποστήριξη των Ενόπλων Δυνάμεων.
«Διαλύουν την υγεία στις Ενοπλες Δυνάμεις»
Μέσα σε αυτό το φόντο η Πανελλαδική Ομοσπονδία Ενώσεων Στρατιωτικών (ΠΟΕΣ) περιγράφει ένα νομοσχέδιο που διαλύει την υγεία στις Ενοπλες Δυνάμεις. Τα στελέχη θα πληρώνουν για εξετάσεις, για συμβόλαια, για ιδιώτες, για παροχές που μέχρι τώρα ήταν εγγυημένες. Η πρόσβασή τους στο ΕΣΥ θεσμοθετείται ως εναλλακτική, αλλά η αλήθεια είναι ότι εκδιώκονται από τις δικές τους δομές. Παράλληλα, νέες διατάξεις προβλέπουν ότι και αυτές οι δομές θα καλύπτουν ολοένα περισσότερους πολίτες – χωρίς να έχουν συνεισφέρει σε αυτές ούτε οικονομικά ούτε θεσμικά. Υπενθυμίζεται εδώ ότι οι στρατιωτικοί πληρώνουν εισφορές από τον μισθό τους για τα στρατιωτικά νοσοκομεία.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι ίδιες οι διοικήσεις των στρατιωτικών νοσοκομείων θα μπορούν να παραχωρούν υπηρεσίες, να συνάπτουν συμβάσεις, να «αναπτύσσονται», όπως κάθε άλλη επιχειρηματική μονάδα. Δηλαδή, η στρατιωτική υγεία, που αποτελεί θεσμικό θεμέλιο της αποστολής των Ενόπλων Δυνάμεων, μετατρέπεται σε εμπορικό παίγνιο. Οι διοικήσεις θα μπορούν να κλείνουν συμφωνίες, να αξιοποιούν κληροδοτήματα, ακόμη και να παραχωρούν υποδομές.
Και τι κάνει το υπουργείο για τα χρωστούμενα; Τίποτα. Ούτε αναφορά στις οφειλές του ΕΟΠΥΥ ούτε δέσμευση για την είσπραξη των 205 εκατ. ευρώ ούτε κουβέντα για τα 69 εκατ. ευρώ από το ΕΚΑΒ. Αντιθέτως, στοχοποιούνται τα ίδια τα στρατιωτικά νοσοκομεία για «χαμηλές πληρότητες». Σαν να λέει κάποιος ότι φταίνε οι στρατιωτικοί που δεν… νοσούν αρκετά.
Η επιλογή είναι προφανής: να εμφανιστεί η υγεία ως πρόβλημα ώστε να εμφανιστεί ως λύση η είσοδος της αγοράς. Ο Ν. Δένδιας στη Βουλή επανέλαβε πολλές φορές ότι το νομοσχέδιο «θεραπεύει το διοικητικό χάος». Δεν είπε όμως γιατί αυτό το χάος διαιωνίστηκε δεκαετίες. Ούτε γιατί δεν έγινε καμία ενέργεια ενίσχυσης των νοσοκομείων, ενώ αντιθέτως τους αφαιρούνται έσοδα μέσω διαγραφών ή μη απόδοσης των χρωστούμενων.
Το αφήγημα περί «ελευθερίας επιλογών» για τους στρατιωτικούς αποδεικνύεται προσχηματικό. Δεν είναι «επιλογή» όταν η βασική παροχή συρρικνώνεται και τα στελέχη οδηγούνται υποχρεωτικά εκτός Ενόπλων Δυνάμεων. Δεν είναι μεταρρύθμιση όταν η «καινοτομία» είναι να πληρώνουν οι στρατιωτικοί από την τσέπη τους.
Διαβάστε επίσης:
Καιρός: Επιμένει η ζέστη και η αφρικανική σκόνη – Πού θα σημειωθούν λασποβροχές
Ινδία και Πακιστάν στα πρόθυρα πολέμου: Στους 11 οι νεκροί άμαχοι – Ανταλλαγές πυρών στο Κασμίρ
