Το χάος που εκτυλίχθηκε στην Τόρε Πατσέκο δεν αποτελεί ούτε μεμονωμένο, ούτε τυχαίο περιστατικό. Αντιθέτως, αποκαλύπτει ένα οργανωμένο μοντέλο ακροδεξιάς βίας που εξαπλώνεται σε όλη την Ευρώπη.
Στη μικρή νοτιοανατολική πόλη της Ισπανίας (Μούρθια, 40.000 κάτοικοι), ακροδεξιές ομάδες, οργανωμένες μέσα από πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το Telegram, βγήκαν το Σάββατο 12/7 στους δρόμους με ρόπαλα, πέτρες και φωτοβολίδες, κυνηγώντας μετανάστες και προκαλώντας τρόμο στις γειτονιές.
Αφορμή για το πογκρόμ στάθηκε η δημόσια καταγγελία ενός 68χρονου, ο οποίος δήλωσε στα ισπανικά ΜΜΕ την περασμένη εβδομάδα ότι δέχθηκε επίθεση από τρεις νεαρούς βορειοαφρικανικής καταγωγής, ενώ περπατούσε στο δρόμο, γεγονός που άναψε το φιτίλι για ένα κύμα αντι-μεταναστευτικής βίας.
Εκπρόσωπος του υπουργείου Εσωτερικών δήλωσε ότι ο βασικός ύποπτος για την επίθεση συνελήφθη στη βόρεια Χώρα των Βάσκων. Προηγουμένως, οι αρχές είχαν ανακοινώσει τη σύλληψη δύο αλλοδαπών ως υπόπτων για τη συμμετοχή τους στην επίθεση.
Σύμφωνα με την ισπανική El País, τα γεγονότα της Τόρε Πατσέκο δεν προέκυψαν τυχαία, αλλά είναι το αποτέλεσμα ενός «συστηματικού σχεδίου». Η ακροδεξιά στην Ισπανία – με κύριο εκφραστή το κόμμα Vox – εδώ και χρόνια κατασκευάζει έναν «εσωτερικό εχθρό»: τον φτωχό, μουσουλμάνο ή μαύρο μετανάστη. Πάνω του φορτώνει όλα τα κοινωνικά προβλήματα: την ανασφάλεια, την εγκληματικότητα, την ανεργία.Κατά τις ίδιες πληροφορίες, πριν από τις πρόσφατες επιθέσεις – που συνεχίστηκαν και μετά το Σάββατο – κυκλοφόρησαν ψευδή βίντεο, ενίοτε κατασκευασμένα με τεχνητή νοημοσύνη, τα οποία αναπαρήγαγαν ρατσιστικά στερεότυπα και παρουσίαζαν «συμμορίες μεταναστών» να επιτίθενται ανενόχλητοι.
Πίσω από αυτή τη στοχοποίηση, ο πραγματικός στόχος είναι να καλλιεργηθεί ο φόβος και να διχαστεί η κοινωνία. Να εδραιωθεί η ιδέα πως «το έθνος κινδυνεύει και χρειάζεται υπεράσπιση». Με αυτόν τον τρόπο, η βία όχι μόνο δικαιολογείται, αλλά σταδιακά γίνεται ανεκτή. Ακόμη και αποδεκτή.
Η Τόρε Πατσέκο είναι μια φτωχή πόλη γεμάτη ανισότητες. Διαθέτει μεγάλο ποσοστό εργατών γης, πολλοί εκ των οποίων μετανάστες χωρίς επίσημα έγγραφα, χωρίς πολιτικά δικαιώματα και χωρίς κοινωνική στήριξη, πράγμα που τους καθιστά εύκολους στόχους.
Αυτός είναι και ο λόγος που επιλέγονται τέτοιες περιοχές για να δοκιμαστεί το «νέο μοντέλο βίας», δηλαδή ο συνδυασμός παραπληροφόρησης, ρητορικής μίσους και οργάνωσης μέσω των social media. Στόχος είναι να εγκαθιδρυθεί ένα καθεστώς φόβου, που με τη σειρά του θα νομιμοποιήσει την ιδέα ότι η ασφάλεια απαιτεί προληπτική καταστολή εναντίον των «ξένων».
Σκοτεινές μέρες για την Ευρώπη
Όσα συνέβησαν στην Τόρε Πατσέκο δεν αποτελούν μόνο πρόβλημα της Ισπανίας. Ολόκληρη η Ευρώπη μοιάζει να σιωπά μπροστά στην επανεμφάνιση ενός φαινομένου, που η ήπειρος γνωρίζει πολύ καλά από τις μαύρες σελίδες που έχουν γραφτεί στην ιστορία της.
Τον περασμένο Ιούνιο, σοβαρά ρατσιστικά επεισόδια σημειώθηκαν στη Βόρεια Ιρλανδία, στον απόηχο μιας σεξουαλικής επίθεσης σε βάρος ανήλικης. Δύο ύποπτοι, επίσης ανήλικοι, παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο με ρουμανόφωνες υπηρεσίες διερμηνείας, γεγονός που στάθηκε αφορμή για την έκρηξη ξενοφοβικής οργής.
Στη Γαλλία, επίσης τον Ιούνιο, ο Τυνήσιος Χιτσέμ Μιράουι δολοφονήθηκε από πυροβολισμούς. Η υπόθεση χαρακτηρίστηκε από τις αρχές ως ρατσιστική δολοφονία με ενδείξεις ακροδεξιάς τρομοκρατίας, μια πρωτοφανής απόφαση για την Εθνική Αντιτρομοκρατική Εισαγγελία της Γαλλίας, που για πρώτη φορά από την ίδρυσή της το 2019 αναλαμβάνει έρευνα τέτοιου τύπου. Ο ύποπτος δράστης είχε αφήσει πίσω του σαφές ψηφιακό αποτύπωμα με ρατσιστικά και ισλαμοφοβικά μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.Στη Γερμανία, τον Μάιο, η ομοσπονδιακή αστυνομία συνέλαβε πέντε ακροδεξιούς εξτρεμιστές που φέρονται να σχεδίαζαν επιθέσεις εναντίον προσφύγων και μεταναστών.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το καλοκαίρι του 2024, ξέσπασαν μαζικές ταραχές με ακροδεξιές ομάδες να επιδίδονται σε ρατσιστικά πογκρόμ, με επιθέσεις σε τζαμιά, αλλά και ξενοδοχεία που φιλοξενούσαν αιτούντες άσυλο.
