Διανύουμε μια περίοδο «πράσινης» περιβαλλοντικής υστερίας που διαπερνά όλο το φάσμα της κλιματικής κρίσης. Κάθε επέμβαση στη φύση που αποφέρει κέρδος βαφτίζεται πράσινη ανάπτυξη. Η Ελλάδα τείνει να μετατραπεί σε μπαταρία της Ευρώπης, με τα γιγαντιαία φωτοβολταϊκά πάρκα σε γεωργικές γαίες και προστατευόμενες περιοχές, με τα αιολικά πάρκα στις θάλασσες και τις βουνοκορφές. Στο παραπάνω πλαίσιο εντάσσεται και η σχεδιαζόμενη μονάδα αποθήκευσης του CO2 στον Πρίνο, σε ένα γεωλογικό σύστημα με αμέτρητες αβεβαιότητες, σε μικρή απόσταση από τις ακτές της Καβάλας και της Θάσου, όπου ο τουρισμός αυξάνεται εντυπωσιακά. Το «πράσινο ξέπλυμα» με το οποίο ισοδυναμεί η χωματερή εισαγόμενων ρύπων βαφτίζεται πράσινη επένδυση τόσο από την εταιρεία όσο και από το οικονομικό λόμπι της ΕΕ. Ο στόχος των μηδενικών εκπομπών μέσω της προώθησης των CCS (Carbon Capture and Storage – δέσμευση και αποθήκευση CO2) είναι ουτοπικός. H τεχνολογία CCS υποστηρίζεται υποκριτικά στο όνομα της σωτηρίας του πλανήτη, λειτουργεί όμως ως άλλοθι για τη συνέχιση της χρήσης υδρογονανθράκων, σπαταλά ενέργεια, βασίζεται σε κρατικές και κοινοτικές επιδοτήσεις και εμποδίζει την προώθηση βιώσιμων λύσεων. Για το συγκεκριμένο έργο στον Πρίνο η εταιρεία (Energean) δεν διαθέτει σχετική εμπειρία, άλλωστε δεν υπάρχει επαρκής τεχνογνωσία σε παγκόσμιο επίπεδο. Υπάρχουν κυρίως πιλοτικά έργα, πολλά εκ των οποίων έχουν αστοχήσει ή εγκαταλείφθηκαν ως ασύμφορα.
Γενικά, λόγω των αβεβαιοτήτων του υπόγειου γεωλογικού χώρου, η αποθήκευση CO2 σε μεγάλη κλίμακα θεωρείται ένα επικίνδυνο και ανεπιτυχές εγχείρημα. Το ενδεχόμενο αστοχίας της αποθήκης που μπορεί να συμβεί στο διηνεκές και να οδηγήσει σε βίαιη εκτόνωση τεράστιων ποσοτήτων αποθηκευμένου CO είναι αυτό που τρομάζει.
Το προτεινόμενο έργο ανήκει στις μονάδες SEVESO διότι έχει άμεση αλληλεπίδραση με τη χερσαία βιομηχανική μονάδα των πετρελαίων στη Νέα Καρβάλη. Επιπλέον, αντίκειται στον χωροταξικό σχεδιασμό της περιοχής και βρίσκεται εξ ολοκλήρου σε θαλάσσια περιοχή Natura 2000 η οποία φιλοξενεί ένα από τα μεγαλύτερα αλιευτικά πεδία της χώρας και πληθυσμούς σπάνιων, απειλούμενων κητωδών κυρίως λόγω της οξίνισης των υδάτων που θα προκληθεί από ενδεχόμενη διαρροή CO.
Στη ΜΠΕ δεν αντιμετωπίζεται με επάρκεια η γεωλογική συμπεριφορά του ταμιευτήρα του Πρίνου στην αποθήκευση του CO, ενός υλικού με εντελώς διαφορετικές φυσικοχημικές ιδιότητες απ’ ό,τι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Δεν συνεκτιμάται επίσης ο κίνδυνος φυσικής σεισμικότητας, δεδομένου ότι η περιοχή γειτνιάζει με ενεργά ρήγματα που έδωσαν μεγάλους σεισμούς στο παρελθόν, ούτε και ο κίνδυνος επαγόμενης σεισμικότητας, αυτής που μπορεί να προκληθεί από τις τεράστιες πιέσεις που θα ασκηθούν κατά την εξέλιξη του έργου προκειμένου να αποθηκευτούν οι υπολογιζόμενες ποσότητες CO2. Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο ζοφερή εάν αναλογιστούμε ότι μετά το σφράγισμα του αποθηκευτικού χώρου (περίπου στα 30 χρόνια) η ευθύνη παρακολούθησης και λήψης προληπτικών και διορθωτικών μέτρων, καθώς και όλων των νομικών υποχρεώσεων, μεταβιβάζεται στο κράτος χωρίς χρονικό ορίζοντα.
Το δημοτικό συμβούλιο Θάσου ομόφωνα έχει εκφραστεί κατά της υλοποίησης του συγκεκριμένου έργου. Η ενημέρωση των πολιτών της ευρύτερης περιοχής γίνεται με κινηματικό τρόπο, μέσα από πρωτοβουλίες πολιτών στην Καβάλα, τη Θάσο, τη Χρυσούπολη και την Κεραμωτή, με εκδηλώσεις και διανομή ενημερωτικού υλικού. Η προσπάθεια απομυθοποίησης της επένδυσης μέρα με τη μέρα βρίσκει μεγαλύτερη ανταπόκριση και αυτός είναι ο κύριος λόγος που «επιβλήθηκε» σιγή ασυρμάτου στο σύνολο των τοπικών μέσων ενημέρωσης.
Ο Λάζαρος Βασιλειάδης είναι δρ πολιτικός μηχανικός, αναπληρωτής καθηγητής (αφυπ.) Στατικής και Δυναμικής των Κατασκευών ΔΠΘ, πρώην πρόεδρος ΤΕΕ Αν. Μακεδονίας, μέλος της Πρωτοβουλίας ενάντια στην αποθήκευση CO στον κόλπο της Καβάλας
