Σε μείζονα πρόκληση απέναντι στον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία προχώρησε η Αίγυπτος, αποφασίζοντας να δημεύσει τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά — το αρχαιότερο εν λειτουργία χριστιανικό μοναστήρι στον κόσμο. Η αιφνιδιαστική απόφαση, που ελήφθη μόλις λίγες εβδομάδες μετά τη δημόσια επίσκεψη του προέδρου Αλ Σίσι στο Μέγαρο Μαξίμου και τις διαβεβαιώσεις του προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ισοδυναμεί με πολιτικό και πνευματικό «άδειασμα» προς την ελληνική πλευρά.
Σύμφωνα με το orthodoxia.info, η περιουσία της Μονής, που ιδρύθηκε από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό πριν από περίπου δεκαπέντε αιώνες και επιβίωσε μέσα από θρησκευτικές συγκρούσεις, πολέμους και καταστροφές, περιέρχεται πλέον στο αιγυπτιακό Δημόσιο. Το μοναστήρι, παγκοσμίως γνωστό για την ιστορική και θρησκευτική του αξία, οδηγείται στη μετατροπή του σε τουριστικό μουσείο, ενώ οι μοναχοί εκδιώκονται από τα κελιά τους.
Η κίνηση της αιγυπτιακής κυβέρνησης, παρά τις διαβεβαιώσεις του Σίσι για σεβασμό του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της περιοχής, ερμηνεύεται ως απόδειξη της έλλειψης σοβαρότητας των διμερών δεσμεύσεων που προέκυψαν από το πρόσφατο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου στην Αθήνα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τότε δηλώσει για αυτό το θέμα, απευθυνόμενος στον Αιγύπτιο πρόεδρο: «…επιτρέψτε μου εδώ, κ. πρόεδρε, να κάνω μία ξεχωριστή αναφορά στη Μονή Αγίας Αικατερίνης του Σινά, ένα σπάνιο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς, το οποίο συνδέει τις δύο χώρες μας.
Θέλω να σας ευχαριστήσω ιδιαίτερα για το προσωπικό σας ενδιαφέρον –το τονίζω, το προσωπικό σας ενδιαφέρον– το οποίο έχετε επιδείξει για την προστασία της Μονής και του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της».
Αντίδραση Ιερώνυμου
Η αντίδραση του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου ήταν οξεία. Σε δήλωσή του έκανε λόγο για μια ακόμη Άλωση, ιστορικής σημασίας, που βιώνει ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία, ενώ δεν έκρυψε την ενόχλησή του και για την κυβερνητική αμηχανία. Όπως αναφέρουν εκκλησιαστικές πηγές, η Ιεραρχία θεωρεί ότι η κυβέρνηση όφειλε να είχε προβλέψει και να είχε διασφαλίσει ρητά το καθεστώς προστασίας της Μονής.
«Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική “άλωση”» είπε χαρακτηριστικά ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος σε δήλωσή του και διαμήνυσε ότι «αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε».
Πιο συγκεκριμένα, ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δήλωσε:
«Ύστερα από την χθεσινή σκανδαλώδη απόφαση βίαιης καταπάτησης των ανθρωπίνων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών, που εξέδωσαν οι δικαστικές αρχές της Αιγύπτου, το παλαιότερο παγκοσμίως Ορθόδοξο Χριστιανικό Μνημείο, η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου Όρους Σινά, εισέρχεται σε μία μεγάλη δοκιμασία, που παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές εποχές…
Ουσιαστικά, η ίδια η Αιγυπτιακή Κυβέρνηση αποφάσισε, παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτή την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό.
Η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης.
Με απέραντη θλίψη και με εύλογη οργή, καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά.
Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη ελληνική κυβέρνηση και προσωπικά προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή.
Εκφράζω ολόψυχα την αδελφική μου αλληλεγγύη τόσο προς την Αδελφότητα και προς τον Καθηγούμενο Αυτής, Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Σινά και Ραιθώ κ. Δαμιανό, όσο και προς τους έλληνες αδελφούς, που διακονούν θυσιαστικά στην ευρύτερη περιοχή του Σινά.
Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω ,τέλος, πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική «άλωση».
Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε».
Ανακοίνωση ΥΠΕΞ
Το Υπουργείο Εξωτερικών, σε μια προσπάθεια ελέγχου της κρίσης, ανακοίνωσε ότι ο Γιώργος Γεραπετρίτης επικοινώνησε με τον Αιγύπτιο ομόλογό του και επανέλαβε πως η κοινή κατανόηση των δύο χωρών — όπως εκφράστηκε στις διμερείς επαφές — δεν αφήνει περιθώρια τέτοιων μονομερών ενεργειών.
Η εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ, Λάνα Ζωχιού, δήλωσε ότι οι δύο κυβερνήσεις είχαν εργαστεί για συμφωνία που θα διασφάλιζε τον ιερό χαρακτήρα της περιοχής και ότι η Ελλάδα αναμένει το πλήρες σκεπτικό της απόφασης του αιγυπτιακού δικαστηρίου.
Ειδικότερα, η εκπρόσωπος του ελληνικού ΥΠΕΞ δήλωσε:
«Οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Αιγύπτου εργάστηκαν συστηματικά το τελευταίο διάστημα για μία συμφωνία, η οποία θα διασφαλίζει τον ιερό Ελληνορθόδοξο χαρακτήρα της περιοχής. Είμαστε εν αναμονή της αποστολής της απόφασης του αιγυπτιακού δικαστηρίου που εξεδόθη χθες.
Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών επικοινώνησε αμέσως με τον Υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου και κατέστησε σαφές ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να αποκλίνουμε από την κοινή κατανόηση των δύο πλευρών, η οποία εκφράστηκε από τους ηγέτες των δύο χωρών στο πλαίσιο του πρόσφατου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας στην Αθήνα».
Η υπόθεση έχει προκαλέσει ήδη αντιδράσεις στους κόλπους της Εκκλησίας αλλά και στην ελληνική ομογένεια, ενώ ερωτήματα διατυπώνονται για την αποτελεσματικότητα της ελληνικής διπλωματίας. Το Μαξίμου, πάντως, επισήμως τηρεί χαμηλούς τόνους, αν και πληροφορίες θέλουν την οργή να είναι έντονη σε παρασκηνιακό επίπεδο.
Η μετατροπή της Μονής Σινά σε τουριστικό αξιοθέατο, ενταγμένο στο αφήγημα «ανάπτυξης της πολιτιστικής κληρονομιάς», φέρνει στην επιφάνεια τη δυσχερή θέση της Ελλάδας σε έναν κρίσιμο γεωπολιτικό άξονα.
Διαβάστε επίσης:
Ανδρουλάκης στη Βουλή: «Είστε οι αρχιτέκτονες της διαφθοράς στον ΟΠΕΚΕΠΕ»
ΟΠΕΚΕΠΕ: Το Μαξίμου επιμένει στη γραμμή των «διαχρονικών παθογενειών»
Απάντηση Κακλαμάνη σε Φάμελλο για Αμπάς: «Η Βουλή δεν καλεί αρχηγούς κρατών»
«Καρφιά» Κυρανάκη για Οικονόμου με φόντο τα ταξί – Έκανε λόγο για ψηφοθηρία και παλαιοκομματισμό
