Ρομπ Γέτεν: Ποιος είναι ο 38χρονος πολιτικός που ανέκοψε την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ολλανδία

Μάχη στήθος με στήθος έδωσαν το φιλοευρωπαϊκό κεντρώο κόμμα D66 του Ρομπ Γέτεν και το ακροδεξιό Κόμμα για την Ελευθερία (PVV) του Χέερτ Βίλντερς στις βουλευτικές εκλογές της Ολλανδίας. Αμφότερα εξασφαλίζουν από 26 έδρες στις συνολικά 150 της Tweede Kamer (το ολλανδικό κοινοβούλιο).

Για πρώτη φορά στην ιστορία των ολλανδικών εκλογών, δύο κόμματα καταλαμβάνουν ισότιμη θέση στην κορυφή της εκλογικής αναμέτρησης.

Παρότι το D66 φαίνεται προηγείται ελαφρώς του PVV με περίπου 2.300 ψήφους και φαίνεται να έχει το «ηθικό πλεονέκτημα» για τις διαπραγματεύσεις σχηματισμού κυβέρνησης, κανένα από τα δύο κόμματα δεν εξασφάλισε αυτοδύναμη πλειοψηφία και η ανάγκη για συνασπισμό παραμένει επιτακτική.

Το εκλογικό αποτέλεσμα συνιστά ωστόσο θεαματική ανατροπή: στις εκλογές του 2023, το D66 είχε εξασφαλίσει μόλις 9 έδρες, 17 λιγότερες από όσες εξασφάλισε τώρα.

Ποιος είναι ο Ρομπ Γέτεν

Ο 38χρονος πολιτικός, πρώην υπουργό Ενέργειας και Κλίματος, διεκδικεί πλέον την πρωθυπουργία στην Ολλανδία.

Σύμφωνα με το Politico, το κόμμα του, που ιδρύθηκε το 1966, διατηρεί σταθερά φιλοευρωπαϊκό προσανατολισμό και παραδοσιακά αντλεί στήριξη από τα αστικά στρώματα.

Κατά την προεκλογική περίοδο επικέντρωσε την ατζέντα του στην αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, την ενεργειακή μετάβαση και τις περιβαλλοντικές μεταρρυθμίσεις, υιοθετώντας παράλληλα πιο αυστηρή ρητορική στο μεταναστευτικό, σε σύγκριση με προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις.

Ο Γέτεν καλείται να διαμορφώσει μια πολυσύνθετη κυβερνητική συμμαχία, πιθανώς με κόμματα τόσο της Δεξιάς όσο και της Αριστεράς. Αν το καταφέρει, θα γίνει ο νεότερος και πρώτος ανοιχτά ομοφυλόφιλος πρωθυπουργός στην ιστορία της Ολλανδίας.

Από πλευράς ευρωπαϊκής ταυτότητας, το D66 αποτελεί μέλος της ομάδας Renew Europe στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και έχει μακρά παράδοση συμμετοχής σε κυβερνήσεις συνεργασίας από τη δεκαετία του 1970.

Σε δηλώσεις του μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, ο Γέτεν μίλησε για μια «ιστορική βραδιά», τονίζοντας ότι «αποδείξαμε, όχι μόνο στην Ολλανδία αλλά και διεθνώς, πως είναι εφικτό να αντιμετωπιστεί και να ηττηθεί η λαϊκιστική και ακροδεξιά ρητορική».

Η «κανονικότητα» της ακροδεξιάς

Το Κόμμα του Βίλντερς κυριάρχησε στον προηγούμενο κυβερνητικό συνασπισμό, αλλά αποχώρησε τον Ιούλιο, ύστερα από λιγότερο από έναν χρόνο διακυβέρνησης. Η Ολλανδία ενσωματώθηκε σε μια τάση που διαπερνά ολόκληρη την Ευρώπη: πώς μπορούν τα παραδοσιακά κόμματα να διαχειριστούν την ολοένα και μεγαλύτερη άνοδο της ακροδεξιάς.

Όλα τα μεγάλα κόμματα του λεγόμενου «κέντρου» έχουν ήδη αποκλείσει τη συνεργασία με τον Βίλντερς

Το D66 του Γέτεν έχει υιοθετήσει πιο συντηρητικές θέσεις σε θέματα μετανάστευσης και πολιτισμού, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο συνεργασίας με συντηρητικά κόμματα όπως το JA21 ή το αγροτικό BBB.

Ακόμη και ο Φρανς Τίμερμανς, επικεφαλής της κεντροαριστερής συμμαχίας PvdA/GL, έχει σκληρύνει τη ρητορική του στο μεταναστευτικό και εμφανίζεται συχνά σε μέσα ενημέρωσης που απευθύνονται σε δεξιό κοινό, επιλογή που έχει προκαλέσει αντιδράσεις στο εσωτερικό του κόμματός του.