Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης βρίσκεται η Μιανμάρ μετά την επιχείρηση κατάληψης της εξουσίας από τον στρατό όπου βρίσκεται σε εξέλιξη από χθες τη νύχτα με την ηγέτιδα της χώρας και άλλα κορυφαία στελέχη του Εθνικού Συνδέσμου για τη Δημοκρατία να τίθενται υπό κράτηση.
Ο στρατός ανέφερε ακόμη μέσω του Myawaddy, του τηλεοπτικού δικτύου των ένοπλων δυνάμεων, ότι η εκλεγμένη επικεφαλής της κυβέρνησης Αούνγκ Σαν Σου Τσι, ο πρόεδρος της χώρας Ουίν Μιντ και άλλα κορυφαία στελέχη του κυβερνώντος κόμματος, του Εθνικού Συνδέσμου για τη Δημοκρατία, συνελήφθησαν διότι ενέχονται στη νοθεία που το επιτελείο ερίζει ότι έγινε στις εκλογές του Νοεμβρίου.
Ο στρατός υποστήριξε ότι η επιβολή πραξικοπήματος ήταν αναγκαία για την υπεράσπιση της «σταθερότητας» της Μιανμάρ, μέσω του τηλεοπτικού δικτύου των ενόπλων δυνάμεων. Οι πραξικοπηματίες κατηγόρησαν την εκλογική επιτροπή ότι δεν φρόντισε να διορθωθούν οι «τεράστιες παρατυπίες» που κατ’ αυτούς αμαύρωσαν τις βουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου, στις οποίες το κόμμα της Αούνγκ Σαν Σου Τσι υποστήριξε πως κατήγαγε συντριπτική νίκη.
This is the moment Myanmar found out that the military has seized control of the country after detaining de-facto leader Aung San Suu Kyi and other politicians. Military TV said a state of emergency has been declared for a year. pic.twitter.com/6gDnKZtMJd
— Al Jazeera English (@AJEnglish) February 1, 2021
Η κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στο επιτελείο και την πολιτική κυβέρνηση είχε εγείρει ανησυχίες πως απειλείτο πραξικόπημα από την περασμένη εβδομάδα.
Σύμφωνα με εκπρόσωπο του κυβερνώντος κόμματος, που μίλησε τηλεφωνικά στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters, η Αούνγκ Σαν Σου Τσι, ο πρόεδρος Ουίν Μιντ και άλλα ηγετικά στελέχη του Εθνικού Συνδέσμου για τη Δημοκρατία, του κυβερνώντος κόμματος, από τις ένοπλες δυνάμεις, «τέθηκαν υπό κράτηση» τις πρώτες πρωινές σε εφόδους των ενόπλων δυνάμεων.
Στρατιώτες αναπτύχθηκαν μπροστά στο δημαρχείο της Γιανγκόν, της μεγαλύτερης πόλης της Μιανμάρ, τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα, μετά τη σύλληψη της επικεφαλής της κυβέρνησης Αούνγκ Σαν Σου Τσι, του προέδρου της χώρας Ουίν Μιντ και άλλων ηγετικών στελεχών του Εθνικού Συνδέσμου για τη Δημοκρατία, του κυβερνώντος κόμματος, από τις ένοπλες δυνάμεις.
Σύμφωνα με αυτόπτη μάρτυρα που μίλησε τηλεφωνικά στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters, μπροστά στο κτίριο του δήμου βρίσκονται τουλάχιστον δέκα στρατιώτες, ενώ στην περιοχή έχουν φθάσει πολλά οχήματα των ένοπλων δυνάμεων.
Αούνγκ Σαν Σου Τσι: «Μην αποδεχθείτε την κατάληψη εξουσίας»
Σε δήλωσή της η 75χρονη πολιτικός καλεί τους πολίτες «να μην αποδεχθούν» το στρατιωτικό πραξικόπημα, να διαδηλώσουν εναντίον της κατάληψης της εξουσίας από τους στρατηγούς.
«Οι ενέργειες του στρατού έχουν σκοπό η χώρα να τεθεί ξανά υπό δικτατορία», αναφέρει η δήλωση, που όπως διευκρίνισε το κόμμα έγινε από την Αούνγκ Σαν Σου Τσι προτού εκδηλωθεί το στρατιωτικό πραξικόπημα και συλληφθούν η ίδια και άλλοι πολιτικοί.
«Καλώ τον λαό να μην το αποδεχθεί αυτό, να αντιδράσει, να διαδηλώσει εναντίον του στρατιωτικού πραξικοπήματος», πρόσθεσε η Αούνγκ, σύμφωνα με το κόμμα της.
«Θέλω να πω στους υποστηρικτές μας να μην αντιδράσουν με απερισκεψία και θέλω να τους πω να τηρήσουν τον νόμο», είπε ο εκπρόσωπος Μίο Νιούν, προσθέτοντας πως αναμένει ότι θα συλληφθεί και ο ίδιος.
Ο στρατός της Μιανμάρ δεν απέκλεισε ρητά την περασμένη εβδομάδα το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε πραξικόπημα για να ακυρώσει το αποτέλεσμα των εκλογών του 2020. Χθες Κυριακή, μία ημέρα προτού συγκληθεί το νέο κοινοβούλιο, διαβεβαίωνε ότι παραμένει «προσηλωμένος» στη δημοκρατία.
Την περασμένη Τετάρτη, ο επικεφαλής του στρατού Μιν Αούνγκ Χλάινγκ είχε απειλήσει πως το Σύνταγμα της χώρας θα μπορούσε να τεθεί «σε αναστολή» ή ακόμη και να «ανακληθεί» εάν δεν τηρείτο. Την περασμένη Πέμπτη κυκλοφόρησαν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης φωτογραφικά στιγμιότυπα που απαθανάτιζαν τεθωρακισμένα και άλλα στρατιωτικά οχήματα να κινούνται στη Γιανγκόν και σε άλλες πόλεις.
Η Μιανμάρ, η πάλαι ποτέ Βιρμανία, πέρασε σχεδόν πέντε δεκαετίες υπό τον ζυγό των στρατιωτικών, προτού αρχίσει το 2010 μια αργή διαδικασία πολιτικής μετάβασης, στο πλαίσιο της οποίας αφέθηκαν ελεύθεροι πολιτικοί κρατούμενοι και ανέλαβε εν μέρει πολιτική κυβέρνηση.
Η 75χρονη Αούνγκ Σαν Σου Τσι, που πέρασε 15 χρόνια σε κατ’ οίκον κράτηση — είχε λάβει το Νόμπελ Ειρήνης το 1991 —, ήταν ανάμεσα στους αντιφρονούντες που αφέθηκαν ελεύθεροι.
Ανέλαβε την εξουσία μετά τις εκλογές του 2015, που είχαν χαρακτηριστεί οι πιο ελεύθερες που διεξήχθησαν ποτέ στη χώρα, εν μέσω ατμόσφαιρας αισιοδοξίας για τον εκδημοκρατισμό της Μιανμάρ.
Ωστόσο της έχει απαγορευθεί να αναλάβει την προεδρία δυνάμει του Συντάγματος του 2008, το οποίο συνέταξε ο στρατός. Ήταν ως σήμερα «κρατική σύμβουλος», αξίωμα ουσιαστικά ταυτόσημο με αυτό της πρωθυπουργού σε άλλα κράτη, ώστε να μπορεί να ασκεί την εξουσία μέσω του προέδρου Ουίν Μιντ, στελέχους του κόμματός της.
Η κρατική τηλεόραση αδυνατεί να εκπέμψει, οι τηλεφωνικές συνδέσεις έχουν κοπεί
Την ίδια ώρα η κρατική τηλεόραση της Μιανμάρ ανέφερε νωρίς σήμερα μέσω Facebook ότι αντιμετωπίζει τεχνικά προβλήματα και αδυνατεί να εκπέμψει.
Οι τηλεφωνικές γραμμές στην πρωτεύουσα και σε άλλες πόλεις της ασιατικής χώρας είχαν διακοπεί.
Η εξέλιξη ακολούθησε αρκετές ημέρες κλιμάκωσης της έντασης ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους στρατηγούς, γεγονός που ενέτεινε την ανησυχία για την εκδήλωση στρατιωτικού πραξικοπήματος έπειτα από τις εκλογές του Νοεμβρίου, στις οποίες το επιτελείο ερίζει ότι έγινε νοθεία.
Εκπρόσωπος των ενόπλων δυνάμεων δεν απάντησε σε τηλεφωνήματα του πρακτορείου ειδήσεων Reuters για να του ζητηθεί σχόλιο.
Ο στρατός της Μιανμάρ δεν απέκλεισε ρητά την περασμένη εβδομάδα το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε πραξικόπημα για να ακυρώσει το αποτέλεσμα των εκλογών του 2020, στις οποίες το κυβερνών κόμμα υποστήριξε ότι κατήγαγε συντριπτική νίκη. Χθες Κυριακή, μία ημέρα προτού συγκληθεί το νέο κοινοβούλιο, διαβεβαίωνε πως παραμένει «προσηλωμένος» στη δημοκρατία.
Την Παρασκευή, δυτικές κυβερνήσεις, συμπεριλαμβανομένης αυτής των ΗΠΑ, προειδοποίησαν με κοινή ανακοίνωσή τους ότι θα εναντιωθούν σε «κάθε απόπειρα να αλλοιωθεί το αποτέλεσμα των εκλογών» του Νοεμβρίου ή να «εμποδιστεί η μετάβαση της Μιανμάρ στη δημοκρατία».
Ανέστειλαν τη λειτουργία τους οι τράπεζες
Παράλληλα, οι τράπεζες στη Μιανμάρ ανέστειλαν προσωρινά τη λειτουργία τους.
Κλείνουν προσωρινά «από 1ης Φεβρουαρίου» εξαιτίας των δυσχερειών ως προς τη σύνδεση στο διαδίκτυο, εξηγείται σε ανακοίνωση Τύπου της ένωσης. Αρκετοί πολίτες είχαν σχηματίσει ουρές μπροστά σε αυτόματα μηχανήματα τραπεζικών συναλλαγών για να σηκώσουν χρήματα από τις πρώτες πρωινές ώρες, διαπίστωσαν δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου.
Οι ΗΠΑ αντιδρούν για το πραξικόπημα
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Τζεν Ψάκι κάλεσε τον στρατό της Μιανμάρ να απελευθερώσει τους πολιτικούς ηγέτες και να σταματήσει το πραξικόπημα που βρίσκεται σε εξέλιξη στην ασιατική χώρα, μερικές ώρες μετά τη σύλληψη της de facto επικεφαλής της κυβέρνησης Αούνγκ Σαν Σου Τσι και άλλων πολιτικών ηγετών σε εφόδους των ενόπλων δυνάμεων νωρίς το πρωί.
«Οι ΗΠΑ εναντιώνονται σε οποιαδήποτε απόπειρα αλλοίωσης του αποτελέσματος των πρόσφατων εκλογών και παρεμπόδισης της δημοκρατικής μετάβασης της Μιανμάρ» και «θα αναλάβει δράση σε βάρος όσων ευθύνονται εάν αυτά τα βήματα δεν αντιστραφούν», προειδοποίησε η κυρία Ψάκι σε δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε, σημειώνοντας ότι ο Δημοκρατικός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει ενημερωθεί για τις εξελίξεις.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Άντονι Μπλίνκεν κάλεσε τους επικεφαλής των ένοπλων δυνάμεων της Μιανμάρ να αφήσουν αμέσως ελεύθερη την ως νωρίτερα σήμερα επικεφαλής της πολιτικής κυβέρνησης της ασιατικής χώρας, την 75χρονη Αούνγκ Σαν Σου Τσι, καθώς και τους υπόλοιπους πολιτικούς οι οποίοι συνελήφθησαν σε εφόδους του στρατού τις πρώτες πρωινές ώρες.
Ο κ. Μπλίνκεν εξέφρασε την «μεγάλη ανησυχία» των ΗΠΑ για τις συλλήψεις των πολιτικών και ηγετών της επιλεγόμενης κοινωνίας των πολιτών.
«Καλούμε τους βιρμανούς στρατιωτικούς ηγέτες να απελευθερώσουν όλους τους κυβερνητικούς αξιωματούχους και τα ηγετικά στελέχη της κοινωνίας των πολιτών και να σεβαστούν τη βούληση του λαού (…) όπως εκφράστηκε στις δημοκρατικές εκλογές της 8ης Νοεμβρίου» 2020, τόνισε ο αμερικανός ΥΠΕΞ.
«Οι ΗΠΑ στέκουν στο πλευρό του βιρμανικού λαού που ποθεί δημοκρατία, ελευθερία, ειρήνη και ανάπτυξη. Ο στρατός πρέπει να αντιστρέψει αυτές τις ενέργειες αμέσως», συμπλήρωσε ο Άντονι Μπλίνκεν.
ΕΕ, Βρετανία και Ιαπωνία καταδικάζουν το πραξικόπημα
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ καταδίκασε «έντονα» με ανάρτησή του στο Twitter το πραξικόπημα στην Μιανμάρ, όπου ο στρατός ανακοίνωσε σήμερα ότι καταλαμβάνει την εξουσία, και ζήτησε την απελευθέρωση «όλων όσοι συνελήφθησαν παρανόμως».
«Καταδικάζω έντονα το πραξικόπημα στη Μιανμάρ και καλώ τους στρατιωτικούς να απελευθερώσουν όλους όσοι συνελήφθησαν παρανόμως σε επιδρομές σε όλη τη χώρα. Το αποτέλεσμα των εκλογών πρέπει να γίνει σεβαστό και η δημοκρατική διαδικασία να αποκατασταθεί», τόνισε ο Μισέλ.
«Ο λαός της Μιανμάρ θέλει δημοκρατία. Η ΕΕ στέκεται στο πλευρό του», υπογράμμισε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ επίσης στο Twitter.
Από την πλευρά του ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε ότι καταδικάζει το πραξικόπημα στη Μιανμάρ και πρόσθεσε ότι πρέπει να αφεθούν ελεύθεροι η Αούνγκ Σαν Σου Κι και άλλοι πολιτικοί ηγέτες που συνελήφθησαν.
«Καταδικάζω το πραξικόπημα και την παράνομη σύλληψη πολιτών, περιλαμβανομένης της Αούνγκ Σαν Σου Κι, στη Μιανμάρ», έγραψε ο Τζόνσον στο Twitter. «Η ψήφος του λαού πρέπει να γίνει σεβαστή και οι πολιτικοί ηγέτες να αφεθούν ελεύθεροι», πρόσθεσε.
«Οι δημοκρατικές επιθυμίες του λαού της Μιανμάρ πρέπει να γίνουν σεβαστές και να συγκληθεί εκ νέου ειρηνικά η Εθνοσυνέλευση», επεσήμανε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ.
Εξάλλου η κυβέρνηση της Ιαπωνίας κάλεσε σήμερα τους στρατιωτικούς στη Μιανμάρ να αφήσουν ελεύθερη τη Σου Κι και να αποκαταστήσουν τη δημοκρατία στη χώρα.
«Ζητάμε την απελευθέρωση των συλληφθέντων, περιλαμβανομένης της συμβούλου του κράτους Αούνγκ Σαν Σου Κι η οποία συνελήφθη σήμερα», ανακοίνωσε το ιαπωνικό υπουργείο Εξωτερικών.
Στην ανακοίνωσή του το υπουργείο κάλεσε “τον εθνικό στρατό να αποκαταστήσει άμεσα το δημοκρατικό, πολιτικό σύστημα” στη Μιανμάρ.
