Ας ξεκινήσουμε από τα βασικά: μετά την καραντίνα, η ελληνική τηλεόραση έχει μετατραπεί σε ένα άλμπουμ από οικογενειακές φωτογραφίες. Μάνα, πατέρας, παιδί, χωριό, εκκλησία. «Η Γη της Ελιάς», «Σασμός», «Άγιος Παΐσιος – Από τα Φάρασα στον Ουρανό», «Μαύρο Ρόδο» – γενικά φορέθηκε πολύ το κομποσκοίνι. Η τηλεόραση εδώ και χρόνια παίζει το ίδιο έργο: ή σε μαθαίνει να υποφέρεις για τον έρωτα ή να εξομολογείσαι για αυτόν. Και ξαφνικά, τσουπ, ο Γιώργος Καπουτζίδης εμφανίζεται και κάνει κάτι διαφορετικό: χρησιμοποιεί τη μικρή οθόνη όχι για να μας κοιμίσει, αλλά για να μας ξυπνήσει.
Στις «Σέρρες», με τη θεία Σταματίνα, την πιο τρυφερά αμόρφωτη γυναίκα της ελληνικής επαρχίας, που δεν ξέρει τι σημαίνει «ίντερσεξ» και τα κάνει σαλάτα με το ακρωνύμιο ΛΟΑΤΚΙ, ο Καπουτζίδης καταφέρνει να μιλήσει για κάτι που δεν έχει ξαναειπωθεί ποτέ των ποτών σε ελληνική σειρά: την ύπαρξη των ίντερσεξ ανθρώπων. Κι όχι με διαλέξεις, όχι με «arty» ύφος ή υπεροψία, αλλά με χιούμορ, απλότητα και συναίσθημα. Το έκανε για να το δει η μάνα σου, η γιαγιά σου, τα παιδιά στην επαρχία, κι όχι για να το συζητάνε μόνο οι «academics» στα πάνελ και στα πανεπιστήμια.
Γιατί δεν είναι, ξέρετε, όλες οι οικογένειες μεγαλωμένες με γαλλικά και πιάνο. Δεν έχουν όλοι λεφτά για ψυχοθεραπεία, ούτε χρόνο να διαβάζουν βιβλία για τη συμπερίληψη. Κάποιοι μεγαλώνουν με την τηλεόραση να παίζει στο background όσο μαγειρεύουν φακές, και αν κάτι μπορεί πραγματικά να τους αγγίξει, αυτό είναι ένα πρόσωπο σαν τη θεία Σταματίνα που μαθαίνει, γελά, κάνει λάθη και παραμένει ανθρώπινη. Με σώμα, δέρμα και πρόσωπο όπως όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι.
Ο Καπουτζίδης δεν το παρουσιάζει σαν πρωτοπορία ή avant-garde. Το κάνει ανθρώπινα και λαϊκά. Όπως έγραψε κι ένας χρήστης, «Ο Γιώργος Καπουτζίδης έχει μιλήσει για στρέιτ, γκέι, μπάι, ίντερσεξ, τρανς. Έβγαλε όλες τις ταμπέλες και μίλησε σε κάθε παιδί εκεί έξω», κάτι που, υπό άλλες (πολύ διαφορετικές, σχεδόν φανταστικές) συνθήκες, θα έπρεπε να το είχε ήδη αναλάβει η σεξουαλική αγωγή στη δημόσια εκπαίδευση. Γιατί πράγματι, αν περιμένουμε το σχολείο να μας μάθει τι σημαίνει ίντερσεξ, θα περάσουν πρώτα άλλοι πενήντα Άγιοι Παΐσιοι από την τηλεόραση πριν γίνει αυτό.
Τον Αύγουστο του 2024, μια άλλη ίντερσεξ γυναίκα, η Αλγερινή πυγμάχος Ιμάνι Κελίφ, χρειάστηκε να απολογηθεί επειδή… γεννήθηκε όπως γεννήθηκε. Παρότι η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή την ενέκρινε κανονικά, τα social media πήραν φωτιά: πλήθος «ειδικών» που δεν έχουν διαβάσει ούτε μία παράγραφο για τη βιολογία του φύλου την έστησαν στον τοίχο, ενώ ακροδεξιοί πολιτικοί τύπου Ματέο Σαλβίνι βρήκαν ευκαιρία να ξεσπάσουν λίγη «αντι-woke» χολή, βαφτίζοντάς την ψευδώς τρανς γυναίκα.
Είτε μέσα από τη μυθοπλασία είτε μέσα από τα ρινγκ των Ολυμπιακών, η περίπτωση της Κελίφ και το παράδειγμα της Σταματίνας αναδεικνύουν το ίδιο αίτημα: την ανάγκη για γνώση, ενσυναίσθηση και παιδεία. Χωρίς σεξουαλική αγωγή στα σχολεία, χωρίς ενημέρωση γύρω από τις ταυτότητες φύλου και χωρίς ουσιαστική εκπροσώπηση στα μέσα, η κοινωνία θα συνεχίσει να αναπαράγει φόβους και προκαταλήψεις.
Και κάπου εδώ ήρθε μια παρακινδυνευμένη σκέψη, ότι ίσως τα παιδιά που σήμερα νιώθουν απομονωμένα ή διαφορετικά να έχουν άλλη μοίρα. Ίσως όσοι σήμερα κυριεύονται από ρητορική μίσους και προκαταλήψεις, να μην νιώθουν την ανάγκη να αποκλείουν ή να στιγματίζουν ό,τι ξεφεύγει από τα καθιερωμένα πρότυπα. Και ίσως, αν τα παιδιά μπορέσουν να δουν τον κόσμο μέσα από ένα σενάριο που μιλά για πραγματικότητα και όχι για στερεότυπα, να καταλάβουν ότι η διαφορετικότητα δεν είναι καταδίκη, αλλά δύναμη, ένα εφόδιο για να ζήσουν τη ζωή τους με αυτοπεποίθηση και ενσυναίσθηση.
Ο Καπουτζίδης, με το φούτερ «Ι.Κ.Τ.Ο.Λ.Α.», κάνει κάτι πολύ πιο ριζοσπαστικό απ’ ό,τι νομίζουμε. Παίρνει μια θεία της διπλανής πόρτας και τη μετατρέπει σε δασκάλα ενσυναίσθησης. Δείχνει ότι το χαζοκούτι, ναι, αυτό που νομίζαμε σαν μια ατελείωτη ροή διαφημίσεων και σίριαλ του θρησκευτικού ρεαλισμού, μπορεί ακόμη να εκπαιδεύει, να συγκινεί, να μορφώνει.
Ε, ναι λοιπόν. Επιτέλους κάτι καλό σ’ αυτό το χαζοκούτι. Το κάνει με φρεσκάδα, χιούμορ και μια δόση ανθρωπιάς που φτάνει στα σπίτια πιο εύκολα απ’ ό,τι φτάνει η βασική σεξουαλική αγωγή στα σχολεία.
