Σταύρος Ευαγγελάτος: Οι υπουργικές αποφάσεις ήταν το όχημα της διαφθοράς

«Ξέρω ότι κάποιοι γιατροί στον “Άγιο Σάββα” συνταγογραφούσαν δόσεις ελέφαντα… για κάποια πολύ ακριβά αντικαρκινικά σκευάσματα που η χορήγησή τους εξαρτάται από το βάρος του ασθενή (…) Πλέον έχουμε την πολιτική στήριξη για να προχωρήσουμε μέχρι τέλους στους ελέγχους μας». Ο Σταύρος Ευαγγελάτος, γενικός επιθεωρητής υγείας, αποκαλύπτει τους δρόμους της διαφθοράς στα δημόσια νοσοκομεία

Η κατάθεση του επικεφαλής του Σώματος Επιθεώρησης Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας (ΣΕΥΥΠ) Σταύρου Ευαγγελάτου προκάλεσε θόρυβο εξαιτίας των αλλεπάλληλων αποκαλύψεων του για κρούσματα διαπλοκής στον χώρο της υγείας. 

Μιλώντας στο Documento, ο κ. Ευαγγελάτος εκτιμά πως η ζημία του δημοσίου από την εκτεταμένη διαφθορά στην υγεία ενδεχομένως να ξεπερνά τις προβλέψεις του Παύλου Πολάκη για 85 δισ. ευρώ, κάνει λόγο για πολιτικές παρεμβάσεις στο έργο των επιθεωρητών κατά το παρελθόν και φέρνει στην επιφάνεια μία ακόμη δυσώδη υπόθεση με αντικαρκινικά φάρμακα.

Στην εξεταστική επιτροπή παραθέσατε κρούσματα υπερσυνταγογραφήσεων, κατευθυνόμενης συνταγογράφησης και εκτενούς διαφθοράς στις προμήθειες των νοσοκομείων. Μάλιστα διευκρινίσατε πως οι υπουργικές αποφάσεις αποτελούσαν άλλοθι για κάποιους. Τι εννοούσατε;

Όπως είπα και στην εξεταστική, οι προμήθειες συντελούνταν στις ανώτατες τιμές εκείνης της εποχής και γίνονταν έπειτα από κοινές υπουργικές αποφάσεις (ΚΥΑ), χωρίς κανέναν έλεγχο των τιμών των ίδιων προϊόντων από τις ίδιες εταιρείες σε άλλες χώρες. Με αποτέλεσμα το φίλτρο τεχνητού νεφρού να κοστίζει 5 ευρώ αλλά στην Ελλάδα 31 ευρώ. Δηλαδή 600% πάνω. Κι αυτοί που πλήρωναν αυτές τις τιμές ως εκπρόσωποι του δημοσίου είναι νόμιμοι, αφού αυτά τα ποσά όριζαν οι υπουργικές αποφάσεις. Αυτό είναι το άλλοθί τους. Π.χ. στο υπουργείο Ανάπτυξης δεν έκαναν διαγωνισμούς – μια παράμετρος που θα οδηγούσε σε καλύτερες τιμές. Εκείνες οι υπουργικές αποφάσεις δεν ήταν προϊόν διαπραγμάτευσης ή έρευνας αγοράς, όπως γίνεται τώρα.

Ποια είναι τελικά η συνολική ζημία του δημοσίου στον χώρο της Υγείας;

Αν σας έλεγα συγκεκριμένο ποσό θα ήταν ρίσκο. Ο αναπληρωτής υπουργός έχει προβεί σε σχετική ανάλυση και έχει δώσει έναν αριθμό. Εικάζω όμως ότι το ποσό μπορεί να είναι μεγαλύτερο. Γιατί υπάρχουν εισαγγελικές παραγγελίες για προμήθειες διάφορων νοσοκομείων της χώρας, για προμήθειες ασφαλιστικών ταμείων και για καταβολές σε εταιρείες υπερβολικών ποσών που σχετίζονται με υπερσυνταγογράφηση ή με το πλαφόν που υπήρχε ανά μήνα για κάθε ασφαλισμένο και το οποίο κάποιοι εξαντλούσαν. Λόγου χάρη, τα ταμεία κάθε μήνα απέδιδαν το πλαφόν στις εταιρείες ανά διαβητικό, ακόμη κι αν ο ασθενής δεν έκανε χρήση του αντίστοιχου σκευάσματος στην έκταση που αυτό πληρωνόταν. Ενδεχομένως αυτό δεν το έχει συμπεριλάβει στην εκτίμησή του ο αναπλ. υπουργός και γι’ αυτό λέω ότι η ζημία μπορεί να είναι και μεγαλύτερη.

Είπατε ότι η τωρινή πολιτική ηγεσία του υπ. Υγείας απελευθέρωσε το ΣΕΥΥΠ παρά το γεγονός ότι διοριστήκατε επί κυβερνήσεως Σαμαρά. Ποιες ήταν οι πρακτικές που ακολουθούσαν οι προηγούμενοι υπουργοί;

Στο ΣΕΥΥΠ εργάζομαι από την πρώτη μέρα λειτουργίας του, το 2002. Υπάρχει ξεκάθαρη διαφορά ανάμεσα στην τωρινή ηγεσία του υπουργείου Υγείας και τις προηγούμενες. Κυρίως ως προς την πολιτική βούληση να έρθουν όλα στο φως. Αυτό φαίνεται και από την παρουσία των υπουργών στα γραφεία του ΣΕΥΥΠ. Εδώ ήρθαν οι κ. Κουρουμπλής, Ξανθός και Πολάκης, ενώ παλαιότερα δεν πατούσαν οι υπουργοί. Δεν είναι αποκύημα φαντασίας ότι πλέον έχουμε την πολιτική στήριξη για να προχωρήσουμε μέχρι τέλους στους ελέγχους μας.

Στα 16 χρόνια που είστε επιθεωρητής έχει υπάρξει ποτέ κάποιο αίτημα να «μπει φρένο» ή να μην ξεκινήσει καν κάποια έρευνα;

Έχει υπάρξει το εξής: έβγαινε ένα πόρισμα ελέγχου το οποίο δεν είχε την αποδοχή που θα έπρεπε… Τότε ακολουθούσε μια συμπληρωματική εντολή ελέγχου σε άλλους επιθεωρητές. Εχω ακούσει τις καταγγελίες που υπήρχαν μέσα από το ΣΕΥΥΠ.

Αυτά συνέβαιναν ύστερα από πολιτική παρέμβαση;

Έχουν υπάρξει τέτοια περιστατικά στο παρελθόν.

Μέλος της εξεταστικής επιτροπής αποκάλυψε πως κατά την επίσκεψη κλιμακίου της επιτροπής στη γενική επιθεωρήτρια δημόσιας διοίκησης, η κ. Παπασπύρου υποστήριξε πως η μαύρη τρύπα στα ταμεία του ΚΕΕΛΠΝΟ ξεπερνά κατά πολύ τους υπολογισμούς του κ. Πολάκη για 230 εκατ. ευρώ. Εσείς τι εικόνα έχετε;

Δεν έχω εικόνα και δεν μπορώ να κάνω εκτιμήσεις. Μπορώ να πω όμως ότι το ΚΕΕΛΠΝΟ προσπαθούσε να μας ακυρώσει ως ελεγκτικό μηχανισμό, αφού δεν μας χορηγούσε στοιχεία. Αυτό μας πείσμωσε και εκδώσαμε την τμηματική έκθεση ελέγχου για τα λεφτά που δίνονταν αέρα πατέρα για διαφημιστικούς λόγους. Πάντως ενημερώνομαι –ακροθιγώς και όχι λεπτομερώς– ότι οι έρευνες πήγαν πολύ καλά. Ίχνη υπάρχουν.

Η έρευνα των ΣΕΕΔΔ – ΣΕΥΥΠ αφορούσε και τις 23 προσλήψεις στο ΚΕΕΛΠΝΟ επί θητείας Αδωνη Γεωργιάδη στο υπουργείο. Οφείλω να ρωτήσω αν συντάσσεστε με την άποψη του αναπλ. υπουργού Υγείας σύμφωνα με την οποία οι προσλήψεις αυτές είναι παράνομες.

Οι προσλήψεις πρέπει να γίνονται μέσω ΑΣΕΠ. Άλλες διαδικασίες έξω από το πλαίσιο αυτό θα μπορούσαν να υπάρξουν μόνο σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Εδώ δεν ξέρω κατά πόσο τηρήθηκαν τα δέοντα. Ο κ. Πολάκης διαπίστωσε πως δεν τηρήθηκαν ούτε καν οι μοριοδοτήσεις ως προς τα κριτήρια. Δηλαδή ήταν στημένη η διαδικασία.

Κατά την κατάθεσή σας αναφέρατε ότι έχετε προσωπικά διεξάγει έλεγχο σε μεγάλο νοσοκομείο της Αθήνας, κατά τον οποίο εντοπίσατε μεγάλη σπατάλη χρήματος ως προς τα αντικαρκινικά φάρμακα. Ποιο νοσοκομείο αφορά και ποια ήταν τα ευρήματα;

Αφορά τον «Άγιο Σάββα» και συγκεκριμένα το έτος 2003. Διεξάχθηκε ένορκη διοικητική εξέταση και διαπιστώθηκε υπερσυνταγογράφηση πολύ ακριβών αντικαρκινικών σκευασμάτων, η οποία οδήγησε και σε άλλη έρευνα στο ίδιο νοσοκομείο. Τότε αποκτήσαμε την «τεχνογνωσία» για το πώς εξοικονομούνται σκευάσματα από ασθενή σε ασθενή. Γιατί τα σκευάσματα αυτά είναι ενέσιμα και η χορήγησή τους εξαρτάται από το βάρος του ασθενή. Άρα ένα φιαλίδιο μπορεί να είναι υπεραρκετό για κάποιον ασθενή. Μάθαμε ότι ακόμη και ασθενείς επέστρεφαν τα περισσευούμενα σκευάσματα σε γιατρό…

Και πληρώνονταν;

Ας μην επεκταθούμε περαιτέρω γιατί δεν ξέρω αν κάποιος έχει ζητήσει τα πόθεν έσχες των γιατρών. Ξέρω όμως ότι κάποιοι συνταγογραφούσαν δόσεις ελέφαντα…